Proverbi 3
1 Figlio mio, non dimenticare il mio insegnamento e il tuo cuore custodisca i miei precetti,
Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
2 perché lunghi giorni e anni di vita e pace ti porteranno.
kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
3 Bontà e fedeltà non ti abbandonino; lègale intorno al tuo collo, scrivile sulla tavola del tuo cuore,
Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
4 e otterrai favore e buon successo agli occhi di Dio e degli uomini.
Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
5 Confida nel Signore con tutto il cuore e non appoggiarti sulla tua intelligenza;
Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
6 in tutti i tuoi passi pensa a lui ed egli appianerà i tuoi sentieri.
sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
7 Non credere di essere saggio, temi il Signore e stà lontano dal male.
Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
8 Salute sarà per il tuo corpo e un refrigerio per le tue ossa.
Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
9 Onora il Signore con i tuoi averi e con le primizie di tutti i tuoi raccolti;
Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
10 i tuoi granai si riempiranno di grano e i tuoi tini traboccheranno di mosto.
ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
11 Figlio mio, non disprezzare l'istruzione del Signore e non aver a noia la sua esortazione,
Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
12 perché il Signore corregge chi ama, come un padre il figlio prediletto.
kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
13 Beato l'uomo che ha trovato la sapienza e il mortale che ha acquistato la prudenza,
Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
14 perché il suo possesso è preferibile a quello dell'argento e il suo provento a quello dell'oro.
Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
15 Essa è più preziosa delle perle e neppure l'oggetto più caro la uguaglia.
Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
16 Lunghi giorni sono nella sua destra e nella sua sinistra ricchezza e onore;
Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
17 le sue vie sono vie deliziose e tutti i suoi sentieri conducono al benessere.
Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
18 E' un albero di vita per chi ad essa s'attiene e chi ad essa si stringe è beato.
Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
19 Il Signore ha fondato la terra con la sapienza, ha consolidato i cieli con intelligenza;
Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
20 dalla sua scienza sono stati aperti gli abissi e le nubi stillano rugiada.
Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
21 Figlio mio, conserva il consiglio e la riflessione, né si allontanino mai dai tuoi occhi:
Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
22 saranno vita per te e grazia per il tuo collo.
Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
23 Allora camminerai sicuro per la tua strada e il tuo piede non inciamperà.
Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
24 Se ti coricherai, non avrai da temere; se ti coricherai, il tuo sonno sarà dolce.
kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
25 Non temerai per uno spavento improvviso, né per la rovina degli empi quando verrà,
Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
26 perché il Signore sarà la tua sicurezza, preserverà il tuo piede dal laccio.
kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
27 Non negare un beneficio a chi ne ha bisogno, se è in tuo potere il farlo.
Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
28 Non dire al tuo prossimo: «Và, ripassa, te lo darò domani», se tu hai ciò che ti chiede.
Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
29 Non tramare il male contro il tuo prossimo mentre egli dimora fiducioso presso di te.
Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
30 Non litigare senza motivo con nessuno, se non ti ha fatto nulla di male.
Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
31 Non invidiare l'uomo violento e non imitare affatto la sua condotta,
Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
32 perché il Signore ha in abominio il malvagio, mentre la sua amicizia è per i giusti.
Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
33 La maledizione del Signore è sulla casa del malvagio, mentre egli benedice la dimora dei giusti.
Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
34 Dei beffardi egli si fa beffe e agli umili concede la grazia.
Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
35 I saggi possiederanno onore ma gli stolti riceveranno ignominia.
Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
