ମାତିଉ 16
1 ପାରୁସିଞ୍ଜି ଡ ସାଦୁକିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ରେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ମନାଲ୍ମାଲନ୍ ଆସନ୍ ରୁଆଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ ଅରମ୍ମଡନ୍ ଅନବ୍ତୁଜନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ବରେଜି ।
Then the Pharisees and Sadducees came and tested Jesus by asking Him to show them a sign from heaven.
2 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଜାଲଙେଞ୍ଜି, “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସାଲ୍ଲୁମ୍ ବେଡ଼ାନ୍ ଏଗାମ୍ତେ, ‘ସାଡ୍ତିର୍ତେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙନ୍ ଲୁଲୁଡମ୍ ଡେଏନ୍ ।’
But He replied, “When evening comes, you say, ‘The weather will be fair, for the sky is red,’
3 ଆରି, ଡୋତାନ୍ ଏଗାମ୍ତେ, ‘ଲଙେ ରିଙ୍ଗେତିରନ୍ ଅଡ଼ୋତାୟ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ରୁଆଙନ୍ ଲୁଲୁଡମ୍ ଡେଏନ୍ ଆରି ମେଗନ୍ ଡୋଲନେ ।’ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରୁଆଙନ୍ ଗିୟ୍ଲେ ତରୁବନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଏଜନାତେ, ବନ୍ଡ ଡିନ୍ନାନ୍ ଆରମ୍ମଡ୍ ଜନାଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଏ ।
and in the morning, ‘Today it will be stormy, for the sky is red and overcast.’ You know how to interpret the appearance of the sky, but not the signs of the times.
4 ପେଲ୍ଲାମରଞ୍ଜି ଡ ଏର୍ଡର୍ନେମରଞ୍ଜି ଅରମ୍ମଡନ୍ ସାୟ୍ତଜି, ବନ୍ଡ ଜୁନସନ୍ ଆରମ୍ମଡ୍ ତୁମ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଡେତେ, ଆରି ଅନ୍ନିଙ୍ ଆରମ୍ମଡ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଅଃଡ୍ଡେଏ” ଆରି ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅମ୍ରେଙ୍ଡାଲେ ଆନ୍ନାରେଙ୍ ଜିରେନ୍ ।
A wicked and adulterous generation demands a sign, but none will be given it except the sign of Jonah.” Then He left them and went away.
5 ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ସମେଁୟ୍ଣ୍ଡ୍ରାନ୍ ଆ ଅଡିଗଡ୍ ଆଜିର୍ରେଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍ ରୁଟିନ୍ ଆପନାଙ୍ ଆସନ୍ କରୋଡାଏଞ୍ଜି ।
When they crossed to the other side, the disciples forgot to take bread.
6 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଗିୟ୍ଡମ୍ନାବା, ପାରୁସିଞ୍ଜି ଡ ସାଦୁକିଞ୍ଜି ଆ କମିର ସିଲଡ୍ ଆବ୍ବୟ୍ଲନ୍ ଡକୋନାବା ।”
“Watch out!” Jesus told them. “Beware of the leaven of the Pharisees and Sadducees.”
7 ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ତର୍ଡମ୍ କଡାଡ଼ିଲଞ୍ଜି, “ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ରୁଟିନ୍ ଅଃପ୍ପାଙ୍ଲାୟ୍ବୋ ତିଆସନ୍ ଆନିନ୍ ଏନ୍ନେଲେ ବର୍ରନେ ।”
They discussed this among themselves and concluded, “It is because we did not bring any bread.”
8 ଜିସୁନ୍ ତିଆତେ ଜନାଡାଲେ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଏ ଅସୋୟ୍ ଡର୍ନେମର୍ଜି, ଅମଙ୍ବେନ୍ ରୁଟି ତଡ୍ ଗାମ୍ଲେ ଇନିବା ତର୍ଡମ୍ ଏକଡାଡ଼ିତନ୍?
Aware of their conversation, Jesus said, “You of little faith, why are you debating among yourselves about having no bread?
9 ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ନମିନ୍ତାନ୍ ଅଃଗନ୍ଲୁଡ୍ବେନ୍ ପଙ୍? ମନ୍ଲୟ୍ ରୁଟିନ୍ ମନ୍ଲୟ୍ ଅଜାର ମନ୍ରାଞ୍ଜି ବରାନ୍ତେଲାଞନ୍ ଆଡିଡ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡିଅଙ୍ଗା ଗୁରୁଲ୍ଲି ରୁଟିନ୍ ଏବବ୍ରିଜେନ୍? ତିଆତେ ମନ୍ନେବା ।
Do you still not understand? Do you not remember the five loaves for the five thousand, and how many basketfuls you gathered?
10 ଆରି ସାତଟା ରୁଟିନ୍ ଉଞ୍ଜି ଅଜାର ମନ୍ରାଞ୍ଜି ବରାନ୍ତେଲାଞନ୍ ଆଡିଡ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡିଅଙ୍ଗା ଗୁରୁଲ୍ଲି ରୁଟିନ୍ ଏବବ୍ରିଜେନ୍? ତିଆତେଜି ମନ୍ନେଜି ତଡ୍ ପଙ୍?
Or the seven loaves for the four thousand, and how many basketfuls you gathered?
11 କେନ୍ଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଅଃଗନ୍ଲୁଡ୍ବେନ୍? ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ରୁଟିନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଅଃବ୍ବର୍ରବେନ୍, ବନ୍ଡ ପାରୁସିଞ୍ଜି ଡ ସାଦୁକିଞ୍ଜି ଆ କମିର ସିଲଡ୍ ଆବ୍ବୟ୍ଲନ୍ ଡକୋନାବା ଗାମ୍ତବେନ୍ ।”
How do you not understand that I was not telling you about bread? But beware of the leaven of the Pharisees and Sadducees.”
12 ଜିସୁନ୍ ରୁଟିନ୍ ଆ କମିର ସିଲଡ୍ ଆବ୍ବୟ୍ଲନ୍ ଡକୋନେନ୍ ଆସନ୍ ଏର୍ବନରନ୍ ପାରୁସିଞ୍ଜି ଡ ସାଦୁକିଞ୍ଜି ଆ ଞନଙ୍ ସିଲଡ୍ ଆବ୍ବୟ୍ଲନ୍ ଡକୋନେନ୍ ଆସନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ତିଆଡିଡ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଗନ୍ଲୁଡେଞ୍ଜି ।
Then they understood that He was not telling them to beware of the leaven used in bread, but of the teaching of the Pharisees and Sadducees.
13 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ କାଇସରିଆ ପିଲିପିରେଙନ୍ ଜିର୍ରେ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲେ ବରେଜି, “ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆନା, ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଇନି ଗାମ୍ତଜି?”
When Jesus came to the region of Caesarea Philippi, He questioned His disciples: “Who do people say the Son of Man is?”
14 ସିଲତ୍ତେ ଆନିଞ୍ଜି ଗାମେଞ୍ଜି, “ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଗାମ୍ତଜି, ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍, ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଗାମ୍ତଜି, ଏଲିଅନ୍, ଆରି ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଗାମ୍ତଜି, ଜିରିମିଅନ୍, ଇଜ୍ଜାନ୍ଡେନ୍ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ନେ ।”
They replied, “Some say John the Baptist; others say Elijah; and still others, Jeremiah or one of the prophets.”
15 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଆନା, ଆରି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଏଗାମ୍ତେ?”
“But what about you?” Jesus asked. “Who do you say I am?”
16 ସିମନ୍ ପିତ୍ରନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, “ଆମନ୍ କ୍ରିସ୍ଟନ୍, ଆମେଙ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ।”
Simon Peter answered, “You are the Christ, the Son of the living God.”
17 ସିଲତ୍ତେ ଜିସୁନ୍ ସିମନନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, “ଏ ଜୁନସନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ପିତ୍ର, ଆମନ୍ କରମ୍ମାଡମ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ମନ୍ରାନ୍ କେନ୍ଆତେ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଅଃନ୍ନବ୍ଜନାଲମ୍, ଆର୍ପାୟ୍ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋତନେନ୍ ଆପେୟ୍ଞେନ୍ କେନ୍ଆତେ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ଜନାଲମ୍ ।
Jesus replied, “Blessed are you, Simon son of Jonah! For this was not revealed to you by flesh and blood, but by My Father in heaven.
18 ଆରି, ଞେନ୍ ନିୟ୍ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ତମ୍, ଆମନ୍ ପିତ୍ର ଆ ଗରାମ୍ଗାମନ୍ ଜଲେଙ୍, ଆରି କେନ୍ ଆ ଜଲେଙ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଞେନ୍ ମଣ୍ଡଡ଼ିଞେନ୍ ତବ୍ନଙ୍ତାୟ୍, ଆରି ରନବୁ ଡରକୋନେସିଙନ୍ ଆ ବପ୍ପୁ ନିୟ୍ ତିଆତେ ଅବ୍ବାରେଲେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ । (Hadēs g86)
And I tell you that you are Peter, and on this rock I will build My church, and the gates of Hades will not prevail against it. (Hadēs g86)
19 ଞେନ୍ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ରୁଆଙ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆ କଡ୍ଡା ତିୟ୍ତମ୍, ଆରି ଆମନ୍ ପୁର୍ତିଲୋଙନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଜିତେ, ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ତିଆତେ ଜିତନେ, ଆରି ପୁର୍ତିଲୋଙନ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଉୟ୍ତେ, ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ତିଆତେ ଉୟ୍ତନେ ।”
I will give you the keys of the kingdom of heaven. Whatever you bind on earth will be bound in heaven, and whatever you loose on earth will be loosed in heaven.”
20 ତିଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ କ୍ରିସ୍ଟ ଗାମ୍ଲେ ଆନ୍ନିଙ୍ ଆମଙ୍ ଏବର୍ଡଙ୍ନେ ଗାମ୍ଲେ ଆନିନ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି ।
Then He admonished the disciples not to tell anyone that He was the Christ.
21 ତି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଞେନ୍ ଜିରୁସାଲମନ୍ ଅନିୟନ୍ ଡେତେ, ଆରି ପାପୁର୍ମରଞ୍ଜି, ସୋଡ଼ା ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ଡ ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ପରାନ୍ଡଣ୍ଡନ୍ ଏମ୍ମେତିଁୟ୍ଜି କି ରବ୍ବୁତିଁୟ୍ଜି, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ୟାଗି ଡିନ୍ନାଲୋଙ୍ ଞେନ୍ ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଡୋତନାୟ୍ ।”
From that time on Jesus began to show His disciples that He must go to Jerusalem and suffer many things at the hands of the elders, chief priests, and scribes, and that He must be killed and on the third day be raised to life.
22 ସିଲତ୍ତେ ପିତ୍ରନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ବ ଅନେଙ୍ଗଡ୍ ଓରୋଙ୍ଡାଲେ ଇୟ୍ଲେ କଞେ, “ପ୍ରବୁନ୍ ଆମନ୍ଆଡଙ୍ ସାୟୁମମ୍ତୋ, ଆମନ୍ ଆସନ୍ ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଏନ୍ନେଲେ ଡେଡଙ୍ ତଡ୍ ।”
Peter took Him aside and began to rebuke Him. “Far be it from You, Lord!” he said. “This shall never happen to You!”
23 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆୟର୍ଗୁଡ଼ିଃଲନ୍ ପିତ୍ରନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ସନୁମ୍, ମୁକ୍କାବାଞେନ୍ ସିଲଡ୍ ସବ୍ଙାୟ୍ନା! ଆମନ୍ ଞେନ୍ ଆସନ୍ ଅବୟ୍ ଡନଙ୍ଡଙନ୍ ଅନ୍ତମ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଏର୍ନିଃୟମନ୍, ମନ୍ରାନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଇୟମ୍ତେ ।”
But Jesus turned and said to Peter, “Get behind Me, Satan! You are a stumbling block to Me. For you do not have in mind the things of God, but the things of men.”
24 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଆନ୍ନିଙ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ସନଣ୍ଡୋଙନ୍ ଆସନ୍ ଲଡଜେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ଡମ୍ ମୁର୍ସେଡମ୍ନେତୋ, ଆରି ଆଅକ୍କାଡଙନ୍ ବୋୟ୍ଲେ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ସଣ୍ଡୋଙିୟ୍ତୋ ।
Then Jesus told His disciples, “If anyone wants to come after Me, he must deny himself and take up his cross and follow Me.
25 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନା ଆନମେଙନ୍ ଡୋବ୍ଡୋବନ୍ ସାୟ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତିଆତେ ଅବ୍ବଡ଼ୟ୍ତେ, ଆରି ଆନା ଞେନ୍ ଆସନ୍ ଆନମେଙନ୍ ଅବ୍ବଡ଼ୟ୍ତେ, ଆନିନ୍ ତିଆତେ ଞାଙ୍ତେ ।
For whoever wants to save his life will lose it, but whoever loses his life for My sake will find it.
26 ଆରି, ମନ୍ରାନ୍ ସମ୍ପରା ପୁର୍ତିନ୍ ଞାଙ୍ଲୋଙ୍ ଞାଙ୍ଲେ ଆନମେଙନ୍ ଅବ୍ବଡ଼ଜେନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ଇନି ଆ ଲାବ ଡେଏ? ଅଡ଼େ ମନ୍ରାନ୍ ଆନମେଙନ୍ ଆଞନାଙ୍ ଆସନ୍ ଆ ପାଲ୍ତେଙନ୍ ଇନି ତିୟ୍ଲେ ରପ୍ତିତେ?
What will it profit a man if he gains the whole world, yet forfeits his soul? Or what can a man give in exchange for his soul?
27 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆପେୟନ୍ ଆ ଗନୁଗୁ ପନେମେଙନ୍ ବାତ୍ତେ ଆ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଜିର୍ତାୟ୍ ଆରି ତିଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଆ କାବ୍ବାଡ଼ାଞ୍ଜି ଗିୟ୍ଲେ ବଡିନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ତିୟେଜି ।
For the Son of Man will come in His Father’s glory with His angels, and then He will repay each one according to what he has done.
28 ଞେନ୍ ଆମ୍ବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆ ରାଜ୍ୟଲୋଙନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଜିରାଞନ୍ ଜାୟ୍ କେନ୍ତେନ୍ନେ ଆତନଙନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଲାଙ୍ଲେନ୍ନେ ଏଙ୍ଗାଲେ ଜନଙ୍ ରନବୁନ୍ ଏର୍ମନାୟ୍ମାଜନ୍ ଡକୋତଞ୍ଜି ।”
Truly I tell you, some who are standing here will not taste death before they see the Son of Man coming in His kingdom.”
