Aposolo 14

1 Antioku mani'nakeno fore hu'neankna kna'za fore hu'ne, Poli'ene Banabasikea Ikonia kumate vuke, Jiu vahe osi mono nompi (sinagog) hampo'natike hakare vahe'mo antahi ama hu'are, mono kea huama nehake'za, rama'amo'za Jiu vahe'ene Griki vahe kevumo'za zamentinti hu'naze.

در شهر قونیه نیز پولس و برنابا به کنیسه یهود رفتند و چنان با قدرت سخن گفتند که عدهٔ زیادی از یهودیان و غیریهودیان ایمان آوردند.

2 Hu'neanagi Jiu vahe'mo'za zamentinti ana kegura nosuza, megi'a vahe antahintahi eri savri hazage'za, ana netrena ha' rezanante'naze.

اما یهودیانی که ایمان نیاورده بودند، غیریهودیان را نسبت به پولس و برنابا بدگمان ساختند و تا توانستند از آنان بدگویی کردند.

3 Ana hazageno mago'a knafina anantega mani'neke, mono kea hanavetike Ramofonkura nehune, asunku'zamofo kea nehakeno, avame'zane kaguvazanena zanagri znazampi eri fore hu'ne.

با وجود این، پولس و برنابا مدت زیادی آنجا ماندند و با دلیری پیغام خدا را به مردم اعلام نمودند. خداوند نیز به ایشان قدرت داد تا معجزاتی بزرگ و حیرت‌آور انجام دهند تا ثابت شود که پیغامشان از سوی اوست.

4 Hu'neanagi ana rankumapi mani'naza vahe krerafamo'za amu'nompinti refako hu'za, mago'amo'za Jiu vahetega vazage'za, mago'amo'za aposol vahetega anteza mago zamarimpa hu'naze.

اما در شهر دو دستگی ایجاد شد؛ گروهی طرفدار سران یهود بودند و گروهی دیگر طرفدار رسولان مسیح.

5 Megi'a vahe'ene Jiu vahe'mo'zane kva vahezamine, zamazeri haviza huta have knonu tare netrena zanahe frigahune hu'za nehazageke,

آنگاه جمعی از مردمان غیریهودی و یهودی، به‌همراه رهبرانشان توطئه چیدند تا بر ایشان تاخته، سنگسارشان کنند.

6 Poli'ene Banabasikea ananke nentahi'ne, freke Likonia rankumamofo osi kumatrena Listrane Debine ana kaziga asoparega meno vu'nea mopare umani'na'e.

رسولان وقتی از این امر آگاهی یافتند، به شهرهای منطقۀ لیکائونیه، یعنی لِستره و دِربه و اطراف آنجا گریختند،

7 Anantega umani'neke mago'ene Knare Musen Kea huama hu'ne zamasmi'na'e.

و به هر جا می‌رسیدند، پیغام خدا را به مردم می‌رساندند.

8 Listra kumatera mago agia havizahu ne' kasente'nea ne' mani'ne, kasente'neregatira kana vano nosia nere.

در لستره به مردی که لنگ مادرزاد بود برخوردند که هرگز راه نرفته بود.

9 Ana ne'mo Poli'ma huama hiankea mani'neno antahi'ne. Poli'a ana ne'ma avufi kefatgo huno negeno'a, amentinti nehiankino knare huntegahie nehuno,

هنگامی که پولس موعظه می‌کرد، او گوش فرا می‌داد و پولس به او چشم دوخته، دید ایمان شفا یافتن دارد.

10 ran ke huno asami'ne, Kagareti oti fatgo huo huno higeno, ana ne'mo'a, haru huno marerino tamino nehuno otino vu'ne.

پس به او گفت: «برخیز و بایست!» او نیز از جا جست و شروع کرد به راه رفتن!

11 Poli'ma hiazama ana vahe tamimo'za nege'za, Lakonia kefinti ranke hu'za, anumzantamimo vahe fore huno tagrite ne-e hu'za hu'naze!

وقتی حاضران این واقعه را دیدند فریاد برآورده، به زبان محلی گفتند: «این اشخاص خدایان هستند که به صورت انسان ظاهر شده‌اند!»

12 Zamagra Banabasinku Ziusi (havi anumzane) nehu'za, Polinku Hemesi'e (havi anumzane) hu'za kahefa zanagi ante'naze. Na'ankure Poli'a ke ne'ku hu'naze.

ایشان تصور کردند که برنابا زِئوس است و پولس نیز هِرمِس، چون پولس سخنگوی اصلی بود.

13 Ziusi havige anumzamofo mono nona, rankumamofona megi'a, tava'onte me'nea nomofo kva ne'mo'a, mago bulimakaona nevareno mago'a avasase zantamine erino rankumamofo kahante vige'za, agrane ana mika vahe'mo'za kresramana huznantenaku hu'naze.

کاهنِ زئوس که معبدش درست بیرون دروازۀ شهر بود، چند گاو و تاجهایی از گُل به دروازۀ شهر آورد؛ او و جماعت آماده می‌شدند تا قربانی تقدیمشان کنند.

14 Hu'neanagi aposol Poli'ene Banabasikea ananke nentahike kukena zani'a tagato tagatu nehu'ne, zanagare'ne ana vahetamimofo amunompi ufre'ne kezatike anage hu'na'e.

اما وقتی برنابا و پولس به قصد مردم پی بردند، لباسهای خود را پاره کردند و به میان مردم رفتند و فریاد زدند:

15 Ama vahe'motma, na'a amazana nehaze? tagra vahetafa mani'neta tamagri kna hu'no'e! Tagra Knare Musenke huama huta neramasmu'e, ana hanuketa tamazama osuno havi zampintira atretma, Agra monane mopane, hagerine maka'zama tro huno asimu anteno mani'nea Anumzante monora huntegahaze.

«ای مردم، چرا چنین می‌کنید؟ ما صرفاً انسان هستیم، درست مانند خودتان! ما برایتان این مژده را آورده‌ایم که باید از این چیزهای باطل و بی‌ارزش دست بردارید و به خدای زنده روی بیاورید، خدایی که آسمان و زمین و دریا و هرآنچه را که در آنهاست، آفرید.

16 Hagi korapa knafima mani'naza vahera, Anumzamo'a zamatrege'za maka mopafi vahe'mo'za zamagra zamesia kante vu'za e'za hu'naze.

در دوران گذشته، خدا قومها را به حال خود رها کرد تا به هر راهی که می‌خواهند بروند،

17 Hu'neanagi Agrama knare'zama hu'neana fraoki'neanki, monafinti kora atregeno rigeno ne'za raga rentegeno, eri knare hunermanteno tamesia ne'zana neramino, musezana tamagu'afina ante'ne.

با اینکه برای اثبات وجود خود، همواره دلایل کافی به ایشان می‌داد. برای نمونه، از رحمت خود، به موقع برایتان باران می‌فرستد، و محصول خوب و غذای کافی به شما عطا می‌کند، و دلتان را از شادی لبریز می‌سازد.»

18 Anahu kea hu'neanagi kresramna vuznantenaku hu'nazana vahe'ma i'o huzmantenaku hu'noanagi, tusi'a amuho huzmante'ne.

سرانجام، حتی با این سخنان، به زحمت توانستند مردم را از تقدیم قربانی باز دارند.

19 Hu'neanagi Jiu vahe'mo'za Antioku kumateti'ene Ikonia kumateti e'za, havige nehie hu'za vahera zamagrarega eme zamavarente'za, Polina have knonu ahe'za avazu hu'za rankumapinti atirami'za hago frie hu'za zamagesa nentahiza megi'a ome atre'naze.

ولی چند روز بعد، یهودیانی از انطاکیه و قونیه آمدند و اهالی شهر را چنان تحریک نمودند که بر سر پولس ریختند و او را سنگسار کردند و به گمان اینکه دیگر مرده است، او را کشان‌کشان به بیرون شهر بردند.

20 Hu'neanagi Anumzamofo amage nentaza disaipol naga'mo'za, regorave nehazageno anampinti otino ran kumapinka eteno ufarene. Maseke nanterana Banabasi'ene atre'ne Debi vu'na'e.

اما چون ایمانداران دور او گرد آمدند، او برخاست و به شهر بازگشت و روز بعد با برنابا به شهر دربه رفت.

21 Ana ran kumate'ma knare muse ke (gutnius) huama hakeno rama'a vahe'mo'za, amage ante'za disaipol naga fore hazageno, zanagra Listra kumate'ene Ikoniane Antioku kumate ete vu'na'e.

در آنجا نیز پیغام خدا را به مردم اعلام کردند و عده‌ای را شاگرد مسیح ساختند. بعد از آن باز به لستره، قونیه و انطاکیه بازگشتند،

22 Zanagra Jisasi amage' nentaza disaipol naga zamagu'a zamazeri hanaveti ke hunezmasmike, hanavetita tamentintifina maniho, Anumzamofo kumapima vunaku'ma hanuta, rama'a knazampi ufreteta henka vugahune hu'na'e.

و در آنجا ایمانداران را تقویت کرده، تشویقشان می‌کردند که به ایمان خود وفادار بمانند، و می‌گفتند: «باید با عبور از سختی‌های بسیار، وارد ملکوت خدا شویم.»

23 Ana nehuke, mono kva vahe (elda) mago'a mono nonte zamazeri onetike ne'zana a'o huneke nunamu nehune, zanamentintima neha'a Ramofo azampi zamante'na'e.

سپس در هر کلیسا، مسیحیان باتجربه را به عنوان شیخ تعیین کردند. آنگاه روزه گرفته، برای ایشان دعا کردند و آنان را به دست خداوندی که به او ایمان داشتند سپردند.

24 Ananteti Pisidi'a distrikifi ufreke agatera'azamoke, Pamfilia provinsifi ehanati'na'e.

پس از آن، از راه پیسیدیه به پمفلیه سفر کردند.

25 Zanagra Pega kumate mono naneke ome huteke, Ataria kumate urami'na'e.

و باز در پرجه موعظه کردند و از آنجا به اتالیه رفتند.

26 Anantetira atre'ne ventefi marerike ete Antioku kumate vu'na'e, korapara ana kumateti Anumzamofo asunkuzampi huzamantake'ne vunate ete ehanatina'e.

سرانجام، با کشتی به انطاکیهٔ سوریه بازگشتند، یعنی به شهری که این سفر طولانی را از آنجا آغاز کرده و در آن به فیض خدا سپرده شده بودند تا این خدمت را انجام دهند.

27 Zanagrama ehanatike mono vahezaga eme zamazeri atru huteke, maka'zama Anumzamo'ma zanagripima hu'neazana nezamasmi'ne, megi'a vahete kama eri hagro hige'za zamentinti hu'naza kea zamasmi'na'e.

وقتی پولس و برنابا به انطاکیه رسیدند، مسیحیان را گرد آوردند و گزارش سفر خود را تقدیم کرده، مژده دادند که چگونه خدا درهای ایمان را به روی غیریهودیان نیز گشوده است.

28 Ana kumate Anumzamofo amage' nentaza disaipol naga'ene zazakna mani'na'e.

آنان مدت زیادی نزد مسیحیان انطاکیه ماندند.