Levitico 25
1 IL Signore parlò ancora a Mosè nel monte di Sinai, dicendo:
И рече Господь к Моисею на горе Синайстей, глаголя:
2 Parla a' figliuoli d'Israele, e di' loro: Quando voi sarete entrati nel paese che io vi do, abbia la terra i suoi riposi, per maniera di Sabato al Signore.
глаголи сыном Израилевым и речеши к ним: егда внидете в землю, юже Аз даю вам, и почиет земля, юже Аз даю вам, субботы Господу.
3 Semina il tuo campo sei anni [continui], e pota la tua vigna [altresì] sei anni [continui], e ricogli la sua rendita.
Шесть лет да сееши ниву твою, и шесть лет да режеши виноград твой и собереши плод его:
4 Ma l'anno settimo siavi riposo di Sabato per la terra; [siavi] Sabato al Signore; non seminare [in esso] il tuo campo, e non potar la tua vigna.
в седмое же лето суббота, покой да будет земли, суббота Господня: нивы твоея сеяти и винограда твоего резати не будеши,
5 Non mietere ciò che sarà nato da sè stesso da' granelli caduti nella tua ricolta; e non vendemmiar le uve della vigna che tu non avrai potata; sia [quell'anno] anno di riposo per la terra.
и сама собою произрастающая нивы твоея да не пожнеши, и винограда отлучения твоего да не собереши: лето покоя будет земли.
6 E [ciò che sarà prodotto nell'anno del Sabato] della terra sarà per mangiarlo, a te, e al tuo servo, e alla tua serva, e al tuo mercenario, e al tuo avveniticcio, i quali dimoreranno appresso di te, e alle tue bestie domestiche,
И будут субботы земли яди тебе, и рабу твоему и рабыни твоей, и наемнику твоему и обиталнику прилежащему к тебе,
7 e alle fiere che [saranno] nel tuo paese; sia tutta la rendita di quell'anno per mangiare.
и скотом твоим и зверем сущым на земли твоей да будет всяк плод его в снедь.
8 Contati eziandio sette settimane di anni, sette volte sette anni; in maniera che il tempo delle sette settimane di anni ti sia [lo spazio di] quarantanove anni.
И исчислиши себе седмь лет покоя, седмь лет седмижды: и будут тебе седмь седмин лет, четыредесять девять лет.
9 E nel settimo mese, nel decimo [giorno] del mese, fa' passare un suon di tromba; fate passar la tromba per tutto il vostro paese, nel giorno de' purgamenti.
И возвестите трубным гласом во всей земли вашей месяца седмаго в десятый день месяца: в день очищения возвестите трубою во всей земли вашей.
10 E santificate l'anno cinquantesimo, e bandite franchigia nel paese, a tutti suoi abitanti; siavi quello il Giubileo; e [allora] ritorni ciascun di voi nella sua possessione, e alla sua famiglia.
И освятите лето, пятьдесятое лето, и разгласите оставление на земли всем живущым на ней: лето оставления знамение сие будет вам: и да отидет кийждо вас в притяжание свое, и кийждо во отечество свое отидете.
11 Quest'[è] il Giubileo; celebratelo ogni cinquantesimo anno; non seminate in esso, e non ricogliete ciò che in quell'anno sarà nato da sè stesso, e non vendemmiate [le vigne] che non saranno state potate.
Оставления знамение сие будет вам, лето пятьдесятое, лето будет вам: ни сеяти, ниже жати будете, еже само произникнет на ней, и да не объемлеши освященных (Богу) ея:
12 Perciocchè quello [è] il Giubileo; [sia]vi sacro; mangiate ciò che il campo produrrà [tolto] dal campo stesso.
яко оставления знамение есть, свято да будет вам: от нив ядите плоды ея:
13 In quest'anno del Giubileo, ritorni ciascun di voi nella sua possessione.
и в лето оставления знамения сего да возвратится кийждо в притяжание свое.
14 E quando tu farai qualche vendita al tuo prossimo, ovvero qualche compera, niun di voi rapisca il bene del suo fratello.
Аще же отдаси куплею ближнему твоему, или аще притяжеши от ближняго твоего, да не оскорбляет человек ближняго:
15 Compera dal tuo prossimo a ragione degli anni [scorsi] dopo il Giubileo; ed egli facciati la vendita a ragione degli anni della rendita.
по числу лет по знамении, да притяжеши от ближняго, по числу лет плодов да продастся тебе.
16 Secondo che vi saranno più o meno anni, accresci o scema il prezzo di ciò che tu compererai da lui; conciossiachè egli ti venda un certo numero di rendite.
Якоже аще более лет, умножит притяжание его, и якоже аще мнее лет, уменшит притяжание его: яко число плодов его, тако да продаст тебе.
17 E niun di voi rapisca il ben del suo prossimo; anzi abbi timore dell'Iddio tuo; perciocchè io [sono] il Signore Iddio vostro.
Да не оскорбит человек ближняго, и да убоишися Господа Бога твоего: Аз Господь Бог ваш.
18 Ed eseguite i miei statuti, e osservate le mie leggi, e mettetele in opera; e voi abiterete nel paese in sicurtà.
И сотворите вся оправдания Моя и вся суды Моя, сохраните же и сотворите я, и вселитеся на земли уповающе.
19 E la terra produrrà i suoi frutti, e voi ne mangerete a sazietà, e abiterete in essa in sicurtà.
И даст земля плоды своя, и снесте в сытость, и вселитеся на ней уповающе.
20 Che se pur dite: Che mangeremo l'anno settimo, se non seminiamo, e non ricogliamo le nostre rendite?
Аще же речете: что ясти будем в седмое лето сие, аще не сеем, ни собираем плодов своих,
21 Io comanderò alla mia benedizione che venga sopra voi l'anno sesto, e quell'anno produrrà frutto per tre anni.
и послю благословение Мое вам в лето шестое, и сотворит плоды своя на три лета:
22 E nell'anno ottavo voi seminerete, e mangerete del vecchio di quella ricolta, fino all'anno nono; voi mangerete del vecchio, finchè venga la ricolta di quell'[anno].
и посеете в лето осмое, и снесте от плодов ветхих даже до лета девятаго: дондеже приспеют плоды ея, снесте ветхая ветхих.
23 OR non vendansi le terre assolutamente; conciossiachè la terra [sia] mia; perciocchè voi [siete] forestieri, e fittaiuoli appresso di me.
И земля да не продастся во утверждение: Моя бо есть земля, яко пришелцы и приселницы вы есте предо Мною:
24 Perciò, date luogo di riscatto [delle terre] in tutto il paese della vostra possessione.
и по всей земли одержания вашего, искуп дадите земли.
25 Quando il tuo fratello sarà impoverito, e avrà venduto della sua possessione; se il suo prossimo parente, il qual per consanguinità avrà la ragion del riscatto, si presenta, egli potrà riscattar ciò che il suo fratello avrà venduto.
Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и продаст от одержания своего, да приидет ужик ближний ему и искупит продание брата своего.
26 Ma, se alcuno, non avendo parente che per consanguinità abbia la ragion del riscatto, ricovera da sè stesso il modo, e trova quanto gli fa bisogno per lo suo riscatto;
Аще же не будет кому ужика, и возможет рука его обрести доволен искуп его,
27 allora conti le annate dopo la sua vendita, e restituisca il soprappiù a colui a chi avrà fatta la vendita, e rientri nella sua possessione.
и исчислит лета продания его, и воздаст еже излише имать, человеку емуже продано бе оное, и возвратится во одержание свое.
28 Ma, s'egli non trova quanto gli fa bisogno per fargli il suo pagamento, resti quello ch'egli avrà venduto in man di colui che l'avrà comperato, fino all'anno del Giubileo; e nel Giubileo escane [il comperatore], e rientri [colui] nella sua possessione.
Аще же не обрящет рука его доволное, еже отдати ему, да будет проданое купившему е даже до шестаго лета оставления, и изыдет во оставление, и возвратится во одержание свое.
29 E quando alcuno avrà venduta una casa da abitare, in città murata, siavi podestà di riscatto fino all'anno compiuto dopo la sua vendita; sia il termine del suo riscatto un anno intiero.
Аще же кто продаст дом обитаемый во граде огражденнем, и будет искупление его, дондеже исполнится: лето дний будет искупление его.
30 Ma se non è ricomperata infra il compiersi di un anno intiero, quella casa che [è] in città murata resterà assolutamente in proprio a colui che l'avrà comperata, [e a' suoi] d'età in età; egli non sarà obbligato di uscirne nel Giubileo.
Аще же не искупит, дондеже скончается лето все, да укрепится дом сущий во граде имущем ограждение в твердость купившему его, в роды его, и не возвратится во оставление.
31 Ma le case delle ville, non intorniate di mura, sieno reputate come possessioni di terra; siavi ragion di riscatto per esse, ed escane [il comperatore] nel Giubileo.
Домы же иже на селех, имже несть окрест их ограждения, к селу земли да приложатся: искупуемы всегда да будут, и во оставление да возвратятся.
32 Ma, quant'è alle città de' Leviti, abbiano i Leviti in perpetuo ragion di ricompera in su le case delle città della lor possessione.
И гради левитстии, домы градов одержания их, искупуемы да будут всегда левитом.
33 E colui de' Leviti, che ricompererà [alcuna casa], esca fuori della casa venduta, e della città della possession [del venditore], nel Giubileo; perciocchè le case delle città de' Leviti sono la lor possessione nel mezzo de' figliuoli d'Israele.
И иже аще искупит от левит: и изыдет продание домов града одержания их во оставление, яко домы градов левитских одержание их, посреде сынов Израилевых.
34 Ma non vendansi i campi de' contorni delle lor città; perciocchè [sono] loro una possessione perpetua.
И села отделеная градом их да не продадутся, яко одержание вечное сие их есть.
35 E quando il tuo fratello sarà impoverito, e le sue facoltà saranno scadute appresso di te, porgigli la mano, forestiere o avveniticcio che egli si sia; acciocchè possa vivere appresso di te.
Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и изнеможет руками у тебе, заступи его яко пришелца и приселника, да поживет брат твой с тобою:
36 Non prender da lui usura nè profitto; e abbi timore dell'Iddio tuo, e [fa'] che il tuo fratello possa vivere appresso di te.
да не возмеши от него лихвы, ниже более (данаго), и убоишися Бога твоего: Аз Господь: и поживет брат твой с тобою.
37 Non dargli i tuoi danari ad usura, nè la tua vittuaglia a profitto.
Сребра твоего да не даси ему в лихву, и ради прибытка не даси ему пищей твоих.
38 Io [sono] il Signore Iddio vostro, che vi ho tratti fuor del paese di Egitto, per darvi il paese di Canaan, per essere vostro Iddio.
Аз Господь Бог ваш, изведый вы из земли Египетския, еже дати вам землю Ханаанску, яко быти Мне Богу вашему.
39 E quando il tuo fratello sarà impoverito appresso di te, e si sarà venduto a te, non adoperarlo in servitù da schiavo.
Аще же оубожает брат твой у тебе, и продастся тебе, да не поработает тебе работы рабския:
40 Stia appresso di te a guisa di mercenario [o] di avveniticcio; serva appresso di te fino all'anno del Giubileo.
аки наемник или пришлец да будет тебе, даже до лета оставления делати будет у тебе,
41 E allora egli si partirà d'appresso a te, insieme co' suoi figliuoli, e se ne ritornerà alla sua famiglia; e rientrerà nella possessione de' suoi padri.
и да изыдет от тебе, и дети его с ним в лето оставления, и да отидет в род свой, и во одержание отчее свое возвратится,
42 Perciocchè essi [sono] miei servitori, avendoli io tratti fuor del paese di Egitto; e però non sieno venduti nella maniera degli schiavi.
понеже раби Мои суть сии, ихже изведох из земли Египетския, да не продастся проданием рабиим:
43 Non signoreggiarlo con asprezza; anzi abbi timore dell'Iddio tuo.
да не отяготиши его трудом, и убоишися Господа Бога твоего.
44 Ma, quant'è al tuo servo, e alla tua serva, che hanno ad esser tuoi [in proprio], compera servi e serve d'infra le genti che saranno intorno a te.
И раб и рабыня, иже ще будут у тебе от язык, иже окрест тебе суть, от тех да притяжете раба и рабыню.
45 Anche ne potrete comperar de' figliuoli degli avveniticci che dimoreranno con voi; e delle lor famiglie che [saranno] appresso di voi, le quali essi avranno generate nel vostro paese; e quelli saranno vostri in proprio.
И от сынов приселничих, иже суть в вас, от сих притяжете, и от сродников их, елицы аще будут в земли вашей, да будут вам во одержание,
46 E tali potrete possedere, [e lasciare] a' vostri figliuoli dopo voi in proprietà ereditaria; e anche servirvi di loro in perpetuo; ma, quant'è a' vostri fratelli, figliuoli d'Israele, niuno [di voi] signoreggi il suo fratello con asprezza.
и да разделите я детем вашым по вас, и да будут вам во одержание во век: братии же вашея, сынов Израилевых, кийждо брата своего да не отяготит его в трудех.
47 E se il forestiere, o l'avveniticcio [che sarà] appresso di te, acquista delle facoltà, e il tuo fratello impoverisce appresso a lui, e si vende al forestiere, o all'avveniticcio [che sarà] appresso di te, o a [qualcuno di] stirpe di nazione straniera;
Аще же обрящет рука пришелца или приселника иже у тебе, и обнищав брат твой продастся к пришелцу или приселнику иже у тебе, или родившемуся от рода пришелча,
48 abbia egli podestà di riscatto, dopo essersi venduto; riscattilo alcuno de' suoi fratelli.
по продании ему, искуп да будет ему, един от братий его да искупит его:
49 Riscattilo il suo zio, o il figliuol del suo zio, o alcun [altro] suo carnal parente, della sua famiglia; ovvero, riscattisi egli stesso, se ne trova il modo.
брат отца его, или сын брата отца его, да искупит его, или от свойственных плоти племене его искупит его: аще же возможет рука его, искупит себе,
50 E faccia ragione col suo comperatore, dall'anno che gli si sarà venduto fino all'anno del Giubileo, e vadano i danari della sua vendita per lo numero degli anni ch'egli avrà servito; stia con lui come a giornate di mercenario.
да сочтется с притяжавшим его, от лета в неже продася ему даже до лета оставления, и будет сребро продания его аки день наемника: от лета до лета да будет с ним.
51 Se [vi sono] ancora molti anni [fino al Giubileo], restituisca a ragione di essi, de' danari della sua compera, per suo riscatto.
Аще же кому множае лет будет, против тех отдаст искуп свой, от сребра продания своего.
52 E se vi restano pochi anni fino all'anno del Giubileo, faccia ragione con lui; [e] restituisca il prezzo del suo riscatto, secondo il numero degli anni che gli [restano da servire].
Аще же мало останется от лет до лета оставления, и да сочтет ему по летом его, и отдаст искуп его аки наемник:
53 Stia con lui a guisa di mercenario annuale; non signoreggilo con asprezza nel tuo cospetto.
от года до года да будет с ним: да не отяготиши его трудом пред тобою.
54 E se pur non è riscattato in [alcuna di] queste [maniere], egli se ne uscirà l'anno del Giubileo, insieme coi suoi figliuoli.
Аше же не искупится по сим, да изыдет в лето оставления сам и дети его с ним:
55 Conciossiachè i figliuoli d'Israele mi [sieno] servi; sono miei servi, avendoli io tratti fuor del paese di Egitto. Io [sono] il Signore Iddio vostro.
яко Мои сынове Израилевы раби суть, отроцы Мои сии суть, ихже изведох из земли Египетския: Аз Господь Бог ваш.
