< Atti 21 >
1 Appena ci fummo separati da loro, salpammo e per la via diretta giungemmo a Cos, il giorno seguente a Rodi e di qui a Pàtara.
Кала амэ простисайле лэнца, тунчи выжыле андо море и плывисардэ ворта по острово Косо. Пэ авэр дес амэ авиле по острово Родосо, ай котар — андэ форо Патара.
2 Trovata qui una nave che faceva la traversata per la Fenicia, vi salimmo e prendemmo il largo.
Котэ амэ аракхле кораблё, саво плывисарэлас андэ Финикия, бэшле пэр лэстэ и жыле майдур.
3 Giunti in vista di Cipro, ce la lasciammo a sinistra e, continuando a navigare verso la Siria, giungemmo a Tiro, dove la nave doveva scaricare.
Амэ прожыле о Кипро, ашадэ лэс пай лево риг тай жыле пэ Сирия. Ай котэ авиле кав бэрэго андо Тиро, колэсти со котэ амарэсти кораблёсти трэбуй сас тэ ашавэл грузо.
4 Avendo ritrovati i discepoli, rimanemmo colà una settimana, ed essi, mossi dallo Spirito, dicevano a Paolo di non andare a Gerusalemme.
Андо Тиро амэ аракхле сытярнэн и сас лэндэ эхта деса. Онэ Духоса пхэнэнас лэ Павлости, кай тэ на жал андо Иерусалимо.
5 Ma quando furon passati quei giorni, uscimmo e ci mettemmo in viaggio, accompagnati da tutti loro con le mogli e i figli sin fuori della città. Inginocchiati sulla spiaggia pregammo, poi ci salutammo a vicenda;
Ай кала авиля вряма, амэ жыле майдур. Всаворэ сытярнэ, лэндирэ ромня и бэяцэ проандярэнас амэн андав форо, тай по бэрэго амэ тэрдиле пэ чянга и манглепэ Дэвлэс.
6 noi salimmo sulla nave ed essi tornarono alle loro case.
Амэ простисайле лэнца и бэшле по кораблё, ай онэ рисайле черэ.
7 Terminata la navigazione, da Tiro approdammo a Tolemàide, dove andammo a salutare i fratelli e restammo un giorno con loro.
Амэ плывисардэ майдур и андав Тиро авиле андэ Птолемаисо. Котэ дикхлепэ лэ пхралэнца тай проандярдэ лэнца екх дес.
8 Ripartiti il giorno seguente, giungemmo a Cesarèa; ed entrati nella casa dell'evangelista Filippo, che era uno dei Sette, sostammo presso di lui.
Ай пэ авэр дес амэ жыле андо дром и авиле андэ Кесария и ашылепэ андо чер кав Филипо-благовестнико, вов сас екх андай эхта диаконоря Дэвлэстирэ.
9 Egli aveva quattro figlie nubili, che avevano il dono della profezia.
Лэстэ сас штар щея. Онэ на сас пала ромэстэ тай пхэнэнас лав Дэвлэстар.
10 Eravamo qui da alcuni giorni, quando giunse dalla Giudea un profeta di nome Agabo.
Тунчи, кала амэ сас котэ бут деса, андай Иудея авиля пророко, савэс акхарэнас Агаво.
11 Egli venne da noi e, presa la cintura di Paolo, si legò i piedi e le mani e disse: «Questo dice lo Spirito Santo: l'uomo a cui appartiene questa cintura sarà legato così dai Giudei a Gerusalemme e verrà quindi consegnato nelle mani dei pagani».
Вов поджыля амэндэ, ля Павлостири кущик, спхангля пэстирэ васта тай пхэндя: — Свэнто Духо пхэнэл: «Акадя иудеёря андо Иерусалимо спхандэна и отдэна андэ васта найиудеёнди колэс, кастири исин кадья кущик».
12 All'udir queste cose, noi e quelli del luogo pregammo Paolo di non andare più a Gerusalemme.
Кала амэ и кола, ко жувэлас котэ, ашундэ када, ашыле тэ мангас лэ Павлос тэ на жал андо Иерусалимо.
13 Ma Paolo rispose: «Perché fate così, continuando a piangere e a spezzarmi il cuore? Io sono pronto non soltanto a esser legato, ma a morire a Gerusalemme per il nome del Signore Gesù».
Нэ Павло пэ када пхэндя: — Пэр со тумэ ровэн и росшынэн манди о води? Мэ гытосардо най качи тэ авав спхангло, нэ и тэ мэрав андо Иерусалимо важ алав Раеско Исусоско.
14 E poiché non si lasciava persuadere, smettemmo di insistere dicendo: «Sia fatta la volontà del Signore!».
Кала амэндэ на выжыля тэ парувас лэско гындо, ашыле мулком тай пхэндэ: — Мэк авэла воля лэ Раестири.
15 Dopo questi giorni, fatti i preparativi, salimmo verso Gerusalemme.
Кала прожыля коискачи деса амэ стидэпэ и жыле андо Иерусалимо.
16 Vennero con noi anche alcuni discepoli da Cesarèa, i quali ci condussero da un certo Mnaso'sìne di Cipro, discepolo della prima ora, dal quale ricevemmo ospitalità.
Амэнца жыле коисавэ сытярнэ андай Кесария. Онэ андэ амэн андо чер Мнасоноско андав Кипро, саво сас дэлмутно сытярно, амэ ашылепэ лэстэ.
17 Arrivati a Gerusalemme, i fratelli ci accolsero festosamente.
Кала амэ авиле андо Иерусалимо, пхрала лошаса прилинэ амэн.
18 L'indomani Paolo fece visita a Giacomo insieme con noi: c'erano anche tutti gli anziani.
Пэ авэр дес Павло екхэтанэ амэнца жыля кав Иаково. Котэ сас всаворэ пхурэдэра.
19 Dopo aver rivolto loro il saluto, egli cominciò a esporre nei particolari quello che Dio aveva fatto tra i pagani per mezzo suo.
Павло дя лэнди о васт и роспхэндя пала вся кода, со о Дэл тердя машкар найиудеёря черэз лэстири бути.
20 Quand'ebbero ascoltato, essi davano gloria a Dio; quindi dissero a Paolo: «Tu vedi, o fratello, quante migliaia di Giudei sono venuti alla fede e tutti sono gelosamente attaccati alla legge.
Онэ выашундэ лэс тай лашардэ лэ Дэвлэс. Тунчи онэ пхэндэ Павлости: — Пхрала, ту дикхэс, скачи мии иудеёрэн патяйле, и всаворэ онэ фартэ ритярэнпэ палав Законо.
21 Ora hanno sentito dire di te che vai insegnando a tutti i Giudei sparsi tra i pagani che abbandonino Mosè, dicendo di non circoncidere più i loro figli e di non seguire più le nostre consuetudini.
Ай пала тутэ онэ ашундэ, со ту сытярэс иудеёнэн, савэ жувэн машкар найиудеёря, тэ отжан лэ Моисеёстирэ Законостар и пхэнэс, тэ на обшынэн пэстирэ шавэн тай тэ на жувэн кадя, сар амэндэ прилито.
22 Che facciamo? Senza dubbio verranno a sapere che sei arrivato.
Со ж тэ терас? Онэ екхпатив ужанэна, кай ту авилян.
23 Fà dunque quanto ti diciamo: vi sono fra noi quattro uomini che hanno un voto da sciogliere.
Колэсти стер када, со амэ пхэнаса. Машкар амэндэ исин штар мануша, савэ солахадэ англав Дэл.
24 Prendili con te, compi la purificazione insieme con loro e paga tu la spesa per loro perché possano radersi il capo. Così tutti verranno a sapere che non c'è nulla di vero in ciò di cui sono stati informati, ma che invece anche tu ti comporti bene osservando la legge.
Ай ту лэ лэн, прожа лэнца жужаримаско обрядо и потин пала лэндэ, кай онэ тэ обшынэн и бал по шэро. Ай тунчи всаворэ дикхэна, со кода, со пала тутэ пхэнэн, начячимос, и со ту жувэс пав Законо.
25 Quanto ai pagani che sono venuti alla fede, noi abbiamo deciso ed abbiamo loro scritto che si astengano dalle carni offerte agli idoli, dal sangue, da ogni animale soffocato e dalla impudicizia».
Ай со трэбуй тэ терэн лэ патикунэнди найиудеёнди, амэ пистросардэ, сар лэнди тэ жувэн: нащи тэ хан хамос, саво анэн андэ жэртва идолонэнди, тэ на пэн рат и тэ на хан мас пай тасадо ското, тай тэ на терэн лубимос.
26 Allora Paolo prese con sé quegli uomini e il giorno seguente, fatta insieme con loro la purificazione, entrò nel tempio per comunicare il compimento dei giorni della purificazione, quando sarebbe stata presentata l'offerta per ciascuno di loro.
Тунчи пэ авэр дес о Павло ля пэса калэн манушэн и прожыля екхэтанэ лэнца жужаримаско обрядо. Тунчи вов зажыля андо храмо и пхэндя, кала жужаримос прожала и кала пала кажно лэндар анэна жэртва.
27 Stavano ormai per finire i sette giorni, quando i Giudei della provincia d'Asia, vistolo nel tempio, aizzarono tutta la folla e misero le mani su di lui gridando:
Кала прожыле эхта дес, коисавэ иудеёря андай Цыкни Азия удикхле лэ Павлос андо храмо, вазгле пэр лэстэ всаворэн манушэн тай хутилдэ лэс.
28 «Uomini d'Israele, aiuto! Questo è l'uomo che va insegnando a tutti e dovunque contro il popolo, contro la legge e contro questo luogo; ora ha introdotto perfino dei Greci nel tempio e ha profanato il luogo santo!».
Онэ цыписавэнас: — Мурша Израилёстирэ! Поможысарэн! Акэ мануш, саво андэ всаворэ тхана сытярэл вырито всаворэн манушэн пала амаро народо, амаро Законо и храмо. Ай икхатар вов андя андо храмо греконэн, соса и магрисардя кадва свэнто тхан.
29 Avevano infatti veduto poco prima Tròfimo di Efeso in sua compagnia per la città, e pensavano che Paolo lo avesse fatto entrare nel tempio.
Жы калэстэ онэ дикхле андо форо лэ Павлос екхэтанэ лэ эфесяниноса Трофимоса и гындосардэ, со Павло андя лэс андо храмо.
30 Allora tutta la città fu in subbuglio e il popolo accorse da ogni parte. Impadronitisi di Paolo, lo trascinarono fuori del tempio e subito furono chiuse le porte.
Андо всаворо форо вазглепэ и стидэпэ и мануша. Ай лэ Павлос схутилдэ, выцырдэ андав храмо и удара лэ храмостирэ сыго запхандадэ.
31 Stavano gia cercando di ucciderlo, quando fu riferito al tribuno della coorte che tutta Gerusalemme era in rivolta.
Онэ камэнас тэ умарэн лэ Павлос, нэ дума пала када, со всаворо Иерусалимо вазгляпэ, дожыля кав миенго римсконэс полкос.
32 Immediatamente egli prese con sé dei soldati e dei centurioni e si precipitò verso i rivoltosi. Alla vista del tribuno e dei soldati, cessarono di percuotere Paolo.
Вов сыго ля халавдэн и коискачи шэлэнгонэн тай прастая кордэ, кай стидэпэ мануша. Кала иудеёря удикхле пхурэдэрэс мия халавдэн и лэстирэ халавдэн, онэ пэрэашыле тэ марэн лэ Павлос.
33 Allora il tribuno si avvicinò, lo arrestò e ordinò che fosse legato con due catene; intanto s'informava chi fosse e che cosa avesse fatto.
Ай пхурэдэр мия халавдэн поджыля, ля лэ Павлос и припхэндя тэ спхандэн лэс дуе лэпунзэнца. И пушэлас кай мануша, ко вов кацаво и со вов тердя.
34 Tra la folla però chi diceva una cosa, chi un'altra. Nell'impossibilità di accertare la realtà dei fatti a causa della confusione, ordinò di condurlo nella fortezza.
Нэ сар мануша цыписавэнас кажно пэско и лэстэ на выжыля тэ ужанэл чячимос, вов припхэндя тэ одандярэн лэ Павлос андо халавдэнго чер.
35 Quando fu alla gradinata, dovette essere portato a spalla dai soldati a causa della violenza della folla.
Кала онэ сас пэ лестница, бут мануша стасавэнас пай рига кадя, со халавдэнди прижыляпэ тэ андярэн лэ Павлос пэ васт.
36 La massa della gente infatti veniva dietro, urlando: «A morte!».
Пала лэндэ жанас бут мануша и цыписавэнас: — Миримос лэсти!
37 Sul punto di esser condotto nella fortezza, Paolo disse al tribuno: «Posso dirti una parola?». «Conosci il greco?, disse quello,
Ай кала поджыле кав халавдэнго чер, Павло пхэндя миенгости: — Чи домукэлпэ манди тэ пхэнав тути варисо? — Ту жанэс греконэндири шыб? — пушля пхурэдэр мия халавдэн.
38 Allora non sei quell'Egiziano che in questi ultimi tempi ha sobillato e condotto nel deserto i quattromila ribelli?».
— Тунчи ту на кодва египтянино, саво коискачи вряма палпалэ вазгля лэ манушэн и уандярдя андэ мал штар мии прахарен?
39 Rispose Paolo: «Io sono un Giudeo di Tarso di Cilicia, cittadino di una città non certo senza importanza. Ma ti prego, lascia che rivolga la parola a questa gente».
Ай о Павло пхэндя: — Мэ иудеё андав Тарсо, саво андэ Киликия, мануш барэ форостар. Мангав тут, дэ манди тэ пхэнав лав кай мануша.
40 Avendo egli acconsentito, Paolo, stando in piedi sui gradini, fece cenno con la mano al popolo e, fattosi un grande silenzio, rivolse loro la parola in ebraico dicendo:
И кала о пхурэдэр домукля лэс тэ дэл дума, о Павло вщиля пэ лестница и сикадя вастэса, кай тэ ашэн мулком и мануша. Ай кала онэ ашыле мулком, вов задя дума пай евреёнэндири шыб.