Proverbi 17
1 Un tozzo di pane secco con tranquillità è meglio di una casa piena di banchetti festosi e di discordia.
Lepszy jest kęs suchego chleba a w pokoju, niżeli pełen dom nabitego bydła ze swarem.
2 Lo schiavo intelligente prevarrà su un figlio disonorato e avrà parte con i fratelli all'eredità.
Sługa roztropny będzie panował nad synem, który jest ku hańbie; a między braćmi będzie dzielił dziedzictwo.
3 Il crogiuolo è per l'argento e il forno per l'oro, ma chi prova i cuori è il Signore.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza; ale Pan serc dośwadcza.
4 Il maligno presta attenzione a un labbro maledico, il bugiardo ascolta una lingua nociva.
Zły pilnuje warg złośliwych, a kłamca słucha języka przewrotnego.
5 Chi deride il povero offende il suo creatore, chi gioisce della sciagura altrui non resterà impunito.
Kto się naśmiewa z ubogiego, uwłacza stworzycielowi jego; a kto się raduje z upadku czyjego, nie ujdzie pomsty.
6 Corona dei vecchi sono i figli dei figli, onore dei figli i loro padri.
Korona starców są synowie synów ich, a ozdoba synów są ojcowie ich.
7 Non conviene all'insensato un linguaggio elevato, ancor meno al principe un linguaggio falso.
Nie przystoi mowa poważna głupiemu, dopieroż księciu usta kłamliwe.
8 Il dono è come un talismano per il proprietario: dovunque si volga ha successo.
Jako kamień drogi, tak bywa dar wdzięczny temu, który go bierze; do czegokolwiek zmierzy, zdarzy mu się.
9 Chi copre la colpa si concilia l'amicizia, ma chi la divulga divide gli amici.
Kto pokrywa przestępstwo, szuka łaski; ale kto wznawia rzeczy, rozłącza przyjaciół.
10 Fa più una minaccia all'assennato che cento percosse allo stolto.
Więcej waży gromienie u roztropnego, niżeli sto plag u głupiego.
11 Il malvagio non cerca altro che la ribellione, ma gli sarà mandato contro un messaggero senza pietà.
Uporny tylko złego szuka, dla tego poseł okrutny będzie nań zesłany.
12 Meglio incontrare un'orsa privata dei figli che uno stolto in preda alla follia.
Lepiej jest człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą osierociałą, niżeli z głupim w głupstwie jego.
13 Chi rende male per bene vedrà sempre la sventura in casa.
Kto oddaje złem za dobre, nie wynijdzie złe z domu jego.
14 Iniziare un litigio è come aprire una diga, prima che la lite si esasperi, troncala.
Kto zaczyna zwadę, jest jako ten, co przekopuje wodę; przetoż niż się zwada rozsili, zaniechaj go.
15 Assolvere il reo e condannare il giusto sono due cose in abominio al Signore.
Kto usprawiedliwia niezbożnego, a winnym czyni sprawiedliwego, oba jednako są obrzydliwością Panu.
16 A che serve il denaro in mano allo stolto? Forse a comprar la sapienza, se egli non ha senno?
Cóż po dostatku w ręku głupiego, ponieważ do nabycia mądrości rozumu nie ma?
17 Un amico vuol bene sempre, è nato per essere un fratello nella sventura.
Wszelkiego czasu miłuje przyjaciel, a w ucisku stawia się jako brat.
18 E' privo di senno l'uomo che offre garanzie e si dà come garante per il suo prossimo.
Człowiek głupi daje rękę, czyniąc rękojemstwo przed twarzą przyjaciela swego.
19 Chi ama la rissa ama il delitto, chi alza troppo l'uscio cerca la rovina.
Kto miłuje zwadę, miłuje grzech; a kto wynosi usta swe, szuka upadku.
20 Un cuore perverso non troverà mai felicità, una lingua tortuosa andrà in malora.
Przewrotny w sercu nie znajduje dobrego; a kto jest przewrotnego języka, wpadnie we złe.
21 Chi genera uno stolto ne avrà afflizione; non può certo gioire il padre di uno sciocco.
Kto spłodził głupiego, na smutek swój spłodził go, ani się rozweseli ojciec niemądrego.
22 Un cuore lieto fa bene al corpo, uno spirito abbattuto inaridisce le ossa.
Serce wesołe oczerstwia jako lekarstwo; ale duch sfrasowany wysusza kości.
23 L'iniquo accetta regali di sotto il mantello per deviare il corso della giustizia.
Niezbożny potajemnie dar bierze, aby podwrócił ścieszki sądu.
24 L'uomo prudente ha la sapienza davanti a sé, ma gli occhi dello stolto vagano in capo al mondo.
Na twarzy roztropnego znać mądrość; ale oczy głupiego aż na kraju ziemi.
25 Un figlio stolto è un tormento per il padre e un'amarezza per colei che lo ha partorito.
Syn głupi żałością jest ojcu swemu, a gorzkością rodzicielce swojej.
26 Non sta bene multare chi ha ragione e peggio ancora colpire gli innocenti.
Zaiste nie dobra, winować sprawiedliwego, albo żeby przełożeni kogo dla cnoty bić mieli.
27 Chi è parco di parole possiede la scienza; uno spirito calmo è un uomo intelligente.
Kto zawściąga mowy swe, jest umiejętnym; drogiego ducha jest mąż rozumny.
28 Anche lo stolto, se tace, passa per saggio e, se tien chiuse le labbra, per intelligente.
Gdy głupi milczy, za mądrego poczytany bywa; a który zatula wargi swoje, za rozumnego.
