Proverbi 22
1 La buona riputazione è da preferirsi alle molte ricchezze; e la stima, all’argento e all’oro.
Një nam i mirë është më i pëlqyeshëm se pasuritë e mëdha, dhe hiri është më i pëlqyeshëm se argjendi dhe ari.
2 Il ricco e il povero s’incontrano; l’Eterno li ha fatti tutti e due.
I pasuri dhe i varfëri kanë këtë të përbashkët: të dy i ka bërë Zoti.
3 L’uomo accorto vede venire il male, e si nasconde; ma i semplici tirano innanzi, e ne portan la pena.
Njeriu i matur e shikon të keqen dhe fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje dhe dënohen.
4 Il frutto dell’umiltà e del timor dell’Eterno è ricchezza e gloria e vita.
Çmimi i përvujtërisë është frika e Zotit, pasuria, lavdia dhe jeta.
5 Spine e lacci sono sulla via del perverso; chi ha cura dell’anima sua se ne tien lontano.
Ferra dhe leqe gjenden në udhën e të çoroditurit; kush kujdeset për jetën e vet rri larg tyre.
6 Inculca al fanciullo la condotta che deve tenere; anche quando sarà vecchio non se e dipartirà.
Mësoji fëmijës rrugën që duhet të ndjekë, dhe ai nuk do të largohet prej saj edhe kur të plaket.
7 Il ricco signoreggia sui poveri, e chi prende in prestito è schiavo di chi presta.
I pasuri sundon mbi të varfërit, dhe huamarrësi është skllav i huadhënësit.
8 Chi semina iniquità miete sciagura, e la verga della sua collera è infranta.
Kush mbjell padrejtësi ka për të korrur telashe dhe shufra e zemërimit të tij do të asgjesohet.
9 L’uomo dallo sguardo benevolo sarà benedetto, perché dà del suo pane al povero.
Njeriu me sy dashamirës do të bekohet, sepse i jep bukë të varfërit.
10 Caccia via il beffardo, se n’andranno le contese, e cesseran le liti e gli oltraggi.
Përzëre tallësin dhe grindjet do të ikin bashkë me të; po, grindjet dhe fyerjet do të pushojnë.
11 Chi ama la purità del cuore e ha la grazia sulle labbra, ha il re per amico.
Kush e do pastërtinë e zemrës dhe ka hir mbi buzët do ta ketë shok mbretin.
12 Gli occhi dell’Eterno proteggono la scienza, ma egli rende vane le parole del perfido.
Sytë e Zotit ruajnë dijen, por ai i bën të kota fjalët e të pabesit.
13 Il pigro dice: “Là fuori c’è un leone; sarò ucciso per la strada”.
Përtaci thotë: “Jashtë ka një luan; do të vritem rrugës”.
14 La bocca delle donne corrotte è una fossa profonda; colui ch’è in ira all’Eterno, vi cadrà dentro.
Goja e gruas që shkel kurorën është një gropë e thellë; ai që ka zemëruar Zotin do të bjerë në të.
15 La follia è legata al cuore del fanciullo, ma la verga della correzione l’allontanerà da lui.
Marrëzia lidhet me zemrën e fëmijës, por shufra e korrigjimit do ta largojë prej saj.
16 Chi opprime il povero, l’arricchisce; chi dona al ricco, non fa che impoverirlo.
Ai që shtyp të varfërin për t’u pasuruar dhe ai që i jep të pasurit, me siguri do të varfërohet.
17 Porgi l’orecchio e ascolta le parole dei Savi ed applica il cuore alla mia scienza.
Vëru veshin dhe dëgjo fjalët e të urtëve, dhe jepja zemrën dijes sime.
18 Ti sarà dolce custodirle in petto, e averle tutte pronte sulle tue labbra.
sepse për ty do të jetë e këndshme t’i ruash në intimitetin tënd dhe t’i kesh të gjitha gati mbi buzët e tua.
19 Ho voluto istruirti oggi, sì, proprio te, perché la tua fiducia sia posta nell’Eterno.
Me qëllim që besimin tënd ta kesh te Zoti, sot të kam mësuar, po, pikërisht ty.
20 Non ho io già da tempo scritto per te consigli e insegnamenti
A nuk të kam shkruar në të kaluarën aforizma që kanë të bëjnë me këshillimin dhe diturinë,
21 per farti conoscere cose certe, parole vere, onde tu possa risponder parole vere a chi t’interroga?
në mënyrë që të njohësh sigurinë e fjalëve të së vërtetës, me qëllim që t’u përgjigjesh me fjalë të vërteta atyre që të dërgojnë?
22 Non derubare il povero perch’è povero, e non opprimere il misero alla porta;
Mos e vidh të varfërin, sepse është i varfër, dhe mos e shtyp të mjerin te porta,
23 ché l’Eterno difenderà la loro causa, e spoglierà della vita chi avrà spogliato loro.
sepse Zoti do të mbrojë çështjen e tyre dhe do t’u heqë jetën atyre që i kanë zhveshur.
24 Non fare amicizia con l’uomo iracondo e non andare con l’uomo violento,
Mos lidh miqësi me njeriun zemërak dhe mos u shoqëro me njeriun idhnak,
25 che tu non abbia ad imparare le sue vie e ad esporre a un’insidia l’anima tua.
që të mos mësosh rrugët e tij dhe të mos gjesh një kurth për shpirtin tënd.
26 Non esser di quelli che dan la mano, che fanno sicurtà per debiti.
Mos u bëj si ata që japin dorën si garanci, që bëhen garant për borxhet e të tjerëve.
27 Se non hai di che pagare, perché esporti a farti portar via il letto?
Në qoftë se nuk ke asgjë me se të paguash, pse duhet të të heqë shtratin poshtë vetes?
28 Non spostare il termine antico, che fu messo dai tuoi padri.
Mos e luaj kufirin e vjetër, të vendosur nga etërit e tu.
29 Hai tu veduto un uomo spedito nelle sue faccende? Egli starà al servizio dei re; non starà al servizio della gente oscura.
A ke parë një njeri të papërtueshëm në punën e tij? Ai do të paraqitet në prani të mbretit dhe nuk do të qëndrojë para njerëzve të humbur.
