< Proverbi 22 >
1 Un buon nome val più di grandi ricchezze e la benevolenza altrui più dell'argento e dell'oro.
Ун нуме бун есте май де дорит декыт о богэцие маре ши а фи юбит прецуеште май мулт декыт арӂинтул ши аурул.
2 Il ricco e il povero si incontrano, il Signore ha creato l'uno e l'altro.
Богатул ши сэракул се ынтылнеск: Домнул й-а фэкут ши пе унул, ши пе алтул.
3 L'accorto vede il pericolo e si nasconde, gli inesperti vanno avanti e la pagano.
Омул кибзуит веде ненорочиря ши се аскунде, дар чей прошть мерг ынаинте ши сунт педепсиць.
4 Frutti dell'umiltà sono il timore di Dio, la ricchezza, l'onore e la vita.
Рэсплата смеренией, а фричий де Домнул, есте богэция, слава ши вяца.
5 Spine e tranelli sono sulla via del perverso; chi ha cura di se stesso sta lontano.
Спинь ши курсе сунт пе каля омулуй стрикат: чел че-шь пэзеште суфлетул се депэртязэ де еле.
6 Abitua il giovane secondo la via da seguire; neppure da vecchio se ne allontanerà.
Ынвацэ пе копил каля пе каре требуе с-о урмезе, ши кынд ва ымбэтрыни, ну се ва абате де ла еа.
7 Il ricco domina sul povero e chi riceve prestiti è schiavo del suo creditore.
Богатул стэпынеште песте чей сэрачь, ши чел че я ку ымпрумут есте робул челуй че-й дэ ку ымпрумут.
8 Chi semina l'ingiustizia raccoglie la miseria e il bastone a servizio della sua collera svanirà.
Чине сямэнэ нелеӂюире, нелеӂюире ва сечера, ши нуяуа нелеӂюирий луй есте гата.
9 Chi ha l'occhio generoso sarà benedetto, perché egli dona del suo pane al povero.
Омул милостив ва фи бинекувынтат, пентру кэ дэ сэракулуй дин пыня луй.
10 Scaccia il beffardo e la discordia se ne andrà e cesseranno i litigi e gli insulti.
Изгонеште пе батжокоритор ши чарта се ва сфырши, неынцелеӂериле ши окэриле вор ынчета.
11 Il Signore ama chi è puro di cuore e chi ha la grazia sulle labbra è amico del re.
Чине юбеште курэция инимий ши аре бунэвоинца пе бузе есте приетен ку ымпэратул.
12 Gli occhi del Signore proteggono la scienza ed egli confonde le parole del perfido.
Окий Домнулуй пэзеск пе чел че аре штиинцэ, дар ынфрунтэ кувинтеле челуй стрикат.
13 Il pigro dice: «C'è un leone là fuori: sarei ucciso in mezzo alla strada».
Ленешул зиче: „Афарэ есте ун леу, каре м-ар путя учиде пе улицэ!”
14 La bocca delle straniere è una fossa profonda, chi è in ira al Signore vi cade.
Гура курвелор есте о гроапэ адынкэ; пе чине вря сэ-л педепсяскэ Домнул, ачела каде ын еа.
15 La stoltezza è legata al cuore del fanciullo, ma il bastone della correzione l'allontanerà da lui.
Небуния есте липитэ де инима копилулуй, дар нуяуа чертэрий о ва дезлипи де ел.
16 Opprimere il povero non fa che arricchirlo, dare a un ricco non fa che impoverirlo.
Чине асупреште пе сэрак ка сэ-шь мэряскэ авуция ва требуи сэ дя ши ел алтуя май богат ши ва дуче липсэ.
17 Porgi l'orecchio e ascolta le parole dei sapienti e applica la tua mente alla mia istruzione,
Плякэ-ць урекя ши аскултэ кувинтеле ынцелепцилор ши я ынвэцэтура мя ын инимэ!
18 perché ti sarà piacevole custodirle nel tuo intimo e averle tutte insieme pronte sulle labbra.
Кэч есте бине сэ ле пэстрезь ынэунтрул тэу ши сэ-ць фие тоате деодатэ пе бузе.
19 Perché la tua fiducia sia riposta nel Signore, voglio indicarti oggi la tua strada.
Пентру ка сэ-ць пуй ынкредеря ын Домнул, вряу сэ те ынвэц еу астэзь, да, пе тине.
20 Non ti ho scritto forse trenta tra consigli e istruzioni,
Н-ам аштернут еу оаре ын скрис пентру тине сфатурь ши куӂетэрь,
21 perché tu sappia esprimere una parola giusta e rispondere con parole sicure a chi ti interroga?
ка сэ те ынвэц лукрурь темейниче, кувинте адевэрате, ка сэ рэспунзь ку ворбе адевэрате челуй че те тримите?
22 Non depredare il povero, perché egli è povero, e non affliggere il misero in tribunale,
Ну деспуя пе сэрак, пентру кэ есте сэрак, ши ну асупри пе ненорочитул каре стэ ла поартэ!
23 perché il Signore difenderà la loro causa e spoglierà della vita coloro che li hanno spogliati.
Кэч Домнул ле ва апэра причина лор ши ва деспуя вяца челор че-й деспоае.
24 Non ti associare a un collerico e non praticare un uomo iracondo,
Ну те ымприетени ку омул мыниос ши ну те ынсоци ку омул юте ла мыние,
25 per non imparare i suoi costumi e procurarti una trappola per la tua vita.
ка ну кумва сэ те депринзь ку кэрэриле луй ши сэ-ць ажунгэ о курсэ пентру суфлет.
26 Non essere di quelli che si fanno garanti o che s'impegnano per debiti altrui,
Ну фи принтре чей че пун кезэший, принтре чей че дау зэлог пентру даторий!
27 perché, se poi non avrai da pagare, ti si toglierà il letto di sotto a te.
Кэч, дакэ н-ай ку че сэ плэтешть, пентру че ай вои сэ ци се я патул де суб тине?
28 Non spostare il confine antico, posto dai tuoi padri.
Ну мута хотарул чел векь, пе каре л-ау ашезат пэринций тэй!
29 Hai visto un uomo sollecito nel lavoro? Egli si sistemerà al servizio del re, non resterà al servizio di persone oscure.
Дакэ везь ун ом искусит ын лукрул луй, ачела поате ста лынгэ ымпэраць, ну лынгэ оамений де рынд.