箴言 知恵の泉 28

1 悪しき者は追う人もないのに逃げる、正しい人はししのように勇ましい。

بەدکار بێ ئەوەی کەس ڕاوی بنێت هەڵدێت، بەڵام ڕاستودروست وەک بەچکە شێر چاونەترسە.

2 国の罪によって、治める者は多くなり、さとく、また知識ある人によって、国はながく保つ。

کە یاخیبوون لە خاکێک هەبێت میری زۆر دەبێت، بەڵام فەرمانڕەوایەکی تێگەیشتوو و زانا نیشتیمان بەرقەرار دەکات.

3 貧しい者をしえたげる貧しい人は、糧食を残さない激しい雨のようだ。

ئەو سەرکردەیەی هەژاران بچەوسێنێتەوە، وەک بارانێکی بەخوڕە هیچ خۆراکێک ناهێڵێتەوە.

4 律法を捨てる者は悪しき者をほめる、律法を守る者はこれに敵対する。

ئەوانەی واز لە تەورات دەهێنن ستایشی بەدکار دەکەن، بەڵام پارێزەرانی تەورات دژایەتییان دەکەن.

5 悪人は正しいことを悟らない、主を求める者はこれをことごとく悟る。

پیاوخراپان لە دادپەروەری تێناگەن، بەڵام ئەوانەی ڕوو لە یەزدان دەکەن تەواو تێدەگەن.

6 正しく歩む貧しい者は、曲った道を歩む富める者にまさる。

باشترە هەژار ڕێگای تەواوەتی گرتبێت، لە دەوڵەمەند کە ڕێگاکان خواردەکاتەوە.

7 律法を守る者は賢い子である、不品行な者と交わるものは、父をはずかしめる。

ئەوەی تەورات بپارێزێت کوڕێکی تێگەیشتووە، بەڵام هاوڕێی دەستبڵاوان باوکی خۆی ڕیسوا دەکات.

8 利息と高利とによってその富をます者は、貧しい者を恵む者のために、それをたくわえる。

ئەوەی بە سوو و بازاڕگرانکردن سامانی خۆی زۆر بکات، بۆ یەکێکی کۆدەکاتەوە کە بەزەیی بە نەداران دێتەوە.

9 耳をそむけて律法を聞かない者は、その祈でさえも憎まれる。

ئەوەی گوێی دابخات لە بیستنی فێرکردنەکەم، تەنانەت نوێژەکەشی قێزەونە.

10 正しい者を悪い道に惑わす者は、みずから自分の穴に陥る、しかし誠実な人は幸福を継ぐ。

ئەوەی سەرڕاستان بەرەو ڕێگای خراپە ببات، دەکەوێتە ئەو چاڵەوە کە خۆی هەڵیکەندووە، بەڵام ئەوانەی کە بێ کەموکوڕین میراتی باشیان بەردەکەوێت.

11 富める人は自分の目に自らを知恵ある者と見る、しかし悟りのある貧しい者は彼を見やぶる。

دەوڵەمەند لەبەرچاوی خۆی دانایە، بەڵام هەژاری تێگەیشتوو دەیپشکنێت.

12 正しい者が勝つときは、大いなる栄えがある、悪しき者が起るときは、民は身をかくす。

لە سەرکەوتنی ڕاستودروستان شانازییەکی گەورە هەیە، بەڵام لە هەستانی بەدکاران خەڵکی خۆیان دەشارنەوە.

13 その罪を隠す者は栄えることがない、言い表わしてこれを離れる者は、あわれみをうける。

ئەوەی گوناهەکانی خۆی بشارێتەوە سەرناکەوێت، بەڵام دانپێدانەر و وازلێهێنەر بەر بەزەیی دەکەوێت.

14 常に主を恐れる人はさいわいである、心をかたくなにする者は災に陥る。

خۆزگە دەخوازرێ بە کەسێک بەردەوام لە یەزدان بترسێت، بەڵام ئەوەی دڵی خۆی ڕەق بکات دەکەوێتە خراپەوە.

15 貧しい民を治める悪いつかさは、ほえるしし、または飢えたくまのようだ。

وەک شێرێکی بە نەڕەنەڕ و ورچێکی هەڵچووە، فەرمانڕەوای بەدکار بەسەر گەلی نەدارەوە.

16 悟りのないつかさは残忍な圧制者である、不正の利を憎む者は長命を得る。

فەرمانڕەوای ناتێگەیشتوو زۆرداری زۆر دەکات، بەڵام ئەوەی ڕقی لە دەستکەوتی ناڕەوا بێت تەمەن درێژ دەبێت.

17 人を殺してその血を身に負う者は死ぬまで、のがれびとである、だれもこれを助けてはならない。

ئەوەی خوێنی کەسێکی لە مل بێت هەتا ڕۆژی مردنی هەڵاتوو دەبێت. با کەس پشتیوانی نەکات.

18 正しく歩む者は救を得、曲った道に歩む者は穴に陥る。

ئەوەی بە ڕێگای تەواویدا بڕوات ڕزگار دەبێت، بەڵام ئەوەی ڕێگاکانی خوار بکات لەپڕ دەکەوێت.

19 自分の田地を耕す者は食糧に飽き、無益な事に従う者は貧乏に飽きる。

ئەوەی خزمەتی زەوی خۆی بکات تێر نان دەبێت، بەڵام ئەوەی دوای هیچوپووچی بکەوێت تێر هەژاری دەبێت.

20 忠実な人は多くの祝福を得る、急いで富を得ようとする者は罰を免れない。

کەسی دڵسۆز بەرەکەتی زۆرە، بەڵام ئەوەی بە پەلە بێت بۆ دەوڵەمەندی بێ سزا نابێت.

21 人を片寄り見ることは良くない、人は一切れのパンのために、とがを犯すことがある。

لایەنگری باش نییە، بەڵام مرۆڤ بۆ لەتە نانێک گوناه دەکات.

22 欲の深い人は急いで富を得ようとする、かえって欠乏が自分の所に来ることを知らない。

کەسی بەرچاوتەنگ بە پەلەیە بۆ دەوڵەمەندی، بەڵام نازانێت نەبوونی بۆ دێت.

23 人を戒める者は舌をもってへつらう者よりも、大いなる感謝をうける。

ئەوەی کەسێک سەرزەنشت بکات لە کۆتاییدا پەسەندتر دەبێت لەوەی زمانلووسی دەکات.

24 父や母の物を盗んで「これは罪ではない」と言う者は、滅ぼす者の友である。

ئەوەی دایک و باوکی تاڵان بکات و بڵێت: «ئەمە گوناه نییە!» ئەو کەسە هاوبەشی کاولکارانە.

25 むさぼる者は争いを起し、主に信頼する者は豊かになる。

چاوبرسی ناکۆکی دەوروژێنێت، بەڵام ئەوانەی پشت بە یەزدان دەبەستن سەرکەوتوو دەبن.

26 自分の心を頼む者は愚かである、知恵をもって歩む者は救を得る。

ئەوەی پشت بە بیرکردنەوەی خۆی ببەستێت گێلە، بەڵام ئەوەی بە ڕێگای داناییدا بڕوات دەرباز دەبێت.

27 貧しい者に施す者は物に不足しない、目をおおって見ない人は多くののろいをうける。

ئەوەی بە هەژار ببەخشێت نەبوون نابێت، بەڵام ئەوەی ڕووی لێ وەرگێڕێت نەفرەتی زۆر دەبێت.

28 悪しき者が起るときは、民は身をかくす、その滅びるときは、正しい人が増す。

بە هەستانی بەدکاران خەڵکی خۆیان دەشارنەوە، بەڵام بە لەناوچوونیان ڕاستودروستان سەردەکەون.