Zmavarene 22

1 Mago ne'mo'ma ru vahe'mofo bulimakao afuro sipisipi afu'ma kumazafa aheno tragahuge, kumazafa seno zagore ome atrege'ma hu'nenimo'a, mago bulimakao afu'ma kumzafa asenenirera venafona 5fu'a bulimakao nona huno mizasenteno. Mago sipisipi afu'ma kumzafa asenesirera 4'a sipisipi afu venafona nona huno mizasentegahie.

«اگر کسی گاو یا گوسفندی را بدزدد و بفروشد یا سر ببرد باید به عوض گاوی که دزدیده پنج گاو و به عوض گوسفند، چهار گوسفند پس بدهد.

2 Hagi mago kumzafa ne'mo noma anafe huno ufreno kumzafa nesena, ageno erifore huno ahe frisiana, anama ahe frisia ne'mofo korankumimo'a agritera omanegahie.

اگر دزدی در حال نَقب زدن گرفتار شود و او را بزنند به طوری که بمیرد، کسی که او را کشته مجرم نخواهد بود.

3 Hianagi ko'ma zagema hanati'noma masama hu'nesifima kumzafa nesena nomofo venafo'ma keno erifore huno'ma ahe frisiana, agritera ana ne'mofo korankumi'mo'a megahie. Hagi kumzafama nesenigeno keno eriforema haniana ana mika zama kumzafa se'nenia zantera mizaseno. Hagi ana zante'ma temaosinigeno'a, ana kumzafa nera zagore atre'za ana zagoa eri'za kumzafama eri'nea zamofo nona'a mizaseho.

اما اگر این کار در روز روشن واقع شود، کسی که او را کشته مجرم شناخته خواهد شد. «دزدی که گرفتار شود باید هر چه را دزدیده پس دهد. اگر نتواند پس بدهد، خود او را باید فروخت تا غرامت پرداخت شود.

4 Mago ne'mo'ma rumofo bulimakao afuro, sipsipi afuro, donki afuro kumzafaseno ome ante'nenkeno keno erifore'ma hina, anama kumzafa se'nenia ne'mo'a ana nona'a ante tragoteno kumzafama ase'nenia zaga venafona amino.

اگر کسی گاو یا الاغ یا گوسفندی بدزدد و آن حیوان در دست دزد زنده یافت شود، باید دو برابر قیمت حیوان غرامت پرداخت کند.

5 Mago ne'mofo sipsipi'amo'o bulimakao'ama atrenkeno trazama neno vano haniregama rumofo kaziga traza omenege, waini hozafi vuno waini hoza ome eri haviza haniana, ana bulimakao afu'mofo nafa'amo'a, knare hoza'areti'ene knare waini'areti'ene anama hoza'ama eri haviza hu'nea nera nona'a amino.

«اگر کسی چارپایان خود را به داخل تاکستان شخص دیگری رها کند، و یا آنها را در مزرعهٔ شخص دیگری بچراند، باید از بهترین محصول خود، برابر خسارت وارده به صاحب تاکستان یا مزرعه غرامت بپردازد.

6 Hagi mago'mo'ma hoza'afima trazama negresigeno tevemo'ma terakaheno rumofo witi hoza vasage ante'nenia witima tena, tevema hugre'nenimo'a ana zantmintera nona'a huno mizasenteno.

«اگر کسی در مزرعه‌اش آتشی روشن کند و آتش به مزرعهٔ شخص دیگری سرایت نماید و بافه‌ها یا محصول درو نشده و یا تمام مزرعهٔ او را بسوزاند، آنکه آتش را افروخته است باید غرامت تمام خسارات وارده را بپردازد.

7 Mago ne'mo'ma tavaoma'are nemanisimofoma zago'afi fenoma'ama, kegava huntenogu ami'nesigeno kegava hunte'nesigeno, kumzafa ne'mo'ma anazama noma'afinti musufama se'nenia ne'ma ke'za erifore hanageno'a ana kumazafa ne'mo'a ante tragoteno miza seno.

«اگر کسی پول یا شیئی را پیش شخصی به امانت گذارد تا از آن نگهداری کند، و آن امانت دزدیده شود، اگر دزد دستگیر شود باید دو برابر آنچه را که دزدیده است خسارت دهد.

8 Hanki kumzafa ne'ma keno erifore'ma osina, nomofo nefa'a keaga refkohu kva vahe'tmimofo avuga eno eri'neo e'o'rineo eme huama hugahie.

ولی اگر دزد گرفتار نشود، آنگاه باید شخص امانتدار را نزد قضات ببرند تا معلوم شود آیا خود او در امانت خیانت کرده است یا نه.

9 Hagi mago'mo'ma bulimakao afuro, donki afuro, sipsipi afuro, kukeno, mago'a zantmima fanane hu'nenia zantmima tavaoma'are nemanisimo'ma ante'nenkeno, ama nagri suzane huno'ma ome hanige'noma antahima omisigeno'a keaga refkohu kva vahete e'nakeno keaga refkohu kva vahe'mo'ma, kagra havi kavukava hu'nanema hanimo'a ante tragoteno mizaseno.

«هرگاه گاو، گوسفند، الاغ، لباس و یا هر چیز دیگری گم شود و صاحبش ادعا کند که گمشده‌اش پیش فلان شخص است، ولی آن شخص انکار کند، باید هر دو به حضور قضات بیایند و کسی که مقصر شناخته شد دو برابر مالی که دزدیده شده، تاوان دهد.

10 Mago ne'mo'ma tava'oma'are'ma nemanisimo'ma donki afuro, bulimaka afuro, sipsipi afuro, mago'a zagagafama kegava huntenogu'ma ami'nesia zagamo'ma frige, hazenke erige, vahe'mo'ma onkesigeno avreno frege'ma haniana,

«اگر کسی گاو یا الاغ یا گوسفند یا هر حیوان دیگری را به دست همسایه به امانت بسپارد و آن حیوان بمیرد، یا آسیب ببیند، و یا غارت شود بی‌آنکه شخصی ببیند،

11 ana zagarmima kegava hu'nesnia ne'ene ana zagaramimofo venafokea Ra Anumzamofo avuga vanakeno kegavama hu'nemo'a huvempa huno, tamage hu'na nagra onke'noe hanigeno'a, venafo'ma mago rimpama hanigeno'a ana zagaramintera miza osegahie.

آنگاه آن همسایه باید به پیشگاه خداوند سوگند یاد کند که آن را ندزدیده است و صاحب مال باید سوگند او را بپذیرد و از گرفتن غرامت، خودداری کند.

12 Hianagi tamagema huno musufama se'nesageno'a, fenozama'ama kegava hu'nesimo venafona mizasenteno.

ولی اگر حیوان یا مال امانتی از نزد امانتدار دزدیده شود، امانتدار باید به صاحب مال غرامت دهد.

13 Hanki afi zagamo'ma aheno'ma neneno, avufga'ama ani kafritre'neniama'a erino, ana zagamofo venafoma ome averi'nuno'a ana zagarera miza osegahie.

اگر احیاناً جانوری وحشی آن را دریده باشد، شخص امانتدار باید لاشهٔ دریده شده را برای اثبات این امر نشان دهد، که در این صورت غرامت گرفته نمی‌شود.

14 Hanki mago ne'mo'ma, tava'oma'are'ma nemanisimofo zagagafama avreno eme kegava hu'nenkeno'ma, ana zagagafamofo venafo'ma omani'nensire'ma avufgare hazenkema erige frige'ma hinkeno'a, ana zagama avreno kegava hu'ne'nia ne'mo'a nona huno venafona mizasenteno.

«اگر کسی حیوانی را از همسایهٔ خود قرض بگیرد و آن حیوان آسیب ببیند یا کشته شود، البته باید غرامت بپردازد.

15 Hanki ana zagamofo venafo'ma mani'neno negenkeno, eri'za e'nerino hazenkema erinkeno'a, miza osegahie. Eri'zama erinogu'ma zagoma amino avre'neniana, e'i ana zagomo aza hugahie.

اما اگر صاحبش در آنجا حاضر بوده باشد، احتیاجی به پرداخت تاوان نیست. اگر حیوان کرایه شده باشد همان کرایه، غرامت را نیز شامل می‌شود.

16 Mago'ma vene ovase'nesia mofa'ma mago ne'mo'ma avreno ome anteno vase'nena afufeno huno mizasenkeno ana mofamo'a agri a' manino.

«اگر مردی، دوشیزه‌ای را که هنوز نامزد نشده اغفال کند، باید مهریهٔ او را پرداخته، وی را به عقد خود درآورد.

17 Hanki ana mofa'mofo nefa'ma, ana vere omanigahiema hinkeno'a, ana ne'mo'a afufenoma nehaza avamente afufenona huno ana mofa'mofo nefana amigahie.

ولی اگر پدر دختر با این ازدواج راضی نباشد، آن مرد باید فقط مهریهٔ تعیین شده را به او بپردازد.

18 Avuatgama nehania a'nea zamahe friho.

«زنی که جادوگری کند، باید کشته شود.

19 Iza'o zagagafanema monko'zama hanimofona ahe friho.

«هر انسانی که با حیوانی نزدیکی نماید، باید کشته شود.

20 Ra Anumzamofonte'ma kresramna vuonteno, havi anumazante'ma kresramnama vuntesimofona ahe friho.

«اگر کسی برای خدایی دیگر، غیر از خداوند قربانی کند، باید کشته شود.

21 Mago'ma ru mopareti vahe'ma kagrane emani'nena, azeri havi zana osuge knazana omio. Na'ankure kotera kagranena Isipi moparera umani vahe mani'nenka hu'nane.

«به شخص غریب ظلم نکنید. به یاد آورید که شما نیز در سرزمین مصر غریب بودید.

22 Mago'ma kento aro, megusa mofavrema mani'nesiana azeri haviza osiho.

«از بیوه‌زن و یتیم بهره‌کشی نکنید.

23 Hagi zamazeri haviza hanage'za, Nagritegama krafa hanage'na, Nagrama tamage hu'na krafagezmi antahisu'na,

اگر بر آنها ظلمی روا دارید و ایشان پیش من فریاد برآورند، من به داد آنها می‌رسم،

24 tusi nasivazinke'na tamahe fanane hanenke'za a'netamimo'za kento mani'nageno, mofavre tamimo'za megusa manigahaze.

و بر شما خشمگین شده، شما را به شمشیر خواهم کشت تا زنان شما بیوه شوند و فرزندانتان یتیم گردند.

25 Nagri vahe'mo'za zamunte omanena atupa hu'ne'za zagoma kagripinti nofi'ma hu'nenagenka, anante ante agofetu hunka namio hunka osuo.

«اگر به یکی از افراد قوم خود که محتاج باشد، پول قرض دادی، مثل یک رباخوار رفتار نکن و از او سود نگیر.

26 Tava'onkare'ma nemanisimo'ma zagoka'ama nofi nehanigenka huvempa hana'a avame'zana anakre ku'a eri'nesunka, zagea uofre'nenkenka ana zupage amio.

اگر لباس همسایه‌ات را گرو گرفتی، قبل از غروب آفتاب آن را به او پس بده،

27 Na'ankure agra magoke nakreku ante'neankino, kenagera e'i ana anakre ku kofino zasi korora vasegahie. Hagi ko'ma eme ominankeno'ma Nagritegama kezatina, Nagra nasunku Anumzanki'na nentahi'na eme aza hugahue.

چون ممکن است آن لباس تنها پوشش او برای خوابیدن باشد. اگر آن لباس را به او پس ندهی و او پیش من ناله کند من به داد او خواهم رسید، زیرا خدایی رئوف هستم.

28 Nagrira huhaviza hunantege, kva vahetamia huhaviza huntegera osiho.

«به خدا ناسزا نگو و به رهبران قوم خود لعنت نفرست.

29 Hozatamifinti'ma Nagri'ma ofama naminaku'ma vasagesaza ne'zano, zafa rgamofo tima'a za'za kna azerita oviho. Tamagonesa ne'mofavre'tamia Nagri namigahaze.

«نوبر غلات و عصارۀ انگور خود را به موقع به حضور من بیاور. «پسران نخست‌زاده‌ات را به من تقدیم کن.

30 Anahukna hutma ese anenta'ma bulimakao afu'mo'ene sipisipi afu'mo'enema antenigeta Nagri avretma eme namiho. Nerera'ma ese anentama antena atrenkeno nerera'enena 7ni'a kna manite'na, 8ti knarera avreta eme namiho.

«نخست‌زاده‌های نر گاوان و گوسفندان خود را به من بده. بگذار این نخست‌زاده‌ها یک هفته پیش مادرشان بمانند و در روز هشتم آنها را به من بده.

31 Tamagra Nagri ruotge naga mani'nazagu, afi zagagafamo'ma aheno neneno'ma atre'nesia zaga onetma kra aminkeno neno.

«شما قوم مقدّس من هستید، پس گوشت حیوانی را که به‌وسیله جانور وحشی دریده شده، نخورید؛ آن را نزد سگان بیندازید.