Deuteronomio 4

1 Ora dunque, Israele, ascolta le leggi e le norme che io vi insegno, perché le mettiate in pratica, perché viviate ed entriate in possesso del paese che il Signore, Dio dei vostri padri, sta per darvi.

И ныне, Израилю, послушай оправданий и судов, елика аз учу вас днесь делати, да поживете и умножитеся, и вшедше наследите землю, юже Господь Бог отец ваших дает вам в наследие:

2 Non aggiungerete nulla a ciò che io vi comando e non ne toglierete nulla; ma osserverete i comandi del Signore Dio vostro che io vi prescrivo.

да не приложите к словеси, еже аз заповедаю вам, ниже да отимете от него: сохраните заповеди Господа Бога нашего, елика аз заповедаю вам днесь.

3 I vostri occhi videro ciò che il Signore ha fatto a Baal-Peor: come il Signore tuo Dio abbia distrutto in mezzo a te quanti avevano seguito Baal-Peor;

Очи ваши видеша вся, елика сотвори Господь Бог наш Веельфегору: яко всяк человек иже иде вслед Веельфегора, потреби его Господь Бог наш от вас:

4 ma voi che vi manteneste fedeli al Signore vostro Dio siete oggi tutti in vita.

вы же, прилежащии Господеви Богу вашему, живете вси до днесь:

5 Vedete, io vi ho insegnato leggi e norme come il Signore mio Dio mi ha ordinato, perché le mettiate in pratica nel paese in cui state per entrare per prenderne possesso.

видите, показах вам оправдания и суды, якоже заповеда мне Господь Бог мой сотворити сице на земли, в нюже вы идете тамо, наследити ю:

6 Le osserverete dunque e le metterete in pratica perché quella sarà la vostra saggezza e la vostra intelligenza agli occhi dei popoli, i quali, udendo parlare di tutte queste leggi, diranno: Questa grande nazione è il solo popolo saggio e intelligente.

и сохраните, и сотворите, яко сия премудрость ваша и смышление пред всеми языки, елицы аще услышат вся оправдания сия и рекут: се, людие премудрии и уметелны: язык великий сей.

7 Infatti qual grande nazione ha la divinità così vicina a sé, come il Signore nostro Dio è vicino a noi ogni volta che lo invochiamo?

Кий бо язык тако велий, емуже есть бог, приближаяйся ему, яко Господь Бог наш во всех, в нихже аще призовем Его?

8 E qual grande nazione ha leggi e norme giuste come è tutta questa legislazione che io oggi vi espongo?

И кий язык велик, емуже суть оправдания и суды правы по всему закону сему, егоже аз даю пред вами днесь?

9 Ma guardati e guardati bene dal dimenticare le cose che i tuoi occhi hanno viste: non ti sfuggano dal cuore, per tutto il tempo della tua vita. Le insegnerai anche ai tuoi figli e ai figli dei tuoi figli.

Вонми себе и снабди душу твою зело, и не забуди всех словес, яже видеста очи твои, и да не отступят от сердца твоего вся дни живота твоего: и да наставиши сыны твоя и сыны сынов твоих,

10 Ricordati del giorno in cui sei comparso davanti al Signore tuo Dio sull'Oreb, quando il Signore mi disse: Radunami il popolo e io farò loro udire le mie parole, perché imparino a temermi finché vivranno sulla terra, e le insegnino ai loro figli.

в день в оньже стоясте пред Господем Богом вашим в Хориве в день собрания, егда рече Господь ко мне: собери ко Мне люди, и да слышат словеса Моя, да научатся боятися Мене вся дни, в няже сии живут на земли, и сыны своя да научат.

11 Voi vi avvicinaste e vi fermaste ai piedi del monte; il monte ardeva nelle fiamme che si innalzavano in mezzo al cielo; vi erano tenebre, nuvole e oscurità.

И приидосте, и стасте под горою: и гора горяше огнем даже до небесе, тма, мрак, и вихр.

12 Il Signore vi parlò dal fuoco; voi udivate il suono delle parole ma non vedevate alcuna figura; vi era soltanto una voce.

И глагола Господь к вам на горе из среды огня: глас словес Его вы слышасте, и образа не видесте, токмо глас:

13 Egli vi annunciò la sua alleanza, che vi comandò di osservare, cioè i dieci comandamenti, e li scrisse su due tavole di pietra.

и возвести вам завет Свой, егоже заповеда вам творити, десять словес, и написа я на двоих скрижалех каменных:

14 A me in quel tempo il Signore ordinò di insegnarvi leggi e norme, perché voi le metteste in pratica nel paese in cui state per entrare per prenderne possesso.

и мне заповеда Господь во время оно, научити вас оправданием и судам, творити вам я на земли, в нюже вы входите тамо наследити ю.

15 Poiché dunque non vedeste alcuna figura, quando il Signore vi parlò sull'Oreb dal fuoco, state bene in guardia per la vostra vita,

И снабдите душы своя зело, яко не видесте всякаго подобия в день, в оньже глагола Господь к вам в горе Хориве из среды огня:

16 perché non vi corrompiate e non vi facciate l'immagine scolpita di qualche idolo, la figura di maschio o femmina,

не беззаконнуйте, и не сотворите себе самим подобия ваянна, всякаго образа подобия мужеска пола или женска:

17 la figura di qualunque animale, la figura di un uccello che vola nei cieli,

и подобия всякаго скота, иже есть на земли, подобия всякия птицы пернатыя, под небесем парящия:

18 la figura di una bestia che striscia sul suolo, la figura di un pesce che vive nelle acque sotto la terra;

подобия всякаго гада, иже плежет по земли: подобия всякия рыбы, елики суть в водах под землею:

19 perché, alzando gli occhi al cielo e vedendo il sole, la luna, le stelle, tutto l'esercito del cielo, tu non sia trascinato a prostrarti davanti a quelle cose e a servirle; cose che il Signore tuo Dio ha abbandonato in sorte a tutti i popoli che sono sotto tutti i cieli.

да не когда воззрев на небо и видев солнце и луну и звезды, и всю красоту небесную, прельстився поклонишися им и послужиши им, яже раздели Господь Бог твой всем языком, иже под небесем.

20 Voi invece, il Signore vi ha presi, vi ha fatti uscire dal crogiuolo di ferro, dall'Egitto, perché foste un popolo che gli appartenesse, come oggi difatti siete.

Вас же взя Господь Бог и изведе вас от пещи железны из Египта, да будете Ему людие в жребий, якоже в днешний день.

21 Il Signore si adirò contro di me per causa vostra e giurò che io non avrei passato il Giordano e non sarei entrato nella fertile terra che il Signore Dio tuo ti dà in eredità.

И Господь Бог разгневася на мя о словесех ваших, и клятся, да не прейду Иордана сего и да не вниду в землю, юже Господь Бог твой дает тебе в наследие:

22 Perché io devo morire in questo paese, senza passare il Giordano; ma voi lo dovete passare e possiederete quella fertile terra.

аз бо умру в сей земли, и не прейду Иордана сего, вы же прейдете и наследите землю благую сию.

23 Guardatevi dal dimenticare l'alleanza che il Signore vostro Dio ha stabilita con voi e dal farvi alcuna immagine scolpita di qualunque cosa, riguardo alla quale il Signore tuo Dio ti ha dato un comando.

Вонмите вы, да не когда забудете завета Господа Бога вашего, егоже завеща к вам, и да не сотворите сами себе изваянна подобия всех, яже заповеда тебе Господь Бог твой,

24 Poiché il Signore tuo Dio è fuoco divoratore, un Dio geloso.

яко Господь Бог твой огнь потребляяй есть, Бог ревнитель.

25 Quando avrete generato figli e nipoti e sarete invecchiati nel paese, se vi corromperete, se vi farete immagini scolpite di qualunque cosa, se farete ciò che è male agli occhi del Signore vostro Dio per irritarlo,

Аще же родиши сыны и сыны сынов твоих, и умедлите на земли, и возбеззаконнуете, и сотворите изваянно подобие всякаго, и сотворите злое пред Господем Богом, вашим, еже раздражити Его,

26 io chiamo oggi in testimonio contro di voi il cielo e la terra: voi certo perirete, scomparendo dal paese di cui state per prendere possesso oltre il Giordano. Voi non vi rimarrete lunghi giorni, ma sarete tutti sterminati.

засвидетелствую вам днесь небесем и землею, яко пагубою погибнете от земли, на нюже вы преходите чрез Иордан тамо наследити ю: не пребудете много дний на ней, но потреблением потребитеся:

27 Il Signore vi disperderà fra i popoli e non resterete più di un piccolo numero fra le nazioni dove il Signore vi condurrà.

и разсыплет вы Господь во всех языцех, и останетеся мали числом во языцех, в няже введет вы Господь тамо,

28 Là servirete a dei fatti da mano d'uomo, dei di legno e di pietra, i quali non vedono, non mangiano, non odorano.

и послужите тамо богом иным, делом рук человеческих, древу и камению, иже не узрят и не услышат, ни ядят, ни обоняют:

29 Ma di là cercherai il Signore tuo Dio e lo troverai, se lo cercherai con tutto il cuore e con tutta l'anima.

и взыщете тамо Господа Бога вашего, и обрящете Его, егда взыщете Его от всего вашего сердца и от всея души вашея в скорби вашей.

30 Con angoscia, quando tutte queste cose ti saranno avvenute, negli ultimi giorni, tornerai al Signore tuo Dio e ascolterai la sua voce,

И постигнут тя вся сия словеса в последняя дни, и обратишися к Господеви Богу твоему, и услышиши глас Его,

31 poiché il Signore Dio tuo è un Dio misericordioso; non ti abbandonerà e non ti distruggerà, non dimenticherà l'alleanza che ha giurata ai tuoi padri.

яко Бог щедр и милосерд Господь Бог твой, не оставит тебе, ниже потребит тебе, не забудет завета отец твоих, имже клятся им.

32 Interroga pure i tempi antichi, che furono prima di te: dal giorno in cui Dio creò l'uomo sulla terra e da un'estremità dei cieli all'altra, vi fu mai cosa grande come questa e si udì mai cosa simile a questa?

Вопросите дний первых, бывших прежде вас, от дне в оньже сотвори Бог человека на земли, и от края небесе даже до края небесе, аще бысть по словеси великому сему, аще слышано бысть сицево:

33 Che cioè un popolo abbia udito la voce di Dio parlare dal fuoco, come l'hai udita tu, e che rimanesse vivo?

аще (кий) язык слыша глас Бога живаго глаголюща от среды огня, имже образом слышал еси ты, и жив был еси:

34 O ha mai tentato un dio di andare a scegliersi una nazione in mezzo a un'altra con prove, segni, prodigi e battaglie, con mano potente e braccio teso e grandi terrori, come fece per voi il Signore vostro Dio in Egitto, sotto i vostri occhi?

аще искуси бог вшед взяти себе язык от среды языка искушением, и знамении и чудесы, и бранию и рукою сильною, и мышцею высокою и видении великими, по всему елико сотвори Господь Бог наш во Египте пред тобою зрящим,

35 Tu sei diventato spettatore di queste cose, perché tu sappia che il Signore è Dio e che non ve n'è altri fuori di lui.

яко да разумееши ты, яко Господь Бог твой сей Бог есть, и несть разве Его.

36 Dal cielo ti ha fatto udire la sua voce per educarti; sulla terra ti ha mostrato il suo grande fuoco e tu hai udito le sue parole di mezzo al fuoco.

От небесе слышан сотвори тебе глас Свой, еже научити тя, и на земли показа тебе огнь Свой великий, и глаголголы Его слышал еси из среды огня:

37 Perché ha amato i tuoi padri, ha scelto la loro posterità e ti ha fatto uscire dall'Egitto con la sua stessa presenza e con grande potenza,

занеже возлюби отцы твоя, избра семя их по них вас, и изведе тя Сам силою Своею великою из Египта

38 per scacciare dinanzi a te nazioni più grandi e più potenti di te, per farti entrare nel loro paese e dartene il possesso, come appunto è oggi.

потребити языки великия и крепчайшыя тебе пред лицем твоим, ввести тя, дати тебе землю их в наследие, якоже имаши днесь.

39 Sappi dunque oggi e conserva bene nel tuo cuore che il Signore è Dio lassù nei cieli e quaggiù sulla terra; e non ve n'è altro.

И увеси днесь, и обратишися умом, яко Господь Бог твой Сей Бог на небеси горе и на земли долу, и несть разве Его,

40 Osserva dunque le sue leggi e i suoi comandi che oggi ti dò, perché sia felice tu e i tuoi figli dopo di te e perché tu resti a lungo nel paese che il Signore tuo Dio ti dà per sempre».

и да сохраниши заповеди Его и оправдания Его, елика аз заповедаю тебе днесь, да благо тебе будет и сыном твоим по тебе, яко да будете долголетни на земли, юже Господь Бог твой дает тебе вся дни.

41 In quel tempo Mosè scelse tre città oltre il Giordano verso oriente,

Тогда отдели Моисей три грады об ону страну Иордана на восток солнца,

42 perché servissero di asilo all'omicida che avesse ucciso il suo prossimo involontariamente, senza averlo odiato prima, perché potesse aver salva la vita fuggendo in una di quelle città.

еже убегати тамо убийце, иже аще убиет ближняго не ведый, и сей не ненавидя его прежде вчера и третияго дне, и да вбегнет во един град от сих и жив будет:

43 Esse furono Beser, nel deserto, sull'altipiano, per i Rubeniti; Ramot, in Gàlaad, per i Gaditi, e Golan, in Basan, per i Manassiti.

Восор в пустыни в земли селней Рувиму, и Раммоф в Галааде Гадду, и Гавлон в Васане Манассии.

44 Questa è la legge che Mosè espose agli Israeliti.

Сей закон, егоже предложи Моисей пред сыны Израилтескими:

45 Queste sono le istruzioni, le leggi e le norme che Mosè diede agli Israeliti quando furono usciti dall'Egitto,

сия свидения и оправдания и суды, елика глагола Моисей сыном Израилевым в пустыни, изшедшым им из земли Египетския,

46 oltre il Giordano, nella valle di fronte a Bet-Peor, nel paese di Sicon re degli Amorrei che abitava in Chesbon, e che Mosè e gli Israeliti sconfissero quando furono usciti dall'Egitto.

об он пол Иордана, в дебри, близ дому Фогорова, в земли Сиона царя Аморрейска, иже живяше во Есевоне, егоже изби Моисей и сынове Израилевы, изшедшым им из земли Египетския.

47 Essi avevano preso possesso del paese di lui e del paese di Og re di Basan - due re Amorrei che stavano oltre il Giordano, verso oriente -,

И наследиша землю его и землю Ога царя Васанска, дву царей Аморрейских, иже бяху об он пол Иордана на восток солнца,

48 da Aroer, che è sull'orlo della valle dell'Arnon, fino al monte Sirion, cioè l'Ermon,

от Ароира, иже есть во устии водотечи Арнони и у горы Сиона, яже есть Аермон,

49 con tutta l'Araba oltre il Giordano, verso oriente, fino al mare dell'Araba sotto le pendici del Pisga.

всю араву об ону страну Иордана, на восток солнца под асидофом Тесаным.