< Katuma 10 >
1 Urunu ma rani ani pen nu kaisariya niza nimeme Karniliyas, una je uma soja nan nigo sa atisa Italiya.
ανηρ δε τις ην εν καισαρεια ονοματι κορνηλιος εκατονταρχης εκ σπειρης της καλουμενης ιταλικης
2 Unu me makunna biyyau ba Asere, mi nan na hanna ameme wa tarsi Asere, mazi ma benki Ayahudawa ini kirfi gbardang, ama wuzi biringara ko ya uwui.
ευσεβης και φοβουμενος τον θεον συν παντι τω οικω αυτου ποιων τε ελεημοσυνας πολλας τω λαω και δεομενος του θεου διαπαντος
3 Uhana uganiya azumo kataru innu winjoro, abezime anyimo atiro tibi bibeu ba Asere ba ē ahira ameme bibeu me ba gunme, ''Karniliyas.''
ειδεν εν οραματι φανερως ωσει ωραν εννατην της ημερας αγγελον του θεου εισελθοντα προς αυτον και ειποντα αυτω κορνηλιε
4 Karniliyas ma riki bibeu bu gomo Asere aje ani hunzi, magu, ''nyanini izi una kura?'' Bibeu bi kadura ba gun me, ''biringara bu weme nan nu ningizi anabu aweme wa benki azesere, imum irengizi ahira ugomo Asere.''
ο δε ατενισας αυτω και εμφοβος γενομενος ειπεν τι εστιν κυριε ειπεν δε αυτω αι προσευχαι σου και αι ελεημοσυναι σου ανεβησαν εις μνημοσυνον ενωπιον του θεου
5 ''Ana me tuma anabu, uhan anipin nu yafa waka ayen desa atisa me sminu sa, a tisa me Bitrus.''
και νυν πεμψον εις ιοππην ανδρας και μεταπεμψαι σιμωνα ος επικαλειται πετρος
6 Ma ciki nigo nan saminu, desa akura ameme aciki ani kira nuraba.
ουτος ξενιζεται παρα τινι σιμωνι βυρσει ω εστιν οικια παρα θαλασσαν ουτος λαλησει σοι τι σε δει ποιειν
7 Sa bibeu me ba buki tize nan me madusa, Kaniliyas ma tit anwa re, anyimo arere akura ameme, nanu soja u inde unu tarsa Asere anyimo ama soja me sawa wuzi me katuma.
ως δε απηλθεν ο αγγελος ο λαλων τω κορνηλιω φωνησας δυο των οικετων αυτου και στρατιωτην ευσεβη των προσκαρτερουντων αυτω
8 Karniliyas bukiwe vat imumbe sa awuzi manno ma tumiwe uyafa.
και εξηγησαμενος αυτοις απαντα απεστειλεν αυτους εις την ιοππην
9 A amura uhana azumo anu tasi (inna atii uwui) wazin tanu sa wa hana mamu nan nipin me, Bitrus ma nyene ahira akunta barki mawu biringara.
τη δε επαυριον οδοιπορουντων εκεινων και τη πολει εγγιζοντων ανεβη πετρος επι το δωμα προσευξασθαι περι ωραν εκτην
10 Mano makunna ikomo, mazinu nyara imumare, mazin nu unyara imare sa madi rii, uganiya me aye wazin nu sira imare.
εγενετο δε προσπεινος και ηθελεν γευσασθαι παρασκευαζοντων δε εκεινων επεπεσεν επ αυτον εκστασις
11 Manno mā iri masa mazesere ma pokino ma iri iremum ituzo kasi iso, ire mum kasi ugudom udandang uzin nu tuzo anyimo unee, azin nu tuzo ini tikira kanazi.
και θεωρει τον ουρανον ανεωγμενον και καταβαινον επ αυτον σκευος τι ως οθονην μεγαλην τεσσαρσιν αρχαις δεδεμενον και καθιεμενον επι της γης
12 Anyimo a ini vat bibar bara binama ya-iro iti buna tinazi nan anu hungoapuru adize nan ni nyin ya zesere.
εν ω υπηρχεν παντα τα τετραποδα της γης και τα θηρια και τα ερπετα και τα πετεινα του ουρανου
13 Ine ini nigmirang nabuki tize nan me, ''hira, Bitrus, uweki u-rii.''
και εγενετο φωνη προς αυτον αναστας πετρε θυσον και φαγε
14 Bitrus magu, ''ane ani ba, ugomo Asere, mi inriza imum izenzen ba nani imim imadini ba.''
ο δε πετρος ειπεν μηδαμως κυριε οτι ουδεποτε εφαγον παν κοινον η ακαθαρτον
15 Ine ini nigmirang na kuri ni ē me; ''u-aye ukure, imumbe sa ugomo Asere ma kpico ini, kati ititi ini imum izenzen ba.''
και φωνη παλιν εκ δευτερου προς αυτον α ο θεος εκαθαρισεν συ μη κοινου
16 Iginome yakem kataru; abineme aziki isome uhana anyimo azesere.
τουτο δε εγενετο επι τρις και παλιν ανεληφθη το σκευος εις τον ουρανον
17 Uganiya me sa Bitrus mazi bidi bidi anyimo ati rome sa ma iri ma iri anabu sa Karniliyas matumi we wa turi ana tukum akura me, sawa iki una uhana akura me.
ως δε εν εαυτω διηπορει ο πετρος τι αν ειη το οραμα ο ειδεν και ιδου οι ανδρες οι απεσταλμενοι απο του κορνηλιου διερωτησαντες την οικιαν σιμωνος επεστησαν επι τον πυλωνα
18 Wanno wa isi ana kura me wa ikiwe nani saminu desa atisa me Bitrus a ma rāa abini me.
και φωνησαντες επυνθανοντο ει σιμων ο επικαλουμενος πετρος ενθαδε ξενιζεται
19 Uganiya sa Bitrus maizn nu basa iriba usuro utiro me sa ma wuzi, bibeu ba Asere bagun me, ''ira anawa taru wazin nu nyara uwe.''
του δε πετρου ενθυμουμενου περι του οραματος ειπεν αυτω το πνευμα ιδου ανδρες τρεις ζητουσιν σε
20 Hira utuu udusa nigo nan we. Kati udi ba dusa nigo nan we, ''barki mimani matuma we.''
αλλα αναστας καταβηθι και πορευου συν αυτοις μηδεν διακρινομενος διοτι εγω απεσταλκα αυτους
21 Bitrus matuu maha ahira anabu magu, ''mimani desa izinnu nyara me, nyanizi ya ayeni?''
καταβας δε πετρος προς τους ανδρας τους απεσταλμενους απο του κορνηλιου προς αυτον ειπεν ιδου εγω ειμι ον ζητειτε τις η αιτια δι ην παρεστε
22 Wanno wagu, ''unaje uma soja mani nizame Karniliyas una kadura kani matarsa ugomo Asere, mazin nu rusa uririn vat anyimo ayahudawa me mani desa bibeu birere ba Asere batu mi me agi ma ē ma kunna kadura ahira ameme.''
οι δε ειπον κορνηλιος εκατονταρχης ανηρ δικαιος και φοβουμενος τον θεον μαρτυρουμενος τε υπο ολου του εθνους των ιουδαιων εχρηματισθη υπο αγγελου αγιου μεταπεμψασθαι σε εις τον οικον αυτου και ακουσαι ρηματα παρα σου
23 Biturs titi we wa ē wa cukuno nigome nan we. Anu henu me sa wa rani uyafa waka tibime.
εισκαλεσαμενος ουν αυτους εξενισεν τη δε επαυριον ο πετρος εξηλθεν συν αυτοις και τινες των αδελφων των απο της ιοππης συνηλθον αυτω
24 Innu sana ahira ukure sawa ribe ukaisariya, Karniliyas me ma nyargi we; Manno ma kiti anu henu umeme nan na roni ameme amamu.
και τη επαυριον εισηλθον εις την καισαρειαν ο δε κορνηλιος ην προσδοκων αυτους συγκαλεσαμενος τους συγγενεις αυτου και τους αναγκαιους φιλους
25 Ya cukuno uganiya sa Bitrus ma ribe, Karniliyas ma gurna nan me manno ma tunguno ma nonziko me.
ως δε εγενετο εισελθειν τον πετρον συναντησας αυτω ο κορνηλιος πεσων επι τους ποδας προσεκυνησεν
26 Bitrus manno ma hirza me, ''magun me hira utonno unubo mani kasi hu.''
ο δε πετρος αυτον ηγειρεν λεγων αναστηθι καγω αυτος ανθρωπος ειμι
27 Uganiya me sa Bitrus mazin tize nan me, ma ribe ahira ameme makem anabu gbardang wa orno ahira inde.
και συνομιλων αυτω εισηλθεν και ευρισκει συνεληλυθοτας πολλους
28 Manno magun we, ''shi ina acce asheme irusa daki ya wuna urii unu wa yahudawa ma uzi nironi nani maka iso uye nani nire nikura sas. Ugomo Asere magun me kati iireni nan na namadini nani unu zenzen.
εφη τε προς αυτους υμεις επιστασθε ως αθεμιτον εστιν ανδρι ιουδαιω κολλασθαι η προσερχεσθαι αλλοφυλω και εμοι ο θεος εδειξεν μηδενα κοινον η ακαθαρτον λεγειν ανθρωπον
29 Ine ini ya wuna ma aye azome mataraba, uganiya me sa ya titi mi ma ikiwe barki anime ma iko shi nyanizi yatu ma ahira am agi in ē.''
διο και αναντιρρητως ηλθον μεταπεμφθεις πυνθανομαι ουν τινι λογω μετεπεμψασθε με
30 Karniliyas magu, ''tiye ti nazi sata aka rep uganiya uginome, inze biringara uhana (azuma kataru) akura am, manno ma iri aye maturi in tirunga ti lau.
και ο κορνηλιος εφη απο τεταρτης ημερας μεχρι ταυτης της ωρας ημην νηστευων και την εννατην ωραν προσευχομενος εν τω οικω μου και ιδου ανηρ εστη ενωπιον μου εν εσθητι λαμπρα
31 Magun Karniliyas Asere ma kunna biringara buwe me, ubengizi wanabu wa una ugomo Asere ma ringin hu.
και φησιν κορνηλιε εισηκουσθη σου η προσευχη και αι ελεημοσυναι σου εμνησθησαν ενωπιον του θεου
32 Barki anime tuma uye uyafa, maka titawe unani za ni saminu desa atisa me Bitrus. Ma ciki akura asaminu, sa arani ani kira nuraba.
πεμψον ουν εις ιοππην και μετακαλεσαι σιμωνα ος επικαλειται πετρος ουτος ξενιζεται εν οικια σιμωνος βυρσεως παρα θαλασσαν ος παραγενομενος λαλησει σοι
33 (Inka ma aye madi buki tize nan hu.)
εξαυτης ουν επεμψα προς σε συ τε καλως εποιησας παραγενομενος νυν ουν παντες ημεις ενωπιον του θεου παρεσμεν ακουσαι παντα τα προστεταγμενα σοι υπο του θεου
34 Bitrus mā poki anyo ameme magu, ''kadure, kani ugomo Asere ma beziz uhar zina ba.
ανοιξας δε πετρος το στομα ειπεν επ αληθειας καταλαμβανομαι οτι ουκ εστιν προσωποληπτης ο θεος
35 Usuro anime, anyimo anabo vat unu tarsa Asere nan desa ma wuza imum iriri imumu ukaba Asere.
αλλ εν παντι εθνει ο φοβουμενος αυτον και εργαζομενος δικαιοσυνην δεκτος αυτω εστιν
36 Shi irusan kadura me sa ma tumi anu isra'ila, uganiya sama bu abanga ariri, unata iriba ahira a Yeso, desa memani ugomo Asere vat.
τον λογον ον απεστειλεν τοις υιοις ισραηλ ευαγγελιζομενος ειρηνην δια ιησου χριστου ουτος εστιν παντων κυριος
37 Shi inna ace ashime irusa, abanga aginome, sa awuzi anyimo Ayahudawa ani ugalili, uganiya me sa Yahya mabuki abanga u zorso anabo.
υμεις οιδατε το γενομενον ρημα καθ ολης της ιουδαιας αρξαμενον απο της γαλιλαιας μετα το βαπτισμα ο εκηρυξεν ιωαννης
38 Abanga a Yeso unu nozari, ane ani ugomo Asere ma inki me sas nan bibeu ba Asere ubezi. Makuri mareje innu wuza imum iriri nan nu hamza andesa bibeu bi zenzen ba tirzi we, barki Asere mazi nigo nan me.
ιησουν τον απο ναζαρετ ως εχρισεν αυτον ο θεος πνευματι αγιω και δυναμει ος διηλθεν ευεργετων και ιωμενος παντας τους καταδυναστευομενους υπο του διαβολου οτι ο θεος ην μετ αυτου
39 Haru anu bezi wani, usuro u timumu tige sa mā wuzi vat amanyanga ma yahudawa nan na anyimo urshalima, mimani Yeso sa wā hume, usuro ukotiko ume azesere utiti.
και ημεις εσμεν μαρτυρες παντων ων εποιησεν εν τε τη χωρα των ιουδαιων και εν ιερουσαλημ ον ανειλον κρεμασαντες επι ξυλου
40 Unu gino me, Asere ahirza me, u wui utaru ugomo Asere mā buki anabu Yeso ma hira.
τουτον ο θεος ηγειρεν τη τριτη ημερα και εδωκεν αυτον εμφανη γενεσθαι
41 Azo usuro vat anabu, usuro andesa ugomo Asere mamu zaukawe dati haru acce aru, andesa tare ti sii nigo nan me uganiya me sa ahirza me anyimo icau.
ου παντι τω λαω αλλα μαρτυσιν τοις προκεχειροτονημενοις υπο του θεου ημιν οιτινες συνεφαγομεν και συνεπιομεν αυτω μετα το αναστηναι αυτον εκ νεκρων
42 Ma hem haru tibu anabu tize tumeme, tikuri tirusi memani Asere azauka me, ma wuzi we tize tini kabbo usuro andesa wa vengize nan nadesa wazi mu kizi.
και παρηγγειλεν ημιν κηρυξαι τω λαω και διαμαρτυρασθαι οτι αυτος εστιν ο ωρισμενος υπο του θεου κριτης ζωντων και νεκρων
43 Usuro ahira ame vat anu kurizizo uyize wa bezi, urusa umeme barki vat desa manya kadure ahira ameme madi kem ukpico umadini usuro uni za nu meme.
τουτω παντες οι προφηται μαρτυρουσιν αφεσιν αμαρτιων λαβειν δια του ονοματος αυτου παντα τον πιστευοντα εις αυτον
44 Uganiya sa Bitrus mazin tize abanga atimumum tigino me, bibeu bu gomo Asere batuu ahira andesa wazinnu kunna tize tumeme.
ετι λαλουντος του πετρου τα ρηματα ταυτα επεπεσεν το πνευμα το αγιον επι παντας τους ακουοντας τον λογον
45 Anabu sa wa rani anyimo ani gura nanu tarsa utize, ta Asere sa wa hem inni gbari vat andesa wa ē nigo nan Bitrus wa iri imum ibiyau, barki ukem ubibeu ba Asere sa ba-tuu anyimo anabu.
και εξεστησαν οι εκ περιτομης πιστοι οσοι συνηλθον τω πετρω οτι και επι τα εθνη η δωρεα του αγιου πνευματος εκκεχυται
46 Barki wa kunna anabu wazin tize in are lem wanno wa nonziko ugomo Asere. Bitrus manno makabirka.
ηκουον γαρ αυτων λαλουντων γλωσσαις και μεγαλυνοντων τον θεον τοτε απεκριθη ο πετρος
47 ''Nani uye marani sa madi karti azoro anabo in gmei, barki we wakaba bibeu ba ASere kasi haru.''
μητι το υδωρ κωλυσαι δυναται τις του μη βαπτισθηναι τουτους οιτινες το πνευμα το αγιον ελαβον καθως και ημεις
48 Manno mabuki azorowe anyimo aniza ni Yeso. Wanno wagun me ma cukuno nan we uhana tire tiye.
προσεταξεν τε αυτους βαπτισθηναι εν τω ονοματι του κυριου τοτε ηρωτησαν αυτον επιμειναι ημερας τινας