ଅନାପ୍ପାୟ୍ 1
1 ଏ ତିଅପିଲ୍, ଅଙ୍ଗା ଆଡିଡ୍ ଜିସୁନ୍ ଆସ୍ରେଡାଏନ୍ ଆନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମର୍ଜିଆଡଙ୍ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ବାତ୍ତେ ଞନଙନ୍ ତିୟେନ୍ କି ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଜିରେନ୍,
Dear Theophilus, in my previous book I wrote about all that Jesus did and taught from the beginning
2 ତିଆଡିଡ୍ ଜାୟ୍ ଆନିନ୍ ଅଙ୍ଗା ଅଙ୍ଗା ଆ କାବ୍ବାଡ଼ାଜି ଲନୁମନ୍ ଆସନ୍ ଡ ଞନଙନ୍ ତନିୟନ୍ ଆସନ୍ ଉଲନେ, ତି ଅଡ଼୍କୋନ୍ ଆ ବର୍ନେଜି ଞେନ୍ ଲୁକ ବଇଲୋଙନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ଇଡ୍ଲାୟ୍ ।
until the day he was taken up to heaven. This was after he'd given instructions through the Holy Spirit to his chosen apostles.
3 ଆନିନ୍ ନିୟ୍ ରବୁଏନ୍ କି ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଆଡ୍ରୋଲନ୍ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଜବ୍ରତର ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଆମଙ୍ ଆମେଙ୍ ଅବ୍ତୁୟ୍ଲନ୍, ଆରି ବାକୁଡ଼ି ଡିନ୍ନା ଜାୟ୍ ନମିନ୍ ନମିନ୍ ଆମଙଞ୍ଜି ଅବ୍ତୁୟ୍ଡାଲନ୍ ଇସ୍ୱରନ୍ ଆ ରାଜ୍ୟ ଆ ବର୍ନେଜି ବର୍ରନେ ।
Over the course of forty days after the death he suffered, he showed himself to them, proving that he was alive with convincing evidence. He appeared to them, and told them about the kingdom of God.
4 ବତର ଆନିଞ୍ଜି ବୟନ୍ ଗାଗାନେବାନ୍ ଆତ୍ରଙ୍କୁମେଞ୍ଜି ଆଡିଡ୍ ଆନିନ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜିଆଡଙ୍ କେନ୍ ଆ ବର୍ନେ ବରେଞ୍ଜି, “ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଜିରୁସାଲମନ୍ ସିଲଡ୍ ଅନ୍ନିଙ୍ ଏଜିର୍ଡଙ୍, ଆର୍ପାୟ୍ ଆପେୟନ୍ ବାସାଲଙ୍ଲନ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅଙ୍ଗା ବର୍ନେ ଞେନ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ବର୍ରବେନ୍, ତିଆତେ ଜଗେଲେ ଡକୋନାବା;
While he was still with them he instructed them, “Do not leave Jerusalem. Wait to receive what the Father promised, just as you heard it from me.
5 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାମର୍ ଜନନ୍ ଡାଆଲୋଙନ୍ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନ୍ ତିୟ୍ଲବେନ୍, ବନ୍ଡ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଅସୋୟ୍ ଡିନ୍ନା ଆ ତିକ୍କି ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ବାତ୍ତେ ତବ୍ବୁବ୍ଡାନ୍ ଏଞାଙ୍ତେ ।”
It's true that John baptized with water, but in just a few days' time you will be baptized by the Holy Spirit.”
6 ଆନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଆନିଞ୍ଜି ରୁକ୍କୁଡାଲନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଏ ପ୍ରବୁ, କେନ୍ ଆଡିଡ୍ ରାଜ୍ୟନ୍ ଆ ବିଡ଼ାର୍ ଆରି ପଙ୍ ଇସ୍ରାଏଲନ୍ ଆସିଲୋଙ୍ ସୋରୋପ୍ପାୟ୍ତେ?”
So when the disciples met with Jesus, they asked him, “Lord, is this the time when you will re-establish Israel's kingdom?”
7 ଜିସୁନ୍ ଆନିଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ବରେଞ୍ଜି, “ଆପେୟନ୍ ଅଙ୍ଗା ଆଙ୍ଗାୟ୍ କି ଅଙ୍ଗା ବେଡ଼ା ଆନିନ୍ ଆ ସନୋଡ଼ାନେନ୍ ଆ ଜାୟ୍ତା ଡକ୍କୋଏନ୍, ତିଆତେ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଜନନାନ୍ ଆସନ୍ ଏଏର୍ଡଙ୍ ଏଗୋୟ୍ଡଙ୍ ।
“You don't need to know about the dates and times that are set by the Father's authority,” he told them.
8 ବନ୍ଡ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଅମଙ୍ବେନ୍ ଇୟ୍ଲାୟ୍ ପନ୍ନେ ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍, ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ବୋର୍ସାତବେନ୍, ଆରି ଜିରୁସାଲମ୍, ସମ୍ପରା ଜିଉଦା ଡେସାନ୍ ଡ ସମିରୋଣନ୍, ଆରି ପୁର୍ତିନ୍ ଆନେଙ୍ ଜାୟ୍ ଇୟ୍ଲେ ବର୍ନେଞେନ୍ ସାକିନ୍ ଇୟ୍ତେ ଏତିୟେ ।”
“But you will be given power when the Holy Spirit comes upon you, and you will be my witnesses in Jerusalem, throughout Judea and Samaria, and to the farthest places on earth.”
9 ଜିସୁନ୍ କେନ୍ ଆ ବର୍ନେ ଆବର୍ରନ୍ ସିଲଡ୍, ଆନିଞ୍ଜି ଗିଜାନ୍ ଗିଜାନ୍ ଆନିନ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଜିରେନ୍, ଆରି ଅବୟ୍ ମେଗନ୍ ଜିର୍ରାୟ୍ କି ଞଙନେମରଞ୍ଜି ଆ ତେମଡ୍ଲୋଙ୍ ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ଅନୋରୋଙନ୍ ଡେଏନ୍ ।
After Jesus had told them this, he was taken up as they were watching and a cloud hid him from their sight.
10 ଆନିନ୍ ରୁଆଙନ୍ ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆଡିଡ୍ ଆନିଞ୍ଜି ଏର୍ସେଡ୍ମଡ୍ନେନ୍ ରୁଆଙନ୍ ଆଙାଙ୍ଲେ ଡକୋଲଞ୍ଜି, ତିଆଡିଡ୍ ଗିୟ୍ବା, ଜେଏଡମ୍ ଆ ସିନ୍ରି ଆଜିଜିନେ ବାଗୁ ମନ୍ରା ଜିସୁନ୍ ଆମଙ୍ ଇୟ୍ଲାଜି,
While they were staring intently at the sky as he ascended, two men dressed in white were suddenly standing beside them.
11 ଆରି ତି ଆ ମନ୍ରାଜି ଗାମେଞ୍ଜି, “ଏ ଗାଲିଲିବାଜି, ଇନିବା ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ତନଙ୍ଲେ ରୁଆଙନ୍ ଆଙାଙ୍ଲେ ଏସେତ୍ତେ? କେନ୍ ଜିସୁନ୍, ଅମଙ୍ବେନ୍ ସିଲଡ୍ ରୁଆଙନ୍ ଅନୋରୋଙନ୍ ଡେଏନ୍, ଆନିନ୍ ରୁଆଙନ୍ ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆଡିଡ୍ ଆମ୍ୱେଞ୍ଜି ଏଙ୍ଗାଲେ ଏଗିଜେନ୍, ଆନିନ୍ କେନ୍ ଅନ୍ତମ୍ ମା ୟର୍ତନାୟ୍ ।”
“Men of Galilee, why are you standing here staring at the sky?” they asked. “This same Jesus who has been taken up from you to heaven shall come in the same way you saw him go into heaven.”
12 ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ଜିତବୁରନ୍ ସିଲଡ୍ ଜିରୁସାଲମନ୍ ୟର୍ରନେଜି । ତି ଆ ବରୁ ଜିରୁସାଲମନ୍ ଆ ତୁୟାୟ୍, ବଲୋଲୋନେ ଡିନ୍ନା ଆ ତଙର୍ ଡକୋଏନ୍ ।
Then the disciples went back to Jerusalem from the Mount of Olives which is about a Sabbath day's walk from Jerusalem.
13 ପିତ୍ରନ୍, ଜନନ୍, ଜାକୁବନ୍, ଆନ୍ଦ୍ରିଅନ୍, ପିଲିପନ୍, ତୋମାନ୍, ବାର୍ତଲମିନ୍, ମାତିଉନ୍, ଆଲପିନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଜାକୁବନ୍, ଉୟୁବ୍ମର୍ ସିମନନ୍ ଡ ଜାକୁବନ୍ ଆ ଡାଙ୍ଗଡ଼ାଅନ୍ ଜିଉଦାନ୍, ଆନିଞ୍ଜି ଅଙ୍ଗାଲୋଙ୍ ତୋଣ୍ଡୋନ୍ ଆସିଂଲୋଙ୍ ଡକୋଲଞ୍ଜି ତେତ୍ତେ ଜିରେଞ୍ଜି ।
When they arrived, they went upstairs to the upper room where they were staying: Peter, John, James and Andrew; Philip and Thomas; Bartholomew and Matthew; James the son of Alphaeus, Simon the Zealot, and Judas the son of James.
14 ଆନିଞ୍ଜି ଡିତାନ୍ ଆଇମରଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଆରି ଜିସୁନ୍ ଆ ନନ ମରିଅମନ୍ ଡ ଜିସୁନ୍ ଆ ବୋଞାଙ୍ଜି ସରିନ୍ ଆବମନ୍ନନ୍ ଏମ୍ମେଲନ୍ ପାର୍ତନାଲଞ୍ଜି ।
They all joined together in prayer, together with the women and Mary, Jesus' mother, and his brothers.
15 ତେତ୍ତେ ବସଅ ବକୁଡ଼ି ମନ୍ରା ଜିସୁନ୍ ଆ ଞଙ୍ନେମର୍ଜି ଡକୋଏଞ୍ଜି, ତିଆଡିଡ୍ ପିତ୍ରନ୍ ବୋଞାଙ୍ଜି ଆମଙ୍ ତନଙ୍ଲେ ବର୍ରନେ;
At this time Peter stood up and addressed a crowd of around one hundred and twenty believers who had gathered together.
16 “ଏ ବୋଞାଙ୍ଞେଞ୍ଜି, ଇସ୍କାରିତ ଜିଉଦାନ୍ ଜିସୁନ୍ଆଡଙ୍ ଞମ୍ଞମନ୍ ଆସନ୍ ଆରିୟ୍ଲାଞଞ୍ଜି ଆ ମନ୍ରାଜି ତଙରନ୍ ଅବ୍ତୁଜେଞ୍ଜି, ତି ଆ ବର୍ନେ ମଡ଼ିର୍ ପୁରାଡ଼ାନ୍ ଆମ୍ମୁଙ୍ ମା ଦାଉଦନ୍ ଆ ତଅଡ୍ଗଡ୍ ବର୍ରନେ, ସାସ୍ତ୍ରଲୋଙନ୍ ଆଇଡିଡନ୍ ତି ଆ ବର୍ନେ ଅନ୍ତମ୍ ଡେଡମେନ୍ ।
“My brothers and sisters,” he said, “The Scriptures, spoken by the Holy Spirit through David, had to be fulfilled regarding Judas, who guided those who arrested Jesus.
17 ଇନିଆସନ୍ଗାମେଣ୍ଡେନ୍ ଆନିନ୍ ନିୟ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ଅବୟ୍ନେ ଗାମ୍ଲେ ଡନିଡିନ୍ ଡେଏନ୍ ଆରି କେନ୍ ସେବା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲନୁମନ୍ ଆସନ୍ ଡକୋଲନ୍ ।”
He was counted as one of us, and shared in this ministry.”
18 ଇସ୍କାରିତ ଜିଉଦାନ୍ ଇର୍ସେ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଲୁମ୍ଲେ ଆରର୍ଜେଏନ୍ ଆ ତଙ୍କା ବାତ୍ତେ ଅବୟ୍ ବସେଙନ୍ ଞନିନ୍ ଡେଏନ୍, ଆରି ଆନିନ୍ ତି ଆ ବସେଙ୍ଲୋଙ୍ ସୟୋର୍ମଡ୍ଲେ ଆରକୁଡେନ୍ ଆ କିମ୍ପୋଙନ୍ ପତଡେନ୍ କି ଆ ଅନ୍ଲୟ୍ଡାନ୍ ଡୁଙ୍ଲନାୟ୍ ।
(Judas had bought a field with his ill-gotten gains. There he fell down headfirst, and his body burst apart, spilling out all his intestines.
19 ଆରି, କେନ୍ଆତେ ଜିରୁସାଲମନ୍ ଆଡ୍ରକୋଲଞ୍ଜି ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଜନାଏଞ୍ଜି । ତିଆସନ୍, ତି ଆ ବସେଙ୍ ଆ ବର୍ନେଞ୍ଜି ବାତ୍ତେ “ଅକଲ୍ଦମା ।” କେନ୍ ଆଗ୍ରାମ୍ଗାମନ୍ ମିଞାମ୍ ବସେଙ୍ ଗାମ୍ଲେ ଅବ୍ଞୁମେଞ୍ଜି ।
Everybody who lived in Jerusalem heard about this so that the field was called in their language “Akeldama,” which means, “Field of blood.”)
20 “ଆରି କନନ୍ ବଇଲୋଙନ୍ ଆଇଡିଡ୍, ‘ଆସିଙନ୍ ରିକ୍କାଏତୋ; ତେତ୍ତେ ଆନ୍ନିଙ୍ ଡକୋଡଙ୍ନେ ତଡ୍ ।’ ଆରି ନିୟ୍ ଆଇଡିଡ୍, ‘ଆ କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଆନ୍ନାମର୍ ତନିୟନ୍ ଡେଏତୋ ।’
As it's written in the book of Psalms, “Let his home be abandoned, and no-one live there;” and “Let someone else take over his position.”
21 ତିଆସନ୍, ପ୍ରବୁ ଜିସୁନ୍ ଜନନ୍ ଆମଙ୍ ଆତ୍ରବ୍ବୁବ୍ଡାଲନ୍ ଆଡିଡ୍ ସିଲଡ୍ ଉଲନ୍, ଅମଙ୍ଲେନ୍ ସିଲଡ୍ ତୋଣ୍ଡୋ ରୁଆଙନ୍ ଆଜିର୍ରେନ୍ ଆ ଡିନ୍ନା ସିଲଡ୍ ଡିଅଙ୍ଗା ଡିନ୍ନା ଜାୟ୍ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ସରିନ୍ ମାୟ୍ଲନ୍ ଡକୋଲନ୍,
“So now we have to choose someone who has been with us the whole time that Jesus was with us,
22 ତି ଆ ଡିନ୍ନା ଅଙ୍ଗା ମନ୍ରାଜି ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ସରିନ୍ ମାୟ୍ଲନ୍ ଡକୋଲଞ୍ଜି, ଆନିଞ୍ଜିଲୋଙ୍ ସିଲଡ୍ ଅବୟ୍ନେ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜି ସରିନ୍ ଜିସୁନ୍ ୟର୍ମେଙ୍ଲେ ଆଡ୍ରୋଲନ୍ ଆ ବର୍ନେ ସାକିନ୍ ତିୟ୍ତବୋ ।”
from the time John was baptizing up until the day Jesus was taken up to heaven from us. One of these must be chosen to join together with us as we witness, giving evidence of Jesus' resurrection.”
23 ସିଲତ୍ତେ ଆନିଞ୍ଜି ବାଗୁ ମନ୍ରା; ଜୋସେପନ୍, ଆନିନ୍ଆଡଙ୍ ବର୍ସବା ଗାମ୍ତଜି ଆରି ଜୁସ୍ତ ଗାମ୍ଲେ ନିୟ୍ ଓଡ୍ଡେତଜି, ଆନିନ୍ ଡ ମତିଅନ୍, କେନ୍ ବାଗୁଞ୍ଜି ଆନ୍ନାଏଞ୍ଜି କି ପାର୍ତନାଲଞ୍ଜି ।
Two names were put forward: Joseph Justus, also known as Barsabbas, and Matthias.
24 “ଏ ପ୍ରବୁ, ଆମନ୍ ଅଡ଼୍କୋ ମନ୍ରାନ୍ ଆ ଉଗର୍ ଜନାତେ, ଇସ୍କାରିତ ଜିଉଦାନ୍ ଆନିନ୍ ଆସନ୍ ଆଡ୍ରକୋଏନ୍ ଆ ଡକୋନେଲୋଙ୍ ଆସନ୍ କେନ୍ ସେବା କାବ୍ବାଡ଼ାନ୍ ଆସନ୍ ଆମନ୍ ଆନିନ୍ ସେଡାଏନ୍;
They prayed together and said, “Lord, you know everyone's thoughts please show us which of these two you have chosen
25 ଜିଉଦାନ୍ ଆ ପାଲ୍ତେଙ୍ ଅନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମରନ୍ ଆ କାବ୍ବାଡ଼ା ଆନା ଲୁମ୍ତେ ତିଆତେ ଇନ୍ଲେଞ୍ଜିଆଡଙ୍ ଅବ୍ଜନାଲେନ୍ ।”
to replace Judas as an apostle in this ministry that he gave up to go to where he belongs.”
26 ଆରି, ଆନିଞ୍ଜି ତି ବାଗୁ ମନ୍ରା ଆସନ୍ ଅବ୍କଡ଼ିଏଞ୍ଜି, ସିଲତ୍ତେ ମତିଅନ୍ ଆଞୁମ୍ଲୋଙ୍ କଡ଼ିନ୍ ଡୋଲନେ; ତି ସିଲଡ୍ଲ୍ଲନ୍ ଆନିନ୍ ଏଗାରଜଣ ଅନାପ୍ପାୟ୍ ଞଙ୍ନେମରଞ୍ଜି ବୟନ୍ ମାୟ୍ଲେ ଡନିଡିନ୍ ଡେଏନ୍ ।
They cast lots, and Matthias was chosen. He was counted as an apostle with the other eleven.
