Proverbi 3
1 Figliuol mio, non dimenticare il mio insegnamento, e il tuo cuore osservi i miei comandamenti,
Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
2 perché ti procureranno lunghi giorni, anni di vita e di prosperità.
kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
3 Bontà e verità non ti abbandonino; lègatele al collo, scrivile sulla tavola del tuo cuore;
Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
4 troverai così grazia e buon senno agli occhi di Dio e degli uomini.
Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
5 Confidati nell’Eterno con tutto il cuore, e non t’appoggiare sul tuo discernimento.
Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
6 Riconoscilo in tutte le tue vie, ed egli appianerà i tuoi sentieri.
sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
7 Non ti stimar savio da te stesso; temi l’Eterno e ritirati dal male;
Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
8 questo sarà la salute del tuo corpo, e un refrigerio alle tue ossa.
Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
9 Onora l’Eterno con i tuoi beni e con le primizie d’ogni tua rendita;
Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
10 i tuoi granai saran ripieni d’abbondanza e i tuoi tini traboccheranno di mosto.
ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
11 Figliuol mio, non disdegnare la correzione dell’Eterno, e non ti ripugni la sua riprensione;
Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
12 ché l’Eterno riprende colui ch’egli ama, come un padre il figliuolo che gradisce.
kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
13 Beato l’uomo che ha trovato la sapienza, e l’uomo che ottiene l’intelligenza!
Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
14 Poiché il guadagno ch’essa procura è preferibile a quel dell’argento, e il profitto che se ne trae val più dell’oro fino.
Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
15 Essa è più pregevole delle perle, e quanto hai di più prezioso non l’equivale.
Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
16 Lunghezza di vita è nella sua destra; ricchezza e gloria nella sua sinistra.
Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
17 Le sue vie son vie dilettevoli, e tutti i suoi sentieri sono pace.
Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
18 Essa è un albero di vita per quei che l’afferrano, e quei che la ritengon fermamente sono beati.
Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
19 Con la sapienza l’Eterno fondò la terra, e con l’intelligenza rese stabili i cieli.
Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
20 Per la sua scienza gli abissi furono aperti, e le nubi distillano la rugiada.
Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
21 Figliuol mio, queste cose non si dipartano mai dagli occhi tuoi! Ritieni la saviezza e la riflessione!
Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
22 Esse saranno la vita dell’anima tua e un ornamento al tuo collo.
Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
23 Allora camminerai sicuro per la tua via, e il tuo piede non inciamperà.
Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
24 Quando ti metterai a giacere non avrai paura; giacerai, e il sonno tuo sarà dolce.
kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
25 Non avrai da temere i sùbiti spaventi, né la ruina degli empi, quando avverrà;
Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
26 perché l’Eterno sarà la tua sicurezza, e preserverà il tuo piede da ogn’insidia.
kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
27 Non rifiutare un benefizio a chi vi ha diritto, quand’è in tuo potere di farlo.
Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
28 Non dire al tuo prossimo: “Va’ e torna” e “te lo darò domani”, quand’hai di che dare.
Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
29 Non macchinare il male contro il tuo prossimo, mentr’egli abita fiducioso con te.
Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
30 Non intentar causa ad alcuno senza motivo, allorché non t’ha fatto alcun torto.
Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
31 Non portare invidia all’uomo violento, e non scegliere alcuna delle sue vie;
Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
32 poiché l’Eterno ha in abominio l’uomo perverso, ma l’amicizia sua è per gli uomini retti.
Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
33 La maledizione dell’Eterno è nella casa dell’empio, ma egli benedice la dimora dei giusti.
Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
34 Se schernisce gli schernitori, fa grazia agli umili.
Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
35 I savi erederanno la gloria, ma l’ignominia è la parte degli stolti.
Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
