ଲୁକ 12
1 ତିଆଡିଡ୍ ଗୋଗୋୟ୍ଡମ୍ ମନ୍ରାଞ୍ଜି ରୁକ୍କୁଡାଲନ୍ ତର୍ଡମ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ଅଲ୍ରାବେଞ୍ଜି; ତିଆଡିଡ୍ ଜିସୁନ୍, ଆମ୍ମୁଙ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ପାରୁସିଞ୍ଜି ଆ କମିର ଅନ୍ତମ୍ ଆ ଇସ୍କତ୍ତାଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଗିୟ୍ଡମ୍ନାବା ।
In those [times], the myriads of the crowd being gathered together, so that they trod one on another, he began to say to his disciples first, Beware of the leaven of the Pharisees, which is hypocrisy;
2 ବନ୍ଡ ଅଙ୍ଗାତେ ଆୟୁମ୍ୟୁମ୍ ତିଆତେ ଗିୟ୍ତାଆୟ୍ତେ, ଆରି ଅଙ୍ଗାତେ ଆସସ ତିଆତେ ଜନାଲଙ୍ତନେ ।
but there is nothing covered up which shall not be revealed, nor secret that shall not be known;
3 ତିଆସନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅଙ୍ଗା ଅଙ୍ଗାତେ ଆ ଲୋଙଡ୍ଲୋଙନ୍ ଏବର୍ରନେ, ତିଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ସାଆର୍ଲୋଙନ୍ ଅନମ୍ଡଙନ୍ ଡେତେ, ଆରି ଅଙ୍ଗାତେ ଆସସସିଂଲୋଙନ୍ ଏବର୍ରନେ, ତିଆତେଜି ଅସିଙନ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋ ବିଲେଙ୍ଲୋଙନ୍ ବର୍ନେନ୍ ଡେତେ ।”
therefore whatever ye have said in the darkness shall be heard in the light, and what ye have spoken in the ear in chambers shall be proclaimed upon the housetops.
4 “ଏ ଗଡ଼ିଞେଞ୍ଜି, ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆନାଜି ଡଅଙନ୍ ସମ୍ୱବ୍ତଜି, ବନ୍ଡ ତି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆରି ଇନ୍ନିଙ୍ ଅଃର୍ରପ୍ତିଲୁମେଜି, ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବତଙ୍ଡଙ୍ବେନ୍ ।
But I say to you, my friends, Fear not those who kill the body and after this have no more that they can do.
5 ବନ୍ଡ ଆନାଆଡଙ୍ ଏବତଙ୍ତେ, ତିଆତେ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ଜନାତବେନ୍; ସନମ୍ୱବନ୍ ଆ ତିକ୍କି ତଗୋସିଂଲୋଙନ୍ ପନିଡନ୍ ଆସନ୍ ଅଙ୍ଗା ଇସ୍ୱର ଆସିଲୋଙ୍ ଅବ୍ସୋଡ଼ାନେନ୍ ଡକୋ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବତଙ୍ବା; ଓଓ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବତଙ୍ବା ।” (Geenna g1067)
But I will shew you whom ye shall fear: Fear him who after he has killed has authority to cast into hell; yea, I say to you, Fear him. (Geenna g1067)
6 “ଇନି ମନ୍ଲୟ୍ ସୟ୍ସିଂତିଡନ୍ ବାଗୁ ତଙ୍କା ବାତ୍ତେ ଅଃତ୍ତମ୍ନେ ପଙ୍? ଡେଲୋଜନଙ୍ଡେନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ ଜାକିଁୟ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଅଃକ୍କରୋଡାଏ ।
Are not five sparrows sold for two assaria? and one of them is not forgotten before God.
7 ବନ୍ଡ ଅବବ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ଉଉ ଜାକିଁୟ୍ ଆଡିଡି, ବତଙ୍ଡଙ୍ବେନ୍; ସୟ୍ସିଂତିଡଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଗୋଗୋୟ୍ ମଡ଼ଗା ।”
But even the hairs of your head are all numbered. Fear not therefore, ye are better than many sparrows.
8 “ଆରି, ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆନା ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ଅଃମ୍ମୁର୍ସେଇଁୟ୍, ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ନିୟ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମର୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅଃମ୍ମୁର୍ସେଏ;
But I say to you, Whosoever shall confess me before men, the Son of man will confess him also before the angels of God;
9 ବନ୍ଡ ଆନା, ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ମୁର୍ସେତିଁୟ୍, ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ନିୟ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ପାଙ୍ଲଙ୍ବର୍ମର୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ମୁର୍ସେତେ ।”
but he that shall have denied me before men shall be denied before the angels of God;
10 “ଆରି ଆନା, ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ବର୍ତନେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ କେମାନ୍ ତନିୟନ୍ ଡେତେ; ବନ୍ଡ ଆନା, ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ନିଣ୍ଡୟ୍ବରନ୍ ବର୍ତନେ, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ କେମାନ୍ ତନିୟନ୍ ଅଃଡ୍ଡେଏ ।”
and whoever shall say a word against the Son of man it shall be forgiven him; but to him that speaks injuriously against the Holy Spirit it shall not be forgiven.
11 “ଆରି, ଅଙ୍ଗା ଆଡିଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ରନୁକ୍କୁସିଙନ୍, ରାଜ୍ୟପାଡ଼ନ୍ ଡ ସୋଡ଼ାମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ବା ଓରୋଙ୍ତବେଞ୍ଜି, ତିଆଡିଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡନେଲୋଙ୍ବେନ୍ ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ଇନି ଗାମ୍ଲେ ଏଜାଲଙ୍ତେ ଆରି ଇନି ଏଗାମ୍ତେ ତିଆସନ୍ ଏଇଃୟମ୍ଡଙ୍ ।
But when they bring you before the synagogues and rulers and the authorities, be not careful how or what ye shall answer, or what ye shall say;
12 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଇନି ଗନାମନ୍ ଡେତେ, ତି ଆ ବନେଡ଼ା ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଞଙ୍ଞଙ୍ତବେନ୍ ।”
for the Holy Spirit shall teach you in the hour itself what should be said.
13 ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ନେ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, “ଏ ଞନଙ୍ତିୟ୍ମର୍, ଆପେୟ୍ଞେନ୍ ଆନର୍ଜେଜି ଞେନ୍ ବୟନ୍ ବନ୍ତାନେନ୍ ଆସନ୍ ବୋଞାଙ୍ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ବରା ।”
And a person said to him out of the crowd, Teacher, speak to my brother to divide the inheritance with me.
14 ବନ୍ଡ ଜିସୁନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଜାଲଙେନ୍, “ଏ ଗଡ଼ି, ଅମଙ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଆସନ୍ ଡ ବନ୍ତାଡିଞନ୍ ଆସନ୍ ଆନା ଞେନ୍ଆଡଙ୍ ତବ୍ନଙ୍ଲିଁୟ୍?”
But he said to him, Man, who established me [as] a judge or a divider over you?
15 ଆରି, ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଗିୟ୍ଡମ୍ନାବା, ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ଗନିୟ୍ମଡ୍ ସିଲଡ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଡମ୍ ସବ୍ଙାୟ୍ନାବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଅବୟ୍ ମନ୍ରାନ୍ ଆମଙ୍ ଡିଅଙ୍ଗା ଜାକିଁୟ୍ ଅନର୍ଜେନ୍ ଡକୋଏନ୍ ଡେନ୍, ତି ବାତ୍ତେ ଆନିନ୍ ପରାନ୍ନାନ୍ ଅଃଞାଙେ ।”
And he said to them, Take heed and keep yourselves from all covetousness, for [it is] not because a man is in abundance [that] his life is in his possessions.
16 ଆରି, ଜିସୁନ୍, ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବୟ୍ ଅନବ୍ଜଙ୍ବରନ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଅବୟ୍ ଗମାଙ୍ମରନ୍ ଆ ବସେଙ୍ଲୋଙ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ଜନ୍ରୋମନ୍ ଏଲେନ୍ ।
And he spoke a parable to them, saying, The land of a certain rich man brought forth abundantly.
17 ସିଲତ୍ତେ ତି ମନ୍ରାନ୍ ଇୟମେନ୍ ‘ଞେନ୍ ଇନି ଏଙ୍ଗାଆୟ୍? ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଜନ୍ରୋମ୍ଞେନ୍ ତର୍ତୁମ୍ଲେ ଡନକ୍କୋନ୍ ଆସନ୍ ଜାଗା ତଡ୍ ।’
And he reasoned within himself saying, What shall I do? for I have not [a place] where I shall lay up my fruits.
18 ଆରି, ଆନିନ୍ ଗାମେନ୍, ‘ଞେନ୍ ଏନ୍ନେଲେ ଲୁମ୍ତାୟ୍; ମରଁୟ୍ଞେନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ପୁପ୍ପୁଃଡାଲେ ସୋଡ଼ାରାଡମ୍ ଅମ୍ମେଲେ ଗୁତାୟ୍, ଆରି ତେତ୍ତେ ଜନ୍ରୋମ୍ଞେଞ୍ଜି ଡ ଜନବ୍ଞେଞ୍ଜି ତର୍ତୁମ୍ଡାଲେ ଡକ୍କୋତାୟ୍,
And he said, This will I do: I will take away my granaries and build greater, and there I will lay up all my produce and my good things;
19 ଆରି ଞେନ୍ ପରାନ୍ନାଞେନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ତାୟ୍, ଏ ପରାନ୍ନା, ଗୋଗୋୟ୍ ବର୍ସେଙ୍ ଆସନ୍ ଜନ୍ରୋମଞ୍ଜି ଆତର୍ତୁମ୍, ତିଆସନ୍ ଲୋଲୋନା, ଗାଆ, ଜୋମା, ସର୍ଡାନା!’
and I will say to my soul, Soul, thou hast much good things laid by for many years; repose thyself, eat, drink, be merry.
20 ବନ୍ଡ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବରେନ୍, ‘ଏ ଏର୍ବୁଡ୍ଡି, ଲଙେ ଆ ତଗଲ୍ ଅମଙ୍ନମ୍ ସିଲଡ୍ ପରାନ୍ନାନମ୍ ପନାଙନ୍ ଡେତେ; ସିଲତ୍ତେ ଆମନ୍ ଇନିଜି ଇନିଜି ଆମନ୍ଡମ୍ ଆସନ୍ ଡକ୍କୋଏନ୍ ତି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆନାଆତେ ଡେତେ?’”
But God said to him, Fool, this night thy soul shall be required of thee; and whose shall be what thou hast prepared?
21 ଜିସୁନ୍ ଆରି ବର୍ରନେ, “ଆନା ଆନିନ୍ଡମ୍ ଆସନ୍ ରନ୍ନାନ୍ ଡକ୍କୋତେ, ବନ୍ଡ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ଗନିୟ୍ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ଆନିନ୍ ଗମାଙ୍ମର୍ ତଡ୍, ଆନିନ୍ ଆସନ୍ କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଡେତେ ।”
Thus is he who lays up treasure for himself, and is not rich toward God.
22 ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ତିଆସନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଇନି ଏଜୋମ୍ତେ, ଏନ୍ନେଲେ ଇୟମ୍ଡାଲେ, ପରାନ୍ନାବେନ୍ ଆସନ୍, ଅଡ଼େ ଇନି ଏଜିଜିତନେ, ଏନ୍ନେଲେ ଇୟମ୍ଡାଲେ ଡଅଙ୍ବେନ୍ ଆସନ୍ ନିୟ୍ ଏଇଃୟମ୍ଡଙେ ।
And he said to his disciples, For this cause I say unto you, Be not careful for life, what ye shall eat, nor for the body, what ye shall put on.
23 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଜନୋମନ୍ ସିଲଡ୍ ପରାନ୍ନାନ୍ ଆରି ସିନ୍ରିନ୍ ସିଲଡ୍ ଡଅଙନ୍ ସୋଡ଼ା ।
The life is more than food, and the body than raiment.
24 କାକାଞ୍ଜି ଆ ବର୍ନେ ଇୟମ୍ଲେ ଗିୟ୍ବା, ଆନିଞ୍ଜି ଅଃବ୍ବୁଡେଜି କି ଅଃଗଡେଜି, ଆରି ଆନିଞ୍ଜି ଆସନ୍ ଜନ୍ରୋମ୍ସିଂ ତଡ୍ କି ତନିଲ୍ ତଡ୍, ଆରି ଇସ୍ୱରନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଜନୋମନ୍ ତିୟ୍ତଜି; ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅନ୍ତିଡଞ୍ଜି ସିଲଡ୍ ଡିଅଙ୍ଗା ଆ ଗୋଗୋୟ୍ ସତଙ୍!
Consider the ravens, that they sow not nor reap; which have neither storehouse nor granary; and God feeds them. How much better are ye than the birds?
25 ଆରି, ଅମଙ୍ଲୋଙ୍ବେନ୍ ସିଲଡ୍ ଆନା ଇୟମ୍ଡାଲେ ଅନମେଙନ୍ ଆସନ୍ ବସନ୍ତି ଅବ୍ଗୋଗୋୟ୍ଲେ ରପ୍ତିଏ?
But which of you by being careful can add to his stature one cubit?
26 ତିଆସନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ସିଲଡ୍ ସନ୍ନା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ନିୟ୍ ଲୁମ୍ଲେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଲୋ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନ୍ନା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଆସନ୍ ଇନିବା ଏଇଃୟମ୍ତେ?
If therefore ye cannot [do] even what is least, why are ye careful about the rest?
27 ତାର୍ବାଞ୍ଜି ଆ ବର୍ନେ ଇୟମ୍ଲେ ଗିୟ୍ବା, ତିଆତେଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ତାଡ଼େରନ୍ ଅଃତ୍ତବେଜି କି ଅଃବ୍ବୁବୁଡ୍ନେଜି; ଡେଲୋଜନଙ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ସୋଲମନ୍ ରାଜାନ୍ ଆମଙ୍ କେନ୍ଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଡକୋଏନ୍ ଜନଙ୍, ଆନିନ୍ କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ଅବୟ୍ ଜାକିଁୟ୍ ଅଃର୍ରଲନେ ।
Consider the lilies how they grow: they neither toil nor spin; but I say unto you, Not even Solomon in all his glory was clothed as one of these.
28 ବନ୍ଡ ଅଙ୍ଗା ଅଜିଙ୍ ପଡ଼ିଆଲୋଙନ୍ ଲଙେ ଡକୋ, ଆରି ବିଅଡ଼େଃ କୋଡ଼ାତୁଡ୍ଲୋଙନ୍ ପନିଡନ୍ ଡେତେ, ତି ଆଜିଙ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଡିୟ୍ତେ ଆ ମନଙ୍ ଗବ୍ଡେଲ୍ତେ, ଏ ଅସୋୟ୍ ଡର୍ନେମର୍ଜି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଡିଅଙ୍ଗା ଆ ଗୋଗୋୟ୍ ସିନ୍ରିନ୍ ଅରଃ ତିୟ୍ବେନ୍!”
But if God thus clothe the grass, which to-day is in the field and to-morrow is cast into [the] oven, how much rather you, O ye of little faith?
29 “ଆରି, ଇନି ଏଜୋମ୍ତେ ଆରି ଇନି ଏଗାତେ ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ସାୟ୍ଲେ ଏବୁଲ୍ଲେଡଙ୍ କି ଏଇଃୟମ୍ଡଙ୍ ।
And ye, seek not what ye shall eat or what ye shall drink, and be not in anxiety;
30 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଏର୍ଡର୍ନେମରଞ୍ଜି ପୁର୍ତିଲୋଙନ୍ କେନ୍ଆତେ ସାୟ୍ଲେ ବୁଲ୍ଲେତଜି; ବନ୍ଡ କେନ୍ଆତେଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆସନ୍ ସନାୟ୍ସାୟ୍ ତିଆତେ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ଜନା ।
for all these things do the nations of the world seek after, and your Father knows that ye have need of these things;
31 ଆର୍ପାୟ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଆ ରାଜ୍ୟନ୍ ସାୟ୍ବା, ଆରି କେନ୍ଆତେଜି ନିୟ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଡେତେ ।”
but seek his kingdom, and [all] these things shall be added to you.
32 “ଏ ସନ୍ନା ଗୋସ୍ସା, ବତଙ୍ଡଙ୍ବେନ୍, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆପେୟ୍ବେନ୍ ତି ଆ ରାଜ୍ୟ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଲଡୟ୍ତେ ।
Fear not, little flock, for it has been the good pleasure of your Father to give you the kingdom.
33 ଆମ୍ୱେନ୍ଆତେ ଇନି ଡକୋ ତିଆତେ ତମ୍ଲେ ଡୋଲେୟ୍ମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତିୟ୍ବାଜି; ଅଙ୍ଗାତେ ଅଃନ୍ନଞିଡେ, ତିଅନ୍ତମ୍ ଆ ମୁନା ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଆସନ୍ ଅବ୍ଜାଡାବା; ଅଙ୍ଗାଲୋଙ୍ ରାଉମରନ୍ ଅଡମନ୍ ଇୟ୍ଲେ ଅଃର୍ରପ୍ତିଏ ଆରି ବୋବ୍ବୋଡନ୍ ଅଃଜ୍ଜୋମେ, ତିଅନ୍ତମ୍ ଅଃନ୍ନଞିଡେନ୍ ଆ ରନ୍ନା ରୁଆଙ୍ଲୋଙନ୍ ତର୍ତୁମ୍ବା,
Sell what ye possess and give alms; make to yourselves purses which do not grow old, a treasure which does not fail in the heavens, where thief does not draw near nor moth destroy.
34 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଅଙ୍ଗାଲୋଙ୍ ଜନ୍ରୋମ୍ବେନ୍ ଡକୋତେ, ମନ୍ନବେନ୍ ନିୟ୍ ତେତ୍ତେ ଡକୋତନେ ।”
For where your treasure is, there also will your heart be.
35 “କୁଣ୍ଡୁବ୍ବେନ୍ ଆରେଡ୍ଡୁବ୍ ଡକୋନେତୋ ଆରି ପିଙ୍କନ୍ ଆତର୍ତର୍ ଡକୋନେତୋ ।
Let your loins be girded about, and lamps burning;
36 ଆରି, ସାଉକାରନ୍ ବିବାନ୍ ସିଲଡ୍ ୟର୍ରନ୍ ସନଙନ୍ ଡେବାଡେବା ଅବ୍ତାଡ଼ନ୍ ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ସନଙନ୍ ରୋରୋନ୍ ଆସନ୍ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରାଜି ଜଗେଲେ ଡକୋତଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜି ଅନ୍ତମ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଡକୋନାବା ।
and ye like men who wait their own lord whenever he may leave the wedding, that when he comes and knocks, they may open to him immediately.
37 ସାଉକାରନ୍ ଜିର୍ରେ ଅଙ୍ଗା ଆ କମ୍ୱାରିମର୍ଜି ଆଜଗେଜି ଇୟ୍ତାୟ୍ ଗିଜେଜି ଆନିଞ୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍, ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ ରେଡ୍ଡୁବ୍ଡାଲନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ତଙ୍କୁମ୍ଡାଲେ ଆମଙ୍ବାଞ୍ଜି ଜିର୍ରେ ଇୟ୍ତାୟ୍ ରୋଜୋମେଜି ।
Blessed are those bondmen whom the lord [on] coming shall find watching; verily I say unto you, that he will gird himself and make them recline at table, and coming up will serve them.
38 ଆରି, ଆନିନ୍ ତୁଙାର୍ ତଗଲ୍ଇଂ ଅଡ଼େ କମ୍ସିମୋଲ୍ ବେଡ଼ାନ୍ ନିୟ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଏତ୍ତେଲେ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ଗିଜେଜି ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ତି ଆ କମ୍ୱାରିମର୍ଜି ସନେନ୍ସେନ୍ ।
And if he come in the second watch, and come in the third watch, and find [them] thus, blessed are those [bondmen].
39 ବନ୍ଡ କେନ୍ଆତେ ଜନାବେନ୍ତୋ, ଅଙ୍ଗାବେଡ଼ା ରାଉମରନ୍ ଜିର୍ତାୟ୍, ତିଆତେ ଅସିଂମରନ୍ ଜନାଏନ୍ ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ଆସିଙନ୍ ଆ ପରୁଆ ଅନ୍ନବ୍ପାଲ୍ପାଲେ ।
But this know, that if the master of the house had known in what hour the thief was coming, he would have watched, and not have suffered his house to be dug through.
40 ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ନିୟ୍ ଅବ୍ଜାଡାଲନ୍ ଡକୋନାୟ୍ବା, ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଅଙ୍ଗାବେଡ଼ା ଆନିନ୍ ଜିର୍ତାୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେନ୍ ଏଃନ୍ନବ୍ଡିସୟେ, ତି ଆ ବନେଡ଼ା ମନ୍ରା ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଜିର୍ତାୟ୍ ।”
And ye therefore, be ye ready, for in the hour in which ye do not think [it], the Son of man comes.
41 ସିଲତ୍ତେ ପିତ୍ରନ୍ ବର୍ରନେ, “ଏ ପ୍ରବୁ, ଆମନ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତୁମ୍ ଅଡ଼େ ଅଡ଼୍କୋଞ୍ଜିଆଡଙ୍ କେନ୍ ଅନବ୍ଜଙ୍ବରନ୍ ବର୍ତଲେନ୍?”
And Peter said to him, Lord, sayest thou this parable to us, or also to all?
42 ପ୍ରବୁନ୍ ଗାମେନ୍, “ତିଆସନ୍ ଗିୟ୍ଲେ ଓୟୋଙନ୍, ଆ ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ମନଙ୍ଡମ୍ ଗାଗାନେନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ସାଉକାରନ୍ ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରାଆଡଙ୍ ତବ୍ନଙ୍ତେ, ତିଅନ୍ତମ୍ ଡର୍ନେଡମ୍ ଆରି ବୁଡ୍ଡିଡମ୍ ଗୁମୁସ୍ତାନ୍ ଆନା?
And the Lord said, Who then is the faithful and prudent steward, whom his lord will set over his household, to give the measure of corn in season?
43 ସାଉକାରନ୍ ୟର୍ରନ୍ ଅଙ୍ଗା କମ୍ୱାରିମର୍ ତିଅନ୍ତମ୍ ଆର୍ଲୁମ୍ତେନ୍ ଇୟ୍ତାୟ୍ ଗିଜେ, ଆନିନ୍ ସନେନ୍ସେନ୍ ।
Blessed is that bondman whom his lord [on] coming shall find doing thus;
44 ଞେନ୍ ଆଜାଡ଼ିଡମ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆନିନ୍ ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆନର୍ଜେନ୍ ଆ ତୋଣ୍ଡୋଲୋଙ୍ ତି କମ୍ୱାରିମରନ୍ଆଡଙ୍ ତବ୍ନଙ୍ତେ ।
verily I say unto you, that he will set him over all that he has.
45 ବନ୍ଡ ତି ଆ କମ୍ୱାରିମର୍ ସାଉକାରଞେନ୍ ଆ ଜନିର୍ ଡିଙ୍ତେ ଗାମ୍ଲେ ଅବ୍ଡିସୟ୍ଲେ, କମ୍ୱାରିମରଞ୍ଜି ଡ କମ୍ୱାରିବଜଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ତନିଡନ୍ ଆସନ୍ ଉତନେ ଆରି ଗାଲେ ଜୋମ୍ଲେ ଆ ବନ୍ନୁଲନ୍ ଡକୋତନେ,
But if that bondman should say in his heart, My lord delays to come, and begin to beat the menservants and the maidservants, and to eat and to drink and to be drunken,
46 ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଅଙ୍ଗା ଡିନ୍ନା ଆନିନ୍ ଜଗେଲେ ଅଃଡ୍ଡକୋନେ ଆରି ଅଙ୍ଗାବେଡ଼ା ଆନିନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଜନାଏ, ତି ଆ ଡିନ୍ନା ଆରି ତି ଆ ବନେଡ଼ା ସାଉକାରନ୍ ଜିର୍ତାୟ୍, ଆରି ସାଉକାରନ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବାଗୁ ଡେୟ୍ଡେୟ୍ ଅମ୍ମେଲେ, ଏର୍ଡର୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ଲୋଙ୍ ମାୟ୍ତେ ।”
the lord of that bondman shall come in a day when he does not expect it, and in an hour he knows not of, and shall cut him in two and appoint his portion with the unbelievers.
47 “ଆରି ଅଙ୍ଗା କମ୍ୱାରିମର୍ ଆ ସାଉକାରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ଜନାଡାଲେ ଅଃନ୍ନବ୍ଜାଡାନେ ଆରି ସାଉକାରନ୍ ଆ ଇସ୍ସୁମ୍ ଅନ୍ତମ୍ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଅଃଲ୍ଲୁମେ, ଆନିନ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ତନିଡନ୍ ଞାଙ୍ତେ ।
But that bondman who knew his own lord's will, and had not prepared [himself] nor done his will, shall be beaten with many [stripes];
48 ବନ୍ଡ ଆନା ଏର୍ଜନନାନ୍ ତନିଡ୍ଜୋମନ୍ ଆ କାବ୍ବାଡ଼ା ଲୁମ୍ତେ, ଆନିନ୍ ଅସୋୟ୍ ତନିଡନ୍ ଞାଙ୍ତେ । ଆନାଆଡଙ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ଆତିୟ୍ତିୟ୍, ଆମଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ବନେଡନ୍ ଡେତେ; ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜି ଆନା ଆମଙ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟେଞ୍ଜି, ଆମଙନ୍ ସିଲଡ୍ ଗୋଗୋୟ୍ ଡାବ୍ବିତଜି ।”
but he who knew [it] not, and did things worthy of stripes, shall be beaten with few. And to every one to whom much has been given, much shall be required from him; and to whom [men] have committed much, they will ask from him the more.
49 “ଞେନ୍ ପୁର୍ତିଲୋଙନ୍ ତଗୋନ୍ ସନେଡନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍, ତିଆତେ ନମି ଡୁଡୁଏନ୍ନି ଡେନ୍, ଏତ୍ତେଲ୍ଡେନ୍ ଞେନ୍ ଆରି ଇନି ଅଲ୍ସାଜିଁୟ୍?
I have come to cast a fire on the earth; and what will I if already it has been kindled?
50 ବନ୍ଡ ଞେନ୍ ଅବୟ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାଲୋଙନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାତନାୟ୍; ଆରି ତିଆତେ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ସୁଜ୍ଜେଏନ୍ ଜାୟ୍ ଞେନ୍ ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ଏର୍ବନ୍ତଙନ୍ ଡକୋନାୟ୍!
But I have a baptism to be baptised with, and how am I straitened until it shall have been accomplished!
51 ଞେନ୍ ପୁର୍ତିଲୋଙନ୍ ସୟୁନ୍ ପଙ୍ ପାଙ୍ଲାୟ୍ ଗାମ୍ଲେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏବ୍ଡିସୟ୍ତେ? ଇଜ୍ଜା ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଇଜ୍ଜା, ଆର୍ପାୟ୍ ତରଙ୍ଆନ୍ନା ଅନମ୍ମେନ୍ ଆସନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ।
Think ye that I have come to give peace in the earth? Nay, I say to you, but rather division:
52 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ନମିନ୍ତାନ୍ ମିୟ୍ଲିନ୍ ମନ୍ଲୟ୍ ମନ୍ରା ଡକୋଏଞ୍ଜି, ବାଗୁ ମନ୍ରା ୟାଗି ମନ୍ରା ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍, ଆରି ୟାଗି ମନ୍ରା ବାଗୁ ମନ୍ରା ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ତରଙ୍ଆନ୍ନା ଡେତଜି ।
for from henceforth there shall be five in one house divided; three shall be divided against two, and two against three:
53 ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଆପେୟନ୍, ଆପେୟନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନନ୍, ଡାଙ୍ଗଡ଼ିଅନନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଅୟୋଙନ୍, ଅୟୋଙନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ ଡାଙ୍ଗଡ଼ିଅନନ୍, କଉନନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ କିନାରନ୍, କିନାରନ୍ ଆ ବିରୁଦଲୋଙ୍ କଉନନ୍ ତରଙ୍ଆନ୍ନା ଡେତଜି ।”
father against son, and son against father; mother against daughter, and daughter against mother; a mother-in-law against her daughter-in-law, and a daughter-in-law against her mother-in-law.
54 ଜିସୁନ୍ ଆରି ମନ୍ରାଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ବରୁବ୍ୟୋଙ୍ଗଡ୍ ମେଗନ୍ ଡୋଲନ୍ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ଗିୟ୍ଲେ ସିଲତ୍ତେମା ତରୁବନ୍ ଅଡ଼ୋତାୟ୍ ଏଗାମ୍ତେ, ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଗଡେଲ୍ତେ ।
And he said also to the crowds, When ye see a cloud rising out of the west, straightway ye say, A shower is coming; and so it happens.
55 ଆରି ଅର୍ଜଡ଼ୋମ୍ଗଡ୍ ରିଙ୍ଗେନ୍ ଇଡେନ୍ ଡେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଗିୟ୍ଲୋଙ୍ ଗିୟ୍ଲେ ଗୋଗୋୟ୍ ଡାଗାତେ ଏଗାମ୍ତେ ଆରି ଏତ୍ତେଲେମା ଗଡେଲ୍ତେ ।
And when [ye see] the south wind blow, ye say, There will be heat; and it happens.
56 ଏ ଇସ୍କତ୍ତାମର୍ଜି, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରୁଆଙନ୍ ଡ ପୁର୍ତିନ୍ ଆରମ୍ମଡ୍ଜି ରପ୍ତି ଏଜନାତେ ବନ୍ଡ ନମିଜି ଆରମ୍ମଡ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଏଙ୍ଗାଡାଲେ ରପ୍ତି ଏଃଜ୍ଜନାଏ?”
Hypocrites, ye know how to judge of the appearance of the earth and of the heaven; how [is it then that] ye do not discern this time?
57 “ଆରି ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ରମ୍ମଙ୍ ରମ୍ମଙ୍ ଇନିବା ଆଜାଡ଼ି ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଏଃଲ୍ଲୁମେ?
And why even of yourselves judge ye not what is right?
58 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ବନେରାବେନ୍ ସରିନ୍ ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆ ମୁକ୍କାବା ଏଜିରେନ୍ ଆଡିଡ୍ ତଙର୍ଲୋଙନ୍ ଆନିନ୍ ସରିନ୍ ମାୟ୍ମାୟ୍ନାବା, ଅସମୟ୍ ଆନିନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ପନ୍ସୁଆତିନ୍ ଆସନ୍ ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆମଙ୍ ଡିଙ୍ଲେ ଓରୋଙ୍ତବେନ୍, ଆରି ପନ୍ସୁଆତିମରନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ସିପ୍ପାୟଞ୍ଜି ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତବେନ୍, ଆରି ସିପ୍ପାୟନ୍ ଆମ୍ୱେନ୍ଆଡଙ୍ ବଣ୍ଡିସିଂଲୋଙନ୍ ପିଡ୍ତବେନ୍ ।
For as thou goest with thine adverse party before a magistrate, strive in the way to be reconciled with him, lest he drag thee away to the judge, and the judge shall deliver thee to the officer, and the officer cast thee into prison.
59 ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବର୍ତବେନ୍, ଆତନିକ୍କି ଡାବ୍ବୋନ୍ ଅଣ୍ଡ୍ରଙ୍ ଏସୁଜ୍ଜାୟ୍ନେନ୍ ଜାୟ୍ ତେତ୍ତେ ସିଲଡ୍ ଏଙ୍ଗାଲେଜନଙ୍ ଡୁଙ୍ଲନ୍ ଜିର୍ରେ ଏଃର୍ରପ୍ତିଆୟ୍ ।”
I say unto thee, Thou shalt in no wise come out thence until thou hast paid the very last mite.
