Proverbi 20
1 Il vino è rissoso, il liquore è tumultuoso; chiunque se ne inebria non è saggio.
Wino czyni pośmiewcę, a napój mocny zwajcę; przetoż każdy, co się w nim kocha, nie bywa mądrym.
2 La collera del re è simile al ruggito del leone; chiunque lo eccita rischia la vita.
Strach królewski jest jako, ryk lwięcia; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko duszy swojej.
3 E' una gloria per l'uomo astenersi dalle contese, attaccar briga è proprio degli stolti.
Uczciwa rzecz każdemu, poprzestać zwady; ale głupim jest, co się w nią wdaje.
4 Il pigro non ara d'autunno, e alla mietitura cerca, ma non trova nulla.
Dla zimna leniwy nie orze; przetoż żebrać będzie we żniwa, ale nic nie otrzyma.
5 Come acque profonde sono i consigli nel cuore umano, l'uomo accorto le sa attingere.
Rada w sercu męża jest jako woda głęboka: jednak mąż rozumny naczerpnie jej.
6 Molti si proclamano gente per bene, ma una persona fidata chi la trova?
Większa część ludzi przechwala się uczynnością swoją; ale w samej rzeczy, któż takiego znajdzie?
7 Il giusto si regola secondo la sua integrità; beati i figli che lascia dietro di sé!
Sprawiedliwy chodzi w uprzejmości swojej; błogosławieni synowie jego po nim.
8 Il re che siede in tribunale dissipa ogni male con il suo sguardo.
Król siedząc na stolicy sądowej rozgania oczyma swemi wszystko złe.
9 Chi può dire: «Ho purificato il cuore, sono mondo dal mio peccato?».
Któż rzecze: Oczyściłem serce moje? czystym jest od grzechu mego?
10 Doppio peso e doppia misura sono due cose in abominio al Signore.
Dwojaki gwicht i dwojaka miara, to oboje obrzydliwością jest Panu.
11 Gia con i suoi giochi il fanciullo dimostra se le sue azioni saranno pure e rette.
Po zabawach swych poznane bywa i dziecię, jeźli czysty i prawy uczynek jego.
12 L'orecchio che ascolta e l'occhio che vede: l'uno e l'altro ha fatto il Signore.
Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, Pan to oboje uczynił.
13 Non amare il sonno per non diventare povero, tieni gli occhi aperti e avrai pane a sazietà.
Nie kochaj się w spaniu, byś snać nie zubożał, otwórz oczy swoje, a nasycisz się chlebem.
14 «Robaccia, robaccia» dice chi compra: ma mentre se ne va, allora se ne vanta.
Złe to, złe to, mówi ten, co kupuje, a odszedłszy, ali się chlubi.
15 C'è oro e ci sono molte perle, ma la cosa più preziosa sono le labbra istruite.
Wargi umiejętne są jako złoto i obfitość pereł, i kosztowne klejnoty.
16 Prendigli il vestito perché si è fatto garante per un altro e tienilo in pegno per gli estranei.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
17 E' piacevole all'uomo il pane procurato con frode, ma poi la sua bocca sarà piena di granelli di sabbia.
Smaczny jest drugiemu chleb kłamstwa; ale potem piaskiem napełnione będą usta jego.
18 Pondera bene i tuoi disegni, consigliandoti, e fà la guerra con molta riflessione.
Myśli radami utwierdzaj, a wojnę prowadź opatrznie.
19 Chi va in giro sparlando rivela un segreto, non associarti a chi ha sempre aperte le labbra.
Kto objawia tajemnicę, zdradliwie się obchodzi; przetoż z tymy, którzy pochlebiają wargami swemi, nie miej towarzystwa.
20 Chi maledice il padre e la madre vedrà spegnersi la sua lucerna nel cuore delle tenebre.
Kto złorzeczy ojcu swemu albo matce swojej, zgaśnie pochodnia jego w gęstych ciemnościach.
21 I guadagni accumulati in fretta da principio non saranno benedetti alla fine.
Dziedzictwu prędko z początku nabytemu naostatek błogosławić nie będą.
22 Non dire: «Voglio ricambiare il male», confida nel Signore ed egli ti libererà.
Nie mów: Oddam złem. Oczekuj na Pana, a wybawi cię.
23 Il doppio peso è in abominio al Signore e le bilance false non sono un bene.
Obrzydliwością Panu dwojaki gwicht, a szale fałszywe nie podobają mu się.
24 Dal Signore sono diretti i passi dell'uomo e come può l'uomo comprender la propria via?
Od Pana bywają sprawowane drogi męża; ale człowiek jakoż zrozumie drogę jego?
25 E' un laccio per l'uomo esclamare subito: «Sacro!» e riflettere solo dopo aver fatto il voto.
Pożreć rzecz poświęconą, jest człowiekowi sidłem; a poślubiwszy co, tego zaś szukać, jakoby tego ujść.
26 Un re saggio passa al vaglio i malvagi e ritorna su di loro con la ruota.
Król mądry rozprasza niezbożnych, i przywodzi na nich pomstę.
27 Lo spirito dell'uomo è una fiaccola del Signore che scruta tutti i segreti recessi del cuore.
Dusza ludzka jest pochodnią Pańską, która doświadcza wszystkich skrytości wnętrznych.
28 Bontà e fedeltà vegliano sul re, sulla bontà è basato il suo trono.
Miłosierdzie i prawda króla strzegą, a stolica jego miłosierdziem wsparta bywa.
29 Vanto dei giovani è la loro forza, ornamento dei vecchi è la canizie.
Ozdoba młodzieńców jest siła ich, a sędziwość poczciwością starców.
30 Le ferite sanguinanti spurgano il male, le percosse purificano i recessi del cuore.
Złemu są lekarstwem siności ran, i razy przenikające do wnętrzności żywota jego.
