< ルカの福音書 20 >
1 或 日イエス宮にて民を教へ、福音を宣べゐ給ふとき、祭司長・學者らは、長老どもと共に近づき來り、
Og det skjedde en av dagene mens han lærte folket i templet og forkynte evangeliet, da stod yppersteprestene og de skriftlærde frem sammen med de eldste
2 イエスに語りて言ふ『なにの權威をもて此 等の事をなすか、此の權威を授けし者は誰か、我らに告げよ』
og sa til ham: Si oss: Med hvad myndighet gjør du dette, eller hvem er det som har gitt dig denne myndighet?
3 答へて言ひ給ふ『われも一言なんぢらに問はん、答へよ。
Men han svarte og sa til dem: Også jeg vil spørre eder om en ting; si mig:
Johannes' dåp, var den fra himmelen eller fra mennesker?
5 彼ら互に論じて言ふ『もし「天より」と言はば「なに故かれを信ぜざりし」と言はん。
Men de samrådde sig med hverandre og sa: Sier vi: Fra himmelen, da sier han: Hvorfor trodde I ham da ikke?
6 もし「人より」と言はんか、民みなヨハネを預言者と信ずるによりて、我らを石にて撃たん』
Men sier vi: Fra mennesker, da stener hele folket oss; for de tror fullt og fast at Johannes var en profet.
Og de svarte at de ikke visste hvor den var fra.
8 イエス言ひたまふ『われも何の權威をもて此 等の事をなすか、汝らに告げじ』
Da sa Jesus til dem: Så sier heller ikke jeg eder med hvad myndighet jeg gjør dette.
9 かくて次の譬を民に語りいで給ふ『ある人、葡萄園を造りて農夫どもに貸し、遠く旅立して久しくなりぬ。
Han begynte da å si denne lignelse til folket: En mann plantet en vingård og leide den ut til vingårdsmenn og drog utenlands for lange tider.
10 時 至りて、葡萄園の所得を納めしめんとて、一人の僕を農夫の許に遣ししに、農夫ども之を打ちたたき、空手にて歸らしめたり。
Og da tiden kom, sendte han en tjener til vingårdsmennene, forat de skulde gi ham av vingårdens frukt; men vingårdsmennene slo ham, og lot ham gå bort med tomme hender.
11 又ほかの僕を遣ししに、之をも打ちたたき、辱しめ、空手にて歸らしめたり。
Og han blev ved og sendte en annen tjener; men de slo også ham og hånte ham og lot ham gå bort med tomme hender.
12 なほ三度めの者を遣ししに、之をも傷つけて逐ひ出したり。
Og han blev ved og sendte en tredje; men de slo også ham til blods og kastet ham ut.
13 葡萄園の主いふ「われ何を爲さんか。我が愛しむ子を遣さん、或は之を敬ふなるべし」
Da sa vingårdens herre: Hvad skal jeg gjøre? Jeg vil sende min sønn, den elskede; de vil da vel undse sig for ham.
14 農夫ども之を見て互に論じて言ふ「これは世嗣なり。いざ殺して其の嗣業を我らの物とせん」
Men da vingårdsmennene fikk se ham, la de op råd med hverandre og sa: Dette er arvingen; la oss slå ham ihjel, så arven kan bli vår!
15 かくてこれを葡萄園の外に逐ひ出して殺せり。さらば葡萄園の主かれらに何を爲さんか、
Og de kastet ham ut av vingården og slo ham ihjel. Hvad skal nu vingårdens herre gjøre med dem?
16 來りてかの農夫どもを亡し、葡萄園を他の者どもに與ふべし』人々これを聽きて言ふ『然はあらざれ』
Han skal komme og drepe disse vingårdsmenn og overgi vingården til andre. Da de hørte det, sa de: Det må aldri skje!
17 イエス彼らに目を注めて言ひ給ふ『されば「造家者らの棄てる石は、これぞ隅の首石となれる」と録されたるは何ぞや。
Men han så på dem og sa: Hvad er da dette som er skrevet: Den sten som bygningsmennene forkastet, den er blitt hjørnesten?
18 凡そその石の上に倒るる者は碎け、又その石、人の上に倒るれば、その人を微塵にせん』
Hver den som faller på denne sten, han skal knuses; men den som den faller på, ham skal den smuldre til støv.
19 此のとき學者・祭司長ら、イエスに手をかけんと思ひたれど、民を恐れたり。この譬の己どもを指して言ひ給へるを悟りしに因る。
Og de skriftlærde og yppersteprestene søkte å få lagt hånd på ham i samme stund; men de fryktet for folket; for de skjønte at det var om dem han hadde sagt denne lignelse.
20 かくて彼ら機を窺ひ、イエスを司の支配と權威との下に付さんとて、その言を捉ふるために、義人の樣したる間諜どもを遣したれば、
Og efterat de nogen tid hadde voktet på ham, sendte de lurere, som lot som de var rettferdige, for å fange ham i ord, så de kunde overgi ham til øvrigheten og til landshøvdingens makt.
21 其の者どもイエスに問ひて言ふ『師よ、我らは汝の正しく語り、かつ教へ、外貌を取らず、眞をもて神の道を教へ給ふを知る。
Og de spurte ham og sa: Mester! vi vet at du taler og lærer rett og gjør ikke forskjell på folk, men lærer Guds vei i sannhet;
22 われら貢をカイザルに納むるは、善きか、惡しきか』
er det oss tillatt å gi keiseren skatt, eller ikke?
Men han merket deres list og sa til dem:
24 『デナリを我に見せよ。これは誰の像、たれの號なるか』『カイザルのなり』と答ふ。
Vis mig en penning! Hvis billede og påskrift har den? De svarte: Keiserens.
25 イエス言ひ給ふ『さらばカイザルの物はカイザルに、神の物は神に納めよ』
Da sa han til dem: Så gi da keiseren hvad keiserens er, og Gud hvad Guds er!
26 かれら民の前にて其の言をとらへ得ず、且その答を怪しみて默したり。
Og de var ikke i stand til å fange ham i ord i folkets påhør, og de undret sig over hans svar, og tidde.
27 また復活なしと言張るサドカイ人の或 者ども、イエスに來り問ひて言ふ、
Men det kom nogen av sadduseerne til ham, de som nekter at det er nogen opstandelse, og de spurte ham og sa:
28 『師よ、モーセは、人の兄弟もし妻あり子なくして死なば、其の兄弟かれの妻を娶りて、兄弟のために嗣子を擧ぐべしと、我らに書き遣したり。
Mester! Moses har foreskrevet oss at når en manns gifte bror dør og ikke har barn, da skal hans bror ta hans hustru til ekte og opreise sin bror avkom.
29 さて茲に七人の兄弟ありて、兄、妻を娶り、子なくして死に、
Nu var det syv brødre; og den første tok sig en hustru og døde barnløs.
og den tredje tok henne, og likeså alle syv; de efterlot ikke barn, og døde.
Til sist døde også kvinnen.
33 されば復活の時、この女は誰の妻たるべきか、七人これを妻としたればなり』
Hvem iblandt dem skal nu få kvinnen til hustru i opstandelsen? for alle syv har jo hatt henne til hustru.
34 イエス言ひ給ふ『この世の子らは娶り嫁ぎすれど、 (aiōn )
Og Jesus sa til dem: Denne verdens barn tar til ekte og gis til ekte; (aiōn )
35 かの世に入るに、死人の中より甦へるに相應しとせらるる者は、娶り嫁ぎすることなし。 (aiōn )
men de som aktes verdige til å få del i hin verden og i opstandelsen fra de døde, de hverken tar til ekte eller gis til ekte; (aiōn )
36 彼 等ははや死ぬること能はざればなり。御使たちに等しく、また復活の子どもにして、神の子供たるなり。
for de kan ikke mere dø, for de er englene like og er Guds barn, idet de er opstandelsens barn.
37 死にたる者の甦へる事は、モーセも柴の條に、主を「アブラハムの神、イサクの神、ヤコブの神」と呼びて之を示せり。
Men at de døde står op, det har også Moses gitt til kjenne, der hvor det tales om tornebusken, når han kaller Herren Abrahams Gud og Isaks Gud og Jakobs Gud;
38 神は死にたる者の神にあらず、生ける者の神なり。それ神の前には皆 生けるなり』
men han er ikke de dødes Gud, men de levendes; for de lever alle for ham.
39 學者のうちの或 者ども答へて『師よ、善く言ひ給へり』と言ふ。
Da svarte nogen av de skriftlærde og sa: Mester! du taler vel.
For de vågde ikke mere å spørre ham om noget.
41 イエス彼らに言ひたまふ『如何なれば人々、キリストをダビデの子と言ふか。
Men han sa til dem: Hvorledes kan det sies at Messias er Davids sønn?
42 ダビデ自ら詩 篇に言ふ「主わが主に言ひたまふ、
David selv sier jo i Salmenes bok: Herren sa til min herre: Sett dig ved min høire hånd,
43 われ汝の敵を汝の足臺となすまでは、わが右に坐せよ」
til jeg får lagt dine fiender til skammel for dine føtter!
44 ダビデ斯く彼を主と稱ふれば、爭でその子ならんや』
David kaller ham altså herre; hvorledes kan han da være hans sønn?
45 民の皆ききをる中にて、イエス弟子たちに言ひ給ふ、
Men i hele folkets påhør sa han til sine disipler:
46 『學者らに心せよ。彼らは長き衣を著て歩むことを好み、市場にての敬禮、會堂の上座、饗宴の上席を喜び、
Vokt eder for de skriftlærde, som gjerne vil gå i side klær og gjerne vil la sig hilse på torvene og ha de øverste seter i synagogene og sitte øverst ved gjestebudene;
47 また寡婦らの家を呑み、外見をつくりて長き祈をなす。其の受くる審判は更に嚴しからん』
de som opeter enkers hus og for et syns skyld holder lange bønner! Disse skal få dess hårdere dom.