サムエル記Ⅰ 17
1 さてペリシテびとは、軍を集めて戦おうとし、ユダに属するソコに集まって、ソコとアゼカの間にあるエペス・ダミムに陣取った。
Karon ang mga Filistihanon nagtigom sa ilang kasundalohan alang sa gubat. Nagtigom sila didto sa Soco, nga sakop sa Juda. Nagkampo sila taliwala sa Soco ug sa Azeka, sa Efesdammim.
2 サウルとイスラエルの人々は集まってエラの谷に陣取り、ペリシテびとに対して戦列をしいた。
Si Saul ug ang iyang katawhan sa Israel nagtigom ug nagkampo didto sa walog sa Ela, ug nangandam aron sa pagpakiggubat sa mga Filistihanon.
3 ペリシテびとは向こうの山の上に立ち、イスラエルはこちらの山の上に立った。その間に谷があった。
Ang mga Filistihanon nagtindog ibabaw sa bukid sa pikas bahin, ug nagtindog usab ang Israel didto sa atbang nga bahin sa bukid ug adunay walog sa ilang taliwala.
4 時に、ペリシテびとの陣から、ガテのゴリアテという名の、戦いをいどむ者が出てきた。身のたけは六キュビト半。
Ang usa ka kusgang tawo migawas gikan sa kampo sa mga Filistihanon, usa ka tawo nga ginganlag Goliat nga taga-Gat, nga may gitas-on nga unom ka cubits ug usa ka dangaw.
5 頭には青銅のかぶとを頂き、身には、うろことじのよろいを着ていた。そのよろいは青銅で重さ五千シケル。
Nagkalo siyag helmet nga tumbaga, ug nagsul-ob siya ug salipod nga puthaw. Ang gibug-aton sa salipod nga puthaw mga 5, 000 ka shekels nga tumbaga.
6 また足には青銅のすね当を着け、肩には青銅の投げやりを背負っていた。
Ang iyang mga batiis sinul-oban ug salipod nga tumbaga ug usa ka tumbagang gamay nga bangkaw ang anaa sa tungatunga sa iyang mga abaga.
7 手に持っているやりの柄は、機の巻棒のようであり、やりの穂の鉄は六百シケルであった。彼の前には、盾を執る者が進んだ。
Dako ang gunitanan sa iyang bangkaw, nga adunay higot aron maayo ang paglabay sama sa lingkisan sa hablanan. Ang uhas sa iyang bangkaw may gibug-aton nga 600 ka shekels sa puthaw. Nag-una kaniya ang tigdala sa iyang taming.
8 ゴリアテは立ってイスラエルの戦列に向かって叫んだ、「なにゆえ戦列をつくって出てきたのか。わたしはペリシテびと、おまえたちはサウルの家来ではないか。おまえたちから、ひとりを選んで、わたしのところへ下ってこさせよ。
Mibarog siya ug misinggit sa kasundalohan sa Israel, “Nganong nanganhi man kamo aron makiggubat? Dili ba usa man ako ka Filistihanon, ug kamo mga sulugoon ni Saul? Pagpili ug usa ka tawo diha kaninyo ug paanhia siya dinhi kanako.
9 もしその人が戦ってわたしを殺すことができたら、われわれはおまえたちの家来となる。しかしわたしが勝ってその人を殺したら、おまえたちは、われわれの家来になって仕えなければならない」。
Kon makahimo siya sa pagpakig-away ug sa pagpatay kanako, nan mahimo ninyo kaming mga sulugoon. Apan kung mapildi ug mapatay ko siya, nan mahimo kamo nga among mga sulugoon ug mag-alagad kanamo.”
10 またこのペリシテびとは言った、「わたしは、きょうイスラエルの戦列にいどむ。ひとりを出して、わたしと戦わせよ」。
Miingon pag-usab si Goliat, “Akong gihagit karong adlawa ang kasundalohan sa Israel. Paaria ang usa ka tawo aron magsangka kami.”
11 サウルとイスラエルのすべての人は、ペリシテびとのこの言葉を聞いて驚き、ひじょうに恐れた。
Sa pagkadungog ni Saul ug sa tibuok Israel sa gisulti ni Goliat, nangaluya sila ug nangahadlok pag-ayo.
12 さて、ダビデはユダのベツレヘムにいたエフラタびとエッサイという名の人の子で、この人に八人の子があったが、サウルの世には年が進んで、すでに年老いていた。
Karon si David mao ang anak sa taga-Efraim sa Bethlehem sa Juda, nga ginganlan ug Jesse. Aduna siyay walo ka mga anak nga lalaki. Tigulang na si Jesse sa panahon ni Saul, pinakatigulang sa tanang mga tawo.
13 エッサイの子らのうち、上の三人はサウルに従って戦争に出た。その戦いに出た三人の子の名は、長子をエリアブといい、次をアビナダブといい、第三をシャンマと言った。
Ang tulo ka kamagulangang anak nga lalaki ni Jesse nagsunod kang Saul sa panggubatan. Ang ngalan sa iyang tulo ka mga anak nga lalaki nga miadto sa panggubatan mao si Eliab ang kamagulangan, si Abinadab ang ikaduha, ug si Samma ang ikatulo.
14 ダビデは末の子であって、兄三人はサウルにしたがった。
Si David mao ang kamanghoran. Ang tulo ka magulang misunod kang Saul.
15 ダビデはサウルの所から行ったりきたりして、ベツレヘムで父の羊を飼っていた。
Karon magpangadto-nganhi si David tali sa kasundalohan ni Saul ug aron mapakaon ang mga karnero sa iyang amahan sa Bethlehem.
16 あのペリシテびとは四十日の間、朝夕出てきて、彼らの前に立った。
Sulod sa 40 ka adlaw ang kusgang tawo mopaduol buntag ug gabii aron mopakita sa iyang kaugalingon alang sa gubat.
17 時に、エッサイはその子ダビデに言った、「兄たちのため、このいり麦一エパと、この十個のパンをとって、急いで陣営にいる兄の所へ持っていきなさい。
Unya miingon si Jesse kang David nga iyang anak nga lalaki, “Dad-i ang imong mga igsoon ug usa ka epha sa sinanlag nga trigo ug niining napulo ka buok tinapay, ug dad-a kini pagdali ngadto sa kampo sa imong mga igsoon.
18 またこの十の乾酪を取って、千人の長にもって行き、兄たちの安否を見とどけて、そのしるしをもらってきなさい」。
Dad-a usab kining napulo ka keso ngadto sa kapitan sa ilang mga linibo. Tan-awa kung unsa ang kahimtang sa imong mga igsoon ug pagdala dinhi ug pamatuod nga maayo ang ilang kahimtang.
19 さてサウルと彼らおよびイスラエルのすべての人は、エラの谷でペリシテびとと戦っていた。
Ang imong mga igsoon nag-uban kang Saul ug sa tibuok katawhan sa Israel didto sa walog sa Ela, nakig-away sa mga Filistihanon.”
20 ダビデは朝はやく起きて、羊を番人に託し、エッサイが命じたように食料品を携えて行った。彼が陣営に着いた時、軍勢は、ときの声をあげて戦線に出ようとしていた。
Si David mibangon pagsayo sa buntag ug gibilin ang mga karnero sa usa ka magbalantay. Gikuha niya ang mga pagkaon ug milakaw, sumala sa gisugo ni Jesse kaniya. Miabot siya sa kampo samtang ang kasundalohan nagpadulong na sa panggubatan nga naninggit.
21 そしてイスラエルとペリシテびととは戦列を敷いて、軍と軍と向き合った。
Ug ang Israel ug mga Filistihanon milinya alang sa gubat, nag-inatbangay ang kasundalohan batok kasundalohan.
22 ダビデは荷物をおろして、荷物を守る者にあずけ、戦列の方へ走って、兄たちの所へ行き、彼らの安否を尋ねた。
Gibilin ni David ang iyang mga dala sa tigbantay sa mga butang, midagan padulong sa kasundalohan, ug mitimbaya sa iyang mga igsoon.
23 兄たちと語っている時、ペリシテびとの戦列から、ガテのペリシテびとで、名をゴリアテという、あの戦いをいどむ者が上ってきて、前と同じ言葉を言ったので、ダビデはそれを聞いた。
Samtang nakigsulti siya kanila, ang usa ka tawong kusgan nga Filistihanon nga taga-Gat nga ginganlan ug Goliat, mibulag gikan sa panon sa kasundalohan sa mga Filistihanon, ug nagsulti sa susama ra gihapon nga pulong. Ug nadungog kini ni David.
24 イスラエルのすべての人は、その人を見て、避けて逃げ、ひじょうに恐れた。
Sa pagkakita sa tibuok katawhan sa Israel, nanagan sila palayo kaniya ug nangahadlok pag-ayo.
25 イスラエルの人々はまた言った、「あなたがたは、あの上ってきた人を見たか。確かにイスラエルにいどむために上ってきたのだ。彼を殺す人は、王が大いなる富を与えて富ませ、その娘を与え、その父の家にはイスラエルのうちで税を免れさせるであろう」。
Miingon ang katawhan sa Israel, “Nakita ba ninyo kanang tawo nga mitungas? Mianhi siya aron sa paghagit sa Israel. Ug pagahatagan sa hari ug daghang kabtangan ang tawo nga makapatay kaniya, ipaasawa niya ang iyang anak nga babaye kaniya, ug dili niya pabayron ug buhis ang tibuok panimalay sa iyang amahan sa Israel.”
26 ダビデはかたわらに立っている人々に言った、「このペリシテびとを殺し、イスラエルの恥をすすぐ人には、どうされるのですか。この割礼なきペリシテびとは何者なので、生ける神の軍をいどむのか」。
Nangutana si David sa tawo nga nagtindog duol kaniya, “Unsa may buhaton alang sa tawo nga makapatay niining Filistihanon ug makapawagtang sa kaulawan sa Israel? Kinsa ba kining walay tuli nga Filistihanon nga nanghagit man sa kasundalohan sa buhing Dios?”
27 民は前と同じように、「彼を殺す人にはこうされるであろう」と答えた。
Unya gibalik sa mga tawo ang ilang giingon ug gisultihan siya, “Busa mao kini ang pagabuhaton alang sa tawo nga makapatay kaniya.”
28 上の兄エリアブはダビデが人々と語るのを聞いて、ダビデに向かい怒りを発して言った、「なんのために下ってきたのか。野にいるわずかの羊はだれに託したのか。あなたのわがままと悪い心はわかっている。戦いを見るために下ってきたのだ」。
Nakadungong si Eliab nga kamagulangan niyang igsoon sa pagpakigsulti niya sa mga tawo. Misilaob ang kasuko ni Eliab batok kang David, ug miingon siya, “Nganong mianhi ka man dinhi? Kang kinsa man nimo gibilin ang pipila ka mga karnero didto sa kamingawan? Nasayod ako sa imong garbo, ug ang pagkamapahitas-on sa imong kasingkasing; kay milugsong ka man dinhi aron makakita sa gubat.”
29 ダビデは言った、「わたしが今、何をしたというのですか。ただひと言いっただけではありませんか」。
Miingon si David, “Unsa man ang akong nabuhat karon? Dili ba usa lang man kini ka pangutana?”
30 またふり向いて、ほかの人に前のように語ったところ、民はまた同じように答えた。
Mitalikod siya kaniya ug miatubang sa uban, ug misulti sa mao gihapong paagi. Ang mga tawo mitubag sa susamang butang ingon sa nahiuna.
31 人々はダビデの語った言葉を聞いて、それをサウルに告げたので、サウルは彼を呼び寄せた。
Sa dihang nadungog ang mga gipamulong ni David, gisubli kini sa mga sundalo ngadto kang Saul, ug iyang gipakuha si David.
32 ダビデはサウルに言った、「だれも彼のゆえに気を落してはなりません。しもべが行ってあのペリシテびとと戦いましょう」。
Unya miingon si David kang Saul, “Hinaot nga walay kasingkasing sa tawo nga maluya tungod nianang Filistihanon; ang imong sulugoon moadto ug makig-away kang Goliat.”
33 サウルはダビデに言った、「行って、あのペリシテびとと戦うことはできない。あなたは年少だが、彼は若い時からの軍人だからです」。
Miingon si Saul kang David, “Dili ka makahimo sa pag-adto batok niining Filistihanon aron sa pagpakig-away kaniya; kay ikaw usa lamang ka batan-on, ug siya usa ka hanas sa gubat sukad pa sa iyang pagkabatan-on.”
34 しかしダビデはサウルに言った、「しもべは父の羊を飼っていたのですが、しし、あるいはくまがきて、群れの小羊を取った時、
Apan miingon si David kang Saul, “Ang imong sulugoon nagabantay sa mga karnero sa iyang amahan. Sa dihang moabot ang liyon o oso ug kuhaon ang nating karnero gikan sa panon niini,
35 わたしはそのあとを追って、これを撃ち、小羊をその口から救いだしました。その獣がわたしにとびかかってきた時は、ひげをつかまえて、それを撃ち殺しました。
gukdon ko siya ug bunalan, ug luwason kini gikan sa iyang baba. Ug sa dihang mosukol siya kanako, gunitan ko ang iyang bungot, bunalan siya, ug patyon.
36 しもべはすでに、ししと、くまを殺しました。この割礼なきペリシテびとも、生ける神の軍をいどんだのですから、あの獣の一頭のようになるでしょう」。
Ang imong sulugoon nakapatay sa liyon ug sa oso. Kining walay tuli nga Filistihanon mahisama sa usa kanila, sanglit gihagit man niya ang kasundalohan sa buhing Dios.”
37 ダビデはまた言った、「ししのつめ、くまのつめからわたしを救い出された主は、またわたしを、このペリシテびとの手から救い出されるでしょう」。サウルはダビデに言った、「行きなさい。どうぞ主があなたと共におられるように」。
Miingon si David, “Giluwas ako ni Yahweh gikan sa kamot sa liyon ug gikan sa kuko sa oso. Luwason usab niya ako gikan sa kamot niining Filistihanon.” Unya miingon si Saul kang David, “Lakaw, ug hinaot nga si Yahweh magauban kanimo.”
38 そしてサウルは自分のいくさ衣をダビデに着せ、青銅のかぶとを、その頭にかぶらせ、また、うろことじのよろいを身にまとわせた。
Gisul-oban ni Saul si David sa iyang bisti sa panggubatan. Gikaloan niya ug tumbagang helmet, ug gisul-oban niya siya sa salipod nga puthaw.
39 ダビデは、いくさ衣の上に、つるぎを帯びて行こうとしたが、できなかった。それに慣れていなかったからである。そこでダビデはサウルに言った、「わたしはこれらのものを着けていくことはできません。慣れていないからです」。
Gitakin ni David ang espada sa iyang bisti sa panggubatan. Apan dili siya makalakaw, tungod kay wala man siya maanad niini. Unya miingon si David kang Saul, “Dili ako makaadto aron sa pagpakig-way nga sul-ob kini, kay wala man ako maanad.” Busa gihubo kini ni David.
40 ダビデはそれらを脱ぎすて、手につえをとり、谷間からなめらかな石五個を選びとって自分の持っている羊飼の袋に入れ、手に石投げを執って、あのペリシテびとに近づいた。
Gibitbit niya ang iyang sungkod, ug nagpili siya ug lima ka hamis nga mga bato didto sa sapa; gisulod niya kini sa puntil. Bitbit niya ang iyang lambuyog sa pagpaduol niya sa Filistihanon.
41 そのペリシテびとは進んできてダビデに近づいた。そのたてを執る者が彼の前にいた。
Mitagbo ang Filistihanon ug mipaduol kang David, uban ang tawo nga nagdala sa iyang taming.
42 ペリシテびとは見まわしてダビデを見、これを侮った。まだ若くて血色がよく、姿が美しかったからである。
Sa paglingilingi sa Filistihanon nakita niya si David, gitamay niya siya, kay usa lamang siya ka batan-ong lalaki, ug pulapula, uban ang matahom nga panagway.
43 ペリシテびとはダビデに言った、「つえを持って、向かってくるが、わたしは犬なのか」。ペリシテびとは、また神々の名によってダビデをのろった。
Unya nag-ingon si Goliat kang David, “Iro ba ako, nga mianhi ka man kanako uban ang bunal?” Ug gitunglo ni Goliat si David pinaagi sa iyang mga dios.
44 ペリシテびとはダビデに言った、「さあ、向かってこい。おまえの肉を、空の鳥、野の獣のえじきにしてくれよう」。
Miingon ang Filistihanon kang David, “Duol kanako, ug ipakaon ko ang imong unod sa kalanggaman sa kalangitan ug ngadto sa mga ihalas nga mananap sa kapatagan.”
45 ダビデはペリシテびとに言った、「おまえはつるぎと、やりと、投げやりを持って、わたしに向かってくるが、わたしは万軍の主の名、すなわち、おまえがいどんだ、イスラエルの軍の神の名によって、おまえに立ち向かう。
Mitubag si David kang Goliat, “Mianhi ka kanako uban sa espada, sa bangkaw, ug sa gamay nga bangkaw. Apan mianhi ako kanimo sa ngalan ni Yahweh nga makagagahom, ang Dios sa kasundalohan sa Israel nga imong gitamay.
46 きょう、主は、おまえをわたしの手にわたされるであろう。わたしは、おまえを撃って、首をはね、ペリシテびとの軍勢の死かばねを、きょう、空の鳥、地の野獣のえじきにし、イスラエルに、神がおられることを全地に知らせよう。
Karong adlawa ihatahag ni Yahweh kanako ang kadaogan batok kanimo, ug pagapatyon ko ikaw ug pagalunggoan sa imong ulo. Karong adlawa ipakaon ko ang patay nga mga lawas sa Filistihanong kasundalohan sa mga langgam sa kalangitan ug sa mga ihalas nga mananap sa yuta, aron nga masayran sa tibuok kalibotan nga adunay Dios sa Israel,
47 またこの全会衆も、主は救を施すのに、つるぎとやりを用いられないことを知るであろう。この戦いは主の戦いであって、主がわれわれの手におまえたちを渡されるからである」。
ug ang tanang nagkatigom masayod nga dili magahatag si Yahweh sa kadaogan gamit ang espada o bangkaw. Kay ang gubat iya ni Yahweh, ug igatugyan ka niya sa among kamot.”
48 そのペリシテびとが立ち上がり、近づいてきてダビデに立ち向かったので、ダビデは急ぎ戦線に走り出て、ペリシテびとに立ち向かった。
Sa dihang midasdas na ang Filistihanon ug mipaduol kang David, midali dayon sa pagsugat si David padulong sa kasundalohang kaaway.
49 ダビデは手を袋に入れて、その中から一つの石を取り、石投げで投げて、ペリシテびとの額を撃ったので、石はその額に突き入り、うつむきに地に倒れた。
Mikuot si David sa iyang puntil, gikuha ang bato, gilambuyog kini, ug naigo sa agtang ang Filistihanon. Nalubong ang bato sa agtang sa Filistihanon, ug natumba siya sa yuta.
50 こうしてダビデは石投げと石をもってペリシテびとに勝ち、ペリシテびとを撃って、これを殺した。ダビデの手につるぎがなかったので、
Gibuntog ni David ang Filistihanon gamit ang lambuyog ug usa ka bato. Naigo niya ang Filistihanon ug napatay niya. Walay dalang espada si David.
51 ダビデは走りよってペリシテびとの上に乗り、そのつるぎを取って、さやから抜きはなし、それをもって彼を殺し、その首をはねた。ペリシテの人々は、その勇士が死んだのを見て逃げた。
Unya midagan si David ug mipatong sa Filistihanon ug gikuha ang espada, giibot kini gikan sa sakuban, ug gipatay niya kini, ug unya gipunggotan niya sa ulo gamit ang espada. Sa pagkakita sa mga Filistihanon nga namatay na ang ilang kusgan nga tawo, nanagan sila.
52 イスラエルとユダの人々は立ちあがり、ときをあげて、ペリシテびとを追撃し、ガテおよびエクロンの門にまで及んだ。そのためペリシテびとの負傷者は、シャライムからガテおよびエクロンに行く道の上に倒れた。
Busa miasdang nga nagsinggit ang katawhan sa Israel ug sa Juda, ug gigukod ang mga Filistihanon hangtod sa walog ug sa mga ganghaan sa Ekron. Ug ang mga patay nga Filistihanon nagbuy-od sa dalan paingon sa Shaaraim, hangtod sa dalan sa Gat ug sa Ekron.
53 イスラエルの人々はペリシテびとの追撃を終えて帰り、その陣営を略奪した。
Mibalik ang katawhan sa Israel gikan sa paggukod sa mga Filistihanon, ug giilog nila ang ilang kampo.
54 ダビデは、あのペリシテびとの首を取ってエルサレムへ持って行ったが、その武器は自分の天幕に置いた。
Gikuha ni David ang ulo sa Filistihanon ug gidala kini ngadto sa Jerusalem, apan gibutang niya ang iyang hinagiban sulod sa iyang tolda.
55 サウルはダビデがあのペリシテびとに向かって出ていくのを見て、軍の長アブネルに言った、「アブネルよ、この若者はだれの子か」。アブネルは言った、「王よ、あなたのいのちにかけて誓います。わたしは知らないのです」。
Sa pagkakita ni Saul kang David nga migawas gikan sa pagpakig-away batok sa Filistihanon, nangutana siya kang Abner, ang kapitan sa mga kasundalohan, “Abner, kang kinsang anak kining batan-ong lalaki? Mitubag si Abner, “Ingon nga buhi ka, O hari, wala ako masayod.”
56 王は言った、「この若者がだれの子か、尋ねてみよ」。
Miingon ang hari, “Pangutan-a kadtong nasayod, kinsang anak kining batan-on.”
57 ダビデが、あのペリシテびとを殺して帰ってきた時、アブネルは、ペリシテびとの首を手に持っている彼を、サウルの前に連れて行った。
Sa nakabalik na si David gikan sa pagpatay kang Goliat, gikuha siya ni Abner, ug gidala siya sa atubangan ni Saul bitbit ang ulo ni Goliat sa iyang kamot.
58 サウルは彼に言った、「若者よ、あなたはだれの子か」。ダビデは答えた、「あなたのしもべ、ベツレヘムびとエッサイの子です」。
Miingon si Saul kaniya, “Kang kinsa kang anak, batan-ong lalaki? Ug mitubag si David, “Anak ako sa imong sulugoon nga si Jesse nga taga-Bethlehem.”
