Proverbi 15
1 La risposta dolce calma il furore, ma la parola dura eccita l’ira.
Đối đáp êm dịu làm nguôi cơn giận, trả lời xẳng xớm như lửa thêm dầu.
2 La lingua dei savi è ricca di scienza, ma la bocca degli stolti sgorga follia.
Lưỡi người khôn truyền thông tri thức, miệng người dại tuôn chảy điên rồ.
3 Gli occhi dell’Eterno sono in ogni luogo, osservando i cattivi ed i buoni.
Mắt Chúa Hằng Hữu ở khắp mọi nơi, xét xem người ác lẫn người thiện lành.
4 La lingua che calma, è un albero di vita, ma la lingua perversa strazia lo spirito.
Lưỡi hiền lành là cây sự sống; lưỡi gian ngoa phá hại tâm linh.
5 L’insensato disdegna l’istruzione di suo padre, ma chi tien conto della riprensione diviene accorto.
Con cãi lời cha là con ngu dại; con nghe sửa dạy mới là con ngoan.
6 Nella casa del giusto v’è grande abbondanza, ma nell’entrate dell’empio c’è turbolenza.
Nhà người công chính là kho tàng quý giá, lợi tức người gian tà đem lại đủ thứ rối ren.
7 Le labbra dei savi spargono scienza, ma non così il cuore degli stolti.
Môi người khôn truyền rao tri thức; lòng người dại thì chẳng được gì.
8 Il sacrifizio degli empi è in abominio all’Eterno, ma la preghiera degli uomini retti gli è grata.
Tế lễ người ác là vật Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng lời người ngay cầu nguyện được Chúa hài lòng.
9 La via dell’empio è in abominio all’Eterno, ma egli ama chi segue la giustizia.
Đường người ác bị Chúa Hằng Hữu chán ghét, nhưng người theo đường công chính được Chúa yêu thương.
10 Una dura correzione aspetta chi lascia la diritta via; chi odia la riprensione morrà.
Bỏ đường chính bị cực hình chắc chắn, ghét khuyên răn bị tiêu diệt chẳng sai.
11 Il soggiorno de’ morti e l’abisso stanno dinanzi all’Eterno; quanto più i cuori de’ figliuoli degli uomini! (Sheol h7585)
Âm Phủ và Hỏa Ngục, Chúa Hằng Hữu còn thấy suốt. Huống hồ chi lòng dạ loài người! (Sheol h7585)
12 Il beffardo non ama che altri lo riprenda; egli non va dai savi.
Người nhạo báng không đến gần người khôn, vì sợ phải nghe lời quở trách.
13 Il cuore allegro rende ilare il volto, ma quando il cuore è triste, lo spirito è abbattuto.
Lòng khoái lạc làm mặt mày vui vẻ; dạ ưu phiền làm héo hắt tâm linh.
14 Il cuor dell’uomo intelligente cerca la scienza, ma la bocca degli stolti si pasce di follia.
Lòng thông sáng đi tìm tri thức, miệng người ngu ăn nói điên rồ.
15 Tutt’i giorni dell’afflitto sono cattivi, ma il cuor contento è un convito perenne.
Lòng ưu sầu thấy ngày nào cũng ngày hoạn nạn; lòng vui mừng lúc nào cũng yến tiệc liên miên.
16 Meglio poco col timor dell’Eterno, che gran tesoro con turbolenza.
Thà ít của mà kính sợ Chúa Hằng Hữu, hơn là có nhiều tài sản mà bối rối cặp theo.
17 Meglio un piatto d’erbe, dov’è l’amore, che un bove ingrassato, dov’è l’odio.
Thà một bát rau mà yêu thương nhau, hơn là ăn thịt bò với lòng ganh ghét.
18 L’uomo iracondo fa nascere contese, ma chi è lento all’ira acqueta le liti.
Người nóng tính thường gây xung đột; người ôn hòa dàn xếp đôi bên.
19 La via del pigro è come una siepe di spine, ma il sentiero degli uomini retti è piano.
Đường người biếng nhác như có rào gai ngăn chặn, đường người ngay lành luôn quang đãng hanh thông.
20 Il figliuol savio rallegra il padre, ma l’uomo stolto disprezza sua madre.
Con khôn vui lòng cha; con ngu khinh dể mẹ.
21 La follia è una gioia per chi è privo di senno, ma l’uomo prudente cammina retto per la sua via.
Người dại dột cho u mê là hay; nhưng người khôn lúc nào cũng chọn đường ngay.
22 I disegni falliscono, dove mancano i consigli; ma riescono, dove son molti i consiglieri.
Kế hoạch thất bại, vì không có người tính kế; kế hoạch thành công, nhờ có mưu sĩ tài cao.
23 Uno prova allegrezza quando risponde bene; e com’è buona una parola detta a tempo!
Lời khéo đáp khiến lòng vui vẻ; lời đúng lúc quý giá biết bao!
24 Per l’uomo sagace la via della vita mena in alto e gli fa evitare il soggiorno de’ morti, in basso. (Sheol h7585)
Đường sống của người khôn dẫn lên cao; lánh xa âm phủ ở dưới thấp. (Sheol h7585)
25 L’Eterno spianta la casa dei superbi, ma rende stabili i confini della vedova.
Chúa Hằng Hữu phá nhà người kiêu ngạo, nhưng Ngài giữ vững ranh giới người góa bụa.
26 I pensieri malvagi sono in abominio all’Eterno, ma le parole benevole son pure agli occhi suoi.
Chúa Hằng Hữu ghê tởm mưu gian ác, nhưng lời trong sạch được Chúa hài lòng.
27 Chi è avido di lucro conturba la sua casa, ma chi odia i regali vivrà.
Người tham lợi đem rối rắm vào nhà, người khước từ hối lộ được sống an vui.
28 Il cuor del giusto medita la sua risposta, ma la bocca degli empi sgorga cose malvage.
Người công chính lựa câu đối đáp cách thận trọng; người gian tà thốt lời độc địa không đắn đo.
29 L’Eterno è lungi dagli empi, ma ascolta la preghiera dei giusti.
Chúa Hằng Hữu lánh xa người mưu ác, nhưng nghe người công chính cầu xin.
30 Uno sguardo lucente rallegra il cuore; una buona notizia impingua l’ossa.
Mắt thấy cảnh đẹp khiến lòng vui vẻ; tai nghe tin lành xương cốt nở nang.
31 L’orecchio attento alla riprensione che mena a vita, dimorerà fra i savi.
Ai chịu nghe phê bình xây dựng, sẽ ở giữa đám người khôn ngoan.
32 Chi rigetta l’istruzione disprezza l’anima sua, ma chi dà retta alla riprensione acquista senno.
Ai khước từ khuyên răn, ghét chính linh hồn mình; người nghe lời sửa dạy sẽ trở nên thông sáng.
33 Il timor dell’Eterno è scuola di sapienza; e l’umiltà precede la gloria.
Kính sợ Chúa Hằng Hữu thật là khôn ngoan, đức tính khiêm nhu mang lại vinh dự.
