< 2 Kroniku 24 >
1 Hagi Joasi'a 7ni'a kafu hu'neno Juda vahe kini efore hu'neankino, 40'a kafufi Jerusalemi kumatera kinia mani'ne. Hagi nerera agi'a Sibiakino agra Beseba kumateti a' mani'ne.
Joas avait sept ans lorsqu'il devint roi, et il régna quarante ans à Jérusalem. Le nom de sa mère était Tsibia, de Beer Schéba.
2 Hagi pristi ne' Jehoiada'ma mani'nea knafina, Joasi'a Ra Anumzamofo avurera fatgo avu'avake hu'ne.
Joas fit ce qui est droit aux yeux de l'Éternel pendant toute la durée du règne de Jehojada, le sacrificateur.
3 Hagi Jehoiada'a tare atre Joasina avre amigeno, ne'mofara kasezmante'ne.
Jehojada prit pour lui deux femmes, et il engendra des fils et des filles.
4 Hagi ana'ma hutegeno'a, Joasi'a Ra Anumzamofo mono no eri so'e huno kinaku agesa antahi'ne.
Après cela, Joas eut l'intention de restaurer la maison de Yahvé.
5 Ana nehuno pristi vahetamine Livae vahetaminena kehu atru huno amanage huno zamasami'ne, Maka Juda mopafima me'nea rankumatmimpi vuta Israeli vahepintira kafune kafunema Ra Anumzamofo mono noma eriso'e huta ki'nuna silva zagoa zogita egahaze. Hagi anagema huteno'a, ame huta viho huno huzmante'ne. Hianagi Livae vahe'mo'za kema hiazana hu'za ame hu'za ovu'naze.
Il rassembla les prêtres et les lévites, et leur dit: « Allez dans les villes de Juda, et recueillez de tout Israël de l'argent pour réparer la maison de votre Dieu d'année en année. Veillez à accélérer cette affaire. » Cependant, les lévites ne le firent pas tout de suite.
6 E'inama hazageno'a kini ne'mo'a ugota pristi ne' Jehoiadana amanage huno antahige'ne, Nahigenka Livae vahetmina ame hunka huozmantanke'za Juda mopafinti'ene Jerusalemi kumapintira Ra Anumzamofo eri'za vahe Mosese'ma hu'nea kantera ante'za takesi zagone, kasegema ante nomofo zagoa zogiza nomaze?
Le roi appela le chef Jehojada et lui dit: « Pourquoi n'as-tu pas exigé des Lévites qu'ils apportent la taxe de Moïse, serviteur de l'Éternel, et de l'assemblée d'Israël, de Juda et de Jérusalem, pour la tente du Témoignage? »
7 Na'ankure kefo avu'ava'ene a' Atalia mofavre'ramimo'za Anumzamofo mono nona tapage hu'za ufre'za, Ra Anumzamofo zanema hu'za eri ruotge'ma hunte'naza zantamina eri'za, Bali havi anumzamofonte mono hunte zantami ome ante'naze.
Car les fils d'Athalie, cette méchante femme, avaient démoli la maison de Dieu, et ils avaient aussi donné aux Baals toutes les choses consacrées de la maison de l'Éternel.
8 Anage nehuno kini ne' Joasi'a ke hige'za mago vogisi tro hu'za Ra Anumzamofo mono kuma kafante ante'naze.
Le roi donna cet ordre; on fit un coffre, et on le plaça dehors, à la porte de la maison de l'Éternel.
9 Hagi Israeli vahetmima hagege kokampima mani'nazageno Anumzamofo eri'za ne' Mosese'ma hige'zama takisima zogi'za eme ami'nazaza hu'za, Judane Jerusalema nemaniza vahetega takisi zagoa erita eho huno kea atregeno vuno eno hu'ne.
On fit une proclamation en Juda et à Jérusalem, pour qu'on apporte à l'Éternel l'impôt que Moïse, serviteur de Dieu, avait imposé à Israël dans le désert.
10 Higeno maka kva vahe'mo'zane, maka vahe'mo'zanena muse nehu'za ana vogisifina zagoa eri'za eme nentazageno avite'ne.
Tous les princes et tout le peuple se réjouissaient, apportaient et jetaient dans le coffre, jusqu'à ce qu'ils l'eussent rempli.
11 Hagi Livae vahe'mo'zama ana zago vogisima eri'za kini ne'mofo eri'za vahete'ene, zago'are'ma kegavama nehaza vahetema azage'za, ana vahe'mo'za ana zagoma ante vogisima kazama silva zagomo'ma avi'matenege'za ana zagoa ruherafi nente'za, ete eri'za ana kuma kafante ome antetere hu'naze. Maka kna ana huvava nehu'za tusi silva zago zogi'naze.
Chaque fois que le coffre était apporté aux officiers du roi par la main des Lévites, et qu'ils voyaient qu'il y avait beaucoup d'argent, le scribe du roi et l'officier du grand prêtre venaient vider le coffre, le prenaient et le remettaient à sa place. Ils firent ainsi jour après jour, et ils recueillirent de l'argent en abondance.
12 Hagi kini ne' Joasi'ene Jehoiadakea ana zagoa erike Ra Anumzamofo mono noma eri so'ema hu' vahe zamazampi ante'na'e. Ana nehuke noma ki vahetamine, zamazanteti'ma keonkezama tro hu vahe'ene, ainine bronsinema kreno ke'onkezama trohu vahetaminena zagoa mizasezmantazage'za Ra Anumzamofo mono nona eri so'e hu'za ki'naze.
Le roi et Jehoïada le donnèrent à ceux qui s'occupaient du service de la maison de Yahvé. Ils engagèrent des maçons et des charpentiers pour restaurer la maison de l'Éternel, et aussi ceux qui travaillaient le fer et le bronze pour réparer la maison de l'Éternel.
13 Hagi ana eri'za vahe'mo'za hanaveti'za eri'zana e'nerizageno, eri'zamo'a ome vagarege'za ko'ma hu'nazaza hu'za Anumzamofo mono nona eri hanavetiza eri so'e hu'za ki'naze.
Les ouvriers travaillèrent donc, et l'œuvre de réparation avança entre leurs mains. Ils remirent en place la maison de Dieu telle qu'elle avait été conçue, et la consolidèrent.
14 Hagi ana eri'zama eri vagamarete'za amnema me'nea zago'a eri atru hu'za eri'za kini ne'ene, Jehoiadakizni eme znamizageke, ana zagoa erike Ra Anumzamofo nompima antesaza golire zantamima silvare zantamine tro hu'na'e. Hagi Jehoiadama pristima mani'nea kna'afina, Ra Anumzamofo mono nompina vahe'mo'za ofa eri'za eme kresramna vu vava hu'naze.
Lorsqu'ils eurent terminé, ils apportèrent le reste de l'argent devant le roi et devant Jehojada, avec lequel on fabriqua des ustensiles pour la maison de l'Éternel, des ustensiles pour le service et pour les offrandes, des coupes et des récipients d'or et d'argent. Ils offrirent des holocaustes dans la maison de Yahvé, sans interruption pendant toute la durée de Jehojada.
15 Hianagi Jehoiada'a 130'a kafu huteno ozafareno fri'ge'za,
Mais Jehoïada devint vieux, et ses jours furent comptés, et il mourut. Il avait cent trente ans lorsqu'il mourut.
16 kini vahetmima asenezmantazafi Deviti rankumapi asente'naze. Na'ankure agra Israeli vahete'ene, Anumzamofonte'ene mono nompine agra nagate'enena knare avu'avaza hu'ne.
On l'enterra dans la ville de David, au milieu des rois, parce qu'il avait fait du bien en Israël, à l'égard de Dieu et de sa maison.
17 Hagi Jehoiada'ma fritege'za Juda kumatamimpinti kva vahe'mo'za kini ne' Joasinte eza eme kepri hu'za ra agi nemi'za antahintahia eme amizageno, ana antahintahi zamia amage ante'ne.
Après la mort de Jehoïada, les princes de Juda vinrent se prosterner devant le roi. Et le roi les écouta.
18 Ana'ma hige'za kini ne'mo'ene vahetamimo'za Ra Anumzana zamagehe'i Anumzamofo mono nona atre'za, zafare'ma antre'za Asera havi anumzamofo amema'ama tro'ma hunte'naza zante'ene, kaza osu havi anumzantminte monora hunte'naze. E'ina hazageno Juda vahe'ene Jerusalemi vahera Anumzamo'a tusi arimpa ahezmante'ne.
Ils abandonnèrent la maison de Yahvé, le Dieu de leurs pères, et servirent les mâts d'Ashéra et les idoles, de sorte que la colère s'abattit sur Juda et Jérusalem à cause de leur culpabilité.
19 Ra Anumzamo'a antahintahi zamima zamazeri rukrahe hanige'za Agritega ehogu'ma, kasnampa vahetmina huzmantege'za kefo avu'ava zana atretma Anumzamofonte eho hu'za ome zmasamizanagi, ana kezmia ontahi'naze.
Il leur envoya pourtant des prophètes pour les ramener à l'Éternel, et ils témoignèrent contre eux, mais ils ne voulurent pas écouter.
20 Ana hazageno Ra Anumzamofo Avamu'mo'a pristi ne' Jehoiada nemofo Zekaraiante hanavetino egeno, ana vahetmimofo zamavuga otino amanage huno zamasmi'ne, Anumzamo'a amanage hie, Nahigeta Ra Anumzamofo kasegea amagera nontazageno, maka zama hazazamo'a knarera nosie? Na'ankure tamagra Ra Anumzamofona tamagena humizageno, Agranena ana zanke huno amagena tamagrira hurami'ne.
L'Esprit de Dieu descendit sur Zacharie, fils du prêtre Jehoïada. Il se tint debout au-dessus du peuple et lui dit: « Dieu dit: « Pourquoi désobéissez-vous aux commandements de l'Éternel, de sorte que vous ne pouvez pas prospérer? Parce que vous avez abandonné Yahvé, il vous a aussi abandonnés. »
21 Hianagi ahe frinaku kea retro hutazageno, kini ne'mo'a ahe friho hige'za Zekaraiana Ra Anumzamofo mono nonkumapi have knonu ahe fri'naze.
Ils conspirèrent contre lui et le lapidèrent, sur l'ordre du roi, dans le parvis de la maison de l'Éternel.
22 Hagi Joasi'a Jehoiada'ma knare'zama hunte'nea zankura agesa ontahi, nemofo Zekaraiana ke'a omne vahera ahe fri'ne. Hagi havenknonu'ma Zekaraiama ahazagenoma nefrino'a amanage hu'ne, Amama haza zana Ra Anumzamo'a negeno, Agra'a nona huzmantesie.
Ainsi, le roi Joas ne se souvint pas de la bonté que Jehojada, son père, avait eue pour lui, mais il tua son fils. Lorsqu'il mourut, il dit: « Que Yahvé y jette un regard et lui rende la pareille. »
23 Hagi ana kafumo'ma vagamaneregeno kasefa kafuma agafama nehigeno'a, Siria sondia vahe'mo'za Juda vahe'ene Jerusalemi kumapima nemaniza vahe'enena ha' eme huzmante'za, maka ranra kva vahetmina zamahe hana nehu'za, maka fenozmia eri'za Damaskasi kini netega atrazageno vu'ne.
A la fin de l'année, l'armée des Syriens monta contre lui. Ils arrivèrent en Juda et à Jérusalem, firent périr tous les princes du peuple et envoyèrent tout leur butin au roi de Damas.
24 Juda vahera rama'a sondia vahe manizageno, Siria sondia vahera osi'a vahe' e'nazanagi, Ra Anumzamo'a Siria sondia vahe zamazampi Juda sondia vahera zamavarentege'za hara huzmagatere'naze. Na'ankure Juda vahe'mo'za Ra Anumzana zamafahe'i Anumzamofo zamagena humi'naze. E'i ana agafare Joasina hazenkea ami'naze.
Car l'armée des Syriens était venue avec une petite troupe d'hommes, et l'Éternel livra entre leurs mains une très grande armée, parce qu'ils avaient abandonné l'Éternel, le Dieu de leurs pères. Ils firent donc justice à Joas.
25 Hagi ha'ma huvagamanere'za, Joasina ahe kuzafa nente'za atre'za vu'naze. Ana'ma hazage'za pristi ne' Jehoiada nemofo Zekaraiama ahe fri'nea zante eri'za vahe'aramimo'za ke hugantugma hu'za tafe'are'ma masenere ahe frite'za, Deviti rankumapi ome asente'nazanagi, kini vahe'ma asezmante matipina aseonte'nazanki, rufi ome asente'naze.
Lorsqu'ils se furent éloignés de lui (car ils le laissèrent gravement blessé), ses propres serviteurs conspirèrent contre lui pour le sang des fils du prêtre Jehoïada, ils le tuèrent sur son lit, et il mourut. On l'enterra dans la ville de David, mais on ne l'enterra pas dans les tombeaux des rois.
26 Hagi kema hugantugama huke Joasima ahe fri'na'a ne'trena, Amoni a'mo Simeati kasente'nea ne' Zabadi'ene, Moapu a'mo Simireti'ma kasente'nea ne' Jehozabatike ahe fri'na'e.
Voici ceux qui conspirèrent contre lui: Zabad, fils de Shimeath, l'Ammonite, et Jehozabad, fils de Shimrith, la Moabite.
27 Hagi kini vahetmimofo zamagenkema krente'naza avontafepi, Joasi mofavrerami zamagenkene, kasnampa vahe'mo'zama agrikuma kasnampa kema hu'naza nanekea krente'naze. Hagi anama hutegeno'a nemofo Amasia Joasi nona erino kinia mani'ne.
En ce qui concerne ses fils, la grandeur des charges qui lui ont été imposées et la reconstruction de la maison de Dieu, voici ce qui est écrit dans le commentaire du livre des rois. Amatsia, son fils, régna à sa place.