Proverbi 26
1 Come la neve d'estate e la pioggia alla mietitura, così l'onore non conviene allo stolto.
Jak śnieg w lecie i jak deszcz we żniwa, tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 Come il passero che svolazza, come la rondine che vola, così una maledizione senza motivo non avverrà.
Jak ptak się tuła [i] jak jaskółka lata, tak nie przyjdzie niezasłużone przekleństwo.
3 La frusta per il cavallo, la cavezza per l'asino e il bastone per la schiena degli stolti.
Bicz na konia, wędzidło na osła, a kij na grzbiet głupiego.
4 Non rispondere allo stolto secondo la sua stoltezza per non divenire anche tu simile a lui.
Nie odpowiadaj głupiemu według jego głupoty, abyś i ty nie był do niego podobny.
5 Rispondi allo stolto secondo la sua stoltezza perché egli non si creda saggio.
Odpowiedz głupiemu według jego głupoty, aby nie był mądry we własnych oczach.
6 Si taglia i piedi e beve amarezze chi invia messaggi per mezzo di uno stolto.
Kto powierza głupiemu posłannictwo, odcina sobie nogi i pije na własną szkodę.
7 Malferme sono le gambe dello zoppo, così una massima sulla bocca degli stolti.
[Jak] nierówne są nogi chromego, tak przysłowie w ustach głupich.
8 Come chi lega il sasso alla fionda, così chi attribuisce onori a uno stolto.
Jaki jest ten, kto przywiązuje kamień do procy, taki ten, kto oddaje cześć głupiemu.
9 Una spina penetrata nella mano d'un ubriaco, tale è una massima sulla bocca degli stolti.
Jak cierń wbija się w rękę pijaka, tak przysłowie w ustach głupców.
10 Arciere che ferisce tutti i passanti, tale è chi assume uno stolto o un ubriaco.
Wielki [Bóg] stworzył wszystko i odpłaca głupiemu, odpłaca również przestępcom.
11 Come il cane torna al suo vomito, così lo stolto ripete le sue stoltezze.
[Jak] pies powraca do swoich wymiocin, tak głupi powtarza swoją głupotę.
12 Hai visto un uomo che si crede saggio? E' meglio sperare in uno stolto che in lui.
Widzisz człowieka, co mądry w swoich oczach? Więcej nadziei dla głupca niż dla niego.
13 Il pigro dice: «C'è una belva per la strada, un leone si aggira per le piazze».
Leniwy mówi: Lew na drodze, lew na ulicach.
14 La porta gira sui cardini, così il pigro sul suo letto.
Jak drzwi się obracają na swoich zawiasach, tak leniwy na swoim łóżku.
15 Il pigro tuffa la mano nel piatto, ma dura fatica a portarla alla bocca.
Leniwy kryje rękę pod pachę, a ciężko mu ją podnosić do ust.
16 Il pigro si crede saggio più di sette persone che rispondono con senno.
Leniwy uważa się za mądrzejszego niż siedmiu odpowiadających rozsądnie.
17 Prende un cane per le orecchie chi si intromette in una lite che non lo riguarda.
Kto przechodzi i wtrąca się w cudzy spór, jest jak ten, który łapie psa za uszy.
18 Come un pazzo che scaglia tizzoni e frecce di morte,
Jak szalony wypuszcza iskry, strzały i śmierć;
19 così è quell'uomo che inganna il suo prossimo e poi dice: «Ma sì, è stato uno scherzo!».
Taki jest każdy, kto zwodzi swego bliźniego i mówi: Czy nie żartowałem?
20 Per mancanza di legna il fuoco si spegne; se non c'è il delatore, il litigio si calma.
Gdy nie ma drew, ogień gaśnie; tak gdy nie ma plotkarza, ustaje spór.
21 Mantice per il carbone e legna per il fuoco, tale è l'attaccabrighe per rattizzar le liti.
Jak węgiel dla żaru i drwa do ognia, tak kłótliwy człowiek do wzniecenia sporu.
22 Le parole del sussurrone sono come ghiotti bocconi, esse scendono in fondo alle viscere.
Słowa plotkarzy są [jak] rany; przenikają do głębi wnętrzności.
23 Come vernice d'argento sopra un coccio di creta sono le labbra lusinghiere con un cuore maligno.
Palące wargi i złe serce [są jak] gliniana skorupa pokryta żużlem srebrnym.
24 Chi odia si maschera con le labbra, ma nel suo intimo cova il tradimento;
Ten, kto nienawidzi, udaje wargami, lecz w sercu knuje podstęp.
25 anche se usa espressioni melliflue, non ti fidare, perché egli ha sette abomini nel cuore.
Gdy mówi miłym głosem, nie wierz mu, bo siedem obrzydliwości ma w swoim sercu.
26 L'odio si copre di simulazione, ma la sua malizia apparirà pubblicamente.
Nienawiść [człowieka] bywa pokryta podstępem, [ale] jego niegodziwość będzie odkryta na zgromadzeniu.
27 Chi scava una fossa vi cadrà dentro e chi rotola una pietra, gli ricadrà addosso.
Kto kopie dół, wpadnie w niego; kto kamień toczy, na niego się on obróci.
28 Una lingua bugiarda odia la verità, una bocca adulatrice produce rovina.
Kłamliwy język nienawidzi [tych, których] uciska, a usta pochlebcze prowadzą do zguby.
