< 使徒の働き 19 >
1 アポロがコリントにいた時、パウロは奥地をとおってエペソにきた。そして、ある弟子たちに出会って、
Дэ кодыя вряма, кала Аполлосо сля дэ Коринфо, Павло проджиля пав плаехкэрэ тхана тай авиля дэ Эфесо. Котэ вов дыкхляпэ койсавэ сиклярнэнца.
2 彼らに「あなたがたは、信仰にはいった時に、聖霊を受けたのか」と尋ねたところ、「いいえ、聖霊なるものがあることさえ、聞いたことがありません」と答えた。
— Прылиле тумэ Свэнто Фано, кала патине? — пхучля вов. — Амэ и на шундэ пала кода, со исин Свэнто Фано, — пхэндэ кодэла.
3 「では、だれの名によってバプテスマを受けたのか」と彼がきくと、彼らは「ヨハネの名によるバプテスマを受けました」と答えた。
Тунчи Павло пхучля: — Сар жэ тумэ сле болдэ? — Кади, сар сиклярда Иоанно, — пхэндэ вонэ.
4 そこで、パウロが言った、「ヨハネは悔改めのバプテスマを授けたが、それによって、自分のあとに来るかた、すなわち、イエスを信じるように、人々に勧めたのである」。
Павло пхэнда: — Иоанно болдэлас, кала мануш прыджянэлас пэхкоро бэзимо. Вов прыакхарэлас манушэн тэ патя дэ Кодэлэ, Касти трэбуни тэ авэ пала лэ, дэ Исусо.
5 人々はこれを聞いて、主イエスの名によるバプテスマを受けた。
Кала вонэ ушундэ пала када, тунчи болдэнепэ важ Рае Исусохкоро Лав.
6 そして、パウロが彼らの上に手をおくと、聖霊が彼らにくだり、それから彼らは異言を語ったり、預言をしたりし出した。
И кала Павло тховда пэ лэн васта, пэ лэндэ сджиля Свэнто Фано. Тунчи вонэ ачиле тэ дэдумэ авэр чибэнца и тэ пхэнэ Дэвлэстар.
Всавэрэн лэн сля паша дэшудуй манушэн.
8 それから、パウロは会堂にはいって、三か月のあいだ、大胆に神の国について論じ、また勧めをした。
Павло трин чёна бидаракоро пхэнэлас дэ синагога. Вов дэдуманя манушэнца пала Дэвлэхкоро Тхагаримо тай допхэнэлас лэнди.
9 ところが、ある人たちは心をかたくなにして、信じようとせず、会衆の前でこの道をあしざまに言ったので、彼は弟子たちを引き連れて、その人たちから離れ、ツラノの講堂で毎日論じた。
Нэ койсавэ лэндар мижонас и отпхэнэнаспэ тэ патя, тай дэдумэнас англа всавэрэн, со Дром Раехкоро на исин чячюно. Тунчи Павло ачявда лэн. Вов вытидэня сиклярнэн и кожно диво дэдуманя лэнца дэ Тираннохкири школа.
10 それが二年間も続いたので、アジヤに住んでいる者は、ユダヤ人もギリシヤ人も皆、主の言を聞いた。
Кади процырдэняпэ дуй бэрша, и всавэрэ иудея тай грекуря, савэ джювдэ дэ Цыкни Азия, шундэ Раехкоро Лав.
11 神は、パウロの手によって、異常な力あるわざを次々になされた。
Дэвэл терэлас Павлохкэрэ вастэнца фартэ барэ дывуря.
12 たとえば、人々が、彼の身につけている手ぬぐいや前掛けを取って病人にあてると、その病気が除かれ、悪霊が出て行くのであった。
Насвалэ лэнаспэ кхоснэндэ тай кущикэндэ, савэн майанглал лэласпэ Павло, тай высастёнас всавэрэ дукхэндар, тай мижэ фануря выджянас лэндар.
13 そこで、ユダヤ人のまじない師で、遍歴している者たちが、悪霊につかれている者にむかって、主イエスの名をとなえ、「パウロの宣べ伝えているイエスによって命じる。出て行け」と、ためしに言ってみた。
Койсавэ иудеенгэрэ джянимаря, савэ пхирэнас пав дромэн, кала вытрадэнас мижо фано манушэндар, прыакхарэнас Лав Рае Исусохкоро. Вонэ пхэнэнас: — Прыпхэнав тумэнди важ Исусо, пала Савэ розпхэнэл Павло.
14 ユダヤの祭司長スケワという者の七人のむすこたちも、そんなことをしていた。
Када терэнас и эфта Скевахкэрэ чявэ. А Скева сля иудеенгоро англуно рашай.
15 すると悪霊がこれに対して言った、「イエスなら自分は知っている。パウロもわかっている。だが、おまえたちは、いったい何者だ」。
Нэ мижо фано пхэнда лэнди: — Джянав Исусо, тай Павло джянав. А ко тумэ кацавэ?
16 そして、悪霊につかれている人が、彼らに飛びかかり、みんなを押えつけて負かしたので、彼らは傷を負ったまま裸になって、その家を逃げ出した。
Тай мануш, дэ саво сля мижо фано, чутапэ пэ лэн кацавя зораґа, со домарда лэн всавэрэн и вонэ вынашле цэрэстар нангэ тай зранглэ.
17 このことがエペソに住むすべてのユダヤ人やギリシヤ人に知れわたって、みんな恐怖に襲われ、そして、主イエスの名があがめられた。
Кала пала када уджянгле иудея тай грекуря, савэ джювдэ дэ Эфесо, лэн всавэрэн обхутилда дар, тай вонэ ачиле тэ отлиджяпэ Рае Исусохкэрэ Лавэстэ баря пативаґа.
18 また信者になった者が大ぜいきて、自分の行為を打ちあけて告白した。
Бут савэ лэндар патине, авэнас тай оттердо прыджянэнаспэ дэ пэхкэрэн рындонэн.
19 それから、魔術を行っていた多くの者が、魔術の本を持ち出してきては、みんなの前で焼き捨てた。その値段を総計したところ、銀五万にも上ることがわかった。
Бут мануша, савэ майанглал залэнас врэжаґа, анэнас пэхкэрэ джянимахкэрэ лила и англал всавэрэн спхабарэнас лэн. Кала биндэ, сави цимин сля всавэрэ спхабардэ лилэндэ, тунчи выджиля пандэша пхангля рупь.
20 このようにして、主の言はますます盛んにひろまり、また力を増し加えていった。
Кади Дэвлэхкоро лав розджяласпэ тай лэлас зор.
21 これらの事があった後、パウロは御霊に感じて、マケドニヤ、アカヤをとおって、エルサレムへ行く決心をした。そして言った、「わたしは、そこに行ったのち、ぜひローマをも見なければならない」。
Пала кадэлэ всавэрэ Павло прылиля дэ гындо тэ заджя пав Македония тай Ахаия, ай тунчи тэ ладэ дэ Ерусалимо. — Сар мэ авава дэ Ерусалимо, манди трэбуни тэ попэрав и дэ Римо, — пхэнда вов.
22 そこで、自分に仕えている者の中から、テモテとエラストとのふたりを、まずマケドニヤに送り出し、パウロ自身は、なおしばらくアジヤにとどまった。
Вов бичалда дэ Македония дон пэхкэрэн амалэн, Тимофее тай Эрасто, а еджино пэ койсави вряма ачиляпэ дэ Цыкни Азия.
23 そのころ、この道について容易ならぬ騒動が起った。
Тунчи сля баро ваздимо важ Раехкэрэ Дромэ.
24 そのいきさつは、こうである。デメテリオという銀細工人が、銀でアルテミス神殿の模型を造って、職人たちに少なからぬ利益を得させていた。
Мануш, савэ акхарэнас Димитрии и саво залэласпэ рупунэ рындонэнца, терэлас рупастар храмуря, кацавэ, сар храмо, тев тэлёнас дэвляти пав лавэ Артемида. И кадэлэґа вов дэлас тэ затерэ и авэр пэхкэрэ амалэнди.
25 この男がその職人たちや、同類の仕事をしていた者たちを集めて言った、「諸君、われわれがこの仕事で、金もうけをしていることは、ご承知のとおりだ。
Вов акхарда лэн и аврэн кацавэн бутярнэн дэ кадэва рындо тай пхэнда: — Тумэ джянэн, со кадыя бути дэл амэнди лачё затиримо.
26 しかるに、諸君の見聞きしているように、あのパウロが、手で造られたものは神様ではないなどと言って、エペソばかりか、ほとんどアジヤ全体にわたって、大ぜいの人々を説きつけて誤らせた。
Нэ тумэ дыкхэн и шунэн, со кадэва Павло пэрэцэрдэня пэ пэхкири риг тай слиджялда годятар бутэн манушэн, савэ джювэн на кацик дэ Эфесо, нэ пав всавири Цыкни Азия. Вов пхэнэл, со дэвэла, савэ стердэ вастэнца, — на дэвэла.
27 これでは、お互の仕事に悪評が立つおそれがあるばかりか、大女神アルテミスの宮も軽んじられ、ひいては全アジヤ、いや全世界が拝んでいるこの大女神のご威光さえも、消えてしまいそうである」。
Када лиджял колэстэ, со на кацик амари бути на авэла дэ патива, нэ и храмо, тев тэлён баря дэвляти Артемидати, нисо на ачела. Тай еджини дэвли, савяти тэлён всавири Цыкни Азия и всавири люмля, хацарэла пэхкири патив.
28 これを聞くと、人々は怒りに燃え、大声で「大いなるかな、エペソ人のアルテミス」と叫びつづけた。
Кала вонэ ушундэ када, тунчи мижыле тай ачиле тэ типисявэ: — Бари исин Артемида Эфесохкири!
29 そして、町中が大混乱に陥り、人々はパウロの道連れであるマケドニヤ人ガイオとアリスタルコとを捕えて、いっせいに劇場へなだれ込んだ。
Тунчи всаворо форо подваздэняпэ. Мануша схутилдэ кодэлэн, ко авиля Павлоґа (када сле македонянуря Гаий тай Аристархо), и всавэрэ, сар екх, прастэне дэ театро.
30 パウロは群衆の中にはいって行こうとしたが、弟子たちがそれをさせなかった。
Павло камля тэ выджя манушэндэ, нэ сиклярнэ на дэне лэсти.
31 アジヤ州の議員で、パウロの友人であった人たちも、彼に使をよこして、劇場にはいって行かないようにと、しきりに頼んだ。
И койсавэ Азиякэрэ пхурэдэра, амала Павлохкэрэ, пэрэдэне лэсти, соб тэ на авэл дэ театро.
32 中では、集会が混乱に陥ってしまって、ある者はこのことを、ほかの者はあのことを、どなりつづけていたので、大多数の者は、なんのために集まったのかも、わからないでいた。
Мануша, савэ стидэнепэ, выджянас годятар, колэсти со екх лэндар типисявэнас пала екхэ, ай авэр — пала аврэ. Бут манушэн на полэнас, и сости вонэ пордэ авиле.
33 そこで、ユダヤ人たちが、前に押し出したアレキサンデルなる者を、群衆の中のある人たちが促したため、彼は手を振って、人々に弁明を試みようとした。
Лэнгэрэ стидэмастар выцырдэне пэ англал Александро — када тердэ иудеи. Александро сикавда манушэнди вастэґа, соб вонэ тэ заачен мулком, и камля тэ отрисарэ пэстар лэнгэрэ лава.
34 ところが、彼がユダヤ人だとわかると、みんなの者がいっせいに「大いなるかな、エペソ人のアルテミス」と二時間ばかりも叫びつづけた。
Нэ кала всавэрэ уджянгле, со вов исин иудеи, упалэ ачиле фартэ тэ типисявэ: — Бари исин Артемида Эфесохкири! И типисявэнас паша дуй чясуря.
35 ついに、市の書記役が群衆を押し静めて言った、「エペソの諸君、エペソ市が大女神アルテミスと、天くだったご神体との守護役であることを知らない者が、ひとりでもいるだろうか。
Тунчи екх форохкэрэ пхурэдэрэндар ачиля тэ улэ лэн тай пхэнда: — Эфесянуря, чи на джянэл всавири люмля, со дэ форо Эфесо прыдыкхэн пала храмо, тев тэлён баря Артемидати тай свэнтонэ барэсти, саво тэлэдэня болыбнастар?
36 これは否定のできない事実であるから、諸君はよろしく静かにしているべきで、乱暴な行動は、いっさいしてはならない。
Калэсти нико на запхэнэла. Важ кода тумэнди трэбуни тэ улэпэ тай тэ на терэ бибахт.
37 諸君はこの人たちをここにひっぱってきたが、彼らは宮を荒す者でも、われわれの女神をそしる者でもない。
Тумэ андэ кордэ манушэн, нэ ни екх лэндар на обчёрда храмо тай на пхэнда бибахтало лав пэ амаря дэвля.
38 だから、もしデメテリオなりその職人仲間なりが、だれかに対して訴え事があるなら、裁判の日はあるし、総督もいるのだから、それぞれ訴え出るがよい。
А сар исин Димитриестэ и аврэ бутярнэндэ пав кадэва рындо, дэ со лэн тэ дошарэ, тунчи амэндэ исин сындуря тай проконсулы. Котэ пхэнэн, со исин тумэндэ екх пэ екхэ.
39 しかし、何かもっと要求したい事があれば、それは正式の議会で解決してもらうべきだ。
Кала исин тумэндэ, со тэ пхуче, мэк роздыкхэн када дэ упхэнимахкоро стидэмо.
40 きょうの事件については、この騒ぎを弁護できるような理由が全くないのだから、われわれは治安をみだす罪に問われるおそれがある」。
Тэ на дошарэн амэн авдивэ, со терах ваздимо, и амэнди на авэла, со тэ пхэнах.
Кадэла лавэнца вов розмукля лэнгоро стидэмо.