1 Kva 15

1 Hagi Jeroboamu'ma 18ni'a kafuma Israeli vahe kinima nemanigeno'a, Nebati nemofo Abizamu'a Juda vahe kini efore huno kegava huzmante'ne.

در هجدهمین سال سلطنت یربعام، پادشاه اسرائیل، اَبیّام پادشاه یهودا شد و سه سال در اورشلیم سلطنت کرد. مادر او معکه دختر ابشالوم بود.

2 Hagi 3'a kafufi Jerusalemi kumatera kinia mani'neno kegava hu'ne. Hagi nerera'a Abisalomu mofakino, agi'a Maka'e.

3 Hagi agra nefa'ma hu'neankna kumitami nehuno, negeho Deviti'ma hu'neaza huno agu'aretira huno Ra Anumzama'amofona ovariri'ne.

اَبیّام نیز مانند پدرش مرد فاسدی بود و مثل داوود پادشاه نبود که نسبت به خداوند وفادار باشد.

4 Hianagi Deviti'ma hu'nea knare avu'avaku huno Ra Anumzana agri Anumzamo'a nentahino, negehona avrentegeno agri nona erino kinia Jerusalem kumapina manigeno, Deviti nagamofo tavimo'a asura osu'ne.

اما با وجود این، خداوند به خاطر نظر لطفی که به جد او داوود داشت، به اَبیّام پسری بخشید تا سلطنت خاندان داوود در اورشلیم برقرار بماند؛

5 Na'ankure Deviti'a Ra Anumzamofo avurera fatgo avu'ava nehuno, Ra Anumzamo'ma huo huno'ma hia zantamina maka kna hu vava huno e'ne. Hagi magoke zama havizama hu'neana, Hiti ne' Uraia a'enema hu'nea hazenkege me'ne.

چون داوود در تمام عمر خود مطابق میل خداوند رفتار می‌نمود. او از دستورهای خداوند سرپیچی نکرد، به‌جز در مورد اوریای حیتی.

6 Hagi Abizama kinima mania knafina Jeroboamu'enena hara hu vava hu'na'e.

در طول سه سال سلطنت اَبیّام، بین رحُبعام و یربعام همیشه جنگ بود.

7 Hagi Abizama kinima mani'negeno'ma fore'ma hu'nea zantmimofo agenkea, Juda kini vahetmimofo agenkema krente'naza avontafepi maka krente'naze. Hagi Abizamu'ma kinima mania knafina Jeroboamu'enena hara hu vava hu'na'e.

رویدادهای دیگر سلطنت اَبیّام در کتاب تاریخ پادشاهان یهودا نوشته شده است. میان اَبیّام و یربعام دائم جنگ بود.

8 Hagi Abizamu'a frige'za agehemofoma asente'naza matipi Deviti rankumapi asente'naze. Ana hutazageno ne'mofo Asa agri nona erino kinia mani'ne.

وقتی اَبیّام مرد، او را در اورشلیم دفن کردند و پسرش آسا به جای او پادشاه شد.

9 Hagi Jeroboamu'ma 20'a kafuma Israeli vahe kinima nemanigeno'a, Asa'a Juda vahe kini efore huno kegava huzmante'ne.

در بیستمین سال سلطنت یربعام پادشاه اسرائیل، آسا پادشاه یهودا شد.

10 Hagi Asa'a 41ni'a kafu Jerusalemi kumapina kinia mani'ne. Hagi nerera'a Abisalomu mofakino agi'a Maka'e.

او چهل و یک سال در اورشلیم سلطنت کرد. مادر بزرگ او معکه دختر ابشالوم بود.

11 Hagi negeho Deviti'ma hu'neaza huno Asa'a Ra Anumzamofo avurera fatgo avu'ava hu'ne.

آسا هم مثل جد خود داوود، مطابق میل خداوند رفتار می‌کرد.

12 Havi anumzamofo mono kumapima monko avu'ava zama nehaza vahera ana mopafintira zamahe fanane nehuno, kaza osu havi anumzantamima nefa'ma tro'ma hunte'nea zantamina eritre vagare'ne.

افرادی را که لواط می‌کردند از سرزمین خود اخراج کرد و تمام بتهایی را که پدرش بر پا کرده بود، در هم کوبید.

13 Hagi negeho a' Makama kuinima mani'nea tratetira azeri atre'ne. Na'ankure agra kasrino hi'mnage hu'nea avu'ava huno Asera a' havi anumzamofo amema'a tro hunte'ne. Hagi Asa'a ana a' havi anumzamofo amema'a antagino apapu huno Kidroni agupofi teve hanavazino kre'ne.

حتی مادر بزرگ خود معکه را به سبب اینکه بت می‌پرستید، از مقام ملکه‌ای برکنار کرد و بت او را شکست و در درهٔ قدرون سوزانید.

14 Hianagi agona agonama havi anumzamofo mono kumatmina eri havizana osu'ne. Hagi Asa'a maka knafina Ra Anumzamofo avesinenteno agorga mani'ne.

هر چند بتکده‌های بالای تپه‌ها به کلی از بین نرفت، اما آسا در تمام زندگی خویش نسبت به خداوند وفادار ماند.

15 Hagi Ra Anumzamofoma nefa'ma ami'nea zantamine, agranema ami'nea zantamine, goline, silvane, mago'a zantaminena erino Ra Anumzamofo mono nompi vu'ne.

آسا اشیاء طلا و نقره‌ای را که خود و پدرش وقف خانهٔ خداوند نموده بودند، در خانهٔ خداوند گذاشت.

16 Hagi Asa'ene Israeli vahe kini ne' Ba'asakea kinima manike vu'na'a knafina, maka zupa hara hu vava huke vu'na'e.

آسا، پادشاه یهودا و بعشا، پادشاه اسرائیل همیشه با یکدیگر در حال جنگ بودند.

17 Hagi Israeli vahe kini ne' Ba'asa'a Juda vahera ha' huzmanteno Rama kumara omerino, ana kumara hankave vihu higeno, vahetmimo'za ana kumapintira Juda mopafina atiramiza vu'za eza osu'naze.

بعشا، پادشاه اسرائیل به یهودا لشکر کشید و شهر رامه را بنا کرد تا نگذارد کسی نزد آسا، پادشاه یهودا رفت و آمد کند.

18 Hagi Asa'a maka goline, silvanema Ra Anumzamofo nompima me'neane kini ne'mofo nompima me'neanena erino eri'za vahetami'amofo zamazampi nenteno, huzmantege'za Siria kini ne' Hezioni negeho Tabrimoni nemofo Damaskasi nemania nete Ben-hadadinte eri'za nevazageno, Ben-hadadintega amanage huno kea atrentege'za eri'za vahe'aramimo'za vu'naze.

آسا چون وضع را چنین دید، هر چه طلا و نقره در خزانه‌های خانۀ خداوند و کاخ سلطنتی بود گرفته، با این پیام برای بنهدد پسر طَبریمّون پسر حِزیون، پادشاه سوریه به دمشق فرستاد:

19 Hagi nerfakema hu'na'aza huta kea eri hagerafita rone huta manisu'egu ama musezana goline silvanena atregantoe. Hagi vunka Israeli kini ne' Ba'asa'enema huhagerafi'na'a kea omeritrenka ha'huntegeno kumani'a atreno vino.

«بیا مثل پدرانمان با هم متحد شویم. این طلا و نقره را که برایت می‌فرستم از من بپذیر. پیوند دوستی خود را با بعشا، پادشاه اسرائیل قطع کن تا او از قلمرو من خارج شود.»

20 Hagi Ben-hadati'a kini ne' Asa'ma hianke antahino sondia kva vahetami huzmantege'za vu'za Israeli vahe kumatmina, Izoni kumaki, Dani kumaki, Abel-bet-ma'aka kumaki, Kenoreti kumaki, maka Naptali mopa hara ome huzmante'za zamahe'za hanare'naze.

بنهدد موافقت کرد و با سپاهیان خود به اسرائیل حمله برد و شهرهای عیون، دان، آبل بیت‌معکه، ناحیهٔ دریاچهٔ جلیل و سراسر نفتالی را تسخیر کرد.

21 Hagi Israeli kini ne' Ba'asa'ma ana nanekema nentahino'a, Rama kuma keginama nehiretira atre'no Tirza kumate umani'ne.

وقتی بعشا این را شنید، از ادامهٔ بنای رامه دست کشید و به ترصه بازگشت.

22 Hagi ana'ma higeno'a kini ne' Asa'a maka Juda vahetmina ke higeno mago'mo'e huno omani ana makamo'za e'za Ba'asa'ma Rama kuma'ma negiretira atreno'ma via havene zafanena emeri'za vazageno, ana zantaminu Benzameni mopafima me'nea kuma Geba kuma'ene Mizpa kuma'enena ki'naze.

آنگاه آسا به سراسر یهودا پیغام فرستاد که همهٔ مردان بدون استثنا بیایند و سنگها و چوبهایی را که بعشا برای بنای رامه به کار می‌برد برداشته، ببرند. آسا با این مصالح، شهر جبع واقع در زمین بنیامین و شهر مصفه را بنا نهاد.

23 Hagi Asa'ma kinima mani'negeno fore'ma hu'nea zantamine, hihamu'ama eriamama hu'neane, maka zama nehuno kumatmina tro'ma hu'nea kumatamimofo aginena Juda kini vahetmimofo agenkema krenentaza avontafepi krente'naze. Hianagi Asa'a ranafa regeno, aga agusafina kri fore hu'ne.

بقیهٔ رویدادهای سلطنت آسا، یعنی فتوحات و کارهای او و نام شهرهایی را که ساخته، همه در کتاب «تاریخ پادشاهان یهودا» نوشته شده است. آسا در سالهای پیری به پا درد سختی مبتلا شد.

24 Hagi Asa'ma frigeno'a agehe'mofoma asente'nea matipi, Deviti rankumapi asente'naze. Hagi ana'ma higeno'a, nemofo Jehosafati agri nona erino kinia mani'ne.

وقتی آسا فوت کرد، او را در آرامگاه سلطنتی، در شهر پدرش داوود دفن کردند. بعد از او پسرش یهوشافاط به مقام پادشاهی یهودا رسید.

25 Hagi kini ne' Asa'ma tare kafuma Juda vahe kinima nemanigeno'a, Jeroboamu nemofo Nadapu Israeli vahe kinia efore hu'ne. Hagi Nadapu'a tare kafufi kinia mani'neno, Israeli vahera kegava hu'ne.

در سال دوم سلطنت آسا پادشاه یهودا، ناداب، پسر یربعام، پادشاه اسرائیل شد و دو سال سلطنت کرد.

26 Hianagi agra nefa Jeroboamu'ma kefo avu'ava'ma nehuno Israeli vahe'ma zamavare kumipima zamante'nea avu'ava avaririno Ra Anumzamofo avurera kefo avu'ava hu'ne.

او نیز مثل پدرش نسبت به خداوند گناه ورزید و اسرائیل را به گناه کشاند.

27 Hagi ana'ma nehigeno'a Isaka nagapinti ne' Ahiza nemofo Ba'asa'a Nadapuna ahe fri'naku mago'a kankamunku hakene. Hagi Nadapu'a Israeli sondia vahe'ene Filistia vahe mopafi Gibeton kuma vahe ha' huzmante'naku kumazimi ome avazagigaginafi, Ba'asa'a Nadapuna ome ahe fri'ne.

بعشا پسر اخیا از قبیلهٔ یساکار بر ضد ناداب برخاست و هنگامی که ناداب با سپاه خود شهر جبتون را که یکی از شهرهای فلسطین بود محاصره می‌کرد بعشا ناداب را کشت.

28 Hagi kini ne' Asa'ma 3'a kafuma Juda vahe kinima nemanigeno'a, Ba'asa'a Nadapuna ahe nefrino Israeli vahe kinia agra mani'ne.

بعشا در سومین سال سلطنت آسا پادشاه یهودا، به جای ناداب بر تخت سلطنت اسرائیل نشست.

29 Hagi agrama kinima nemanino'a, maka Jeroboamu nagapinti'ma fore'ma hu'naza vahera zamahe hana higeno, Ra Anumzamo'ma Sailo kumate kasnampa ne' Ahizama Jeroboamunte'ma fore'ma hania zamofo kema asami'nea kante anteno magore huno kini ne'mofo nagara ozmatre zamahe vagare'ne.

او وقتی به قدرت رسید تمام فرزندان یربعام را کشت، به طوری که حتی یک نفر هم از خاندان او زنده نماند. این درست همان چیزی بود که خداوند به‌وسیلۀ خدمتگزارش اخیای شیلونی خبر داده بود؛

30 Hagi Jeroboamu'ma kumi'ma nehuno, Israeli vahe'ma kumipima zamavarentegeno'ma Ra Anumzamofoma azeri arimpama ahe'nea zante, ana zana fore hu'ne.

زیرا یربعام نسبت به خداوند گناه ورزید و تمام اسرائیل را به گناه کشاند و خداوند، خدای قوم اسرائیل را خشمگین نمود.

31 Hagi Nadapu'ma kinima mani'neno'ma hu'nea zantmimofo agenkea, Israeli kini vahetmimofo agenkema krente'nea avontafepi krente'ne.

جزئیات سلطنت ناداب در کتاب «تاریخ پادشاهان اسرائیل» نوشته شده است.

32 Hagi Juda kini ne' Asa'ene Israeli kini ne' Ba'asakea kinima mani'na'a knafina hara hu vava huke vu'na'e.

بین آسا، پادشاه یهودا و بعشا، پادشاه اسرائیل همیشه جنگ بود.

33 Hagi Asa'ma 3'a kafuma Juda vahe kinima nemanigeno'a, Ahiza nemofo Ba'asa'a Israeli vahe kinia efore hu'ne. Hagi Ba'asa'ma Tirza kumate'ma Israeli vahe kinima mani'neana 24'a kafu mani'ne.

در سومین سال سلطنت آسا پادشاه یهودا، بعشا بر اسرائیل پادشاه شد و بیست و چهار سال در ترصه سلطنت کرد.

34 Hianagi agra Ra Anumzamofo avurera kefo avu'ava nehuno, Jeroboamu'ma Israeli vahe'ma zamazeri kumipima zamante'neaza huno agri avu'ava avariri'ne.

او نیز مثل یربعام نسبت به خداوند گناه ورزید و اسرائیل را به گناه کشاند.