Esta 1
1 Hagi Serksisima (Ahasurusi'ma) kinima mani'neana India mopareti eri agafa huteno, vuno Itiopia (Cush) mopare ome atre'nea kumatmima 127ni'a provinsirami kegavama hu'nea knafina, amanahu'za fore hu'ne.
| خشایارشا، پادشاه پارس، بر سرزمین پهناوری سلطنت می‌کرد که از هند تا حبشه را در بر می‌گرفت و شامل ۱۲۷ استان بود. او در سال سوم سلطنت خود، در کاخ سلطنتی شوش جشن بزرگی بر پا نمود و تمام بزرگان و مقامات مملکتی را دعوت کرد. فرماندهان لشکر پارس و ماد همراه با امیران و استانداران در این جشن حضور داشتند. |
2 Hagi ana knafina kini ne' Serksisi'a kini tra'are ran kumapi Susa mani'ne.
3 Hagi 3'a kafuma kinima nemanino'a, ranra kva vahetamine eri'za vahe'aramimofona tusi ne'za krezmante'ne. Hagi Pesiane Media sondia vahete kva vahetamine, ranra eri'za vahetamine, gavana vahe'mo'zanena anampinke mani'naze.
4 Na'ankure 6si'a ikamofo agu'afi agrama kegavama hu'nea mopafi zago-fenona eriama nehuno, hihamu konariria erinte ama huno zamaveri hu'ne.
| در طی این جشن که شش ماه طول کشید، خشایارشا تمام ثروت و شکوه و عظمت سلطنت خود را به نمایش گذاشت. |
5 Hagi ana knaramima evutegeno'a, kini ne'mo'a Susa rankumapima atru hu'nea vahetmimofo ne'zana tusi ne'za kreno retro huzmante'ne. Na'ankure ana maka vahe'ma atruma hu'nazana, osi eri'za vaheteti vuno ra eri'za vahete vu'ne. Hagi ana ne'zana kini ne'mo'a agra kumapima me'nea knagune hozafi retro hige'za 7ni'a knamofo agu'afi nene'za musena hu'naze.
| پس از پایان جشن، خشایارشا برای تمام کسانی که در شوش زندگی می‌کردند، فقیر و غنی، میهمانی هفت روزه‌ای در باغ کاخ سلطنتی ترتیب داد. |
6 Hagi ana knagune hozafima konaririma hunte'neana, efeke'ene fitunke tavraverami renteno evu'ne. Hagi ana tavraveramina efeke'ene fitunke nofitminu silvare rinifi alabasta have posirera ru marave'marave nehia haverami renteno evu'ne. Hagi mopafima ruzahu ruzahu havema rekamrente'za evu'naza agofetura golireti'ene silvareti'ma tro'ma hu'naza tratami ante'naze.
| محل میهمانی با پرده‌هایی از کتان سفید و آبی تزیین شده بود. این پرده‌ها با ریسمانهای سفید و ارغوانی که داخل حلقه‌های نقره‌ای قرار داشتند از ستونهای مرمر آویزان بود. تختهای طلا و نقره روی سنگفرشهایی از سنگ سماک، مرمر، صدف مروارید و فیروزه قرار داشت. |
7 Hagi golireti'ma tro'ma hu'naza kapufi waini tina tagiza ru avamente avamente vahera nemizageno, kini ne'mo'a wainiramina rama'a ana vahera zami'ne.
| از سخاوت پادشاه، شراب شاهانه فراوان بود و در جامهای طلایی که شکلهای گوناگون داشت، صرف می‌شد. |
8 Hagi zamagima hige'za e'naza vahe'mo'za zamagra zamavesite waini tina ne'naze. Na'ankure waini tima tagino veva'ma hu vahetmina kini ne'mo'a zamasmino, mago magomofoma avesi'nia avamente waini tina tagita zamiho huno huzmante'ne.
| پادشاه به پیشخدمتهای دربار دستور داده بود میهمانان را در نوشیدن آزاد بگذارند، پس ایشان به دلخواه خود، هر قدر که می‌خواستند شراب می‌نوشیدند. |
9 Hagi kini ne' Serksisima venenezagama zamazeri musema nehigeno'a, anahukna huno kini ne' kumapina kuini a' Vasti'a agranena zamazeri muse huno tusi'a ne'za a'neramimofona krezmante'ne.
| در همان هنگام، ملکه وشتی هم برای زنان دربار خشایارشا ضیافتی ترتیب داده بود. |
10 Hagi namba 7ni kna zupama waini timo'ma kini ne' Serksisi antahintahima azeri negima nenegeno'a, Mehumanima, Bazitama, Habonama, Bigtama, Abagtama, Zetarima, Kakasima huno zamagonknazama hari'nea 7ni'a eri'za vahe'aramima ana ne'zama nenaku'ma etruma hu'naza vahetmina huzmanteno,
| در آخرین روز میهمانی، پادشاه که از باده‌نوشی سرمست شده بود، هفت خواجهٔ حرمسرا یعنی مهومان، بزتا، حربونا، بغتا، ابغتا، زاتر و کرکس را که خادمان مخصوص او بودند احضار کرد. |
11 kuini a' Vastina ome avre'za esageno kuini fetori antanineno kini ne'mofo avuga enogu huzmante'ne. Hagi kuin' Vasti'a hentofa agi agonane a mani'neankino, kini ne'mo'a eri'za vahetmima'a zamaveri hunaku kuini a' Vastina kea hu'ne.
| او به آنان دستور داد ملکه وشتی را که بسیار زیبا بود با تاج ملوکانه به حضورش بیاورند تا زیبایی او را به مقامات و مهمانانش نشان دهد. |
12 Hianagi ana nanekema kini ne'mofo eri'za vahe'mo'zama ome asamizankea kuini a' Vasti'a ontahi'ne. Hagi ana'ma higeno'a, kini ne'mofona tusi rimpa ahegeno arimpama ahezamo'a agu'afina tevere'ne.
| اما وقتی خواجه‌سرایان فرمان پادشاه را به ملکه وشتی رساندند، او از آمدن سرباز زد. پادشاه از این موضوع بسیار خشمناک شد؛ |
13 Ana higeno kini ne'mo'a, kuini a' Vasti'ma hunte'nea zanku nentahino antahintahi eri'naku knare antahintahine vahetami zmantahige'ne. Na'ankure kini vahe' zamavu'zmavara knare antahintahine vahe'ma antahigeno antahintahima eri zamavu'zmava me'negu anara hu'ne.
| اما پیش از آنکه اقدامی کند، اول از مشاوران خود نظر خواست، چون بدون مشورت با آنها کاری انجام نمی‌داد. مشاوران او مردانی دانا و آشنا به قوانین و نظام دادگستری پارس بودند و پادشاه به قضاوت آنها اعتماد داشت. نام این دانشمندان کرشنا، شیتار، ادماتا، ترشیش، مرس، مرسنا و مموکان بود. این هفت نفر جزو مقامات عالی رتبهٔ پارس و ماد و از امیران ارشد مملکتی بودند. |
14 Hagi knare antahi'zane vahetmima kini ne'mofo tava'oma'are'ma nemaniza vahetmina Kasenaki, Setaki, Adamataki, Tasisiki, Meresiki, Masenaki, Memukani'e. Hagi ama ana 7ni'a vahetmina Pesiane Media kamanimofo ranra kva vahetminkino, maka zupa kini ne' eme ketere nehaza vahe mani'naze.
15 Hagi kini ne' Serksisi'a anage huno ana vahera zamasami'ne, eri'za vahe'niaramima huzmante'na Kuini a' Vastima kehinkeno enoma huge'za ome asamizageno'a, kuini a' Vasti'a ke'ni'a ontahianki, na'a huntegahufi kasegefina keta nasamiho.
| خشایارشا از ایشان پرسید: «در مورد ملکه وشتی چه باید کرد؟ زیرا از فرمان پادشاه که به او ابلاغ شده، سر باز زده است. قانون چه مجازاتی برای چنین شخصی تعیین کرده است؟» |
16 Higeno kini ne'mofo avugane ranra kva vahetmimofo zamavuga Memukani'a kenona huno, kuini a' Vasti'a kini ne'tekera ama ana avu'avara huonteanki, maka ranra kva vahetamine, maka vahetmima kini ne'mo'ma kegavama hu'nea mopafima mani'naza vahete'ene ama ana avu'avara huzmante.
| مموکان خطاب به پادشاه و امیران دربار گفت: «ملکه وشتی نه فقط به پادشاه بلکه به امیران دربار و تمام مردم مملکت خشایارشای پادشاه اهانت کرده است. |
17 Na'ankure ama ana kema vuno eno'ma hina maka a'nemo'zama antahinu'za, kuini a' Vasti'a kini ne' Serksisi'a ke hiana ke'a antahino ome'ne hu'za nehu'za, zmavenanehe'mofona zamage fenkami netre'za kezmia ontahigahaze.
| هر زنی که بشنود که ملکه وشتی از آمدن به حضور پادشاه سرپیچی کرده است، او نیز از دستور شوهرش سرپیچی خواهد کرد. |
18 Hagi menima Pesiane Media ranra kva vahetmimofo a'nemo'zama kuini a' Vastima kini ne'ma huntea avu'avazamofo agenkema antahisu'za, ana zanke hu'za kini ne'mofo ranra kva vahetmina zamage fenkami netre'za, kezmia ontahisage'za tusi zamarimpagu hugahaze.
| وقتی زنانِ امیرانِ دربارِ پارس و ماد بشنوند که ملکه چه کرده، آنان نیز با شوهرانشان چنین خواهند کرد و این بی‌احترامی و سرکشی به همه جا گسترش خواهد یافت. |
19 E'ina hu'negu ama ana kere'ma kini ne'mokama muse hanunka mago kasege krenka, kuini a' Vasti'a nagri navuga omegahie, hunka negrenka mago knare aku kenka erigeno kuini Vasti nona erino kuinia manino.
| بنابراین، اگر پادشاه صلاح بدانند، فرمانی صادر کنند تا در قوانین ماد و پارس که هرگز تغییر نمی‌کند ثبت گردد و بر طبق آن فرمان، ملکه وشتی دیگر به حضور پادشاه شرفیاب نشود. آنگاه زن دیگری که بهتر از او باشد به جای وی به عنوان ملکه انتخاب شود. |
20 Hagi e'inama hunka kasegema tro hanankeno ana nanekemo'ma maka kagrama kegavama hu'nana mopa atupare'ma vuno eno'ma hinkeno, maka agima omne' a'nereti vuno agima me' nea a'neraminte'ma vaniana a'nemo'za, zmavenanehe'i kea nentahiza zamage sga hugahaze.
| وقتی این فرمان در سراسر این سرزمین پهناور اعلام شود آنگاه در همه جا شوهران، هر مقامی که داشته باشند، مورد احترام زنانشان قرار خواهند گرفت.» |
21 Hagi kini ne'ene ranra eri'za vahetmimo'za Memukani'ma hia antahintahirera mago zamarimpa hu'za muse hu'naze. Ana hazageno Memukani'ma antahintahima amia kante anteno kini ne'mo'a ana zana hu'ne.
| پیشنهاد مموکان مورد پسند پادشاه و امیران دربار واقع شد و خشایارشا مطابق صلاحدید او عمل کرد |
22 Hagi kini ne'mo'a avona kreno maka agrama kegavama hu'nea kumatmintega atregeno vuno eno hu'ne. Hagi mago mago kumategama avoma kre atre'neana zamagrama negraza avompinti kre atre'ne. Hagi ana avompina amanage huno krente'ne, mago mago naga'mofona vemo vugota kva manigahie huno kretre'ne.
| و به تمام استانها، هر یک به خط و زبان محلی، نامه فرستاده، اعلام داشت که هر مرد باید رئیس خانهٔ خود باشد. |
