Taneo 3
1 Kini ne' Nebukatnesa'ma vahe amema'a golireti tro hu'neana zaza'amo'a 27ni'a mita higeno, kahesa'amo'a 3'a mita hu'neankino ana amema'a Babiloni mopafina Durae nehaza agupofi retru rente'ne.
De koning Nebukadnezar maakte een beeld van goud, welks hoogte was zestig ellen, zijn breedte zes ellen; hij richtte het op in het dal Dura, in het landschap van Babel.
2 Ana huteno ana vahe amema'ama erinte ama hu zupama vahe'ma esazegu'ma kini ne'mo'ma kema hu'neana, ugota kva vahe'ma, kiapu vahe'ma, gavana vahe'ma, antahintahima nemiza vahe'ma, kanisolo vahe'ma, zagoma kegavama nehaza vahe'ma, keagama refko nehaza vahe'ene ana vahe'ma zamaza nehaza vahe'ene maka kamani eri'zama eneriza vahe'enena zamagi hu'ne.
En de koning Nebukadnezar zond henen, om te verzamelen, de stadhouders, de overheden, en de landvoogden, de wethouders, de schatmeesters, de raadsheren, de ambtlieden, en al de heerschappers der landschappen, dat zij komen zouden tot de inwijding van het beeld, hetwelk de koning Nebukadnezar had opgericht.
3 Ana hutege'za ugota kva vahe'ma, kiapu vahe'ma, gavana vahe'ma, antahintahima nemiza vahe'ma, kanisolo vahe'ma, zagoma kegavama nehaza vahe'ma, keagama refko nehaza vahe'ene ana vahe'ma zamazama nehaza vahe'ene maka kamani eri'zama eneriza vahe'enena, Nebukatnesama ana vahe amema'ama erinte ama'ma hunaku'ma hianknarera emeri atru hute'za ana amema'amofo avuga oti'naze.
Toen verzamelden zich de stadhouders, de overheden, de landvoogden, de wethouders, de schatmeesters, de raadsheren, de ambtlieden, en al de heerschappers der landschappen, tot inwijding van het beeld, hetwelk de koning Nebukadnezar had opgericht; en zij stonden voor het beeld, dat Nebukadnezar had opgericht.
4 Anama hutazageno'a kezamanetia vahe'mo'a otino, ranke huno amanage hu'ne. Kokankokati'ma e'naza vahe'ma, ru vahe ru vahepinti'ma e'naza vahe'ma ruzamageru ruzamageru'ma neraza vahe'motanena amama hanua nanekea antahita amage anteho.
En een heraut riep met kracht: Men zegt u aan, gij volken, gij natien, en tongen!
5 Hagi tamagrama antahisageno, ufema nere'za, hapue nehaza zavenane laerie nehaza zavenama nehe'za, konkema nere'za, mago'a zavenanema nehesagetama nentahisanuta, tamarena nereta kepri huta, kini ne' Nebukatnesa'ma golireti'ma tro'ma hunte'nea vahe amema'arera monora hunteho.
Ten tijde als gij horen zult het geluid des hoorns, der pijp, der citer, der vedel, der psalteren, des akkoordgezangs, en allerlei soorten van muziek, zo zult gijlieden nedervallen, en aanbidden het gouden beeld, hetwelk de koning Nebukadnezar heeft opgericht;
6 Hanki iza'o ana vahe amema'are'ma kepri huno renareno mono'ma huontesnia vahera, ame huta zamazerita hagana haganama huno tusi tevema nerea kerifi zamasgafe atregahune.
En wie niet nedervalt en aanbidt, die zal te dierzelfder ure in het midden van den oven des brandenden vuurs geworpen worden.
7 Anagema hutege'za maka vahe'ene, kokankokati'ma e'naza vahe'ene, ru zamageru ru zamageru'ma neraza vahe'mo'za ufema, konkema, laeri zavenama, hapu zavenane mago'a zavenaramima nehage'zama nentahi'za kini ne' Nebukatnesa'ma golire vahe amema'ama tro'ma hu'nea zante zamarena re'za monora hunte'naze.
Daarom te dier tijd, als al die volken hoorden het geluid des hoorns, der pijp, der citer, der vedel, der psalteren, en allerlei soorten der muziek, alle volken, natien, en tongen nedervallende, aanbaden het gouden beeld, hetwelk de koning Nebukadnezar had opgericht.
8 Hianagi mago'a Babiloni vahe'mo'za kini nete e'za, Juda naga'mozama haza zamavu'zamava zanku kini nera eme asami'naze.
Daarom naderden even ter zelfder tijd Chaldeeuwse mannen, die de Joden openlijk beschuldigden;
9 Kini ne' Nebukatnesana amanage hu'za asami'naze. Kini ne'moka, za'zate kinia maninka vugahane!
Zij antwoordden en zeiden tot den koning Nebukadnezar: O koning! leef in der eeuwigheid!
10 Kini nemoka kagra mago kasegea amanage hunka huvempa hu'nane. Ufene, konkene, laeri zavenane, hapu zavenane mago'a zavenaramima nehesnage'zama nentahisu'za, maka vahe'mo'za mopafi kepri hu'za zamarena nere'za, golireti'ma tro'ma hunte vahe amema'a monora huntegahaze hunka hu'nane.
Gij, o koning! hebt een bevel gegeven, dat alle mensen, die horen zouden het geluid des hoorns, der pijp, der citer, der vedel, der psalteren, en des akkoordgezangs, en allerlei soorten van muziek, nedervallen, en het gouden beeld aanbidden zouden;
11 Anage nehunka iza'o ana vahe amema'are'ma renama nereno, kepri huno mono'ma huontesnia vahera azeri'na hagana haganama huno tusi tevema nerea kerifi asagafe atregahue hunka hu'nane.
En wie niet nederviel, en aanbad, die zou in het midden van den oven des brandenden vuurs geworpen worden.
12 Hianagi 3'a Jiu nagara, Setrakima, Misakima, Abetnegoma hunka huhampari zamantanke'zama, Babiloni mopafima kvama mani'naza naga'mo'za, kini nemoka kagri kea ontahi'za, kagrama amage'ma nentana anumzantamina monora hunonte'za, golireti vahe amema'ama tro'ma hunka retruma rente'nana zante'enena monora huonte'naze.
Er zijn Joodse mannen, die gij over de bediening van het landschap van Babel gesteld hebt, Sadrach, Mesach en Abed-nego; deze mannen hebben, o koning! op u geen acht gesteld; uw goden eren zij niet, en zij bidden het gouden beeld niet aan, hetwelk gij opgericht hebt.
13 Ana nanekema Nebukatnesa'ma nentahigeno'a tusi arimpa ahegeno, mago'a vahe huzmantege'za vu'za, Setrakima, Mesakima, Abetnegoma hu'za ome zamavare'za agri avuga e'naze.
Toen zeide Nebukadnezar in toorn en grimmigheid, dat men Sadrach, Mesach en Abed-nego voorbrengen zou; toen werden die mannen voor den koning gebracht.
14 Azageno Nebukatnesa'a amanage huno ana nagara zamantahige'ne. Setrakigane, Mesakigane Abetnegogata, nagri anumzaraminte'ene, golireti'ma vahe amema'ama tro'ma hu'na retruma rente'noa zantera monora huonte'nazema hu'za nehazana, e'i tamage nehazo?
Nebukadnezar antwoordde en zeide tot hen: Is het met opzet, Sadrach, Mesach en Abed-nego, dat gijlieden mijn goden niet eert, en het gouden beeld, dat ik opgericht heb, niet aanbidt?
15 Hanki menina tamagrama antahisanage'zama ufema nere'za hapue nehaza zavenane, lairie nehaza zavenama nehe'za, konkema nere'za, mago'a zavenanema nehesnagetama nentahisanuta, kepri huta tamagra tamarena nereta, golireti'ma vahe amema'ama tro'ma hunte'noa zantera monora hunte so'e hiho. Hagi ana zante'ma mono'ma huontesnage'na, hanuge'za tamagrira tamazeri'za hagana hagana'ma huno tusi tevema nerea kerifi tamasga fetregahaze. Anama hanage'na ina anumzamo nagri nazampintira tamagrira tamagu vazino ana tevenefake kerifintira tamaza hugahifi tamagegahue?
Nu dan, zo gijlieden gereed zijt, dat gij ten tijde, als gij horen zult het geluid des hoorns, der pijp, der citer, der vedel, der psalteren, en des akkoordgezangs, en allerlei soort der muziek, nedervalt, en aanbidt het beeld, dat ik gemaakt heb, zo is het wel; maar zo gijlieden het niet aanbidt; ter zelfder ure zult gijlieden geworpen worden in het midden van den oven des brandenden vuurs; en wie is de God, Die ulieden uit mijn handen verlossen zou?
16 Anagema hige'za Setraki'ma, Mesaki'ma, Abetnego'za kini ne' Nebukatnesana amanage hu'za asami'naze. Kini ne'moka kagrama hana nanekerera mago kea huta tagra tagura ovazigahune.
Sadrach, Mesach en Abed-nego antwoordden en zeiden tot den koning Nebukadnezar: Wij hebben niet nodig u op deze zaak te antwoorden.
17 Hagi kagrama hagana hagana'ma huno'ma tusi tevema nerea kerifima tagri'ma tasagafe atresnankeno'a, tagrama amage'ma nentona Anumzamo'a taza huno ana tevefintira tavrenetreno, kini ne'moka kazampintira tagu'vazino taza hugahie.
Zal het zo zijn, onze God, Dien wij eren, is machtig ons te verlossen uit den oven des brandenden vuurs, en Hij zal ons uit uw hand, o koning! verlossen.
18 Hianagi tagrama amage'ma nentona Anumzamo'ma tazama osaniana, e'i ana zankure huta kagri anumzaraminte'ene vahe amema'ama golireti'ma tro'ma hunka retruma rente'nana zante'enena kepri huta monora huontegahune.
Maar zo niet, u zij bekend, o koning! dat wij uw goden niet zullen eren, noch het gouden beeld, dat gij hebt opgericht, zullen aanbidden.
19 Hagi Setraki'ma, Mesaki'ma, Abetnego'za anagema hazageno'a, Nebukatnesana tusi arimpa ahegeno avugosamo'a rugrari'ne. Anama higeno'a huzmantege'za hagana hagana'ma huno tusi tevema nerea tevea mago'ene hugrazageno 7'ni'a zupa amuhoa huno, ko'ma amuhoma nehia avamena agatereno tusi amuho hu'ne.
Toen werd Nebukadnezar vol grimmigheid, en de gedaante zijns aangezichts veranderde tegen Sadrach, Mesach en Abed-nego; hij antwoordde en zeide, dat men den oven zevenmaal meer heet zou maken dan men dien pleegt heet te maken.
20 Ana hutazageno Setrakima, Mesakima, Abetnegonena ome zamazeriza nofiteti anakite'za, hagana hagana'ma huno tusi tevema nerea kerifi zamasgafe atrehogu hankavenentake sondia vahe'a huzmante'ne.
En tot de sterkste mannen van kracht, die in zijn heir waren, zeide hij, dat zij Sadrach, Mesach en Abed-nego binden zouden, om te werpen in den oven des brandenden vuurs.
21 Anagema hige'za ana 3'a nagara zamazeri'za, zaza kukenane, nakre kuzmine, kankri zamine mago'a kukenazminena zamavate maka me'nege'za nofiteti anakite'za, hagana hagana'ma huno tusi tevema nerea kerifi zamasgafe tre'naze.
Toen werden die mannen gebonden in hun mantels, hun broeken, en hun hoeden, en hun andere klederen, en zij wierpen hen in het midden van den oven des brandenden vuurs.
22 Kini nemo'ma huzmantege'za tevema mago'ene hugrazageno tusi amuhoma nehuno hagana hagana'ma nehifi, Setrakima Mesakima Abetnegoma hu'za zamasga fetre'naze. Hianagi anama zamasga fetraza sondia vahera hagana hagana'ma huno nerea tevemo terasagege'za fri'naze.
Daarom dan, dewijl het woord des konings aandreef, en de oven zeer heet was, zo hebben de vonken des vuurs die mannen, die Sadrach, Mesach en Abed-nego opgeheven hadden, gedood.
23 Hagi Setrakima, Mesakima, Abetnegonema nofi'ma anakite'za hagana hagana'ma huno tusi tevema nerea kerifi zamasgafe atre'naza nofimo'a, me'nege'za ana tevemofo agu'afina mani'naze.
Maar als die drie mannen, Sadrach, Mesach en Abed-nego, in het midden van den oven des brandenden vuurs, gebonden zijnde, gevallen waren,
24 Anama hutazageno'a, kini ne' Nebukatnesa'a ana naga'ma nezamageno, antri huno o'netino antahintahima nemiza vahera amanage huno zamantahige'ne. Tagra 3'a vahe nofitetira anakiteta tevefina zamasga fetre'nompi? Anagema hige'za zamagra kenona hu'za, i'zo 3'a naga'mokizmi anara hu'none.
Toen ontzette zich de koning Nebukadnezar, en hij stond op in der haast, antwoordde en zeide tot zijn raadsheren: Hebben wij niet drie mannen in het midden des vuurs, gebonden zijnde, geworpen? Zij antwoordden en zeiden tot den koning: Het is gewis, o koning!
25 Hagi Nebukatnesa'a huno, Menima koana anakima zamante'nona nofimo'a zamagafina omanege'za, 4'a vahe ana tevemofo agu'afina mani'neza, mago hazenkea zamavufagarera omaneaza vano nehaze. Hagi nampa 4 ne'ma ke'noa ne'mofo avu'avamo'a, anumzamofo mofavregna hu'ne.
Hij antwoordde en zeide: Ziet, ik zie vier mannen, los wandelende in het midden des vuurs, en er is geen verderf aan hen; en de gedaante des vierden is gelijk eens zoons der goden.
26 Anagema higeno'a anante Nebukatnesa'a anama hagana hagana'ma nehia tevemofo kafante urava'o nehuno, amanage huno kezati'ne. Setrakigane Mesakigane Abetnegogata, Marerisa Anumzamofo eri'za vahe mani'nazanki, tevefintira atreta atiramita amare eho. Anagema hige'za Setraki'ma Mesaki'ma Abetnego'ma hu'za ana tevefintira atirami'za e'naze.
Toen naderde Nebukadnezar tot de deur van den oven des brandenden vuurs, antwoordde en sprak: Gij Sadrach, Mesach en Abed-nego, gij knechten des allerhoogsten Gods! gaat uit en komt hier! Toen gingen Sadrach, Mesach en Abed-nego uit het midden des vuurs.
27 Anante ugota kva vahe'ma, kiapu vahe'ma, kini ne'mofoma antahintahima nemiza vahe'ma, gavana vahe'ma hu'za ana naga'mokizmire erava'oma hu'za kazana, tevemo'a zamavufaga oregeno, zamaseni zamazokara teorasagegeno, zaza kukena zamia tevemo'a tevararo'vararura osigeno, tevemofo mna'anena zamavufaga regatira ontahi'naze!
Toen vergaderden de stadhouders, de overheden, en de landvoogden, en de raadsheren des konings, deze mannen beziende, omdat het vuur over hun lichamen niet geheerst had, en dat het haar huns hoofds niet verbrand was, en hun mantels niet veranderd waren, ja, dat de reuk des vuurs daardoor niet gegaan was.
28 Anante kini ne' Nebukatnesa'a amanage huno hu'ne. Setrakima, Mesakima, Abetnegokizmi Anumzamo'a ankero'ama huntegeno eno eri'za naga'ama zamagu'ma vazia zankura, Agri agia ahentesga hanune. Na'ankure zamagra agrite zamentintia nehu'za, fri'zankura antahi amane hu'naze. Ana nehu'za nagrama ante'noa kasegegura koro nosu'za, ru anumzantera monora hunonte'za, zamagra'a Anumzanteke monora hunte'naze.
Nebukadnezar antwoordde en zeide: Geloofd zij de God van Sadrach, Mesach en Abed-nego, Die Zijn engel gezonden, en Zijn knechten verlost heeft, die op Hem vertrouwd hebben, en des konings woord veranderd, en hun lichamen overgegeven hebben, opdat zij geen god eerden noch aanbaden, dan hun God.
29 E'ina hu'negu menina mago kasege ante'na huvempa huankino, mago nagamo'o, mago kumate vahe'mo'o, ru zamageru ru zamageru'ma neranaza vahemo'zanema, Setrakima, Mesakima, Abetnego Anumzamofoma huhavizama huntesnaza vahera, zamahe'za zamavufaga rutragatragu hutresnage'za frigahaze. Ana nehanage'za nozaminena tagana taganu vazi'za mopafi eri hihi hugahaze. Na'ankure mago anumzamo'a zamagri Anumzamo'ma hiazana huno, amage'ma nentesnia vahera agura ovazigahie.
Daarom wordt van mij een bevel gegeven, dat alle volk, natie en tong, die lastering spreekt tegen den God van Sadrach, Mesach en Abed-nego, in stukken gehouwen worde, en zijn huis tot een drekhoop gesteld worde; want er is geen ander God, Die alzo verlossen kan.
30 Hagi kini ne' Nebukatnesa'ma anagema huteno'a, Setrakima, Mesakima, Abetnegoma huno kasefa eri'za zamige'za, koma eri'naza eri'zana rugatere'za, Babiloni mopamofo agu'afina eri'zana eri'naze.
Toen maakte de koning Sadrach, Mesach en Abed-nego voorspoedig in het landschap van Babel.
