< Proverbi 27 >
1 Non ti vantare del domani, perché non sai neppure che cosa genera l'oggi.
Huwag ipagyabang ang patungkol bukas, dahil hindi mo alam kung ano ang maaaring dala ng isang araw.
2 Ti lodi un altro e non la tua bocca, un estraneo e non le tue labbra.
Hayaan mong purihin ka ng isang tao at hindi ang sarili mong labi; isang hindi mo kilala at hindi sa sarili mong mga labi.
3 La pietra è greve, la sabbia è pesante, ma più dell'una e dell'altra lo è il fastidio dello stolto.
Isaalang-alang ang mga kabigatan ng isang bato at ang timbang ng buhangin, at ang pagpapagalit ng isang hangal ay mas mabigat kaysa sa dalawa.
4 La collera è crudele, l'ira è impetuosa; ma chi può resistere alla gelosia?
Mayroon kalupitan ang kapootan at baha ng galit, ngunit sino ang kayang makatatagal sa pagseselos?
5 Meglio un rimprovero aperto che un amore celato.
Mas mabuti ang lantaran na pagsaway kaysa sa lihim na pag-ibig.
6 Leali sono le ferite di un amico, fallaci i baci di un nemico.
Tapat ang mga sugat na sanhi ng isang kaibigan, ngunit ang kaaway maaaring humalik sa iyo nang maraming beses.
7 Gola sazia disprezza il miele; per chi ha fame anche l'amaro è dolce.
Ang isang tao na kumain hanggang mabusog ay tinatanggihan kahit isang bahay-pukyutan, pero sa isang taong gutom, bawat mapait na bagay ay matamis.
8 Come un uccello che vola lontano dal nido così è l'uomo che va errando lontano dalla dimora.
Ang isang ibon na pagala-gala mula sa pugad nito ay katulad ng isang taong naliligaw sa kaniyang tinitirhan.
9 Il profumo e l'incenso allietano il cuore, la dolcezza di un amico rassicura l'anima.
Ang pabango at insenso ay nagpapagalak ng puso, ngunit ang katamisan ng isang kaibigan ay mas mabuti pa sa kaniyang payo.
10 Non abbandonare il tuo amico né quello di tuo padre, non entrare nella casa di tuo fratello nel giorno della tua disgrazia. Meglio un amico vicino che un fratello lontano.
Huwag pababayaan ang iyong kaibigan at kaibigan ng iyong ama, at huwag pupunta sa bahay ng iyong kapatid sa araw ng iyong kalamidad. Mas mabuti ang isang kapwa na malapit kaysa sa isang kapatid na malayo.
11 Sii saggio, figlio mio, e allieterai il mio cuore e avrò di che rispondere a colui che mi insulta.
Maging matalino, aking anak, at gawin mong masaya ang aking puso; pagkatapos sasagot ako sa taong kumukutya sa akin.
12 L'accorto vede il pericolo e si nasconde, gli inesperti vanno avanti e la pagano.
Ang isang maingat na tao ay nakikita ang gulo at itinatago ang kaniyang sarili, pero ang taong walang karanasan ay sumusulong at nagdurusa dahil dito.
13 Prendigli il vestito perché si è fatto garante per uno straniero e tienilo in pegno per gli sconosciuti.
Kunin ang isang kasuotan kung ang may-ari nito ay nagbibigay ng pera bilang panagot para sa utang ng isang hindi kilala; at kunin ito kung siya ay maglalagay ng panagot para sa isang nangangalunya.
14 Benedire il prossimo di buon mattino ad alta voce gli sarà imputato come una maledizione.
Kung sinuman ang nagbibigay sa kaniyang kapwa ng isang pagpapala nang may isang malakas na tinig ng maagang-maaga, ang pagpapalang iyon ay ituturing na isang sumpa!
15 Il gocciolar continuo in tempo di pioggia e una moglie litigiosa, si rassomigliano:
Ang isang nakikipag-away na asawang babae ay tulad ng pumapatak lagi sa araw na maulan;
16 chi la vuol trattenere, trattiene il vento e raccoglie l'olio con la mano destra.
ang pagpipigil sa kaniya ay tulad ng pagpipigil sa hangin, o sinusubukang huluhin ang langis sa iyong kanang kamay.
17 Il ferro si aguzza con il ferro e l'uomo aguzza l'ingegno del suo compagno.
Bakal ang nagpapatalas sa bakal; gaya ng parehong paraan, ang isang tao ay nagpapatalas sa kaniyang kaibigan.
18 Il guardiano di un fico ne mangia i frutti, chi ha cura del suo padrone ne riceverà onori.
Ang isa na siyang nag-aalaga ng puno ng igos ang siyang kakain ng bunga nito, at ang isa na siyang nag-iingat sa kaniyang panginoon ay pararangalan.
19 Come un volto differisce da un altro, così i cuori degli uomini differiscono fra di loro.
Gayundin naman ang tubig na sumasalamin sa mukha ng isang tao, gayundin ang puso ng isang tao ay sinasalamin ang kaniyang pagkatao.
20 Come gli inferi e l'abisso non si saziano mai, così non si saziano mai gli occhi dell'uomo. (Sheol )
Gayundin naman ang sheol at Abaddon na hindi kailanman nasisiyahan, kaya ang mga mata ng isang tao ay hindi nasisiyahan kailanman. (Sheol )
21 Come il crogiuolo è per l'argento e il fornello per l'oro, così l'uomo rispetto alla bocca di chi lo loda.
Ang tunawan ng bakal ay para sa pilak at ang isang hurno ay para sa ginto, at nasusubok ang isang tao kapag siya ay pinuri.
22 Anche se tu pestassi lo stolto nel mortaio tra i grani con il pestello, non scuoteresti da lui la sua stoltezza.
Kahit na durugin mo ang isang hangal ng pangbayo - -kasama ng butil — gayon pa man hindi siya iiwanan ng kaniyang kahangalan.
23 Preòccupati del tuo gregge, abbi cura delle tue mandrie,
Tiyakin na alam mo ang kalagayan ng iyong kawan at magmalasakit ka sa iyong mga kawan,
24 perché non sono perenni le ricchezze, né un tesoro si trasmette di generazione in generazione.
dahil ang kayamanan ay hindi panghabang panahon. Ang isang korona ba ay nanatili sa lahat ng mga henerasyon?
25 Si toglie il fieno, apparisce l'erba nuova e si raccolgono i foraggi dei monti;
Ang damo ay nawawala at lumilitaw ang bagong tubo at tinipon ang pagkain ng baka sa kabundukan.
26 gli agnelli ti danno le vesti e i capretti il prezzo per comprare un campo,
Ang mga tupa ay magbibigay ng iyong kasuotan, at ang mga kambing ay magbibigay ng halaga para sa bukid.
27 le capre latte abbondante per il cibo e per vitto della tua famiglia. e per mantenere le tue schiave.
Magkakaroon ng gatas ng kambing para sa iyong pagkain—ang pagkain para sa iyong sambahayan—at pagkain para sa iyong mga aliping babae.