< Esodo 22 >
1 Quando un uomo ruba un bue o un montone e poi lo scanna o lo vende, darà come indennizzo cinque capi di grosso bestiame per il bue e quattro capi di bestiame per il montone.
Дакэ ун ом фурэ ун боу сау о оае ши-л тае сау ыл винде, сэ дя чинч бой пентру боул фурат ши патру ой пентру оая фуратэ.
2 Se un ladro viene sorpreso mentre sta facendo una breccia in un muro e viene colpito e muore, non vi è vendetta di sangue.
Дакэ хоцул есте принс спэргынд ши е ловит ши моаре, чел че л-а ловит ну ва фи виноват де омор фацэ де ел;
3 Ma se il sole si era gia alzato su di lui, a suo riguardo vi è vendetta di sangue. Il ladro dovrà dare l'indennizzo: se non avrà di che pagare, sarà venduto in compenso dell'oggetto rubato.
дар, дакэ а рэсэрит соареле, ва фи виноват де омор фацэ де ел. Хоцул требуе сэ дя ынапой че есте датор сэ дя; дакэ н-аре нимик, сэ фие вындут роб, ка деспэгубире пентру фуртул луй.
4 Se si trova ancora in vita e in suo possesso ciò che è stato rubato, si tratti di bue, di asino o di montone, restituirà il doppio.
Дакэ чея че а фурат, фие боу, фие мэгар сау оае, се гэсеште ынкэ виу ын мыниле луй, сэ дя ындоит ынапой.
5 Quando un uomo usa come pascolo un campo o una vigna e lascia che il suo bestiame vada a pascolare nel campo altrui, deve dare l'indennizzo con il meglio del suo campo e con il meglio della sua vigna.
Дакэ чинева фаче стрикэчуне ынтр-ун огор сау ынтр-о вие ши ышь ласэ вита сэ паскэ пе огорул алтуя, сэ дя ка деспэгубире чел май бун род дин огорул ши вия луй.
6 Quando un fuoco si propaga e si attacca ai cespugli spinosi, se viene bruciato un mucchio di covoni o il grano in spiga o il grano in erba, colui che ha provocato l'incendio darà l'indennizzo.
Дакэ избукнеште ун фок ши ынтылнеште мэрэчинь ын кале ши арде грыул ын снопь сау ын пичоаре сау кымпул, чел че а пус фок сэ фие силит сэ дя о деспэгубире деплинэ.
7 Quando un uomo dà in custodia al suo prossimo argento od oggetti e poi nella casa di questo uomo viene commesso un furto, se si trova il ladro, restituirà il doppio.
Дакэ ун ом дэ алтуя бань сау унелте спре пэстраре ши ле фурэ чинева дин каса ачестуя дин урмэ, хоцул требуе сэ ынтоаркэ ындоит, дакэ ва фи гэсит.
8 Se il ladro non si trova, il padrone della casa si accosterà a Dio per giurare che non ha allungato la mano sulla proprietà del suo prossimo.
Дакэ хоцул ну се гэсеште, стэпынул касей сэ се ынфэцишезе ынаинтя луй Думнезеу ка сэ спунэ кэ н-а пус мына пе авутул апроапелуй сэу.
9 Qualunque sia l'oggetto di una frode, si tratti di un bue, di un asino, di un montone, di una veste, di qualunque oggetto perduto, di cui uno dice: «E' questo!», la causa delle due parti andrà fino a Dio: colui che Dio dichiarerà colpevole restituirà il doppio al suo prossimo.
Ын орьче причинэ де ыншелэчуне ку привире ла ун боу, ун мэгар, о оае, о хайнэ сау ун лукру пердут, деспре каре се ва зиче: ‘Уйте-л!’ – причина амындурор пэрцилор сэ мяргэ пынэ ла Думнезеу; ачела пе каре-л ва осынди Думнезеу требуе сэ ынтоаркэ ындоит апроапелуй сэу.
10 Quando un uomo dà in custodia al suo prossimo un asino o un bue o un capo di bestiame minuto o qualsiasi bestia, se la bestia è morta o si è prodotta una frattura o è stata rapita senza testimone,
Дакэ ун ом дэ алтуя ун мэгар, ун боу, о оае сау ун добиток оарекаре сэ и-л пэстрезе ши добитокул моаре, ышь стрикэ ун мэдулар сау е луат ку сила де ла ел, фэрэ сэ фи вэзут чинева,
11 tra le due parti interverrà un giuramento per il Signore, per dichiarare che il depositario non ha allungato la mano sulla proprietà del suo prossimo. Il padrone della bestia accetterà e l'altro non dovrà restituire.
сэ се факэ ун журэмынт, ын Нумеле Домнулуй, ынтре челе доуэ пэрць, ши чел че а пэстрат добитокул ва мэртуриси кэ н-а пус мына пе авутул апроапелуй сэу; стэпынул добитокулуй ва прими журэмынтул ачеста, ши челэлалт ну ва фи датор сэ и-л ынлокуяскэ.
12 Ma se la bestia è stata rubata quando si trovava presso di lui, pagherà l'indennizzo al padrone di essa.
Дар, дакэ добитокул а фост фурат де ла ел, ва фи датор фацэ де стэпынул луй сэ и-л ынлокуяскэ.
13 Se invece è stata sbranata, la porterà in testimonianza e non dovrà dare l'indennizzo per la bestia sbranata.
Дакэ добитокул а фост сфышият де фяре сэлбатиче, ыл ва адуче ка довадэ ши ну ва фи датор сэ-й ынлокуяскэ добитокул сфышият.
14 Quando un uomo prende in prestito dal suo prossimo una bestia e questa si è prodotta una frattura o è morta in assenza del padrone, dovrà pagare l'indennizzo.
Дакэ ун ом ымпрумутэ алтуя о витэ, ши вита ышь стрикэ ун мэдулар сау моаре ын липса стэпынулуй ей, ва требуи с-о плэтяскэ.
15 Ma se il padrone si trova presente, non deve restituire; se si tratta di una bestia presa a nolo, la sua perdita è compensata dal prezzo del noleggio.
Дакэ стэпынул е де фацэ, ну й-о ва плэти. Дакэ вита а фост датэ ку кирие, прецул кирией ва фи де ажунс.
16 Quando un uomo seduce una vergine non ancora fidanzata e pecca con lei, ne pagherà la dote nuziale ed essa diverrà sua moglie.
Дакэ ун ом ыншалэ пе о фатэ нелогодитэ ши се кулкэ ку еа, ый ва плэти зестря ши о ва луа де невастэ.
17 Se il padre di lei si rifiuta di dargliela, egli dovrà versare una somma di denaro pari alla dote nuziale delle vergini.
Дакэ татэл ну вря сэ й-о дя, ел ва плэти ын арӂинт прецул зестрей кувените фетелор.
18 Non lascerai vivere colei che pratica la magìa.
Пе врэжитоаре сэ н-о лашь сэ трэяскэ.
19 Chiunque si abbrutisce con una bestia sia messo a morte.
Орьчине се кулкэ ку ун добиток сэ фие педепсит ку моартя.
20 Colui che offre un sacrificio agli dei, oltre al solo Signore, sarà votato allo sterminio.
Чине адуче жертфе алтор думнезей декыт Домнулуй сингур сэ фие нимичит ку десэвыршире.
21 Non molesterai il forestiero né lo opprimerai, perché voi siete stati forestieri nel paese d'Egitto.
Сэ ну кинуешть пе стрэин ши сэ ну-л асупрешть, кэч ши вой аць фост стрэинь ын цара Еӂиптулуй.
22 Non maltratterai la vedova o l'orfano.
Сэ ну асупрешть пе вэдувэ, нич пе орфан.
23 Se tu lo maltratti, quando invocherà da me l'aiuto, io ascolterò il suo grido,
Дакэ-й асупрешть, ши ей стригэ ла Мине дупэ ажутор, Еу ле вой аузи стригэтеле;
24 la mia collera si accenderà e vi farò morire di spada: le vostre mogli saranno vedove e i vostri figli orfani.
мыния Мя се ва апринде ши вэ вой нимичи ку сабия; невестеле воастре вор рэмыне вэдуве ши копиий воштри вор рэмыне орфань.
25 Se tu presti denaro a qualcuno del mio popolo, all'indigente che sta con te, non ti comporterai con lui da usuraio: voi non dovete imporgli alcun interesse.
Дакэ ымпрумуць бань вреунуя дин попорул Меу, сэракулуй каре есте ку тине, сэ ну фий фацэ де ел ка ун кэмэтар ши сэ ну черь камэтэ де ла ел.
26 Se prendi in pegno il mantello del tuo prossimo, glielo renderai al tramonto del sole,
Дакэ ей зэлог хайна апроапелуй тэу, сэ й-о дай ынапой ынаинте де апусул соарелуй,
27 perché è la sua sola coperta, è il mantello per la sua pelle; come potrebbe coprirsi dormendo? Altrimenti, quando invocherà da me l'aiuto, io ascolterò il suo grido, perché io sono pietoso.
кэч есте сингура луй ынвелитоаре, есте хайна ку каре ышь ынвелеште трупул – ку че аре сэ се кулче? Дакэ стригэ спре Мине дупэ ажутор, Еу ыл вой аузи, кэч Еу сунт милостив.
28 Non bestemmierai Dio e non maledirai il principe del tuo popolo.
Сэ ну хулешть пе Думнезеу ши сэ ну блестемь пе май-мареле попорулуй тэу.
29 Non ritarderai l'offerta di ciò che riempie il tuo granaio e di ciò che stilla dal tuo frantoio. Il primogenito dei tuoi figli lo darai a me.
Сэ ну преӂець сэ-Мь адучь пырга сечеришулуй тэу ши а кулесулуй вией тале. Сэ-Мь дай пе ынтыюл нэскут дин фиий тэй.
30 Così farai per il tuo bue e per il tuo bestiame minuto: sette giorni resterà con sua madre, l'ottavo giorno me lo darai.
Сэ-Мь дай ши ынтыюл нэскут ал вачий тале ши ал оий тале; сэ рэмынэ шапте зиле ку мама са, яр ын зиуа а опта сэ Ми-л адучь.
31 Voi sarete per me uomini santi: non mangerete la carne di una bestia sbranata nella campagna, la getterete ai cani.
Сэ-Мь фиць ниште оамень сфинць. Сэ ну мынкаць карне сфышиятэ де фяре пе кымп, чи с-о арункаць ла кынь.