< Proverbi 20 >
1 Il vino è rissoso, il liquore è tumultuoso; chiunque se ne inebria non è saggio.
Ruwan inabi mai yin ba’a ne, barasa kuma mai rikici ne; duk wanda suka sa ya kauce marar hikima ne.
2 La collera del re è simile al ruggito del leone; chiunque lo eccita rischia la vita.
Fushin sarki yana kama da rurin zaki; duk wanda ya sa shi fushi zai rasa ransa.
3 E' una gloria per l'uomo astenersi dalle contese, attaccar briga è proprio degli stolti.
Bangirma ne ga mutum ya guji faɗa, amma kowane wawa yana saurin yin faɗa.
4 Il pigro non ara d'autunno, e alla mietitura cerca, ma non trova nulla.
Rago ba ya noma a lokacin noma; saboda haka a lokacin girbi ba ya bukata samun kome.
5 Come acque profonde sono i consigli nel cuore umano, l'uomo accorto le sa attingere.
Manufofin zuciyar mutum zurfafan ruwaye ne, amma mutum mai basira yakan jawo su.
6 Molti si proclamano gente per bene, ma una persona fidata chi la trova?
Kowane mutum gani yake shi mai ƙauna marar ƙarewa ne, amma ina? Da ƙyar ka sami amintacce mutum guda.
7 Il giusto si regola secondo la sua integrità; beati i figli che lascia dietro di sé!
Mai adalci kan yi rayuwa marar abin zargi; masu albarka ne’ya’yan da za su biyo bayansa.
8 Il re che siede in tribunale dissipa ogni male con il suo sguardo.
Sa’ad da sarki ya zauna kan kujerarsa don yă yi shari’a, yakan ga dukan mugunta da idanunsa.
9 Chi può dire: «Ho purificato il cuore, sono mondo dal mio peccato?».
Wa zai iya cewa, “Na kiyaye zuciyata da tsarki; ni mai tsabta ne marar zunubi kuma”?
10 Doppio peso e doppia misura sono due cose in abominio al Signore.
Ma’auni marar gaskiya da magwajin da ba daidai ba, Ubangiji ya ƙi su duka.
11 Gia con i suoi giochi il fanciullo dimostra se le sue azioni saranno pure e rette.
Akan san ƙananan yara ta ayyukansu, ana iya sani ko rayuwarsu amintattu ne, mai nagarta.
12 L'orecchio che ascolta e l'occhio che vede: l'uno e l'altro ha fatto il Signore.
Kunnuwan da suke ji da kuma idanun da suke gani, Ubangiji ne ya yi su duka.
13 Non amare il sonno per non diventare povero, tieni gli occhi aperti e avrai pane a sazietà.
Kada ka so barci in ba haka ba za ka talauce; ka zauna a faɗake za ka kuwa kasance da sauran abinci.
14 «Robaccia, robaccia» dice chi compra: ma mentre se ne va, allora se ne vanta.
“Kai, ya yi tsada, ya yi tsada!” In ji mai saya; sa’ad da ya tafi yana taƙama a kan ya iya ciniki.
15 C'è oro e ci sono molte perle, ma la cosa più preziosa sono le labbra istruite.
Zinariya akwai ta, lu’ulu’u kuma ga shi a yalwace, amma leɓunan da suke magana da sani suna da wuyan samu kamar duwatsu masu daraja.
16 Prendigli il vestito perché si è fatto garante per un altro e tienilo in pegno per gli estranei.
A karɓi rigunan wanda ya ɗauki lamunin baƙo; a riƙe shi jingina in ya yi shi don mace marar aminci.
17 E' piacevole all'uomo il pane procurato con frode, ma poi la sua bocca sarà piena di granelli di sabbia.
Abincin da aka samu ta hanyar zamba yakan zama da daɗi, amma mutum zai ƙarasa da baki cike da yashi.
18 Pondera bene i tuoi disegni, consigliandoti, e fà la guerra con molta riflessione.
Ka yi shirye-shirye ta wurin neman shawara; in kana yaƙi, ka sami bishewa.
19 Chi va in giro sparlando rivela un segreto, non associarti a chi ha sempre aperte le labbra.
Mai gulma yakan lalace yarda; saboda haka ka guji mutum mai yawan surutu.
20 Chi maledice il padre e la madre vedrà spegnersi la sua lucerna nel cuore delle tenebre.
In mutum ya zargi mahaifinsa ko mahaifiyarsa, fitilarsa za tă mutu a tsakiyar duhu.
21 I guadagni accumulati in fretta da principio non saranno benedetti alla fine.
Gādon da aka samu da sauri a farkon farawa ba zai zama mai albarka a ƙarshe ba.
22 Non dire: «Voglio ricambiare il male», confida nel Signore ed egli ti libererà.
Kada ka ce, “Zan rama wannan abin da aka yi mini!” Ka dogara ga Ubangiji, zai kuwa fisshe ka.
23 Il doppio peso è in abominio al Signore e le bilance false non sono un bene.
Ubangiji ya ƙi ma’aunin da ba daidai ba, da kuma magwajin da ba su gamshe shi ba.
24 Dal Signore sono diretti i passi dell'uomo e come può l'uomo comprender la propria via?
Ubangiji ne yake bi da matakan mutum, Ta yaya wani zai fahimci hanyarsa?
25 E' un laccio per l'uomo esclamare subito: «Sacro!» e riflettere solo dopo aver fatto il voto.
Tarko ne ga mutum ya keɓe wani abu da ba tunani daga baya kuma ya yi la’akari da alkawarinsa.
26 Un re saggio passa al vaglio i malvagi e ritorna su di loro con la ruota.
Sarki mai hikima yakan gane mugunta; ya hukunta su ba tausayi.
27 Lo spirito dell'uomo è una fiaccola del Signore che scruta tutti i segreti recessi del cuore.
Fitilar Ubangiji kan bincika zuciyar mutum takan bincika lamirinsa.
28 Bontà e fedeltà vegliano sul re, sulla bontà è basato il suo trono.
Ƙauna da aminci kan kiyaye sarki lafiya; ta wurin ƙauna sarautarsa za tă zauna a kafe.
29 Vanto dei giovani è la loro forza, ornamento dei vecchi è la canizie.
Ɗaukakar matasa maza ita ce ƙarfinsu, furfura ita ce darajar tsofaffi.
30 Le ferite sanguinanti spurgano il male, le percosse purificano i recessi del cuore.
Naushi da rauni kan share mugunta, dūka kuma kan tsabtacce lamiri.