< Proverbi 3 >
1 Figliuol mio, non dimenticare il mio insegnamento, e il tuo cuore osservi i miei comandamenti,
Aking anak, huwag kalimutan ang aking mga utos, at isapuso ang aking mga katuruan,
2 perché ti procureranno lunghi giorni, anni di vita e di prosperità.
dahil ang haba ng mga araw at mga taon ng buhay at kapayapaan ang idadagdag ng mga ito sa iyo.
3 Bontà e verità non ti abbandonino; lègatele al collo, scrivile sulla tavola del tuo cuore;
Huwag hayaang lisanin ka ng pagiging tapat sa tipan at pagiging katiwa-tiwala, itali ito ng magkasama sa iyong leeg, isulat ito sa kaloob-looban ng iyong puso.
4 troverai così grazia e buon senno agli occhi di Dio e degli uomini.
Pagkatapos ikaw ay makakahanap ng pabor at mabuting reputasyon sa paningin ng Diyos at ng tao.
5 Confidati nell’Eterno con tutto il cuore, e non t’appoggiare sul tuo discernimento.
Magtiwala kay Yahweh ng buong puso at huwag umasa sa sarili mong pang-unawa;
6 Riconoscilo in tutte le tue vie, ed egli appianerà i tuoi sentieri.
sa lahat ng iyong ginagawa ay kilalanin siya at gagawin niyang matuwid ang iyong mga landas.
7 Non ti stimar savio da te stesso; temi l’Eterno e ritirati dal male;
Huwag maging marunong sa iyong sariling mga mata; matakot kay Yahweh at talikuran ang kasamaan.
8 questo sarà la salute del tuo corpo, e un refrigerio alle tue ossa.
Ito ay kagalingan sa iyong laman at inuming makapagpanibagong sigla para sa iyong katawan.
9 Onora l’Eterno con i tuoi beni e con le primizie d’ogni tua rendita;
Parangalan si Yahweh ng iyong kayamanan at ng mga unang bunga ng lahat ng iyong ani,
10 i tuoi granai saran ripieni d’abbondanza e i tuoi tini traboccheranno di mosto.
at ang iyong mga kamalig ay mapupuno at ang iyong mga bariles ay aapaw, puno ng bagong alak.
11 Figliuol mio, non disdegnare la correzione dell’Eterno, e non ti ripugni la sua riprensione;
Aking anak, huwag hamakin ang disiplina ni Yahweh at huwag mapoot sa kaniyang pagsaway,
12 ché l’Eterno riprende colui ch’egli ama, come un padre il figliuolo che gradisce.
dahil dinidisiplina ni Yahweh ang kaniyang mga minamahal, katulad ng pakikitungo ng ama sa kaniyang anak na nakalulugod sa kaniya.
13 Beato l’uomo che ha trovato la sapienza, e l’uomo che ottiene l’intelligenza!
Siya na nakasusumpong ng karunungan ay masaya, siya din ay nakakuha ng kaunawaan.
14 Poiché il guadagno ch’essa procura è preferibile a quel dell’argento, e il profitto che se ne trae val più dell’oro fino.
Ang matatamo ninyo sa karunungan ay mas mabuti kaysa sa maibibigay ng pilak at ang pakinabang ay mas mabuti kaysa sa ginto.
15 Essa è più pregevole delle perle, e quanto hai di più prezioso non l’equivale.
Ang karunungan ay mas mahalaga kaysa sa mga hiyas at wala sa mga ninanais mo ang maikukumpara sa kaniya.
16 Lunghezza di vita è nella sua destra; ricchezza e gloria nella sua sinistra.
Mayroon siyang haba ng mga araw sa kaniyang kanang kamay; sa kaniyang kaliwang kamay ay mga kayamanan at karangalan.
17 Le sue vie son vie dilettevoli, e tutti i suoi sentieri sono pace.
Ang kaniyang mga daan ay mga daan ng kabaitan at lahat ng kaniyang mga landas ay kapayapaan.
18 Essa è un albero di vita per quei che l’afferrano, e quei che la ritengon fermamente sono beati.
Siya ay isang puno ng buhay sa mga humahawak dito, ang mga kumakapit dito ay masasaya.
19 Con la sapienza l’Eterno fondò la terra, e con l’intelligenza rese stabili i cieli.
Sa pamamagitan ng karunungan itinatag ni Yahweh ang mundo, sa pamamagitan ng pang-unawa itinayo niya ang kalangitan.
20 Per la sua scienza gli abissi furono aperti, e le nubi distillano la rugiada.
Sa pamamagitan ng kaniyang kaalaman, ang mga kailaliman ay bumukas at ibinagsak ng mga ulap ang kanilang hamog.
21 Figliuol mio, queste cose non si dipartano mai dagli occhi tuoi! Ritieni la saviezza e la riflessione!
Aking anak, panatilihin ang mahusay na pagpapasya at talas ng pag-iisip, at huwag mawala ang paningin sa mga ito.
22 Esse saranno la vita dell’anima tua e un ornamento al tuo collo.
Ang mga ito ay buhay sa iyong kaluluwa at isang palamuti ng pabor para isuot sa iyong leeg.
23 Allora camminerai sicuro per la tua via, e il tuo piede non inciamperà.
Pagkatapos ikaw ay lalakad sa iyong daan sa kaligtasan at ang iyong paa ay hindi madarapa;
24 Quando ti metterai a giacere non avrai paura; giacerai, e il sonno tuo sarà dolce.
kapag ikaw ay humiga, hindi ka matatakot; kapag ikaw ay humiga, ang iyong tulog ay magiging mahimbing.
25 Non avrai da temere i sùbiti spaventi, né la ruina degli empi, quando avverrà;
Huwag matakot sa biglaang pagkakilabot o pagkawasak na idinulot ng mga masasama, kapag dumating ang mga ito,
26 perché l’Eterno sarà la tua sicurezza, e preserverà il tuo piede da ogn’insidia.
dahil si Yahweh ay nasa iyong tabi at iingatan ang iyong paa na huwag mahuli sa bitag.
27 Non rifiutare un benefizio a chi vi ha diritto, quand’è in tuo potere di farlo.
Huwag ipagkait ang mabuti sa mga karapat-dapat dito, kapag nasa iyong kapangyarihan upang kumilos.
28 Non dire al tuo prossimo: “Va’ e torna” e “te lo darò domani”, quand’hai di che dare.
Huwag sabihin sa iyong kapwa, “pumunta ka, at bumalik muli at bukas ibibigay ko ito,” kapag ang pera ay nasa iyo.
29 Non macchinare il male contro il tuo prossimo, mentr’egli abita fiducioso con te.
Huwag gumawa ng plano para makasakit ng iyong kapwa— siya na nakatira sa malapit at nagtitiwala sa iyo.
30 Non intentar causa ad alcuno senza motivo, allorché non t’ha fatto alcun torto.
Huwag makipagtalo sa isang tao ng walang dahilan, kapag wala siyang ginawa para saktan ka.
31 Non portare invidia all’uomo violento, e non scegliere alcuna delle sue vie;
Huwag kainggitan ang isang marahas na tao o piliin ang kahit na ano sa kaniyang mga paraan.
32 poiché l’Eterno ha in abominio l’uomo perverso, ma l’amicizia sua è per gli uomini retti.
Dahil ang sinungaling na tao ay kasuklam-suklam kay Yahweh, nguniit dinadala niya ang matuwid na tao sa kaniyang pagtitiwala.
33 La maledizione dell’Eterno è nella casa dell’empio, ma egli benedice la dimora dei giusti.
Ang sumpa ni Yahweh ay nasa tahanan ng masasamang tao, ngunit pinagpapala niya ang tahanan ng mga matuwid.
34 Se schernisce gli schernitori, fa grazia agli umili.
Kinukutya niya ang mga nangungutya, ngunit ibinibigay niya ang kaniyang pabor sa mga taong may mababang loob.
35 I savi erederanno la gloria, ma l’ignominia è la parte degli stolti.
Ang mga marurunong na tao ay nagmamana nang karangalan, ngunit ang mga hangal ay iaangat sa kanilang kahihiyan.