Proverbi 3

1 Figliuol mio, non dimenticare il mio insegnamento; E il cuor tuo guardi i miei comandamenti;

Anak ko, ayaw hikalimti ang akong Kasugoan; Apan pabantayi sa imong kasingkasing ang akong mga sugo:

2 Perchè ti aggiungeranno lunghezza di giorni, Ed anni di vita, e prosperità.

Kay ang kadugayon sa mga adlaw, ug mga tuig sa kinabuhi, Ug pakigdait, sila igadugang kanimo.

3 Benignità e verità non ti abbandoneranno; Legateli in su la gola, scrivili in su la tavola del tuo cuore;

Ayaw pagpabiyaa kanimo ang kalolot ug kamatuoran: Ihigot mo sila sa imong liog; Isulat mo sila ibabaw sa papan sa imong kasingkasing:

4 E tu troverai grazia e buon senno Appo Iddio, ed appo gli uomini.

Aron ikaw makakaplag sa kalomo ug maayong salabutan Sa atubangan sa Dios aug sa tawo.

5 Confidati nel Signore con tutto il tuo cuore; E non appoggiarti in su la tua prudenza.

Sumalig ka kang Jehova sa bug-os mong kasingkasing, Ug ayaw pagsalig sa imong kaugagalingong salabutan:

6 Riconoscilo in tutte le tue vie, Ed egli addirizzerà i tuoi sentieri.

Sa tanan nimong mga dalan ilha siya, Ug siya magamando sa imong mga alagianan.

7 Non reputarti savio appo te stesso; Temi il Signore, e ritratti dal male.

Ayaw pagpakamaalamon sa imong kaugalingong mga mata; Kahadlokan mo si Jehova, ug pahalayo gikan sa dautan:

8 [Ciò] sarà una medicina al tuo bellico, Ed un inaffiamento alle tue ossa.

Kana mahimong kaayohan sa imong pusod, Ug utok sa imong mga bukog.

9 Onora il Signore con le tue facoltà, E con le primizie d'ogni tua rendita;

Pasidunggi si Jehova pinaagi sa imong manggad, Ug sa mga inunahang bunga sa tanan mong abut:

10 Ed i tuoi granai saran ripieni di beni in ogni abbondanza, E le tue tina traboccheranno di mosto.

Aron ang imong mga kamalig mapuno sa kadaghan, Ug ang imong pug-anan magaawas sa bag-ong vino.

11 Figliuol mio, non disdegnar la correzione del Signore; E non ti rincresca il suo gastigamento;

Anak ko, ayaw pagtamaya ang pagcastigo ni Jehova; Ni magsubo ka sa iyang pagbadlong:

12 Perciocchè il Signore gastiga chi egli ama; Anzi come un padre il figliuolo [ch]'egli gradisce.

Kay kinsa kadto nga gihigugma ni Jehova iyang ginabadlong, Maingon sa usa ka amahan sa anak nga iyang gikahimut-an.

13 Beato l'uomo che ha trovata sapienza, E l'uomo che ha ottenuto intendimento.

Malipayon ang tawo nga makakaplag sa kaalam, Ug ang tawo nga makakab-ut sa pagsabut.

14 Perciocchè il traffico di essa [è] migliore che il traffico dell'argento, E la sua rendita [è migliore] che l'oro.

Kay ang pagpakabaton niini labi pang maayo kay sa pagmanggad sa salapi, Ug ang kaayohan niini labaw pa kay sa fino nga bulawan.

15 Ella [è] più preziosa che le perle; E tutto ciò che tu hai di più caro non la pareggia.

Siya labi pang bililhon kay sa mga rubi: Ug walay mausa sa mga butang nga imong ginatinguha nga ikatanding niana.

16 Lunghezza di giorni è alla sua destra; Ricchezza e gloria alla sua sinistra.

Ang hataas nga mga adlaw anaa sa iyang kamot nga too; Diha sa iyang kamot nga wala anaa ang bahandi ug kadungganan.

17 Le sue vie [son] vie dilettevoli, E tutti i suoi sentieri [sono] pace.

Ang iyang mga dalan maoy mga dalan sa kahimut-anan, Ug ang tanan niyang mga alagianan mga pakigdait.

18 Ella [è] un albero di vita a quelli che si appigliano ad essa; E beati coloro che la ritengono.

Siya maoy usa ka kahoy sa kinabuhi kanila nga mokupot kaniya: Ug malipayon ang tagsatagsa nga magahawid kaniya.

19 Il Signore ha fondata la terra con sapienza; Egli ha stabiliti i cieli con intendimento.

Si Jehova pinaagi sa kaalam mitukod sa yuta; Pinaagi sa pagsabut iyang gitukod ang kalangitan.

20 Per lo suo conoscimento gli abissi furono fessi, E l'aria stilla la rugiada.

Pinaagi sa iyang kinaadman ang mga kahiladman nangaabli, Ug ang kalangitan nagapatagas sa tun-og.

21 Figliuol mio, non dipartansi giammai [queste cose] dagli occhi tuoi; Guarda la ragione e l'avvedimento;

Anak ko, ayaw sila pagpabulaga gikan sa imong mga mata; Batoni ang halalum nga kaalam ug ang pagkabuotan:

22 E quelle saranno vita all'anima tua, E grazia alla tua gola.

Sa ingon niana sila mahimong kinabuhi alang sa imong kalag, Ug gracia sa imong liog.

23 Allora camminerai sicuramente per la tua via, Ed il tuo piè non incapperà.

Unya magalakat ikaw sa imong dalan nga may kasigurohan, Ug ang imong tiil dili mahapangdol.

24 Quando tu giacerai, non avrai spavento; E [quando] tu ti riposerai, il tuo sonno sarà dolce.

Sa diha nga ikaw mohigda, dili ka malisang: Oo, ikaw mohigda, ug ang imong pagkatulog matam-is.

25 Tu non temerai di subito spavento, Nè della ruina degli empi, quando ella avverrà.

Ayaw kalisang sa hinanali nga kahadlok, Ni sa pagkalaglag sa dautan, kong kini modangat:

26 Perciocchè il Signore sarà al tuo fianco, E guarderà il tuo piè, che non sia preso.

Kay si Jehova mao ang imong kasaligan, Ug magabantay sa imong tiil nga dili hidakpan.

27 Non negare il bene a quelli a cui è dovuto, Quando è in tuo potere di far[lo].

Ayaw pag ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, Sa diha nga kini anaa sa gahum sa imong kamot ang pagbuhat niini.

28 Non dire al tuo prossimo: Va', e torna, E domani te [lo] darò, se tu [l]'hai appo te.

Ayaw pag-ingon sa imong isigkatawo: Lakat, ug bumalik ka pagusab, Ug sa pagkaugma ako mohatag; Sa diha nga ikaw aduna na niana.

29 Non macchinare alcun male contro al tuo prossimo Che abita in sicurtà teco.

Ayaw pagtinguha sa kadautan batok sa imong isigkatawo, Sa makita mo nga siya nagapuyo sa kasigurohan tupad kanimo.

30 Non litigar con alcuno senza cagione, S'egli non ti ha fatto alcun torto.

Ayaw pagpakig-away sa usa ka tawo sa walay gipasikaran, Kong siya wala maghilabut kanimo.

31 Non portare invidia all'uomo violento, E non eleggere alcuna delle sue vie.

Ayaw kasinahi ang tawo nga malupigon, Ug ayaw pagpilia ang iyang mga dalan.

32 Perciocchè l'[uomo] perverso [è] cosa abbominevole al Signore; Ma [egli comunica] il suo consiglio con gli [uomini] diritti.

Kay ang tawo nga sukwahi maoy usa ka dulumtanan kang Jehova; Apan ang iyang pagpakighigala anaa uban sa mga tawong matul-id.

33 La maledizione del Signore [è] nella casa dell'empio; Ma egli benedirà la stanza de' giusti.

Ang pagpanghimaraut ni Jehova anaa sa balay sa dautan; Apan iyang pagapanalanginan ang puloy-anan sa tawong matarung.

34 Se egli schernisce gli schernitori, Dà altresì grazia agli umili.

Sa pagkatinuod siya nagayubit sa mga mayubiton; Apan siya nagahatag ug gracia sa mga mapainubsanon.

35 I savi possederanno la gloria; Ma gli stolti se ne portano ignominia.

Ang manggialamon makapanunod sa himaya; Apan ang kaulaw maoy makapauswag sa mga buang.