ଲୁକ 6
1 ବମିୟ୍ତା ଜିସୁନ୍, ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ଜନ୍ରୋମ୍ଆଲ୍ ଗଡ୍ ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆଡିଡ୍, ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଜନ୍ରୋମନ୍ ଆ ସିସା ତତ୍ତଡ୍ଲେ ଆସିଲୋଙଞ୍ଜି ଗସିଡ୍ଲେ ଜୋମେଞ୍ଜି ।
Sasa ilitokea kwenye Sabato kwamba Yesu alikuwa akipita katika ya shamba la nafaka na wanafunzi wake walikuwa wakichuma masuke, wakayasuguasugua kati ya mikono yao wakala nafaka.
2 ବନ୍ଡ ଲାଙ୍ଲେଡ୍ ପାରୁସିଞ୍ଜି ବର୍ରଞ୍ଜି, “ଅଙ୍ଗାତେ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ଏଲୁମ୍ଡଙ୍ ଗାମ୍ଲେ ମୋସାନ୍ ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙ୍ ଆଇଡିଡ୍, ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନିବା ଏଲୁମ୍ତେ?”
Lakini baadhi ya Mafarisayo wakasema, “Kwa nini mnafanya kitu ambacho si halali kisheria kukifanya siku ya sabato”?
3 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଜାଲଙେଞ୍ଜି, “ଦାଉଦନ୍ ଡ ଆ ଗଡ଼ିଞ୍ଜି ଆଡ୍ରୋଲଜେଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ ଇନି ଏଙ୍ଗାଲନ୍, ତିଆତେ ନିୟ୍ ପଙ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଏପଡ଼େନେ?
Yesu, akawajibu, akisema, “Hamkuwahi kusoma kile Daudi alifanya alipokuwa na njaa, yeye na wanaume waliokuwa pamoja naye?
4 ଆରମଙ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ରୁଟି ରାଓଡ଼ାଞ୍ଜି ତୁମ୍ ଜୋମ୍ତଜି, ଆନ୍ନିଙ୍ ଆରି ଅଃଜ୍ଜୋମେଜି ଗାମ୍ଲେ ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ଆଇଡିଡ୍, ଏଙ୍ଗାଲେ ଦାଉଦନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ସରେବାସିଂ ଗନ୍ଲେ, ତି ଆ ରୁଟି ପାଙ୍ଲେ ଜୋମେନ୍ ଆରି ଆ ଗଡ଼ିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ନିୟ୍ ତିୟେଞ୍ଜି ।”
Alikwenda katika nyumba ya Mungu, na akachukuwa mikate mitakatifu na kuila baadhi, na kuitoa baadhi kwa watu aliokuwa nao kuila, hatakama ilikuwa halali kwa makuhani kuila.”
5 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ଆ ପ୍ରବୁ ।”
Kisha akawaambia, “Mwana wa Adamu ni Bwana wa Sabato.”
6 ଜିସୁନ୍ ଆରି ଅବୟ୍ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍ ଗନ୍ଲେ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍; ତେତ୍ତେ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଡକୋଏନ୍, ଆର୍ଜଡ଼ୋମ୍ସିନ୍ ଆସର୍ ଡକୋଏନ୍ ।
Ilitokea katika Sabato nyingine kwamba alikwenda ndani ya sinagogi na kuwafundisha watu huko. Palikuwa na mtu ambaye mkono wake wa kulia ulikuwa umepooza.
7 ଆରି, ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଡ ପାରୁସିଞ୍ଜି, ଏଙ୍ଗାଲ୍ଡେନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଅନବ୍ଡୋସାନ୍ ଆସନ୍ ରୟଙନ୍ ଞାଙ୍ଲେ ରପ୍ତିଏଜି, ତିଆସନ୍ ଜିସୁନ୍ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ତି ମନ୍ରାନ୍ଆଡଙ୍ ମବ୍ନଙ୍ତେ ଜାଆରୋ, ଗାମ୍ଲେ ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଡଲ୍ଡଲେଞ୍ଜି ।
Waandishi na Mafarisayo walikuwa wanamwangalia kwa makini kuona kama angemponya mtu siku ya Sabato, ili waweze kupata sababu ya kumshtaki kwa kufanya kosa.
8 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍, ଆମନ୍ନଲୋଙଞ୍ଜି ଆନିଃୟମ୍ ଜନଡାଲେ, ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରା ଆସି ଆସର୍ ଡକୋଏନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଡୋନା, ମଡ୍ଡିନ୍ ତନଙା ।” ଆରି, ଆନିନ୍ ଡୋଲନ୍ ତନଙେନ୍ ।
Lakini alijua nini walikuwa wanafikiri na akasema kwa mtu aliyekuwa amepooza mkono, “Amka, simama hapa katikati ya kila mmoja.” Hivyo huyo mtu akanyanyuka na kusimama pale.
9 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଅଙ୍ଗାତେ ଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନାଇଙନ୍ ଲନୁମନ୍ ଆସନ୍ ବନାଁୟ୍ବର୍ଲୋଙନ୍ ଆଇଡିଡ୍? ମନଙ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲନୁମନ୍ ଆସନ୍ ଅଡ଼େ ଏର୍ମନଙ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲନୁମନ୍ ଆସନ୍? ପରାନ୍ନାନ୍ ଡୋବ୍ଡୋବନ୍ ଆସନ୍ ଅଡ଼େ ପରାନ୍ନାନ୍ ଅନବ୍ସେଡନ୍ ଆସନ୍?”
Yesu akasema kwao, “Nawauliza ninyi, ni halali siku ya Sabato kufanya mema au kufanya madhara, kuokoa maisha au kuyaharibu?” Kisha aliwaangalia wote na kumwambia yule mtu,
10 ଆରି, ଆନିନ୍ ଏର୍ରେ ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଆଙାଙ୍ଡାଲେ ତି ମନ୍ରାନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ତେକ୍କେସିନା ।” ସିଲତ୍ତେ ତି ମନ୍ରାନ୍ ଆସିନ୍ ତେକ୍କେଏନ୍, ଆରି ଆସିନ୍ ମନଙେନ୍ ।
“Nyoosha mkono wako.” Akafanya hivyo, na mkono wake ulikuwa umeponywa.
11 ବନ୍ଡ ଆନିଞ୍ଜି ବରାବନ୍ ବାତ୍ତେ ପସୋୟ୍ଲଗୋ ଡେଏଞ୍ଜି, ଆରି ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ରପ୍ତିବୋ ଗାମ୍ଲେ, ଆନିଞ୍ଜି ତର୍ଡମ୍ କଡାଡ଼ିଲଞ୍ଜି ।
Lakini walijawa na hasira, wakaongeleshana wao kwa wao kuhusu nini wanapaswa wafanye kwa Yesu.
12 ତି ଆ ଡିନ୍ନାରେଙ୍ ବମିୟ୍ତା ଜିସୁନ୍ ପାର୍ତନାନେନ୍ ଆସନ୍ ତୋଣ୍ଡୋ ବରୁନ୍ ଜିରେନ୍, ଆନିନ୍ ତେତ୍ତେ ତମ୍ପଗଲ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମଙ୍ ପାର୍ତନାଲନ୍ ଡକୋଲନେ ।
Ilitokea siku hizo kwamba alikwenda mlimani kuomba. Aliendelea usiku mzima kumuomba Mungu.
13 ଆସ୍ରାଆରେନ୍, ଆନିନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଡାଲେ, ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ବାରଜଣଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସେଡାଏନ୍; ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମର୍ଜି ଗାମ୍ଲେ ଅବ୍ଞୁମେଞ୍ଜି;
Ilipokuwa asubuhi, aliwaita wanafunzi wake kwake, na akawachagua kumi na wawili kati yao, ambao pia aliwaita “mitume.”
14 ସିମନନ୍, ଆଞୁମନ୍ ପିତ୍ର ଗାମ୍ଲେ ଅବ୍ଞୁମେନ୍, ଆରି ଆ ବୋଞାଙନ୍ ଆନ୍ଦ୍ରିଅନ୍, ଜାକୁବନ୍, ଜନନ୍, ପିଲିପନ୍, ବାର୍ତଲମିନ୍,
Majina ya wale mitume yalikuwa Simoni (ambaye pia alimwita Petro) na Andrea ndugu yake, Yakobo, Yohana, Filipo, Bartolomayo,
15 ମାତିଉନ୍, ତୋମାନ୍, ଆଲପିନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଜାକୁବନ୍, ସିମନନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଉୟୁବ୍ମର୍ ଗାମ୍ଲେ ଓଡ୍ଡେତଜି,
Mathayo, Tomaso na Yakobo mwana wa Alfayo, Simoni, ambaye aliitwa Zelote,
16 ଜାକୁବନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଜିଉଦାନ୍ ଆରି ଇସ୍କାରିତ ଜିଉଦାନ୍, ଆନିନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ବନେରାଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ଅବ୍ଞମ୍ଞମେନ୍ ।
Yuda mwana Yakobo na Yuda Iskariote, ambaye alikuwa msaliti msaliti.
17 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଅନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ବରୁନ୍ ସିଲଡ୍ ପଡ୍ଲନ୍ ଅବୟ୍ ମୋଡ଼ୋଁୟ୍ଲୋଙନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ତନଙେଜି, ଆରି ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଡ ସମ୍ପରା ଜିଉଦା ରାଜ୍ୟନ୍, ଜିରୁସାଲମନ୍, ଆରି ଆନେଙ୍ ସମେଁୟ୍ଣ୍ଡ୍ରାଲୋଙନ୍ ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ସୋରନ୍ ଡ ସିଦୋନନ୍ ସିଲଡ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟ୍ଲାଜି ।
Kisha Yesu alitelemka pamoja nao toka mlimani na kusimama mahali tambarare. Idadi kubwa ya wanafunzi wake walikuwa huko, pamoja na idadi kubwa ya watu kutoka Uyahudi na Yerusalemu, na kutoka pwani ya Tiro na Sidoni.
18 ଆନିଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଅନମ୍ଡଙନ୍ ଆସନ୍ ଡ ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଆ ରୋଗଜି ମନନଙନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାଜି, ଆରି ଆନାଜି ଏର୍ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାଞ୍ଜି ବାତ୍ତେ ପରାନ୍ଡଣ୍ଡନ୍ ଡେଏଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ନିୟ୍ ଜିସୁନ୍ ମବ୍ନଙେଞ୍ଜି ।
Walikuja kumsikiliza na kuponywa magonjwa yao. Watu waliokuwa wakisumbuliwa na pepo wachafu waliponywa pia.
19 ଆରି, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ସନୁଙେନ୍ ଆସନ୍ ଏରେଞ୍ଜି ଗୋଜେଞ୍ଜି, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମଙନ୍ ସିଲଡ୍ ବୋର୍ସାନ୍ ଜିର୍ରେ ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ମବ୍ନଙେଞ୍ଜି ।
Kila mmoja kwenye hilo kusanyiko alijaribu kumgusa kwa sababu nguvu za uponyaji zilikuwa zikitokea ndani yake, na aliwaponya wote.
20 ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ରେଙ୍ ଆଙାଙ୍ଡାଲେ ବର୍ରନେ, “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡୋଲେୟ୍ମର୍ଜି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ରାଜ୍ୟ ଆମ୍ୱେନ୍ଆତେ ।
Kisha akawaangalia wanafunzi wake, na kusema, “Mmebarikiwa ninyi mlio maskini, kwa maana ufalme wa Mungu ni wenu.
21 ନମି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆଡୋଲେୟ୍ଜି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ବୋଓତବେନ୍ । ନମି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏୟେୟେଡାତନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏକିୟ୍ତେ ।”
Mmebarikiwa ninyi mlio na njaa sasa, kwa maana mtashibishwa. Mmebarikiwa ninyi mliao sasa, kwa maana mtacheka.
22 “ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆଙ୍ଗା ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏଡ଼ୁର୍ମଡ୍ତବେଞ୍ଜି ଆରି ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆ ଲତ୍ତେଙ୍ଲୋଙ୍ ଆନ୍ନାତବେଞ୍ଜି, ଆରି ନିଣ୍ଡୟ୍ଡାଲେ ଅଞୁମ୍ବେନ୍ ମନଙ୍ ତଡ୍ ଗାମ୍ଲେ ବାସ୍ସେତବେଞ୍ଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍ ।
Mmebarikiwa ninyi ambao watu watakapowachukia na kuwatenga na kuwashutumu ninyi kwamba ni waovu, kwa ajili ya Mwana Adamu.
23 ତିଆଡିନ୍ନା ସର୍ଡାଲନ୍ ତଙ୍ସେଙ୍ନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଗିୟ୍ବା, ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ ଆସନ୍ ବର୍ତନ୍ନାନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ଡକୋ; ଆରି, ଏତ୍ତେଲେମା ଆ ପୁର୍ବା ଜୋଜୋଞ୍ଜି ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ପରାନ୍ଡଣ୍ଡନ୍ ଏମ୍ମେଏଞ୍ଜି ।”
Furahini katika siku hiyo na kurukaruka kwa furaha, kwa sababu hakika mtakuwa na thawabu kubwa mbinguni, kwa maana baba zao waliwatendea vivyohivyo manabii.
24 “ବନ୍ଡ ୟୋଙ୍, ଗମାଙ୍ମର୍ଜି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପନବ୍ରଡନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଆ ସୁକ୍କା ଏଞାଙେନ୍ ।
Lakini ole wenu mlio matajiri! Kwa maana mmekwisha pata faraja yenu.
25 ନମି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆବୋଓଜି, ୟୋଙ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପନବ୍ରଡନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡୋଲେୟ୍ତବେନ୍ । ୟୋଙ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପନବ୍ରଡନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ନମି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏକିୟ୍ତେ, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ୟେୟେଡାନ୍ ଡ ଅନିଃୟମନ୍ ଡେତବେନ୍ ।”
Ole wenu mlio shiba sasa! Kwa maana mtaona njaa baadaye. Ole wenu mnaocheka sasa! Kwa maana mtaomboleza na kulia baadaye.
26 “ଅଙ୍ଗା ଆଡିଡ୍ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ମନଙ୍ ଗାମ୍ତବେଞ୍ଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ୟୋଙ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ପନବ୍ରଡନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ, ଏତ୍ତେଲେମା ଆ ପୁର୍ବା ଜୋଜୋଞ୍ଜି କଣ୍ଡାୟ୍ ପୁର୍ବାଃତେ ବର୍ନେମରଞ୍ଜି ଆ ବର୍ନେ ବର୍ରଞ୍ଜି ।”
Ole wenu, mtakaposifiwa na watu wote! Kwa maana baba zao waliwatendea manabii wa uongo vivyohivyo.
27 “ବନ୍ଡ ଏରମ୍ଡଙ୍ତେନ୍ ଆ ମନ୍ରାଜି, ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ବନେରାବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବାଜି, ଆନାଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏଡ଼ୁର୍ମଡ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ସୁକ୍କାବାଜି ।
Lakini nasema kwenu ninyi mnaonisikiliza, wapendeni adui zenu na kufanya mema kwa wanao wachukieni.
28 ଆନାଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ସୟ୍ପତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆସିର୍ବାଦବାଜି; ଆନାଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅଲ୍ଲଗନ୍ଡ୍ରୟ୍ ଏମ୍ମେତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ପାର୍ତନାନାବା ।
Wabarikini wale wanao walaani ninyi na waombeeni wale wanaowaonea.
29 ଆନ୍ନିଙ୍ ଅବୟ୍ନେ ଅବୟ୍ କୋତାୟ୍ତମ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ତିଡ୍ଲବେନ୍ ଡେନ୍, ଆରି ଆନ୍ନା କୋତାୟ୍ତମ୍ ନିୟ୍ ଅବ୍ତୁୟ୍ବା; ଆରି, ଆନା ମାଟବେନ୍ ପାଙ୍ତେ, ଆନିନ୍ ଅଙ୍ଗିବେନ୍ ନିୟ୍ ପାଙେତୋ, ଆନିନ୍ ଏରଙ୍ଡଙ୍ ।
Kwake yeye akupigaye shavu moja, mgeuzie na la pili. Kama mtu akikunyang'anya joho lako usimzuilie na kanzu.
30 ଆନା ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବେଡ୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟ୍ବା; ଆରି, ଆନା ଅନର୍ଜେବେନ୍ ପାଙ୍ତେ, ତିଆତେ ଆରି ଆନିନ୍ ଏବେଡ୍ଡଙ୍ ।
Mpe kila akuombaye. Kama mtu akikunyang'anya kitu ambacho ni mali yako, usimuombe akurudishie.
31 ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ଲେନ୍ତଜି ଗାମ୍ଲେ ଲଡୟ୍ତବେନ୍, ଏତ୍ତେଲେମା ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ବାଜି ।”
Kama mpendavyo watu wawatendee, nanyi watendeeni vivyo hivyo.
32 “ଆରି, ଆନାଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତବେଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଏଡୁଙ୍ୟମେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଆ ସନାୟୁମ୍ ଏଞାଙ୍ତେ? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇର୍ସେମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଡ୍ରୁଙ୍ୟମ୍ତେଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ତଜି!
Kama mkiwapenda watu wawapendao ninyi tu, hiyo ni thawabu gani kwenu? Kwamaana hata wenye dhambi huwapenda wale wawapendao.
33 ଆରି, ଆନାଜି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ସୁକ୍କାତବେଞ୍ଜି ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏବ୍ସୁକ୍କାଏଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଆ ସନାୟୁମ୍ ଏଞାଙ୍ତେ? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇର୍ସେମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ତିଆତେ ଲୁମ୍ତଜି ।
Kama mkiwatendea mema wale wanaowatendea ninyi mema, hiyo ni thawabu gani kwenu? Kwa maana hata wenye dhambi hufanya vivyo hivyo.
34 ଆରି, ଆନାଜି ଆମଙ୍ ସିଲଡ୍ ଏଞାଙ୍ତାୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଆସାତନ୍, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ରେୟାନ୍ ଏତିୟେଞ୍ଜି ଡେନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନି ଆ ସନାୟୁମ୍ ଏଞାଙ୍ତେ? ଇର୍ସେମରଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଡିୟ୍ତେ ମା ସୁଜ୍ଜାୟ୍ନେନ୍ ଆଞନାଙ୍ ଆସନ୍ ଇର୍ସେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ରେୟାନ୍ ତିୟ୍ତଜି ।
Kama mkikopesha vitu kwa watu ambao mnategemea watawarudishia, hiyo ni thawabu gani kwenu? Hata wenye dhambi huwakopesha wenye dhambi, na hutegemea kupokea kiasi hicho hicho tena.
35 ବନ୍ଡ ବନେରାବେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡୁଙ୍ୟମ୍ବାଜି ଆରି ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ସୁକ୍କାବାଜି, ଆରି ସୁଜ୍ଜାୟ୍ନେନ୍ ଆଞନାଙ୍ ଆସନ୍ ଏର୍ନାସାନେନ୍ ରେୟାନ୍ ତିୟ୍ବା; ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ବର୍ତନ୍ନାବେନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ତେ ଆରି ଆମ୍ୱେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଆ ପସିୟ୍ଜି ଡେତବେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଆଲ୍ଲେମରଞ୍ଜି ଡ ପେଲ୍ଲାମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ନିୟ୍ ସାୟୁମ୍ତଜି ।
Lakini wapendeni adui zenu na watendeeni mema. Wakopesheni na msihofu kuhusu kurudishiwa, na thawabu yenu itakuwa kubwa. Mtakuwa wana wa Aliye Juu, kwasababu yeye mwenyewe ni mwema kwa watu wasio na shukurani na waovu.
36 ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଏଙ୍ଗାଲେ ସନାୟୁମ୍ମର୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଏତ୍ତେଗୋ ସନାୟୁମ୍ମର୍ ଡେବା ।”
Iweni na huruma, kama Baba yenu alivyo na huruma.
37 “ଆରି, ଅବୟ୍ନେନ୍ଆଡଙ୍ ଏବ୍ପନ୍ସୁଆତିଡଙ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଅଃଡ୍ଡେଏ; ଏବ୍ଡୋସାଡଙେ, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ଅଃନ୍ନବ୍ଡୋସାବେଞ୍ଜି । କେମାନ୍ ତିୟ୍ବାଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି କେମାନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ ।
Msihukumu, nanyi hamta hukumiwa. Msilaani, nanyi hamtalaaniwa. Sameheni wengine, nanyi mtasamehewa.
38 ତିୟ୍ବାଜି, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଡେତେ; ଇସ୍ୱରନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ମାଡ଼ିଞନ୍ ବବ୍ରିୟ୍ଡାଲେ ତିଆତେ ଲଲ୍ଲଡ୍ଲେ, ଆଙ୍ଗସୋଲେ, ଡବ୍ଲାଲେ, ଜନିରାଲୋଙ୍ବେନ୍ ତିୟ୍ତବେନ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଅଙ୍ଗା ଆ ତନରେଡ୍ଲୋଙ୍ ଏତରେଡ୍ତେ, ତି ଆ ତନରେଡ୍ଲୋଙ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଆରି ତରେଡ୍ଲେ ତନିୟନ୍ ଡେତେ ।”
Wapeni wengine, nanyi mtapewa. Kiasi cha ukarimu - kilichoshindiliwa, kusukwasukwa na kumwagika - kitamwagika magotini penu. Kwa sababu kwa kipimo chochote mnachotumia kupimia, kipimo hicho hicho kitatumika kuwapimia ninyi.”
39 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବୟ୍ ଅନବ୍ଜଙ୍ବରନ୍ ନିୟ୍ ବରେଞ୍ଜି, “କାଡ଼ୁମରନ୍ ଇନି କାଡ଼ୁମରନ୍ଆଡଙ୍ ତୁରିୟ୍ଲେ ରପ୍ତିଏ ପଙ୍? ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଇନି ବାଗୁଞ୍ଜି ଲୋଓଙ୍ଲୋଙନ୍ ଅଃଗଲୋଏଜି ପଙ୍?
Kisha akawaambia mfano pia. “Je mtu aliye kipofu aweza kumwongoza mtu mwingine kipofu? Kama alifanya hivyo, basi wote wangalitumbukia shimoni, je wasingetumbukia?
40 ଞନଙ୍ତିୟ୍ମରନ୍ ସିଲଡ୍ ଞଙ୍ନେମରନ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ତଡ୍; ବନ୍ଡ ଅଡ଼୍କୋ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ସତଙ୍ଡାଲେ, ଆ ଞନଙ୍ତିୟ୍ମରନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଡେତଜି ।”
Mwanafunzi hawi mkubwa kuliko mwalimu wake, lakini kila mtu akiisha kufundishwa kwa ukamilifu atakuwa kama mwalimu wake.
41 “ଆରି, ଇନିବା ବୋଞାଙ୍ନମ୍ ଆମଡ୍ଲୋଙ୍ ଆଗ୍ରସେମଡେନ୍ ଆ ଉମ୍ରି ଗିୟ୍ତେ, ବନ୍ଡ ଅଙ୍ଗା ଆଙ୍ସନିବ୍ ଅମଡ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଡକୋ, ତିଆତେ ଗିୟ୍ଲେ ଅଃନ୍ନିୟମେ?
Na kwa nini basi wakitazama kibanzi kilicho ndani ya jicho la ndugu yako, na boriti lililo ndani ya jicho lako huliangalii?
42 ଆମନ୍ ଅମଡ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଡକୋନ୍ ଆଙ୍ସନିବ୍ ଏର୍ଗନିଜନ୍, ‘ଏ ବୋଞାଙ୍, ୟାଆ, ଅମଡ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଆ ଉମ୍ରି ତବ୍ତାୟ୍,’ ଗାମ୍ଲେ ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ବୋଞାଙ୍ବେନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ରେ ରପ୍ତିତେ? ଏ ଇସ୍କତ୍ତାମର୍, ଆମ୍ମୁଙ୍ ଅମଡ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ସିଲଡ୍ ଆଙ୍ସନିବନ୍ ତବା, ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ବୋଞାଙ୍ନମ୍ ଆମଡ୍ଲୋଙ୍ ଡକୋନ୍ ଆ ଉମ୍ରି ତବ୍ତବନ୍ ଆସନ୍ ମନଙ୍ ଗିୟ୍ଲେ ରପ୍ତିତେ ।”
Utawezaje kumwambia ndugu yako, 'Ndugu, naomba nikitoe kibanzi kilicho ndani ya jicho lako,' nawe huangalii boriti iliyo katika jicho lako mwenyewe? Mnafiki wewe! Kwanza itoe boriti katika jicho lako mwenyewe, ndipo utaona vizuri kutoa kibanzi katika jicho la ndugu yako.
43 “ମନଙ୍ ଅରାନୁବନ୍ ମନଙ୍ତଡନ୍ ଆଜ ଅଃନ୍ନଜଏ, ଆରି ମନଙ୍ତଡନ୍ ଆରାନୁବ୍ ମନଙ୍ ଜଅନ୍ ଅଃନ୍ନଜଏ ।
Kwa sababu hakuna mti mzuri uzaao matunda mabaya, wala hakuna mti mbaya uzaao matunda mazuri.
44 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ଅରାନୁବନ୍ ଆଜନ୍ ଗିୟ୍ଲେ ଅମ୍ମଡ୍ତବୋ, ଅବ୍ବାନୁବନ୍ ସିଲଡ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଲୁଆଜନ୍ ଅଃର୍ରୋଡେଜି, ଆରି କିନ୍ରେଙ୍ଅବ୍ବାଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଦ୍ରାକ୍ୟାଜନ୍ ଅଃର୍ରୋଡେଜି ।
Kwa sababu kila mti hutambulika kwa matunda yake. Kwa sababu watu hawachumi tini kutoka kwenye miba, wala hawachumi zabibu kutoka kwenye michongoma.
45 ମନଙ୍ମରନ୍ ମନଙ୍ ଡରକ୍କୋସିଂ ଆ ଉଗରନ୍ ସିଲଡ୍ ମନଙନ୍ଆତେଜି ଅମ୍ଡୁଙ୍ତାୟ୍, ଆରି ମନଙ୍ତଡନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଏର୍ମନଙ୍ ଡରକ୍କୋସିଂ ଆ ଉଗରନ୍ ସିଲଡ୍ ଏର୍ମନଙନ୍ଆତେଜି ଅମ୍ଡୁଙ୍ତାୟ୍; ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଉଗରନ୍ ଆ ବରିୟ୍ଲୋଙ୍ ତଅଡନ୍ ବର୍ନେନ୍ ବର୍ତନେ ।”
Mtu mwema katika hazina njema ya moyo wake hutoa yaliyo mema, na mtu mwovu katika hazina mbovu ya moyo wake hutoa yaliyo maovu. Kwa sababu kinywa chake husema yale yaujazayo moyo wake.
46 “ଆରି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଇନିବା ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ‘ପ୍ରବୁ, ପ୍ରବୁ,’ ଗାମ୍ଲେ ଏଓଡ୍ଡେତିଁୟ୍, ବନ୍ଡ ବର୍ନେଞେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଏଃଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେ?
Kwanini mnaniita, 'Bwana, Bwana', na bado hamyatendi yale nisemayo?
47 ଆନା ଅମଙ୍ଞେନ୍ ଇୟ୍ଲେ ବର୍ନେଞେନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ତିଆତେଜି ଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ତନେ, ଆନିନ୍ ଆନା ଅନ୍ତମ୍, ତିଆତେ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ଜନାତବେନ୍ ।
Kila mtu ajaye kwangu na kuyasikia maneno yangu na kuyatendea kazi, nitawaonyesha jinsi alivyo.
48 ଆନିନ୍ ଏନ୍ନେଗୋ ଅବୟ୍ ଗୁସିଂମରନ୍ ଅନ୍ତମ୍, ଆନିନ୍ ଜରୁଡମ୍ ଅମ୍ମେଲେ ଗାୟ୍ଲେ, ତୋଣ୍ଡୋ ଅରେଙନ୍ ଜିମ୍ମିନ୍ ତମ୍ମିଜେନ୍; ଆରି, ରିଙ୍ଗେତିରନ୍ ଆରଡ଼ୋଲାଞନ୍, ସିନ୍ସାଡାନ୍ ତି ଆସିଂ ଆକ୍ରାନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ତଙ୍ଞାଏ, ବନ୍ଡ ତିଆତେ ଅଃଗୋଙ୍ଲୋ, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତିଆତେ ମନଙ୍ଡମ୍ ଆଗୁଗୁ ଡକୋଏନ୍ ।
Anafanana na mtu ajengae nyumba yake, ambaye huchimba chini sana, na kujenga msingi wa nyumba juu ya mwamba imara. Mafuriko yalipokuja, maporomoko ya maji yaliipiga nyumba, lakini hayakuweza kuitikisa, kwa sababu ilikuwa imejengwa vizuri.
49 ବନ୍ଡ ଆନା ବର୍ନେନ୍ ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ ତିଆତେ ଅଃଞଣ୍ଡ୍ରମ୍ନେ, ଆନିନ୍ ଜିମ୍ମିନ୍ ଏର୍ତନମ୍ମିଜନ୍ ତୋଣ୍ଡୋ ଲବନ୍ ଅସିଙନ୍ ଆଗ୍ରୁଏନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଅନ୍ତମ୍ ଡେତେ, ତି ଆସିଂ ସିନ୍ସାଡାନ୍ ଆକ୍ରାନ୍ ଆତ୍ରଙ୍ଞାଏନ୍, ସିଲତ୍ତେମା ତିଆତେ ଗୋଙେନ୍ ଆରି ତି ଆନସେଡନ୍ ବରନ୍ତଙ୍ଡାନ୍ ଡେଏନ୍ ।”
Lakini yeyote asikiaye neno langu na hakulitii; mfano wake ni mtu aliyejenga nyumba juu ya ardhi pasipokuwa na msingi, mto ulipoishukia kwa nguvu, nyumba ile ilitopata maangamizi makubwa.
