< ଲୁକ 15 >
1 ବମିୟ୍ତା, ପାନୁବେଡ୍ମରଞ୍ଜି ଡ ଇର୍ସେମରଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜି ଜିସୁନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଅନମ୍ଡଙନ୍ ଆସନ୍ ଆମଙନ୍ ଇୟ୍ଲାଜି ।
Now all the tax collectors and sinners were gathering around to listen to Jesus.
2 ସିଲତ୍ତେ ପାରୁସିଞ୍ଜି ଡ ସାସ୍ତ୍ରିଞ୍ଜି ଡୋସେଡାଲେ ବର୍ରଞ୍ଜି, “କେନ୍ ଆ ମନ୍ରା ଇର୍ସେମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ମାୟ୍ତନେ ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଗାଗାତନେ ।”
So the Pharisees and scribes began to grumble: “This man welcomes sinners and eats with them.”
3 ତିଆସନ୍ ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବୟ୍ ଅନବ୍ଜଙ୍ବରନ୍ ବରେଞ୍ଜି,
Then Jesus told them this parable:
4 “ଅମଙ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ସିଲଡ୍ କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଆ ମନ୍ରା ଆନା ଡକୋ, ଆମଙନ୍ ବସଅ ମେଣ୍ଡାନ୍ ଡକୋତେ, ଆରି ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ ଆଡ଼ଏନ୍ ଡେନ୍, ଆନିନ୍ ଅନେସ୍ୱତଆତେ ପଡ଼ିଆଲୋଙନ୍ ଅମ୍ରେଙ୍ଡାଲେ ତି ଆରାଡ଼ଏନ୍ ଆ ମେଣ୍ଡା ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଞାଙେନ୍ ଜାୟ୍ ଅଃନ୍ନେସାଜେ ପଙ୍?
“What man among you, if he has a hundred sheep and loses one of them, does not leave the ninety-nine in the pasture and go after the one that is lost, until he finds it?
5 ଆରି ଆନିନ୍ ତିଆତେ ଞାଙେନ୍ ଡେନ୍ ସର୍ଡାନ୍ ବାତ୍ତେ ଆ ତାରଙ୍ଲୋଙନ୍ ବୋୟ୍ଲେ ଅସିଙନ୍ ପାଙ୍ତାୟ୍ ।
And when he finds it, he joyfully puts it on his shoulders,
6 ଆରି ଆ ଗଡ଼ିଞ୍ଜି ଡ ତୟ୍ଲିସିଂମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଲେ ଅବ୍ରୁକ୍କୁଲନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତଜି, ‘ଞେନ୍ ସରିନ୍ ସର୍ଡାନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ମେଣ୍ଡାଞେନ୍ ଆରାଡ଼ଏନ୍ଆତେ ଞେନ୍ ଞାଙ୍ଲାୟ୍ ।’
comes home, and calls together his friends and neighbors to tell them, ‘Rejoice with me, for I have found my lost sheep!’
7 ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ତିଅନ୍ତମ୍ ଆନାଜି ଆବ୍ୟର୍ବୁଡ୍ଡିନେନ୍ ଆସନ୍ ସନାୟ୍ସାୟ୍ ତଡ୍, କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅନେସ୍ୱତ ଡରମ୍ମମରଞ୍ଜି ସିଲଡ୍, ଆର୍ପାୟ୍ ଆନା ଆବ୍ୟର୍ବୁଡ୍ଡିତନେ, କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅବୟ୍ ଇର୍ସେମରନ୍ ଆସନ୍ ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ସର୍ଡାନ୍ ଡେତେ ।”
In the same way, I tell you that there will be more joy in heaven over one sinner who repents than over ninety-nine righteous ones who do not need to repent.
8 “ଇଜ୍ଜାନ୍ଡେନ୍ କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅଙ୍ଗା ଆଇବୟ୍ ଡକୋ, ଆମଙନ୍ ଦସଟା ଗୁଣ୍ଡାଡାବନ୍ ଡକୋତେ, ଆରି ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ ଆଡ଼ଏନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ପିଙ୍କନ୍ ତର୍ରେ ଅସିଙନ୍ ଜଜଡାଲେ ତିଆତେ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଞାଙେନ୍ ଜାୟ୍ ଜୁବାୟ୍ଡାଲେ ଅଃସାଜେ ପଙ୍?
Or what woman who has ten silver coins and loses one of them does not light a lamp, sweep her house, and search carefully until she finds it?
9 ଆରି, ଆନିନ୍ ତିଆତେ ଞାଙେନ୍ ଡେନ୍ ଆ ଗଡ଼ିଞ୍ଜି ଡ ତୟ୍ଲିସିଂମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଓଡ୍ଡେଲେ ଅବ୍ରୁକ୍କୁଲନ୍ ବର୍ତନେ, ‘ଞେନ୍ ସରିନ୍ ସର୍ଡାନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଗୁଣ୍ଡାଡାବ୍ଞେନ୍ ଆରାଡ଼ଏନ୍ଆତେ ଞେନ୍ ଞାଙ୍ଲାୟ୍ ।’
And when she finds it, she calls together her friends and neighbors to say, ‘Rejoice with me, for I have found my lost coin.’
10 ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ତିଅନ୍ତମ୍ ଆନା ଆବ୍ୟର୍ବୁଡ୍ଡିତନେ, କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅବୟ୍ ଇର୍ସେମରନ୍ ଆସନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମର୍ଜି ସର୍ଡାତଞ୍ଜି ।”
In the same way, I tell you, there is joy in the presence of God’s angels over one sinner who repents.”
11 ଜିସୁନ୍ ଆରି ବର୍ରନେ, “ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ଜି ବାଗୁ ଡକୋଏଞ୍ଜି ।
Then Jesus said, “There was a man who had two sons.
12 ଆ ସନ୍ନା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଗାମେନ୍, ‘ଆପେୟ୍, ଅଙ୍ଗା ଆନର୍ଜେଜି ବନ୍ତାଲୋଙ୍ଞେନ୍ ପଡ଼େତେ ତିଆତେ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ତିୟିଁୟ୍ ।’ ସିଲତ୍ତେ ଆପେୟନ୍ ଅନର୍ଜେଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବନ୍ତାଏଞ୍ଜି ।
The younger son said to him, ‘Father, give me my share of the estate.’ So he divided his property between them.
13 ଅସୋୟ୍ ଡିନ୍ନା ଆ ତିକ୍କି ସନ୍ନା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଅବ୍ରୁକ୍କୁଡାଲେ ତମେନ୍ କି ସଙାୟ୍ ଡେସାନ୍ ଜିରେନ୍, ଆରି ତେତ୍ତେ ପରାନ୍ସାତ୍ତିନ୍ ଆ କାବ୍ବାଡ଼ା ଲୁମ୍ଲେ ଆ ଡାବ୍ବୋନ୍ କର୍ସଆଜେନ୍ ।
After a few days, the younger son got everything together and journeyed to a distant country, where he squandered his wealth in wild living.
14 ବନ୍ଡ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆକ୍ରର୍ସଏନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ତି ଆ ଡେସାଲୋଙ୍ କାନ୍ତାରାନ୍ ଆରଡ଼ୋଲାଞନ୍ ଆନିନ୍ ସନାୟ୍ସାୟ୍ଡାଏନ୍ ।
After he had spent all he had, a severe famine swept through that country, and he began to be in need.
15 ତିଆସନ୍ ଆନିନ୍ ତି ଆ ଡେସାଲୋଙ୍ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ରେ ଇୟ୍ଲେ ଡକୋନେ, ଆରି ତି ଆ ମନ୍ରା ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ କିମ୍ୱୋନଞ୍ଜି ତୁର୍ତୁରନ୍ ଆସନ୍ ପଡ଼ିଆନ୍ ଆପ୍ପାୟେନ୍;
So he went and hired himself out to a citizen of that country, who sent him into his fields to feed the pigs.
16 ଆରି, କିମ୍ୱୋନଞ୍ଜି ଅଙ୍ଗା ଜାୟ୍ତକୋର୍ ଜୋମେଞ୍ଜି, ତିଆତେ ଜୋମ୍ଲେ ଆ କିମ୍ପୋଙନ୍ ଅନବ୍ବୋଓନ୍ ଆସନ୍ ଆନିନ୍ ଲଡଜେନ୍, ବନ୍ଡ ଆନ୍ନିଙ୍ଜା ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇନ୍ନିଙ୍ ଅଃତ୍ତିୟ୍ଲଜି ।
He longed to fill his belly with the pods the pigs were eating, but no one would give him a thing.
17 ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଆୟ୍ତନଡମ୍ଲନ୍ ବର୍ରନେ, ‘ଆପେୟ୍ଞେନ୍ ଆ କମ୍ୱାରିମର୍ଜି ଆ ଜନୋମ୍ଜୋମ୍ ଡିଅଙ୍ଗାତି ଲାଗାତେ, ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ତେନ୍ନେ ଡୋଲେଜନ୍ ବାତ୍ତେ ରବୁତିଁୟ୍ ।
Finally he came to his senses and said, ‘How many of my father’s hired servants have plenty of food? But here I am, starving to death!
18 ଞେନ୍ ଡୋଲନ୍ ଆପେୟ୍ଞେନ୍ ଆମଙ୍ ଜିର୍ତେ ଆରି ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ନାୟ୍, ଆପେୟ୍, ଞେନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଡ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଇର୍ସେନ୍ ଲୁମ୍ଲାୟ୍;
I will get up and go back to my father and say to him, “Father, I have sinned against heaven and against you.
19 ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ନମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଆସନ୍ ଞେନ୍ ଆରି ଜିଞ୍ଜିନ୍ ତଡ୍; ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଅବୟ୍ କମ୍ୱାରିନମ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଡକ୍କୋଇଂ ।’
I am no longer worthy to be called your son. Make me like one of your hired servants.”’
20 ସିଲତ୍ତେ ଆନିନ୍ ଡୋଲନ୍ ଆପେୟନ୍ ଆମଙ୍ ଜିରେନ୍ ।” “ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ସଙାୟ୍ଲୋଙ୍ ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ଆଡିଡ୍ ମା ଆପେୟନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଗିୟ୍ଲେ ଆର୍ଗୁଡ଼ିଡାଏନ୍ ଆରି ଇର୍ରେ ଇୟ୍ଲେ କୋଣ୍ଡୋଡାଲେ ଜୋର୍ଜୋରେ ।
So he got up and went to his father. But while he was still in the distance, his father saw him and was filled with compassion. He ran to his son, embraced him, and kissed him.
21 ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଗାମେନ୍, ‘ଆପେୟ୍, ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଡ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ନମ୍ ଞେନ୍ ଇର୍ସେନ୍ ଲୁମ୍ଲାୟ୍, ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ନମ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅନୋଡ୍ଡେନ୍ ଆସନ୍ ଞେନ୍ ଆରି ଜିଞ୍ଜିନ୍ ତଡ୍ ।’
The son declared, ‘Father, I have sinned against heaven and against you. I am no longer worthy to be called your son.’
22 ବନ୍ଡ ଆପେୟନ୍ ଆ କମ୍ୱାରିମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, ‘ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ମନଙ୍ ଅଙ୍ଗିନ୍ ଲପାଙ୍ଲେ କେନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅବ୍ରବା, କେନ୍ ଆ ଅଣ୍ଡେର୍ସିଲୋଙନ୍ ଏନ୍ସିନ୍ ଡ ତାଲ୍ଜଙ୍ଲୋଙନ୍ ପାଣ୍ଡୋୟନ୍ ଅବ୍ରବା,
But the father said to his servants, ‘Quick! Bring the best robe and put it on him. Put a ring on his finger and sandals on his feet.
23 ଆରି ଅବୟ୍ ଜେଲ୍ଜେଲ୍ ଜନ୍ତୁନ୍ ପାଙ୍ଲେ ରବ୍ବୁବା, ୟବା, ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଗାଲେ ଜୋମ୍ଲେ ଏସର୍ଡାନେବା ।
Bring the fattened calf and kill it. Let us feast and celebrate.
24 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ କେନ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ଞେନ୍ ରବୁଏନ୍, ବନ୍ଡ ଅମେଙେନ୍, ଆଡ଼ଏନ୍ ବନ୍ଡ ଆରି ଞାଙ୍ଲାୟ୍ ।’ ତିଆସନ୍ ଆନିଞ୍ଜି ସର୍ଡାଲଞ୍ଜି ।”
For this son of mine was dead and is alive again! He was lost and is found!’ So they began to celebrate.
25 “ତିଆଡିଡ୍ ଆ ସୋଡ଼ା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ କୋତ୍ତାନ୍ ଡକୋଲାୟ୍ । ଆନିନ୍ ଅସିଙନ୍ ଆ ତୁୟାୟ୍ ଆତ୍ରୁଙ୍ଲାଞନ୍ ଆଡିଡ୍, ଡେବ୍ତୁଙନ୍ ଡ ତଙ୍ସେଙନ୍ ଆ ସନଡ୍ଡା ଅମ୍ଡଙ୍ଡାଲେ,
Meanwhile the older son was in the field, and as he approached the house, he heard music and dancing.
26 କମ୍ୱାରିମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ନେଆଡଙ୍ ଆମଙନ୍ ଓଡ୍ଡେଡାଲେ ବରେନ୍, ‘କେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଇନି?’
So he called one of the servants and asked what was going on.
27 କମ୍ୱାରିମରନ୍ ଗାମେନ୍, ‘ବୋଞାଙ୍ନମ୍ ୟର୍ରନାୟ୍, ଆରି ଆପେୟ୍ନମ୍ ବୋଞାଙ୍ନମ୍ଆଡଙ୍ ଆସୁକ୍କା ଆଞ୍ରାଙେନ୍ ଅବୟ୍ ଜେଲ୍ଜେଲ୍ ଜନ୍ତୁନ୍ ରବ୍ବୁଏନ୍ ।’
‘Your brother has returned,’ he said, ‘and your father has killed the fattened calf, because he has him back safe and sound.’
28 ସିଲତ୍ତେ ଆନିନ୍ ବରାବ୍ଡାଲନ୍ ଅମ୍ମସିଙନ୍ ଜନିରନ୍ ଆସନ୍ ଅଃଲ୍ଲଡୟ୍ଲୋ; ବନ୍ଡ ଆପେୟନ୍ ଡୁଆରାନ୍ ଜିର୍ରେ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ମବ୍ଲଞେ ।
The older son became angry and refused to go in. So his father came out and pleaded with him.
29 ବନ୍ଡ ଆନିନ୍ ଆପେୟନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, ‘ଗିଜା, ଡିୟ୍ନେ ବର୍ସେଙ୍ ଡେଲୋ ଞେନ୍ କମ୍ୱାରିନମ୍ ଅନ୍ତମ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାତନାୟ୍, ଆରି ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଓୟ୍ଲେ ବର୍ନେନମ୍ ଅଃନ୍ନାଲ୍ଲେଲାୟ୍, ଡେଲୋଜନଙ୍ଡେନ୍ ଗଡ଼ିଞେଞ୍ଜି ସରିନ୍ ସର୍ଡାନେନ୍ ଆସନ୍ ଆଙ୍ଗିୟ୍ ଓୟ୍ଲେ ଆମନ୍ ବୋଡ୍ଡାମେଡ୍ ନିୟ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ତିୟିଁୟ୍ ।
But he answered his father, ‘Look, all these years I have served you and never disobeyed a commandment of yours. Yet you never gave me even a young goat so I could celebrate with my friends.
30 ବନ୍ଡ କେନ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ନମ୍ ଅଙ୍ଗାତେ ଜୁଣ୍ଡଡ଼ିବଜଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଅନର୍ଜେନମ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ କର୍ସଆଜେନ୍, ଅଙ୍ଗା ଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ ୟର୍ରନାୟ୍, ତିଆଡିଡ୍ ଆମନ୍ ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ଜେଲ୍ଜେଲ୍ ଜନ୍ତୁନ୍ ରବ୍ବୁଏନ୍ ।’
But when this son of yours returns from squandering your wealth with prostitutes, you kill the fattened calf for him!’
31 ସିଲତ୍ତେ ଆପେୟନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, ‘ଏ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍, ଆମନ୍ ଡିତାନ୍ ଞେନ୍ ସରିନ୍ ଡକୋତନେ, ଆରି ଅଙ୍ଗାତେ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଞେନ୍ଆତେ, ତିଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆମନ୍ଆତେ;
‘Son, you are always with me,’ the father said, ‘and all that is mine is yours.
32 ବନ୍ଡ କେନ୍ ବୋଞାଙ୍ନମ୍ ରବୁଏନ୍ବନ୍ ଆରି ଅମେଙେନ୍, ଆଡ଼ଏନ୍ ବନ୍ ଆରି ଞାଙ୍ଲବୋ, ତିଆସନ୍ ମଅଁୟ୍ଡାଲନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ଏସର୍ଡାନେବା ।’”
But it was fitting to celebrate and be glad, because this brother of yours was dead and is alive again; he was lost and is found.’”