Proverbi 1
1 Proverbi di Salomone, figliuolo di Davide, re d’Israele;
Przypowieści Salomona, syna Dawidowego, króla Izraelskiego,
2 perché l’uomo conosca la sapienza e l’istruzione, e intenda i detti sensati;
Dla poznania mądrości i ćwiczenia, ku wyrozumieniu powieści roztropnych;
3 perché riceva istruzione circa l’assennatezza, la giustizia, l’equità, la dirittura;
Dla pojęcia ćwiczenia w rozumie, w sprawiedliwości, w sądzie i w prawości;
4 per dare accorgimento ai semplici, e conoscenza e riflessione al giovane.
Dla podania prostakom ostrożności, młodemu umiejętności, i opatrzności.
5 Il savio ascolterà, e accrescerà il suo sapere; l’uomo intelligente ne ritrarrà buone direzioni
Tych gdy mądry słuchać będzie, przybędzie mu nauki, a roztropny w radach opatrzniejszy będzie,
6 per capire i proverbi e le allegorie, le parole dei savi e i loro enigmi.
Aby zrozumiał przypowieści, i wykłady ich, słowa mądrych i zagadki ich.
7 Il timore dell’Eterno è il principio della scienza; gli stolti disprezzano la sapienza e l’istruzione.
Bojaźń Pańska jest początkiem umiejętności; ale głupi mądrością i ćwiczeniem gardzą.
8 Ascolta, figliuol mio, l’istruzione di tuo padre e non ricusare l’insegnamento di tua madre;
Słuchaj, synu mój! ćwiczenia ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
9 poiché saranno una corona di grazia sul tuo capo, e monili al tuo collo.
Bo to przyda wdzięczności głowie twojej, i będzie łańcuchem kosztownym szyi twojej.
10 Figliuol mio, se i peccatori ti vogliono sedurre, non dar loro retta.
Synu mój! jeżliby cię namawiali grzesznicy, nie przyzwalaj.
11 Se dicono: “Vieni con noi; mettiamoci in agguato per uccidere; tendiamo insidie senza motivo all’innocente;
Jeźlićby rzekli: Pójdź z nami, czyhajmy na krew, zasadźmy się na niewinnego bez przyczyny;
12 inghiottiamoli vivi, come il soggiorno de’ morti, e tutt’interi come quelli che scendon nella fossa; (Sheol h7585)
Pożremyż ich żywo, jako grób, a całkiem, jako zstępujących w dół; (Sheol h7585)
13 noi troveremo ogni sorta di beni preziosi, empiremo le nostre case di bottino;
Wszelkiej majętności kosztownej nabędziemy, napełnimy domy nasze korzyścią;
14 tu trarrai a sorte la tua parte con noi, non ci sarà fra noi tutti che una borsa sola”
Rzuć między nas los twój; mieszek jeden wszyscy mieć będziemy.
15 figliuol mio, non t’incamminare con essi; trattieni il tuo piè lungi dal loro sentiero;
Synu mójâ nie chodźże z nimi w drogę; zawściągnij nogi twojej od ścieżek ich.
16 poiché i loro piedi corrono al male ed essi s’affrettano a spargere il sangue.
Albowiem nogi ich ku złemu bieżą, i spieszą się na wylanie krwi.
17 Si tende invano la rete dinanzi a ogni sorta d’uccelli;
Bo jako próżno zastawiają sieci przed oczyma wszelkiego ptaka skrzydlastego:
18 ma costoro pongono agguati al loro proprio sangue, e tendono insidie alla stessa loro vita.
Tak i ci na krew swoję czyhają, a zasadzają się na duszę swoję.
19 Tal è la sorte di chiunque è avido di guadagno; esso toglie la vita a chi lo possiede.
Takieć są ścieszki każdego czyhającego na zysk, który duszę pana swego odbiera.
20 La sapienza grida per le vie, fa udire la sua voce per le piazze;
Mądrość na dworzu woła, głos swój na ulicach wydaje.
21 nei crocicchi affollati ella chiama, all’ingresso delle porte, in città, pronunzia i suoi discorsi:
W największym zgiełku woła, u wrót bram, w miastach powieści swoje opowiada, mówiąc:
22 “Fino a quando, o scempi, amerete la scempiaggine? fino a quando gli schernitori prenderanno gusto a schernire e gli stolti avranno in odio la scienza?
Prostacy! dokądże się kochać będziecie w prostocie? a naśmiewcy pośmiewisko miłować będziecie? a głupi nienawidzieć umiejętności będziecie?
23 Volgetevi a udire la mia riprensione; ecco, io farò sgorgare su voi lo spirito mio, vi farò conoscere le mie parole…
Nawróćcież się na karanie moje; oto wam wydam ducha mojego, a podam wam do znajomości słowa moje.
24 Ma poiché, quand’ho chiamato avete rifiutato d’ascoltare, quand’ho steso la mano nessun vi ha badato,
Ponieważem wołała, a nie chcieliście; wyciągałam rękę moję, a nie był, ktoby uważał;
25 anzi avete respinto ogni mio consiglio e della mia correzione non ne avete voluto sapere,
Owszem odrzuciliście wszystkę radę moję, a karności mojej nie chcieliście przyjąć;
26 anch’io mi riderò delle vostre sventure, mi farò beffe quando lo spavento vi piomberà addosso;
Przetoż ja w zginieniu waszem śmiać się będę, będę z was szydziła, gdy przyjdzie, czego się strachacie.
27 quando lo spavento vi piomberà addosso come una tempesta quando la sventura v’investirà come un uragano, e vi cadranno addosso la distretta l’angoscia.
Gdy przyjdzie jako spustoszenie, czego się strachacie, i gdy zginienie wasze przypadnie jako wicher, gdy przyjdzie na was ucisk i utrapienie;
28 Allora mi chiameranno, ma io non risponderò; mi cercheranno con premura ma non mi troveranno.
Tedy mię wzywać będą, a nie nie wysłucham; szukać mię będą z poranku, a nie znajdą mię.
29 Poiché hanno odiato la scienza e non hanno scelto il timor dell’Eterno
Przeto, iż mieli w nienawiści umiejętność, a bojaźni Pańskiej nie obrali sobie,
30 e non hanno voluto sapere dei miei consigli e hanno disdegnato ogni mia riprensione,
Ani przestawali na radzie mijej, ale gardzili wszelką karnością moją:
31 si pasceranno del frutto della loro condotta, e saranno saziati dei loro propri consigli.
Przetoż będą używać owocu dróg swoich, a radami swemi nasyceni będą.
32 Poiché il pervertimento degli scempi li uccide, e lo sviarsi degli stolti li fa perire;
Bo odwrócenie prostaków pozabija ich, a szczęście głupich wytraci ich.
33 ma chi m’ascolta se ne starà al sicuro, sarà tranquillo, senza paura d’alcun male”.
Ale kto mię słucha, bezpiecznie mieszkać będzie, a będzie wolny od strachu złych rzeczy.
