Proverbi 30

1 Detti di Agùr figlio di Iakè, da Massa. Dice quest'uomo: Sono stanco, o Dio, sono stanco, o Dio, e vengo meno,

Vortoj de Agur, filo de Jake. Profeta parolo de tiu viro al Itiel, al Itiel kaj Ukal.

2 perché io sono il più ignorante degli uomini e non ho intelligenza umana;

Mi estas la plej malklera homo, Kaj homan prudenton mi ne posedas.

3 non ho imparato la sapienza e ignoro la scienza del Santo.

Kaj mi ne lernis saĝon, Kaj pri la Sanktulo mi ne havas ekkonon.

4 Chi è salito al cielo e ne è sceso? Chi ha raccolto il vento nel suo pugno? Chi ha racchiuso le acque nel suo mantello? Chi ha fissato tutti i confini della terra? Come si chiama? Qual è il nome di suo figlio, se lo sai?

Kiu leviĝis en la ĉielon, kaj malleviĝis? Kiu kolektis la venton en siajn mankavojn? Kiu ligis la akvon en la veston? Kiu aranĝis ĉiujn limojn de la tero? Kia estas lia nomo? kaj kia estas la nomo de lia filo? Ĉu vi scias?

5 Ogni parola di Dio è appurata; egli è uno scudo per chi ricorre a lui.

Ĉiu diro de Dio estas pura; Li estas ŝildo por tiuj, kiuj Lin fidas.

6 Non aggiungere nulla alle sue parole, perché non ti riprenda e tu sia trovato bugiardo.

Ne aldonu al Liaj vortoj, Por ke Li ne punu vin, kaj por ke vi ne aperu mensoganto.

7 Io ti domando due cose, non negarmele prima che io muoia:

Du aferojn mi petis de Vi; Ne rifuzu al mi, antaŭ ol mi mortos:

8 tieni lontano da me falsità e menzogna, non darmi né povertà né ricchezza; ma fammi avere il cibo necessario,

Falsaĵon kaj mensogaĵon forigu de mi; Malriĉecon kaj riĉecon ne donu al mi; Nutru min per tiom da pano, kiom mi bezonas.

9 perché, una volta sazio, io non ti rinneghi e dica: «Chi è il Signore?», oppure, ridotto all'indigenza, non rubi e profani il nome del mio Dio.

Ĉar alie mi eble trosatiĝus kaj neus, kaj dirus: Kiu estas la Eternulo? Aŭ eble mi malriĉiĝus kaj ŝtelus, Kaj malbonuzus la nomon de mia Dio.

10 Non calunniare lo schiavo presso il padrone, perché egli non ti maledica e tu non ne porti la pena.

Ne kalumniu sklavon antaŭ lia sinjoro, Por ke li ne malbenu vin kaj vi ne fariĝu kulpulo.

11 C'è gente che maledice suo padre e non benedice sua madre.

Estas generacio, kiu malbenas sian patron Kaj ne benas sian patrinon;

12 C'è gente che si crede pura, ma non si è lavata della sua lordura.

Generacio, kiu estas pura en siaj okuloj Kaj tamen ne laviĝis de siaj malpuraĵoj;

13 C'è gente dagli occhi così alteri e dalle ciglia così altezzose!

Generacio, kiu tiel alte tenas siajn okulojn Kaj tiel levas siajn palpebrojn;

14 C'è gente i cui denti sono spade e i cui molari sono coltelli, per divorare gli umili eliminandoli dalla terra e i poveri in mezzo agli uomini.

Generacio, kies dentoj estas glavoj kaj kies makzeloj estas tranĉiloj, Por formanĝi la malriĉulojn de la tero kaj la mizerulojn inter la homoj.

15 La sanguisuga ha due figlie: «Dammi! Dammi!». Tre cose non si saziano mai, anzi quattro non dicono mai: «Basta!»:

Hirudo havas du filinojn, kiuj krias: Donu, donu; Ili tri neniam satiĝas. Kvar objektoj ne diras: Sufiĉe:

16 gli inferi, il grembo sterile, la terra mai sazia d'acqua e il fuoco che mai dice: «Basta!». (Sheol h7585)

Ŝeol; senfrukta ventro; la tero ne satiĝas de akvo; kaj la fajro ne diras: Sufiĉe. (Sheol h7585)

17 L'occhio che guarda con scherno il padre e disprezza l'obbedienza alla madre sia cavato dai corvi della valle e divorato dagli aquilotti.

Okulon, kiu mokas la patron Kaj malŝatas obeadon al la patrino, Elpikos korvoj ĉe la rivero kaj formanĝos aglidoj.

18 Tre cose mi sono difficili, anzi quattro, che io non comprendo:

Tri aferoj estas nekompreneblaj por mi, Kaj kvaran mi ne scias:

19 il sentiero dell'aquila nell'aria, il sentiero del serpente sulla roccia, il sentiero della nave in alto mare, il sentiero dell'uomo in una giovane.

La vojon de aglo en la aero; La vojon de serpento sur roko; La vojon de ŝipo meze de la maro; Kaj la vojon de viro ĉe virgulino.

20 Tale è la condotta della donna adultera: mangia e si pulisce la bocca e dice: «Non ho fatto niente di male!».

Tia estas la vojo de virino adultanta: Ŝi manĝas, viŝas la buŝon, Kaj diras: Mi faris nenian pekon.

21 Per tre cose freme la terra, anzi quattro cose non può sopportare:

Sub tri objektoj tremas la tero, Kaj kvar ĝi ne povas porti:

22 uno schiavo che diventi re, uno stolto che abbia viveri in abbondanza,

Sklavon, kiam li fariĝis reĝo; Malsaĝulon, kiam li tro satiĝis de pano;

23 una donna gia trascurata da tutti che trovi marito e una schiava che prenda il posto della padrona.

Malamatan virinon, kiam ŝi edziniĝis, Kaj sklavinon, kiam ŝi elpelis sian sinjorinon.

24 Quattro esseri sono fra le cose più piccole della terra, eppure sono i più saggi dei saggi:

Kvar estas malgranduloj sur la tero, Kaj tamen ili estas tre saĝaj:

25 le formiche, popolo senza forza, che si provvedono il cibo durante l'estate;

La formikoj, popolo ne forta, Tamen ili en somero pretigas al si manĝaĵon;

26 gli iràci, popolo imbelle, ma che hanno la tana sulle rupi;

La hirakoj, popolo senforta, Tamen ili faras siajn domojn en la roko;

27 le cavallette, che non hanno un re, eppure marciano tutte insieme schierate;

La akridoj ne havas reĝon, Kaj tamen ili ĉiuj eliras en vicoj;

28 la lucertola, che si può prender con le mani, ma penetra anche nei palazzi dei re.

La lacerto kroĉiĝas per siaj manoj, Tamen ĝi estas en reĝaj palacoj.

29 Tre esseri hanno un portamento maestoso, anzi quattro sono eleganti nel camminare:

Ekzistas tri, kiuj bone iras, Kaj kvar, kiuj marŝas bele:

30 il leone, il più forte degli animali, che non indietreggia davanti a nessuno;

La leono, plej forta el la bestoj, Cedas al neniu;

31 il gallo pettoruto e il caprone e un re alla testa del suo popolo.

Cervo kun bonaj lumboj; virkapro; Kaj reĝo, kiun neniu povas kontraŭstari.

32 Se ti sei esaltato per stoltezza e se poi hai riflettuto, mettiti una mano sulla bocca,

Se vi agis malsaĝe pro via fiereco, Kaj se vi intencis malbonon, Tiam metu la manon sur la buŝon.

33 poiché, sbattendo il latte ne esce la panna, premendo il naso ne esce il sangue, spremendo la collera ne esce la lite.

Ĉar batado de lakto produktas buteron, Ekbato de nazo aperigas sangon, Kaj incitado de kolero kaŭzas malpacon.