< Proverbi 24 >
1 Non portare invidia ai malvagi, e non desiderare di star con loro,
Kada ka yi ƙyashin mugaye, kada ka yi sha’awar ƙungiyarsu;
2 perché il loro cuore medita rapine, e le loro labbra parlan di nuocere.
gama leɓunansu suna maganar tā-da-na-zaune-tsaye ne.
3 La casa si edifica con la sapienza, e si rende stabile con la prudenza;
Ta wurin hikima ce ake gina gida, kuma ta wurin fahimi ake kafa ta;
4 mediante la scienza, se ne riempiono le stanze d’ogni specie di beni preziosi e gradevoli.
ta wurin sani ɗakunanta sukan cika da kyawawan kayayyaki masu daraja.
5 L’uomo savio è pien di forza, e chi ha conoscimento accresce la sua potenza;
Mutum mai hikima yana da iko sosai, kuma mutum mai sani yakan ƙaru da ƙarfi;
6 infatti, con savie direzioni potrai condur bene la guerra, e la vittoria sta nel gran numero de’ consiglieri.
don yin yaƙi kana bukatar bishewa, kuma don ka yi nasara kana bukatar mashawarta masu yawa.
7 La sapienza è troppo in alto per lo stolto; egli non apre mai la bocca alla porta di città.
Hikima ta yi wa wawa nisa ƙwarai a cikin taro a ƙofar gari ba shi da ta cewa.
8 Chi pensa a mal fare sarà chiamato esperto in malizia.
Duk mai ƙulla mugunta za a ɗauka shi mai kuta hargitsi ne.
9 I disegni dello stolto sono peccato, e il beffardo è l’abominio degli uomini.
Makircin wawa zunubi ne, mutane kuma sukan yi ƙyamar mai ba’a.
10 Se ti perdi d’animo nel giorno dell’avversità, la tua forza è poca.
In ba ka da ƙarfi a lokacin wahala, ka tabbatar kai marar ƙarfi ne sosai!
11 Libera quelli che son condotti a morte, e salva quei che, vacillando, vanno al supplizio.
Ka kuɓutar da waɗanda ake ja zuwa inda za a kashe su; ka riƙe waɗanda suke tangaɗi zuwa wajen yanka.
12 Se dici: “Ma noi non ne sapevamo nulla!…” Colui che pesa i cuori, non lo vede egli? Colui che veglia sull’anima tua non lo sa forse? E non renderà egli a ciascuno secondo le opere sue?
In kuka ce, “Ai, ba mu san wani abu a kai wannan ba,” shi da yake awon ba shi da zuciyar ganewa ne? Shi da yake tsare ranka bai sani ba ne? Ba zai sāka wa kowane mutum bisa ga abin da ya aikata ba?
13 Figliuol mio, mangia del miele perché è buono; un favo di miele sarà dolce al tuo palato.
Ka sha zuma, ɗana, ka sha zuma gama tana da kyau; zuma daga kaki yana da zaƙi a harshenka.
14 Così conosci la sapienza per il bene dell’anima tua! Se la trovi, c’è un avvenire, e la speranza tua non sarà frustrata.
Ka kuma san cewa hikima tana da zaƙi ga rai; in ka same ta, akwai sa zuciya ta nan gaba dominka, kuma sa zuciyarka ba za tă zama a banza ba.
15 O empio, non tendere insidie alla dimora del giusto! non devastare il luogo ove riposa!
Kada ka kwanta kana fako kamar ɗan iska don ƙwace gidan adali, kada ka ƙwace masa wurin zama;
16 ché il giusto cade sette volte e si rialza, ma gli empi son travolti dalla sventura.
gama ko da adali ya fāɗi sau bakwai, yakan tashi kuma, amma bala’i kan kwantar da mugaye.
17 Quando il tuo nemico cade, non ti rallegrare; quand’è rovesciato, il cuor tuo non ne gioisca,
Kada ka yi dariya sa’ad da abokin gāba ya fāɗi; sa’ad da ya yi tuntuɓe, kada ka yi farin ciki,
18 che l’Eterno nol vegga e gli dispiaccia e non storni l’ira sua da lui.
in ba haka ba in Ubangiji ya gani ba zai amince ba ya kuma juye fushinsa daga gare shi.
19 Non t’irritare a motivo di chi fa il male, e non portare invidia agli empi;
Kada ka ji tsoro saboda masu mugunta ko ka yi ƙyashin mugaye,
20 perché non c’è avvenire per il malvagio; la lucerna degli empi sarà spenta.
gama mugu ba shi da zuciya ta nan gaba, kuma fitilar mugaye za tă mutu.
21 Figliuol mio, temi l’Eterno e il re, e non far lega cogli amatori di novità;
Ka ji tsoron Ubangiji da kuma sarki, ɗana, kuma kada ka haɗa kai da masu tayarwa,
22 la loro calamità sopraggiungerà improvvisa, e chi sa la triste fine dei loro anni?
gama za a tura waɗannan biyu zuwa hallaka nan da nan, kuma wa ya sani irin bala’in da za su iya kawowa?
23 Anche queste sono massime dei Savi. Non è bene, in giudizio, aver de’ riguardi personali.
Waɗannan ma maganganun masu hikima ne, Nunan sonkai a shari’a ba shi da kyau.
24 Chi dice all’empio: “Tu sei giusto”, i popoli lo malediranno, lo esecreranno le nazioni.
Duk wanda ya ce wa mai laifi, “Ba ka da laifi”, mutane za su la’ance shi al’umma kuma za tă ce ba a san shi ba.
25 Ma quelli che sanno punire se ne troveranno bene, e su loro scenderanno benedizione e prosperità.
Amma zai zama da lafiya ga duk waɗanda suka hukunta masu laifi, kuma babban albarka zai zo a kansu.
26 Dà un bacio sulle labbra chi dà una risposta giusta.
Amsa da take ta gaskiya tana kamar sumba a leɓuna.
27 Metti in buon ordine gli affari tuoi di fuori, metti in assetto i tuoi campi, poi ti fabbricherai la casa.
Ka gama aikinka ka kuma shirya gonakinka; bayan haka, ka gina gidanka.
28 Non testimoniare, senza motivo, contro il tuo prossimo; vorresti tu farti ingannatore con le tue parole?
Kada ka ba da shaida a kan maƙwabcinka ba tare da isashen dalili ba, ko ka yi amfani da leɓunanka ka yi ruɗu.
29 Non dire: “Come ha fatto a me così farò a lui; renderò a costui secondo l’opera sua”.
Kada ka ce, “Zan yi masa kamar yadda ya yi mini; zan rama abin da wannan mutum ya yi mini.”
30 Passai presso il campo del pigro e presso la vigna dell’uomo privo di senno;
Na wuce cikin gonar rago, na wuce cikin gonar inabin mutumin da ba shi da azanci;
31 ed ecco le spine vi crescean da per tutto, i rovi ne coprivano il suolo, e il muro di cinta era in rovina.
ƙayayyuwa sun yi girma ko’ina, ciyayi sun rufe ƙasar, katangar duwatsu duk ta rushe.
32 Considerai la cosa, e mi posi a riflettere; e da quel che vidi trassi una lezione:
Na yi tunani a zuciyata na kuwa koyi darasi daga abin da na gani.
33 Dormire un po’, sonnecchiare un po’, incrociare un po’ le mani per riposare…
Ɗan barci, ɗan gyangyaɗi, ɗan naɗin hannuwa don a huta,
34 e la tua povertà verrà come un ladro, e la tua indigenza, come un uomo armato.
sai talauci ya shigo maka kamar’yan fashi rashi kuma ya zo maka kamar mai hari.