Zmavarene 34

1 Ra Anumzamo'a Mosesena asamino, Ese tare have tafekna hunka tare have tafe taga huge'na, ese'ma tare have tafete'ma me'nea nanekema rutamana'ma hu'nana nanekea krentaneno.

خداوند به موسی فرمود: «دو لوح سنگی مثل لوحهای اول که شکستی تهیه کن تا دوباره ده فرمان را روی آنها بنویسم.

2 Oki nanterana retro hunka Sainai agonafi mani'nesurega emarerio.

فردا صبح حاضر شو و از کوه سینا بالا بیا و بر قلهٔ کوه در حضور من بایست.

3 Magomo'e huno kagranena ana agonafina omege, bulimakao afu'zagane sipisipi afu'zaganena ana agonamofo agafina trazana apri'za oneho.

هیچ‌کس با تو بالا نیاید و کسی هم در هیچ نقطهٔ کوه دیده نشود. حتی گله و رمه نیز نزدیک کوه چرا نکنند.»

4 Higeno Mosese'a Ra Anumzamo'ma huo huno'ma hunteaza huno, ese tare havegna have tafe taga huno azampi e'nerino, nanterampi Sainai agonarega mareri'ne.

موسی همان‌طور که خداوند فرموده بود، صبح زود برخاست و دو لوح سنگی مثل لوحهای قبلی تراشید و آنها را به دست گرفته، از کوه سینا بالا رفت.

5 Anante Anumzamo'a hampompi eramino Mosese ene eme oti'neno, Ra Anumza mani'noe huno agi'a huama hu'ne.

آنگاه خداوند در ابر فرود آمد و آنجا با موسی ایستاد؛ و نام خود، یهوه را ندا کرد.

6 Mosese avuga Ra Anumzamo'a evu agatereno nevuno, huama huno Nagra Ra Anumzane, Nagra Ra Anumzane, vaheku nasuraginte'na zmazahu Anumzane. Ame hu'na narimpa ohe'na, vaheku zmavesi zmante'na hugahuema hu'nama huaza hufatgo hu'na nehua Anumzane.

خداوند از برابر موسی گذشت و چنین ندا کرد: «یهوه! خداوند! خدای رحیم و مهربان، خدای دیرخشم و پراحسان؛ خدای امین که

7 Nagra rama'a tauseni'a vahe zamavesi zmante'na, kefo avu'ava'ma nehu'za, kema nontahi'za kumi'ma nehaza vahera kumi'zmia atrenezamantoa Anumzane. Hianagi kefo zamavu'zmavama nehaza vahera ozamatre'na, anama haza zantera kna nezami'na, mofavre'amokizmine agehemofone agigomokizminena zmahegahue.

به هزاران نفر رحمت می‌کنم و خطا و عصیان و گناه را می‌بخشم؛ ولی گناه را هرگز بی‌سزا نمی‌گذارم. انتقام گناه پدران را از فرزندان آنها تا نسل سوم و چهارم می‌گیرم.»

8 Mosese'a ame huno mopafi arena reno mono hunteno,

موسی در حضور خداوند به خاک افتاد و او را پرستش کرده،

9 Ra Anumzamoke, Kagri kavure'ma kavesi'nea navu'nava'ma nehanugenka, muse hugantoanki tagranena vuo, ke ontahi vahe mani'nonanagi Ra Anumzamoka kefozantine kumitinena atrenerantenka, kagraka'a vaheka'agna hunka tavro.

گفت: «خداوندا، اگر واقعا مورد لطف تو قرار گرفته‌ام، استدعا می‌کنم که تو نیز همراه ما باشی. می‌دانم که این قوم سرکشند، ولی از سر تقصیرها و گناهان ما بگذر و بار دیگر ما را مثل قوم خاص خود بپذیر.»

10 Anante Ra Anumzamo'a huno, Nagra kagrane huvempa nehue, mika Israeli vaheka'afina korapara mika mopane mopane kumapina osu'noa kaguvaza erifore hugahue. Tamagrane manisaza vahe'mo'za Nagrama Ra Anumzamo'na hanuazana nege'za antahintahi hakare hu'za koro hanazaza kagripina eri fore hugahue.

خداوند فرمود: «اینک با تو عهد می‌بندم و در نظر تمامی قوم کارهای عجیب می‌کنم کارهای عجیبی که نظیر آن در هیچ جای دنیا دیده نشده است. تمام بنی‌اسرائیل قدرت مهیب مرا که به‌وسیلۀ تو به آنها نشان می‌دهم، خواهند دید.

11 Menina huoma hu'na hugantoaza amage anto. Nagra esera Amori vahe'ma, Kenani vahe'ma, Hiti vahe'ma, Perisi vahe'ma, Hivi vahe'ma, Jebusi vahera zamahenati atregahue.

آنچه را که امروز به شما امر می‌کنم، اطاعت کنید. من قبایل اموری، کنعانی، حیتی، فرزی، حوی و یبوسی را از سر راه شما برمی‌دارم.

12 Kva hu'neta anama nevaza mopafi vahetaminena eri hagerafitma mani huvempa kea osiho. Ana vahe'mo'za amu'nontamifina krifugna hu'za tamazeri haviza hugahaze.

مواظب باشید هرگز با آن قبایل پیمان دوستی نبندید، مبادا شما را به راههای گمراه کننده بکشانند.

13 Hianagi kresramnavu itazmia anafe nehuta ruotage'ma hu'nea havezmia rutamana nehuta zafare antre'za tro huntene'za mono hunentaza asera zafaramina antagitreho.

بلکه باید بتها، مجسمه‌های شرم‌آور و مذبحهای آنها را ویران کنید.

14 Ruga'a anumzantera monora huonteho, na'ankure ru anumzante'ma mono'ma huntesageno'a Ra Anumzamofo agia kanivere Anumzankino, kanive reramantegahie.

نباید خدای دیگری را عبادت نمایید، زیرا یهوه خدای غیوری است و پرستش خدای غیر را تحمل نمی‌کند.

15 Ana mopafi nemaniza vahetaminena eri hagerafino mani huvempa kea osiho. Na'ankure anumzazmire'ma kresramna nevu'za, ru vene ome savri hiankna hu'za havi anumzante mono hunente'za, tamagima hanageta kresramna vanaza ne'za zamia negahaze.

«هرگز نباید با ساکنان آنجا پیمان دوستی ببندید؛ چون آنها به جای پرستش من، بتها را می‌پرستند و برای آنها قربانی می‌کنند. اگر با ایشان دوست شوید شما را به خوردن خوراک قربانی خود خواهند کشانید.

16 Ana nehuta Israeli vahe'mota ne'mofavretamire'ma ana mopafi a'nema erizamisaza a'nemo'za, ru vene savri hiankna hu'za anumzazmire monora hunente'za, ana ne'mofavretamia zamazeri savri hanage'za, ru vene savri hiankna hu'za zmagranena Anumzamo'na natre'za ru anumzante monora huntegahaze.

شما دختران بت‌پرست آنها را برای پسران خود خواهید گرفت و در نتیجه پسران شما هم از خدا برگشته بتهای زنان خود را خواهند پرستید.

17 Kaza osu anumzantamina aenia kre mra'mra hutma trora osutfa hiho.

«برای خود هرگز بت نسازید.

18 Zisti onte bretima nenaza knarera tamagera okanitma ne'za tro huta neneta musena hiho. Hanki 7ni'a zagegnafina zisti onte breti neho hu'na huramante'noe. Na'ankure Abib ikampi huhamprinte knare anara hiho hu'na huramante'noe. Na'ankure ana ikampi Isipitira etirami'naze.

«عید فطیر را هر سال جشن بگیرید. همان‌طور که به شما دستور دادم، هفت روز نانِ بی‌خمیرمایه بخورید. این جشن را در وقت مقرر، در ماه ابیب برگزار کنید، چون در همین ماه بود که از بندگی مصری‌ها آزاد شدید.

19 Ese'ma kasentesia ne'mofavrene, ese'ma kasentesia bulimakao afuro sipisipi afutamina, Nagri su'zane.

«تمام نخست‌زاده‌های نر گاو و گوسفند و بز شما به من تعلق دارند.

20 Ese'ma kasentesia ve donki afura, sipisipi afu anenta aheta ofa hutma ete mizaseho. Hianagi aheta ofa hutma miza osesuta, ana ve donki afura anankema'a eri vamagita ahe friho. Hagi ana miko ese ne'mofavretamimofo nona'a huta mizaseta zamavareho. Mago'mo'e huno Nagri navurera aza avapakora omeno.

در برابر نخست‌زادهٔ نر الاغ، یک بره به من تقدیم کنید و اگر نخواستید این کار را بکنید گردن الاغ را بشکنید. ولی برای تمام پسران ارشد خود حتماً باید فدیه دهید. «هیچ‌کس نباید با دست خالی به حضور من حاضر شود.

21 Hagi 6si zage knafi eri'zana eriho. Hianagi 7ni zageknarera mani fru hiho. Hozama hagolino ante knarero, ne'za hamare knare enena mani fru hiho.

«فقط شش روز کار کنید و در روز هفتم استراحت نمایید، حتی در فصل شخم و فصل درو.

22 Ese ne'zama hamare musema hanaza knarera, ese witireti ne'zana kreta neneta, musena nehuta kafumofo atuparega witima hamare vagare ne'zana kreta neneta musena hiho.

«عید هفته‌ها را که همان عید نوبر محصول گندم است، برگزار کن و همچنین عید جمع‌آوری را به هنگام تحویل سال.

23 Mago kafufina 3'a zupa mika Israeli vene'nemo'za tusi'a hihamu'ane Israeli Ra Anumzamofo avurera eho.

«سالی سه بار تمام مردان و پسران قوم اسرائیل باید برای عبادت به حضور خداوند، خدای اسرائیل بیایند.

24 Tamagrama ana huta mago kafumofo agu'afima 3'a zupama Ra Anumzamo'na navure'ma vanage'na, Nagra mopatamia erira nehu'na, ana mopafi vahe'mokizmia zamahe natitra'nena, mago vahe'mo'a ana mopatamia kenunu nehuno, hara huramanteno mopatamia e'origahie.

در این سه مرتبه‌ای که به حضور یهوه خدایتان می‌آیید، کسی دست طمع به سوی سرزمین شما دراز نخواهد کرد، زیرا تمام قبایل بیگانه را از میان شما بیرون می‌رانم و حدود سرزمین شما را وسیع می‌گردانم.

25 Hagi korane zistima me'nesia zanura Nagritera ofa huta Kresramana oviho. Ra Anumzamo Israeli vahetamia ozmaheno zamagatere'nea knagu antahimiza, muse ne'za kre'za nesaza kenegera, nege'atrege'ma hanaza ne'zamo'a me'nenkeno masa osino.

«خون قربانی را هرگز همراه با نان خمیرمایه‌دار به حضور من تقدیم نکنید و از گوشت برهٔ عید پِسَح تا صبح چیزی باقی نگذارید.

26 Ese zana Ra Anumzanka'amofo nontega ese'ma knare ne'zama mopafinti fore'ma haniana erinka vuo. Hagi meme afu anentara nerera amirimpina onkro.

«بهترین نوبر هر محصولی را که درو می‌کنید، به خانهٔ یهوه خدایتان بیاورید. «بزغاله را در شیر مادرش نپزید.»

27 Anante Ra Anumzamo'a Mosesena asamino, Ama nanekeramina krento, na'ankure ama ana nanekeraminteti kagri'ene Israeli vahe'enena eri hagerafi huvempa kea nehue.

خداوند به موسی فرمود: «این قوانین را بنویس، چون عهد خود را بر اساس این قوانین با تو و با قوم اسرائیل بسته‌ام.»

28 Mosese'a 40'a zagegnagi 40'a haninki huno nezane tinena oneno ana agonafi maninegeno, Ra Anumzamo'a 10ni'a kasegea tare have tafetera avona krente'ne.

موسی چهل شبانه روز بالای کوه در حضور خداوند بود. در آن مدت نه چیزی خورد و نه چیزی آشامید. در آن روزها بود که خداوند ده فرمان را روی دو لوح سنگی نوشت.

29 Mosese'ma Sainai agonaregati'ma kasegema krente'nea tare have tafe'ma azampi eri'neno e'neramino'a, avugosamo'ma masanentike hu'nema'a antahinokenora osu'ne. Na'ankure Ra Anumzane keaga hu'ne.

وقتی موسی با دو لوح سنگی که بر آن مُفاد عهد نوشته شده بود، از کوه سینا فرود آمد، خبر نداشت که چهره‌اش بر اثر گفتگو با خدا می‌درخشید.

30 Aroni'ene mika Israeli vahetamimo'zama Mosesema kazana, avugosamo'a masanentike hu'nege'za, ta va'oma'are'ma Israeli vahe'mo'za e'zankura kore hu'naze.

پس وقتی هارون و بنی‌اسرائیل موسی را با آن صورت نورانی دیدند، ترسیدند به او نزدیک شوند.

31 Hianagi Mosese'a ke hige'za Israeli vahe'mo'za erava'o hazageno, Sainai agonafima Ra Anumzamo'ma mika ami'nea kasegea Mosese'a zamasami'ne.

ولی موسی ایشان را به نزد خود خواند. آنگاه هارون و بزرگان قوم نزد او آمدند و موسی با ایشان سخن گفت.

32 Ana hutazageno, mika Israeli vahe'mo'za Mosesente erava'o hazageno, Sainai agonafima Ra Anumzamo'ma mika ami'nea kasegea Mosese'a zamasami'ne.

سپس تمام مردم نزد او آمدند و موسی دستورهایی را که خداوند در بالای کوه به او داده بود، به ایشان بازگفت.

33 Mosese'ma nanekema zmasami vagarete'noa tavrave erino avugosa refite'ne.

موسی پس از آنکه سخنانش تمام شد، نقابی بر صورت خود کشید.

34 Hianagi Ra Anumzamo'enema keagama hunaku'ma atruhu seli nompima Mosese'ma ufreterema nehuno'a, ana tavravea eritreteno unefreno, ete atineramino'a, Ra Anumzamo'ma ome zamasamio hu'noma asami'nea kea Israeli vahetamina nezmasamige'za,

هر وقت موسی به خیمهٔ ملاقات می‌رفت تا با خداوند گفتگو کند، نقاب را از صورتش بر می‌داشت. وقتی از خیمه بیرون می‌آمد هر چه از خداوند شنیده بود برای قوم بازگو می‌کرد،

35 avugosamo'ma masanentike hu'neama'a kazageno, ete tavravenuti avugosa refite'neno keaga huteno, ete Anumzanema keagama hunakura eri atre'ne.

و مردم صورت او را که می‌درخشید، می‌دیدند. سپس او نقاب را دوباره به صورت خود می‌کشید و نقاب بر صورت او بود تا وقتی که باز برای گفتگو با خداوند به خیمهٔ عبادت داخل می‌شد.