ମାତିଉ 5
1 ଜିସୁନ୍ ଆକୁଡ଼ାୟ୍ମରଞ୍ଜି ଆଗ୍ରିଜେନ୍ ଆନିନ୍ ଅବୟ୍ ବରୁଲୋଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଇୟ୍ଲେ ତଙ୍କୁମେ, ଆରି ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙନ୍ ଜିର୍ରାଜି ।
And having seen the multitudes, He went up to the mountain, and He having sat down, His disciples came to Him,
2 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଉଲନେ,
and having opened His mouth, He was teaching them, saying,
3 “ପୁରାଡ଼ାଲୋଙନ୍ ଡୋଲେୟ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆତେ ।
“Blessed the poor in spirit—because theirs is the kingdom of the heavens.
4 ୟେୟେଡାମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ବନବ୍ୟୋନ୍ ଞାଙ୍ତଜି ।
Blessed the mourning—because they will be comforted.
5 ଲଗଡ୍ ବୁଡ୍ଡିମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ବାସାଏଞ୍ଜି ତିଆତେ ଆନିଞ୍ଜି ଞାଙ୍ତଜି ।
Blessed the meek—because they will inherit the land.
6 ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ବାତ୍ତେ କାବ୍ବାଡ଼ାନେନ୍ ଆସନ୍ ଆର୍ଲଡୟ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ବୋଓତଜି ।
Blessed those hungering and thirsting for righteousness—because they will be filled.
7 ସନାୟୁମ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସନାୟୁମନ୍ ଞାଙ୍ତଜି ।
Blessed the kind—because they will find kindness.
8 ମଡ଼ିର୍ ଉଗର୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ତଜି ।
Blessed the clean in heart—because they will see God.
9 ଅନବ୍ମାୟ୍ମାୟ୍ମରଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଅନ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଡେତଜି ।
Blessed the peacemakers—because they will be called sons of God.
10 ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ବାତ୍ତେ କାବ୍ବାଡ଼ାଡାଲନ୍ ଡନଣ୍ଡାୟନ୍ ଆଞ୍ରାଙ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ସନେନ୍ସେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆତେ ।”
Blessed those persecuted for righteousness’ sake—because theirs is the kingdom of the heavens.
11 “ଆଙ୍ଗାଆଡିଡ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଲତ୍ତେଙ୍ଲୋଙ୍ଞେନ୍ ଗବ୍ରୟ୍ତବେଞ୍ଜି, ଡଣ୍ଡାୟ୍ତବେଞ୍ଜି ଆରି କାଜ୍ଜାନ୍ ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ବିରୁଦଲୋଙ୍ବେନ୍ ବର୍ତଞ୍ଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆଡିଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍ ।
Blessed are you whenever they may reproach you, and may persecute, and may say any evil thing against you falsely for My sake—
12 ସର୍ଡାନାବା ଆରି ମଅଁୟ୍ନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ ଆସନ୍ ବର୍ତନ୍ନାନ୍ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ଆଡକ୍କୋ; ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ଆ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମର୍ଜିଆଡଙ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଏତ୍ତେଲେମା ଡଣ୍ଡାୟେଞ୍ଜି ।”
rejoice and be glad, because your reward [is] great in the heavens, for thus they persecuted the prophets who were before you.
13 “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପୁର୍ତିନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଆସନ୍ ବସିଡନ୍ ଅନ୍ତମ୍, ବନ୍ଡ ବସିଡନ୍ ମରେଡ୍ ତଡ୍ ଡେନ୍, ତିଆତେ ଆରି ଏଙ୍ଗାଲେ ମବ୍ରେଡ୍ତବୋ? ତିଆତେ ଆରି ଇନ୍ନିଙ୍ ବରାଁୟ୍ବାଁୟ୍ ତଡ୍, ତିଆତେ ଡୁଆରାନ୍ ସେଡ୍ତବୋ ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜି ତିଆତେ ଞାଡାତଜି ଞାସଙ୍ତଜି ।”
You are the salt of the earth, but if the salt may lose savor, in what will it be salted? It is good for nothing from now on, except to be cast outside, and to be trodden down by men.
14 “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପୁର୍ତିନ୍ ଆ ସନାଆର୍ । ତୋଣ୍ଡୋ ବରୁଲୋଙନ୍ ଆ ଗଡ଼ା ସଲନ୍ ଡକୋଲନ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ;
You are the light of the world, a city set on a mountain is not able to be hid;
15 ଆରି, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ପିଙ୍କନ୍ ତର୍ରେ ମାଡ଼ିଞନ୍ ଆ ଜାୟ୍ତା ଅଃଡ୍ଡକ୍କୋଏଜି, ତିଆତେ ପିଙ୍କପିଲନ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଡକ୍କୋତଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଅସିଙନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଅବ୍ସାଆର୍ତେ ।
nor do they light a lamp and put it under the measure, but on the lampstand, and it shines to all those in the house;
16 ତିଅନ୍ତମ୍ ସନାଆର୍ବେନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଗିୟ୍ତାଏତୋ, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ମନଙ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାବେନ୍ ଗିୟ୍ଲେ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ଆଡଙ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସେଙ୍କେତଜି ।”
so let your light shine before men, that they may see your good works, and may glorify your Father who [is] in the heavens.
17 “ଞେନ୍ ବନାଁୟ୍ବରନ୍ କି ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରଞ୍ଜି ଆ ଞନଙ୍ ମନାବ୍ୟାନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍, ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏବ୍ଡିସୟ୍ଡଙ୍; ମନାବ୍ୟାନ୍ ଆସନ୍ ଅଃନ୍ନିୟ୍ଲାୟ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ଅନବ୍ଡେଡମ୍ନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ।
Do not suppose that I came to throw down the Law or the Prophets—I did not come to throw down, but to fulfill;
18 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ଜାୟ୍ ରୁଆଙନ୍ ଡ ପୁର୍ତିନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ମାୟାଏ, ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଡେଡମେନ୍ ଜାୟ୍ ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ସିଲଡ୍ ବତନିଙ୍କାୟ୍ କି ବଜନବ୍ତଡ୍ ନିୟ୍ ଅଃମ୍ମାୟାଏ ।
for truly I say to you, until the heaven and the earth may pass away, one iota or one tittle may not pass away from the Law, until all may come to pass.
19 ତିଆସନ୍ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ବନାଞଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ଆତେ ଅବୟ୍ ସନ୍ନା ବନାଞନ୍ ଆଲ୍ଲେତେ ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟ୍ତେ, ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସନ୍ନାଡମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତଜି; ବନ୍ଡ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ତି ଅଡ଼୍କୋ ବନାଞନ୍ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ତନେ ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେନ୍ ଆସନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞନଙନ୍ ତିୟ୍ତେ, ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସୋଡ଼ାଡମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତଜି ।
Therefore whoever may loose one of these commands—the least—and may teach men so, he will be called least in the kingdom of the heavens, but whoever may do and may teach [them], he will be called great in the kingdom of the heavens.
20 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଡ ପାରୁସିଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଡରମ୍ମ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲୁମ୍ତଜି, ଆନିଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ ଡରମ୍ମ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଏଃଲ୍ଲୁମ୍ଲୋ ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଜନଙ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଗନ୍ଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଏ ।”
For I say to you that if your righteousness may not abound above that of the scribes and Pharisees, you may not enter into the kingdom of the heavens.
21 “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଅମ୍ଡଙେନ୍, ପୁର୍ବାନ୍ ଆ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବନରନ୍ ଡେଲୋ, ‘ମନ୍ରାନ୍ ଏରବ୍ବୁଡଙ୍, ଆରି ଆନା ମନ୍ରାନ୍ ରବ୍ବୁତେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅନବ୍ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଡେତେ ।’
You heard that it was said to the ancients: You will not murder, and whoever may murder will be in danger of the judgment;
22 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ବୋଞାଙନ୍ଆଡଙ୍ କାଜ୍ଜାନ୍ ବବ୍ରାବ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରାଆଡଙ୍ ଅବ୍ପନ୍ସୁଆତିତନେ । ଆରି ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ବୋଞାଙନ୍ଆଡଙ୍ ‘ଉଲ୍ଲୁ’ ଗାମ୍ତେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ସୋଡ଼ା ପନ୍ସୁଆତିସିଂଲୋଙନ୍ ଅବ୍ପନ୍ସୁଆତିତନେ; ଆରି ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ‘ବୁଡ୍ଡି ତଡ୍’ ଗାମ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତଗୋନ୍ ଆବରିଜନ୍ ଆ ନରକଲୋଙ୍ ପନବ୍ରଡନ୍ ଞାଙ୍ତେ । (Geenna g1067)
but I say to you that everyone who is angry at his brother without cause will be in danger of the judgment, and whoever may say to his brother, Stupid, will be in danger of the Sanhedrin, and whoever may say, Moron, will be in danger of the Gehenna of fire. (Geenna g1067)
23 ତିଆସନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆସନ୍ ତନମ୍ପିଲ୍ବାନ୍ ଅନମଙନ୍ ଏପାଙ୍ଲାୟ୍ ଆଡିଡ୍ ବୋଞାଙ୍ବେନ୍ ବୟନ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ ବର୍ନେଲୋଙନ୍ ଅଲ୍ସଙ୍ଗତ୍ତାନ୍ ଡକୋ ଗାମ୍ଲେ ଏମନ୍ନେଏନ୍ ଡେନ୍,
If, therefore, you may bring your gift to the altar, and there may remember that your brother has anything against you,
24 ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତନମ୍ପିଲନ୍ ଆ ମୁକ୍କାଗଡ୍ ତେତ୍ତେନ୍ ଅନମଙ୍ବେନ୍ ଡକ୍କୋଡାଲେ ଜିର୍ବା, ଆମ୍ମୁଙ୍ ବୋଞାଙ୍ବେନ୍ ବୟନ୍ ଇୟ୍ ମାୟ୍ମାୟ୍ନାବା ରୟ୍, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତିକ୍କି ଅନମଙ୍ବେନ୍ ଆୟ୍ ତିୟ୍ବା ।”
leave there your gift before the altar, and go—first be reconciled to your brother, and then having come, bring your gift.
25 “ଅଲ୍ବାଡ୍ଡିମର୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଅନବ୍ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଆସନ୍ ସଦରନ୍ ଓରୋଙ୍ଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ସଦରନ୍ ଏଜିର୍ତେନ୍ ଆଡିଡ୍ ତଙର୍ଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ଲମାୟ୍ମାୟ୍ନାବା, ଅସମୟ୍ ଅଲ୍ବାଡ୍ଡିମର୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତବେନ୍, ଆରି ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତବେନ୍, ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବଣ୍ଡିସିଂଲୋଙନ୍ ଡକ୍କୋତବେଞ୍ଜି ।
Be agreeing with your opponent quickly, while you are in the way with him, that the opponent may not deliver you to the judge, and the judge may deliver you to the officer, and you may be cast into prison;
26 ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅନଞିଡ୍ ତନଣ୍ଡେନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଏସୁଜ୍ଜାୟ୍ନେନ୍ ଜାୟ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ଜନଙ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିର୍ରେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଆୟ୍ ।”
truly I say to you, you may not come forth from there until you may pay the last penny.
27 “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ‘ଏଡାରିଡଙ୍ନେ,’ ଗାମ୍ଲେ ଏଅମ୍ଡଙେନ୍ ।
You heard that it was said to the ancients: You will not commit adultery;
28 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ଇୟମ୍ଡାଲେ ଅନ୍ନିଙ୍ ଆଇବୟ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ମଡ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତି ଆଇମରନ୍ ବୟନ୍ ଆ ମନ୍ନଲୋଙନ୍ ଡାରିଲନେ ।
but I say to you that everyone who is looking on a woman to desire her, already committed adultery with her in his heart.
29 ଆରି, ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ମଡ୍ବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଇର୍ସେଲୋଙନ୍ ଗବ୍ଲୋଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ତବ୍ଲେ ସେଡ୍ବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ସମ୍ପରା ଡଅଙ୍ବେନ୍ ନରକଲୋଙନ୍ ଆରସେଡ୍ତବେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ମିୟ୍ମଡ୍ ମୋସ୍ସାଏତୋ । (Geenna g1067)
But if your right eye causes you to stumble, pluck it out and cast from you, for it is good to you that one of your members may perish, and not your whole body be cast into Gehenna. (Geenna g1067)
30 ଆରି, ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ସିବେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଇର୍ସେଲୋଙନ୍ ଗବ୍ଲୋଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଡେୟ୍ଲେ ସେଡ୍ବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ସମ୍ପରା ଡଅଙ୍ବେନ୍ ନରକଲୋଙନ୍ ଆରସେଡ୍ତବେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆର୍ପାୟ୍ ମିୟ୍ସି ମୋସ୍ସାଏତୋ ।” (Geenna g1067)
And if your right hand causes you to stumble, cut it off, and cast from you, for it is good to you that one of your members may perish, and not your whole body be cast into Gehenna. (Geenna g1067)
31 “ଆରି ବର୍ନେନ୍ ଡକୋ, ‘ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ଡୁଙ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ରେଙଲନ୍ ତିୟେତୋ ।’
And it was said that, Whoever may put away his wife, let him give to her a writing of divorce;
32 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ ଅଃଡ୍ଡାରିଲନ୍ ଜନଙ୍ଡେନ୍ ଆନ୍ନା ଡୋସା ଆସନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅମ୍ଡୁଙ୍ତେ, ତି ଆ ମନ୍ରା ଆ ଡୁକ୍ରିନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ଡାରିନେତେ, ଆରି ଆନା ଆଡୁଙ୍ନେବଜନ୍ ବିବାତନେ, ଆନିନ୍ ଡାରିତନେ ।”
but I say to you that whoever may put away his wife, except for the matter of whoredom, makes her to commit adultery; and whoever may marry her who has been put away commits adultery.
33 “ଆରି ନିୟ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅମ୍ଡଙ୍ଲେ ଏଜିର୍ରାୟ୍, ପୁର୍ବାନ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏନ୍ନେଲେ ବନରନ୍ ଡେଲୋ, ‘ପ୍ରବୁନ୍ ଆମଙ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଏପର୍ମାଡ଼ାଲନ୍ ତିଆତେ ଲୁମ୍ବା, ପର୍ମାଡ଼ାବେନ୍ ଏଆଲ୍ଲେଡଙେ ।’
Again, you heard that it was said to the ancients: You will not swear falsely, but you will pay to the LORD your oaths;
34 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ରୁଆଙନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ତରଙ୍କୁମ୍;
but I say to you not to swear at all; neither by Heaven, because it is the throne of God,
35 ପୁର୍ତିନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡରକ୍କୋଜଙ୍; ଜିରୁସାଲମନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ସୋଡ଼ା ରାଜାନ୍ ଆ ଗଡ଼ା;
nor by the earth, because it is His footstool, nor by Jerusalem, because it is [the] city of [the] great King,
36 ଆରି ଅବବ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ଏପର୍ମାଡ଼ାଡଙ୍ନେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତେତ୍ତେ ଆ ଉଉ ଅବୟ୍ ଓୟ୍ଲେ ଅବ୍ୟଗାଲେ କି ଅବ୍ଜେଏଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଏ ।
nor may you swear by your head, because you are not able to make one hair white or black;
37 ବନ୍ଡ ‘ଓଓ’ କଡାଡ଼ିବେନ୍ ‘ଓଓ’ ଡେଏତୋ, ‘ଇଜ୍ଜା’ କଡାଡ଼ିନ୍ ‘ଇଜ୍ଜା’ ଡେଏତୋ; ଡିୟ୍ନେ ସିଲଡ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ତେ, ତିଆତେ ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ସିଲଡ୍ ଡୁଙ୍ତନାୟ୍ ।”
but let your word be, Yes, Yes, No, No, and that which is more than these is of the evil [one].
38 “ଏନ୍ନେଲେ ବର୍ନେନ୍ ଡକୋ, ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆଅମ୍ଡଙ୍ଜି, ‘ଅମଡନ୍ ଆସନ୍ ଅମଡନ୍ ଆରି ଅଜିନ୍ ଆସନ୍ ଅଜିନ୍ ।’
You heard that it was said: Eye for eye, and tooth for tooth;
39 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ପେଲ୍ଲାମରନ୍ଆଡଙ୍ ଏଡଙ୍ଡଙେ, ଆର୍ପାୟ୍ ଆନା ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ଗଡ୍ କୋତାୟ୍ତମ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ତିଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଆରି ମିୟ୍ତାଲ୍ଗଡ୍ ଆ କୋତାୟ୍ତମ୍ ନିୟ୍ ଅବ୍ତୁୟ୍ବା ।
but I say to you not to resist the evil, but whoever will slap you on your right cheek, turn to him also the other;
40 ଆରି ଆନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ନେ ସିନ୍ରିବେନ୍ ପାଙ୍ପାଙନ୍ ଆସନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ କେସୁଡାଲେ ପନ୍ସୁଆତିଲୋଙନ୍ କାୟ୍କାୟେନ୍ ଡେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ମାଟବେନ୍ ନିୟ୍ ତିୟ୍ବା ।
and whoever is willing to take you to law, and to take your coat—also permit to him the cloak.
41 ଆରି ଅନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ ସିପ୍ପାୟନ୍ ଆ ଜନିରାନ୍ ବୋୟ୍ଲେ ଆମ୍ବେନ୍ଆଡଙ୍ ବଡଗାଁୟ୍ ବକୋସ ଆ ତଙର୍ ପାଙା ଗାମେନ୍ ଡେନ୍, ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ବାଗୁ କୋସ ଜିର୍ବା ।
And whoever will impress you one mile, go with him two;
42 ଆନା ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବେଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟ୍ବା, ଆରି ଆନା ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ରେୟାନ୍ ବେଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ ଏଅସାଡଙ୍, ଆନିନ୍ ତିୟ୍ବା ।”
to him who is asking of you be giving, and him who is willing to borrow from you, you may not turn away.
43 “ଗଡ଼ିବେନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବା, ଆରି ବନେରାବେନ୍ଆଡଙ୍ ଏଡ଼ୁର୍ମଡ୍ବା, ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆଅମ୍ଡଙ୍ଜି ।
You heard that it was said: You will love your neighbor, and will hate your enemy;
44 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ବନେରାବେନ୍ଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବା, ଆରି ଆନାଜି ଆମ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡଣ୍ଡାୟ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ପାର୍ତନାନାବା,
but I say to you, love your enemies, bless those cursing you, do good to those hating you, and pray for those accusing you falsely, and persecuting you,
45 ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଆଅନ୍ଜି ଡେତବେନ୍; ଆନିନ୍ ପେଲ୍ଲାମରଞ୍ଜି ଡ ମନଙ୍ମରଞ୍ଜି ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଆ ଓୟୋଙନ୍ ଅବ୍ଡୁଙ୍ନେତେ, ଆରି ଆନିନ୍ ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ଡ ଏର୍ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ଆସନ୍ ତରୁବନ୍ ଆପ୍ପାୟ୍ତାୟ୍ ।
that you may be sons of your Father in the heavens, because He causes His sun to rise on evil and good, and He sends rain on righteous and unrighteous.
46 ଆରି, ଆନାଜି ଆମ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଏଡୁଙ୍ୟମେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଆ ପୁରସ୍କାର ଏଞାଙ୍ତେ? ପାନୁବେଡ୍ମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତିଆତେ ଅଃଲ୍ଲୁମେଜି ପଙ୍?
For if you may love those loving you, what reward do you have? Do the tax collectors not also do the same?
47 ଆରି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ବୋଞାଙ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଏଲୋମେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଇନି ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ ଏଲୁମ୍ତେ? ଏର୍ଡର୍ନେମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତିଆତେ ଅଃଲ୍ଲୁମେଜି ପଙ୍?
And if you may greet your brothers only, what do you do abundant? Do the nations not also do so?
48 ତିଆସନ୍, ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ସତଙ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଲେ ସବ୍ତଙ୍ନାବା ।”
You will therefore be perfect, as your Father who [is] in the heavens is perfect.”
