< 2 Kva 5 >
1 Hanki Nemani'a agra Siria sondia vahete kva ne' mani'ne. Ana hu'neno agri kva ne'amofo avurera knare ne' mani'negeno kva ne'amo'a muse hunentea ne' mani'ne. Na'ankure Ra Anumzamo'a agrira aza hige'za Siria vahe'mo'za ha' vahe'zmia hara huzmagatere'nagu anara hu'ne. Nemani'a hanave sondia netfa mani'neanagi, agrira fugo namumo azeri haviza hu'ne.
Na Aramhene bu Naaman a ɔyɛ akodɔm sahene no yie. Ɛfiri sɛ, ɛnam ne so na Awurade maa Aram dii nkonim akɛseɛ bebree. Ɛwom sɛ na Naaman yɛ ɔkofoɔ kɛseɛ deɛ, nanso na ɔyare kwata.
2 Hanki mago kna Siria sondia vahe'mo'za Israeli vahera rohu ome renezmante'za, anampinti mago osi mofara avre'za vu'naze. Ana hazageno ana mofa'mo'a Nemani a'mofo eri'za mofa umani'ne.
Afei, na Aram akofoɔ adi Israel asase so, na abaawa ketewa bi ka wɔn a wɔkyeree wɔn nnommum no ho. Wɔde saa abaayewa no maa Naaman yere sɛ nʼabaawa.
3 Henka ana mofa'mo'a Nemani nenarona amanage huno asmi'ne, Sameriama mani'nea kasnampa ne'ma negave'ma vuno ome kesiana, amne fugo kri'a azeri so'e hugahie.
Ɛda bi, abaawa no ka kyerɛɛ nʼawuraa sɛ, “Sɛ me wura kɔhunu odiyifoɔ no wɔ Samaria a, anka mɛpɛ. Anka ɔbɛsa no yadeɛ ama kwata no afiri ne honam ani.”
4 Anankema Nemani'ma nentahino'a, kva ne'are vuno, ana Israeli mofa'mo'ma hiankea ome asmi'ne.
Enti, Naaman kaa asɛm a abaawa a ɔfiri Israel no ka kyerɛɛ no no kyerɛɛ ɔhene.
5 Higeno kini ne'mo'a ame huno Nemanina asmino, Israeli kini netega nagra mago avo krenta'nena erinka vunka ome amigahane, nehuno kema hiaza higeno ana avona enerino kna'amo'a 340 kilo hu'nea silva zagone enerino, kna'amo'a 60 kilo hu'nea goli enerino, knare'nare kukena 10ni'a e'nerino vu'ne.
Ɔhene no ka kyerɛɛ no sɛ, “Kɔ, na kɔsra odiyifoɔ no. Mɛtwerɛ krataa aka wo ho, na wode akɔma Israelhene.” Enti, Naaman hyɛɛ nʼakwantuo no ase. Ɔfaa dwetɛ akyɛdeɛ kilogram ahasa aduanan, sikakɔkɔɔ kilogram aduosia nkron ne ntadeɛ mmɔho edu.
6 Hanki ana Israeli kini netegama krente'nea avona amanahu avo krente'ne. Nagra eri'za vaheni'a Nemanina ama avona kre'na huntogeno kagritega vianki, fugo kri'a azeri so'e hunto.
Krataa a ɔde rekɔma Israelhene no mu asɛm ne sɛ, “Menam krataa yi so reda me ɔsomfoɔ Naaman adi, akyerɛ wo. Mepɛ sɛ wosa no yadeɛ ma ne kwata no firi ne honam ani.”
7 Hanki anante Israeli kini ne'mo'ma ana avoma hampriteno'a, zaza kukena'a tagato nehuno amanage hu'ne, Nagra Anumza mani'ne'na vahera ahe nefri'na, vahera fripintira azeri oti'naku hugeno hio. Ama ne'mo'a fugo krima eri'nea nera azeri so'e huogura huntegeno ome'neanki, nagrama antahuana ha' eme hurante'naku mago'a kankamunku hakeno anara hu'ne.
Ɛberɛ a Israelhene kenkan krataa no, ɔde ahometeɛ sunsuanee nʼatadeɛ mu, kaa sɛ, “Saa ɔbarima yi asoma ɔkwatani aba me nkyɛn, sɛ mensa no yadeɛ! Meyɛ Onyankopɔn a metumi kum, sane ma nkwa? Ɔrepɛ ɛkwan bi afa so, anya nnyinasoɔ bi, na wabɛto ahyɛ yɛn so bio.”
8 Hianagi Ra Anumzamofo kasnampa ne' Elisa'ma antahiama Israeli kini ne'mo'ma za'za kukena'ama tagato'ma hiankema nentahino'a, kato ne'a huntegeno vuno amanage hu'ne, Na'ane hunka za'za kukenaka'a tagatora hu'nane? Hagi ana nera atregeno nagrite ena Israelia mago kasnampa nera mani'ne hu'na averira hanena keno antahino hugahie.
Ɛberɛ a Elisa, Onyankopɔn onipa, tee ɔhene no nsɛnkaeɛ no, ɔtoo nkra kɔmaa no sɛ, “Adɛn enti na woasunsuane wo ntadeɛ mu saa? Soma Naaman na ɔmmra me nkyɛn na ɔbɛhunu sɛ, odiyifoɔ papa bi wɔ Israel.”
9 Higeno Nemani'a hosi afutamine, karisiramima'ane vuno, Elisa nomofo kafante umani'naze
Enti, Naaman faa nʼapɔnkɔ ne ne nteaseɛnam, kɔtwɛn wɔ Elisa fie ɛpono ano.
10 Anante Elisa'a mago kato vahe hunteno, Nemanina amanage hunka ome asamio, kagra vunka 7ni'a zupa Jodani timpi tina ome fregeno, kavufamo'a so'e hina agru hugahane huno hie hunka ome asamio.
Na Elisa somaa ɔbɔfoɔ kɔka kyerɛɛ no sɛ, “Kɔhohoro wo ho mprɛnson wɔ Asubɔnten Yordan mu, na wo honam bɛba mu, ama wo kwata no akɔ.”
11 Hianagi Nemanina tusi arimpahegeno nevuno amanage hu'ne, Nagrama antahuana atiramino eme otine'no, Ra Anumzana agri Anumzamofo agi neheno, azana rusuteno veraveverave nehuno fugonkrini'a nazeri so'e hugahie hu'na huanagi anara osie.
Na Naaman bo fuiɛ, na ɔsii ɛkwan so. Ɔkaa sɛ, “Na menim sɛ, deɛ ɛbɛyɛ biara no, ɔbɛba abɛhyia me! Na menim sɛ ebia, ɔde ne nsa bɛfa kwata no so, na wabɔ Awurade a, ɔyɛ ne Onyankopɔn no din, nam so asa me yadeɛ.
12 Hanki Damaskasia tare tintrena Abana tine Farpari timokea ana maka Israelima me'nea tintamina zamagaterena'e. Ana hu'neanki'na anampi tina fre'na so'ea hugare, nehuno tusi arimpa nehegeno rukrahe huno atreno vu'ne.
Nsubɔntene Abana ne Parpar a ɛwɔ Damasko nsene nsubɔntene a ɛwɔ Israel nyinaa? Adɛn enti na menkɔhohoro me ho wɔ mu, na mennya ayaresa?” Enti, Naaman danee ne ho de abufuo sii mu.
13 Hianagi Nemanina eri'za vahe'amo'za eza amanage hu'za asmi'naze, kva ne'moka kasnampa ne'mo'ma mago'ma amuhoma hu'nea zama tro huo huno'ma hiresina, amne ana zana tro hasine. Hu'negu agrama hiaza hunka vunka tina ome fregeno fugo namumo'a atregantena agru huo.
Nanso, ne mpanimfoɔ bɔɔ mmɔden kasa kyerɛɛ no sɛ, “Owura, sɛ odiyifoɔ no kaa sɛ yɛ adwuma kɛseɛ bi a, anka worenyɛ anaa? Ɛno enti, tie asɛm a waka sɛ kɔhohoro wo ho kɛkɛ, na wo ho bɛtɔ wo no, na di so.”
14 Higeno Nemani'a ana vaheke antahiteno vuno, Jodani timpi 7ni'a zupa tina ome fre'ne. Ra Anumzamofo kasnampa ne' Elisa'ma hu'nea kante anteno tina fregeno fugo kri'amo'a atrentegeno, avufgamo'a osi mofavremofo avufgamo'ma hiaza huno agrunentake hu'ne.
Enti, Naaman kɔɔ Asubɔnten Yordan mu, kɔdɔɔ asukɔ mprɛnson, sɛdeɛ Onyankopɔn onipa no hyɛɛ no sɛ ɔnyɛ no. Ne honam ani daa hɔ te sɛ abɔfra, maa ne kwata no nyinaa kɔeɛ.
15 Ana hutege'za Nemani'ene eri'za vahe'amo'za ete Ra Anumzamofo kasnampa nete e'naze. Anama hute'za Nemani'a Elisa avuga ome otino amanage hu'ne, Menima nagrama antahuana maka ama mopafina mago anumzana omani'neanki, Israeli vahe'motma tamagri Anumzamo agrake maka vahe Ra Anumzana mani'ne. E'ina hu'negu muse hugantoanki kvanimoka ama kamua musezana erio.
Naaman ne ne dɔm no sane kɔeɛ, kɔhwehwɛɛ Onyankopɔn onipa no akyiri kwan. Wɔkɔgyinaa nʼanim, maa Naaman kaa sɛ, “Afei na mahunu sɛ Onyankopɔn nni ewiase ha baabiara sɛ Israel nko ara. Afei, mesrɛ wo sɛ, gye mʼakyɛdeɛ yi.”
16 Anagema higeno'a, Elisa'a kenona'a amanage hu'ne, Ra Anumzama kasefa huno mani'nege'nama Agri eri'zama enerua Anumzamofo agifi tamage hu'na huankina, mago musezana e'origahue. Anage higeno Nemani'a tutu huno erio hu'neanagi, Elisa'a e'oritfa hu'ne.
Nanso, Elisa buaa sɛ, “Mmerɛ dodoɔ a Awurade a mesom no te ase yi, merennye akyɛdeɛ biara.” Ɛwom sɛ Naaman hyɛɛ no biara sɛ ɔnnye akyɛdeɛ no, nanso Elisa annye.
17 Anagema higeno'a, anante Nemani'a Elisana asmino, Kagra musezama e'oriku'ma hanunka, kvanimoka natrege'na mago'a Israelitira mopa kate'na tare miuli donki afu tre'mokema eriga avamente eri'na kumanirega va'neno. Hanki kvanimoka meninteti'ma vanige'na mago'a anumzantera Kresramana vuontege, ofanena huontegahue. Hianagi Ra Anumzamofonteke kresramna vunente'na, ofanena huntegahue.
Afei, Naaman kaa sɛ, “Ɛyɛ, ɛnneɛ, ma me ɛkwan na memfa ɛha dɔteɛ atifi mmienu nsoa me mfunumpɔnkɔ mmienu, na memfa nka me ho nkɔ me kurom. Ɛfiri ɛnnɛ, Awurade akyi no, meremmɔ ɔhyeɛ afɔdeɛ anaa afɔdeɛ biara mma onyame bi bio.
18 Hianagi eri'za vahe'kamo'na Ra Anumzamo'a magoke zantfante kumi'ni'a atrentegahie. Kva ne'nimo'ma Rimoni havi anumzamofo mono nompima nevuno'a, nazante azerineno mono'ma hunte'naku'ma kepri'ma hige'na, nagrane prira nehue. E'ina hu'negu eri'za vaheka'mo'na Ra Anumzamo'a kumini'a atrenantesie.
Na mesrɛ sɛ, Awurade mfa saa bɔne yi nkyɛ me. Sɛ me wura ɔhene rekɔ Rimon abosomfie akɔsom, na mesosɔ ne mu a, me nso mɛkoto enti, Awurade mfa nkyɛ me.”
19 Anage higeno Elisa'a asmino, antahintahi hakarea osunka krimpa frune vuo. Hianagi Nemani'a zazatera ovu'negeno,
Elisa kaa sɛ, “Kɔ asomdwoeɛ mu.” Enti, Naaman sane sii ɛkwan so.
20 Ra Anumzamofo eri'za ne' Elisa kato ne'mo Gehasi'a amanage huno agesa antahi'ne, Kvani'mo'a Nemanina amne atregeno vu'ne. Na'ahigeno Nemani'ma musezama amiku'ma hiazana e'ori'ne. Kasefa huno mani'nea Ra Anumzamofo avufi tamage huanki'na, nagra Nemani amage taragi'na vu'na ana zantamia mago'a ome erigahue.
Nanso, Elisa ɔsomfoɔ Gehasi kaa wɔ ne tirim sɛ, “Anka ɛnsɛ sɛ me wura ma Aramni yi kɔ a wannye akyɛdeɛ yi. Mmerɛ dodoɔ a Awurade te ase yi, mɛti no, na makɔgye biribi afiri ne nkyɛn.”
21 Anage nehuno Gehasi'a agareno Nemanina avaririno vu'ne. Hanki Gehasi'ma avaririno eazama Nemani'ma negeno'a, Gehasina agenaku karisi'afinti takaureno Gehasina anage huno antahige'ne, Mago'a hazenke me'negenka neano?
Enti, Gehasi tii no. Ɛberɛ a Naaman hunuu no sɛ ɔde mmirika reba ne so no, ɔsi firii ne teaseɛnam mu kɔhyiaa no. Naaman bisaa no sɛ, “Wobaa no asomdwoeɛ mu anaa?”
22 Higeno Gehasi'a kenona huno, Mago'a kea omne'neanki, kva ne'nimo'a amanage huo huno hunante'ne. Efraemi naga agona mopafima mani'naza kasnampa vahepinti menina tare netrena e'na'e. Ana hu'naku kagra mago silva zagone kukena tare zanamiogu hunantege'na e'noe.
Gehasi buaa sɛ, “Aane, nanso me wura asoma me sɛ memmɛka nkyerɛ wo sɛ, mmabunu baanu bi a wɔyɛ adiyifoɔ a wɔfiri Efraim kuro a ɛda bepɔ so no mu abɛduru seesei ara. Ɔse ɔrepɛ dwetɛ kilogram aduasa ɛnan ne ntadeɛ nsakyeramu mmienu de ama wɔn.”
23 Higeno Nemani'a kenona'a huno, I'o silva zagoa mago kura e'origahananki, tare ku erigahane huno nehuno, Gehasina tutu huno erio higeno, Gehasi'a antahi fru huno eri'ne. Ana nehuno Nemani'a kna'amo'a 68 kilo hu'nea silva zago refko huno tare kupi eraritere nehuno, kukena tare erinteno eri zanamigeke tare eri'za vahe'amokea Gehasina azahuke erike vu'na'e.
Naaman kaa sɛ, “Ɛnyɛ asɛm a ɛyɛ den, gye dwetɛ kilogram aduasa ɛnan yi.” Ɔmaa no ntadeɛ nsakyeramu mmienu, kyekyeree sika no wɔ nkotokuo mmienu mu, yii asomfoɔ baanu soaa akyɛdeɛ no, maa Gehasi.
24 Hanki agonare'ma ete'za, Gehasia ana zantamina tare eri'za netremokizni zanazampintira erino noma'afi erinenteno, ana netrena huznantegeke ete vu'na'e.
Nanso, wɔduruu bepɔ no so no, Gehasi gyee akyɛdeɛ no firii asomfoɔ no nkyɛn, ma wɔsane wɔn akyi kɔeɛ. Afei, ɔde akyɛdeɛ no kɔsiee efie no mu.
25 Ana huteno Gehasia ufreno Elisa avure uotigeno, Elisa'a huno, Iga vu'nanane, huno antahigegeno Gehasi'a kenona huno, Kva vahe'nimoka mago'arega vu'na e'na osu'noe.
Ɛberɛ a ɔkɔɔ ne wura Elisa nkyɛn no, ɔbisaa no sɛ, “Gehasi, wokɔɔ he?” Ɔbuaa sɛ, “Menkɔɔ baabiara.”
26 Hianagi Elisa'a amanage huno asmi'ne, Mago vahemo'ma kagrane keaga huku'ma karisiafinti'ma erami'neana, nagra avamupina kagrane mani'nena kagenoana ontahi'nampi? Menina zago erige, kukena erige, olivi hoza erige, waini hoza erige, sipisipi afutami erige, bulimakao afu tami erige, eri'za veneneramine, eri'za a'neneramina zamavare kna omane'ne.
Nanso, Elisa bisaa no sɛ, “Woanhunu sɛ ɛberɛ a Naaman si firii ne teaseɛnam mu bɛhyiaa wo no, na mewɔ hɔ honhom mu? Saa ɛberɛ yi na ɛsɛ sɛ wogye sika ne ntadeɛ ne ngo dua mfuo ne bobe mfuo ne nnwan ne anantwie ne asomfoɔ?
27 E'ina hu'negu Nemani fugo krimo'a takaureno kagrite'ene kagripinti'ma fore'ma hanaza vahete'ene maka kna mevava huno vugahie. Anage hutegeno Elisa avugati'ma Gehasi'a atreno nevigeno, fugo krimo'a azeri haviza higeno maka avufgamo'a efenentake huno hamponkna hu'ne.
Deɛ woayɛ yi enti, wo ne wo mma ne wo mma mma bɛyare Naaman kwata no bi afebɔɔ.” Ɛberɛ a Gehasi firii dan no mu no, na kwata ayɛ no a ne ho ahoa ayɛ sɛ sukyerɛmma.