نیکنامی برتر از ثروت هنگفت است و محبوبیت گرانبهاتر از طلا و نقره. |
دارا و ندار یک وجه مشترک دارند: هر دوی آنها را خداوند آفریده است. |
شخص زیرک خطر را پیشبینی میکند و از آن اجتناب مینماید ولی آدم جاهل به سوی آن میرود و خود را گرفتار میسازد. |
ثمرهٔ تواضع و خداترسی، ثروت و احترام و عمر طولانی است. |
راه اشخاص فاسد از خارها و دامها پوشیده است، پس اگر جان خود را دوست داری از رفتن به راه آنها خودداری کن. |
بچه را در راهی که باید برود تربیت کن و او تا آخر عمر از آن منحرف نخواهد شد. |
فقیر اسیر ثروتمند است و قرض گیرنده غلام قرض دهنده. |
هر که ظلم بکارد مصیبت درو خواهد کرد و قدرتش در هم خواهد شکست. |
شخص سخاوتمندی که غذای خود را با فقرا تقسیم میکند، برکت خواهد یافت. |
مسخره کننده را بیرون بینداز تا نزاع و مجادله و فحاشی خاتمه یابد. |
اگر کسی پاکی قلب را دوست بدارد و سخنانش دلنشین باشد، حتی پادشاه نیز دوست او خواهد شد. |
خداوند آدمهای درستکار را محفوظ نگه میدارد، اما نقشههای بدکاران را باطل میکند. |
آدم تنبل در خانه میماند و میگوید: «اگر بیرون بروم شیر مرا میخورد.» |
سخنان زن بدکار مانند یک دام خطرناک است و هر که مورد غضب خداوند باشد در آن میافتد. |
حماقت در وجود کودک نهفته است، ولی چوب تأدیب آن را از او بیرون میکند. |
کسی که به خاطر نفع خودش به فقرا ظلم کند و به ثروتمندان هدیه دهد، عاقبت گرفتار فقر خواهد شد. |
به این سخنان مردان حکیم که به تو یاد میدهم گوش فرا ده و با تمام وجود از آنها پیروی کن؛ |
زیرا حفظ کردن آنها در دل و قرار دادن آنها بر زبان، کار پسندیدهای است. |
این سخنان را امروز به تو تعلیم میدهم تا اعتماد تو بر خداوند باشد. |
این کلمات گزیده را که مملو از حکمت و اندرز است، برای تو نوشتهام |
تا حقیقت را آنچنان که هست به تو یاد دهم و تو نیز آن را به کسانی که از تو سؤال میکنند، بیاموزی. |
اموال شخص فقیر را که حامی ندارند، غارت نکن و حق بیچارگان را در دادگاه پایمال ننما؛ |
زیرا خداوند به داد ایشان خواهد رسید و کسانی را که به ایشان ظلم کردهاند به سزای اعمالشان خواهد رسانید. |
با اشخاص تندخو که زود خشمگین میشوند معاشرت نکن، |
مبادا مثل آنها شوی و زندگی خود را تباه کنی. |
ضامن دیگری نشو و تعهد نکن که او قرض خود را پس خواهد داد، |
زیرا اگر مجبور به پرداخت قرض او شوی و نتوانی آن را بپردازی، رختخوابت را از زیرت بیرون میکشند. |
حدود ملک خود را که اجدادت از قدیم آن را تعیین کردهاند، به نفع خود تغییر نده. |
اگر کسی در کار خود ماهر باشد، بدان که جزو افراد گمنام نخواهد ماند، بلکه به دربار پادشاهان راه خواهد یافت. |