1 Re 11
1 Ma il re Salomone amò donne straniere, moabite, ammonite, idumee, di Sidòne e hittite,
Ымпэратул Соломон а юбит мулте фемей стрэине, афарэ де фата луй Фараон: моабите, амоните, едомите, сидониене, хетите,
2 appartenenti a popoli, di cui aveva detto il Signore agli Israeliti: «Non andate da loro ed essi non vengano da voi: perché certo faranno deviare i vostri cuori dietro i loro dei». Salomone si legò a loro per amore.
каре фэчяу парте дин нямуриле деспре каре Домнул зисесе копиилор луй Исраел: „Сэ ну интраць ла еле ши нич еле сэ ну интре ла вой, кэч в-ар ынтоарче негрешит инимиле ынспре думнезеий лор.” Де ачесте нямурь с-а алипит Соломон тырыт де юбире.
3 Aveva settecento principesse per mogli e trecento concubine; le sue donne gli pervertirono il cuore.
А авут де невесте шапте суте де крэесе ымпэрэтешть ши трей суте де циитоаре, ши невестеле й-ау абэтут инима.
4 Quando Salomone fu vecchio, le sue donne l'attirarono verso dei stranieri e il suo cuore non restò più tutto con il Signore suo Dio come il cuore di Davide suo padre.
Кынд а ымбэтрынит Соломон, невестеле й-ау плекат инима спре алць думнезей ши инима ну й-а фост ын тотул а Домнулуй Думнезеулуй сэу, кум фусесе инима татэлуй сэу Давид.
5 Salomone seguì Astàrte, dea di quelli di Sidòne, e Milcom, obbrobrio degli Ammoniti.
Соломон с-а дус дупэ Астартея, зеица сидониенилор, ши дупэ Милком, урычуня амоницилор.
6 Salomone commise quanto è male agli occhi del Signore e non fu fedele al Signore come lo era stato Davide suo padre.
Ши Соломон а фэкут че есте рэу ынаинтя Домнулуй ши н-а урмат ын тотул пе Домнул, ка татэл сэу Давид.
7 Salomone costruì un'altura in onore di Camos, obbrobrio dei Moabiti, sul monte che è di fronte a Gerusalemme, e anche in onore di Milcom, obbrobrio degli Ammoniti.
Атунч, Соломон а зидит пе мунтеле дин фаца Иерусалимулуй ун лок ыналт пентру Кемош, урычуня Моабулуй, пентру Молох, урычуня фиилор луй Амон.
8 Allo stesso modo fece per tutte le sue donne straniere, che offrivano incenso e sacrifici ai loro dei.
Аша а фэкут пентру тоате невестеле луй стрэине, каре адучяу тэмые ши жертфе думнезеилор лор.
9 Il Signore, perciò, si sdegnò con Salomone, perché aveva distolto il cuore dal Signore Dio d'Israele, che gli era apparso due volte
Домнул С-а мыният пе Соломон пентру кэ ышь абэтусе инима де ла Домнул Думнезеул луй Исраел, каре и Се арэтасе де доуэ орь.
10 e gli aveva comandato di non seguire altri dei, ma Salomone non osservò quanto gli aveva comandato il Signore.
Ын привинца ачаста ый спусесе сэ ну мяргэ дупэ алць думнезей, дар Соломон н-а пэзит порунчиле Домнулуй.
11 Allora disse a Salomone: «Poiché ti sei comportato così e non hai osservato la mia alleanza né i decreti che ti avevo impartiti, ti strapperò via il regno e lo consegnerò a un tuo suddito.
Ши Домнул а зис луй Соломон: „Фииндкэ ай фэкут аша ши н-ай пэзит легэмынтул Меу ши леӂиле Меле пе каре ци ле-ам дат, вой рупе ымпэрэция де ла тине ши о вой да служиторулуй тэу.
12 Tuttavia non farò ciò durante la tua vita per amore di Davide tuo padre; lo strapperò dalla mano di tuo figlio.
Нумай ну вой фаче лукрул ачеста ын тимпул веций тале, пентру татэл тэу Давид. Чи дин мына фиулуй тэу о вой рупе.
13 Ma non tutto il regno gli strapperò; una tribù la darò a tuo figlio per amore di Davide mio servo e per amore di Gerusalemme, città da me eletta».
Ну вой рупе ынсэ тоатэ ымпэрэция; вой лэса о семинцие фиулуй тэу, дин причина робулуй Меу Давид ши дин причина Иерусалимулуй, пе каре л-ам алес.”
14 Il Signore suscitò contro Salomone un avversario, l'idumeo Hadàd che era della stirpe regale di Edom.
Домнул а ридикат ун врэжмаш луй Соломон: пе Хадад, Едомитул, дин нямул ымпэрэтеск ал Едомулуй.
15 Dopo la disfatta inflitta da Davide a Edom, quando Ioab capo dell'esercito era andato a seppellire i cadaveri e aveva ucciso tutti i maschi di Edom -
Пе время кынд а бэтут Давид Едомул, Иоаб, кэпетения оштирий, суинду-се сэ ынгроапе морций, а учис тоатэ партя бэрбэтяскэ дин Едом;
16 Ioab e tutto Israele vi si erano fermati sei mesi per sterminare tutti i maschi di Edom -
а рэмас аколо шасе лунь ку тот Исраелул, пынэ че а нимичит тоатэ партя бэрбэтяскэ.
17 Hadàd con alcuni Idumei a servizio del padre fuggì in Egitto. Allora Hadàd era giovinetto.
Атунч, Хадад а фуӂит ку ниште едомиць, служиторь ай татэлуй сэу, ши с-а дус ын Еӂипт. Хадад ера ынкэ ун бэят пе атунч.
18 Essi partirono da Madian e andarono in Paran; presero con sé uomini di Paran e andarono in Egitto dal faraone, che ospitò Hadàd, gli assicurò il mantenimento, parlò con lui e gli assegnò terreni.
Плекынд дин Мадиан, с-ау дус ла Паран, ау луат ку ей ниште оамень дин Паран ши ау ажунс ын Еӂипт, ла Фараон, ымпэратул Еӂиптулуй. Фараон а дат о касэ луй Хадад, й-а пуртат грижэ де мынкаре ши й-а дат моший.
19 Hadàd trovò grazia agli occhi del faraone, che gli diede in moglie una sua cognata, la sorella della regina Tafni.
Хадад а кэпэтат тречере ынаинтя луй Фараон пынэ аколо ынкыт Фараон й-а дат де невастэ пе сора невестей луй, сора ымпэрэтесей Тахпенес.
20 La sorella di Tafni gli partorì il figlio Ghenubàt, che Tafni allevò nel palazzo del faraone. Ghenubàt visse nella casa del faraone tra i figli del faraone.
Сора Тахпенесей й-а нэскут пе фиул сэу Генубат. Тахпенес л-а ынцэркат ын каса луй Фараон; ши Генубат а фост ын каса луй Фараон, ын мижлокул копиилор луй Фараон.
21 Quando Hadàd seppe in Egitto che Davide si era addormentato con i suoi padri e che era morto Ioab capo dell'esercito, disse al faraone: «Lasciami partire; voglio andare nel mio paese».
Кынд а аузит Хадад, ын Еӂипт, кэ Давид а адормит ку пэринций луй ши кэ Иоаб, кэпетения оштирий, мурисе, а зис луй Фараон: „Ласэ-мэ сэ мэ дук ын цара мя.”
22 Il faraone gli rispose: «Ti manca forse qualcosa nella mia casa perché tu cerchi di andare nel tuo paese?». Quegli soggiunse: «No! ma, ti prego, lasciami andare». Ecco il male fatto da Hadàd: fu nemico di Israele e regnò su Edom.
Ши Фараон й-а зис: „Че-ць липсеште ла мине, де дорешть сэ те дучь ын цара та?” Ел а рэспунс: „Нимик, дар ласэ-мэ сэ плек.”
23 Dio suscitò contro Salomone un altro avversario, Razòn figlio di Eliada, che era fuggito da Hadad-Ezer re di Zoba, suo signore.
Думнезеу а ридикат ун алт врэжмаш луй Соломон: пе Резон, фиул луй Елиада, каре фуӂисе де ла стэпынул сэу Хададезер, ымпэратул дин Цоба.
24 Egli adunò gente contro di lui e divenne capo di una banda, quando Davide aveva massacrato gli Aramei. Quindi egli prese Damasco, vi si stabilì e ne divenne re.
Ел стрынсесе ниште оамень ла ел ши се фэкусе капул четей кынд а мэчелэрит Давид оштиле стэпынулуй сэу. С-ау дус ла Дамаск ши с-ау ашезат аколо ши ау домнит ла Дамаск.
25 Fu avversario di Israele per tutta la vita di Salomone.
Ел а фост ун врэжмаш ал луй Исраел ын тот тимпул веций луй Соломон, ын ачелашь тимп кынд ый фэчя рэу Хадад ши ура пе Исраел. Ел а ымпэрэцит песте Сирия.
26 Anche Geroboamo, figlio dell'efraimita Nebàt, di Zereda - sua madre, una vedova, si chiamava Zerua -, mentre era al servizio di Salomone, insorse contro il re.
Ши Иеробоам, служиторул луй Соломон, а ридикат мына ымпотрива ымпэратулуй. Ел ера фиул луй Небат, ефратит дин Цереда, ши авя ка мамэ пе о вэдувэ нумитэ Церуа.
27 La causa della sua ribellione al re fu la seguente: Salomone costruiva il Millo e chiudeva la breccia apertasi nella città di Davide suo padre;
Ятэ ку че прилеж а ридикат ел мына ымпотрива ымпэратулуй. Соломон зидя Мило ши ынкидя спэртуриле четэций татэлуй сэу, Давид.
28 Geroboamo era un uomo di riguardo; Salomone, visto come il giovane lavorava, lo nominò sorvegliante di tutti gli operai della casa di Giuseppe.
Иеробоам ера таре ши витяз; ши Соломон, вэзынд пе тынэрул ачеста ла лукру, й-а дат привегеря песте тоць оамений де корвоадэ дин каса луй Иосиф.
29 In quel tempo Geroboamo, uscito da Gerusalemme, incontrò per strada il profeta Achia di Silo, che indossava un mantello nuovo; erano loro due soli, in campagna.
Ын время ачея, Иеробоам, ешинд дин Иерусалим, а фост ынтылнит пе друм де пророкул Ахия дин Сило, ымбрэкат ку о хайнэ ноуэ. Ерау амындой сингурь пе кымп.
30 Achia afferrò il mantello nuovo che indossava e lo lacerò in dodici pezzi.
Ахия а апукат хайна ноуэ пе каре о авя пе ел, а рупт-о ын доуэспрезече букэць
31 Quindi disse a Geroboamo: «Prendine dieci pezzi, poiché dice il Signore, Dio di Israele: Ecco lacererò il regno dalla mano di Salomone e ne darò a te dieci tribù.
ши а зис луй Иеробоам: „Иа-ць зече букэць! Кэч аша ворбеште Домнул Думнезеул луй Исраел: ‘Ятэ, вой рупе ымпэрэция дин мына луй Соломон ши-ць вой да зече семинций.
32 A lui rimarrà una tribù a causa di Davide mio servo e a causa di Gerusalemme, città da me scelta fra tutte le tribù di Israele.
Дар ел ва авя о семинцие, дин причина робулуй Меу Давид ши дин причина Иерусалимулуй, четатя пе каре ам алес-о дин тоате семинцииле луй Исраел.
33 Ciò avverrà perché egli mi ha abbandonato, si è prostrato davanti ad Astàrte dea di quelli di Sidòne, a Camos dio dei Moabiti, e a Milcom dio degli Ammoniti, e non ha seguito le mie vie compiendo ciò che è retto ai miei occhi, osservando i miei comandi e i miei decreti, come aveva fatto Davide suo padre.
Ши ачаста, пентру кэ М-ау пэрэсит ши с-ау ынкинат ынаинтя Астартеей, зеица сидониенилор, ынаинтя луй Кемош, думнезеул Моабулуй, ши ынаинтя луй Милком, думнезеул фиилор луй Амон, ши пентру кэ н-ау умблат ын кэиле Меле, ка сэ факэ че есте дрепт ынаинтя Мя ши сэ пэзяскэ леӂиле ши порунчиле Меле, кум а фэкут Давид, татэл луй Соломон.
34 Non gli toglierò il regno di mano, perché l'ho stabilito capo per tutti i giorni della sua vita a causa di Davide, mio servo da me scelto, il quale ha osservato i miei comandi e i miei decreti.
Ну вой луа дин мына луй тоатэ ымпэрэция, кэч ыл вой цине домн ын тот тимпул веций луй, пентру робул Меу Давид, пе каре л-ам алес ши каре а пэзит порунчиле ши леӂиле Меле.
35 Toglierò il regno dalla mano di suo figlio e ne consegnerò a te dieci tribù.
Дар вой луа ымпэрэция дин мына фиулуй сэу ши-ць вой да зече семинций дин еа;
36 A suo figlio lascerò una tribù perché a causa di Davide mio servo ci sia sempre una lampada dinanzi a me in Gerusalemme, città che mi sono scelta per porvi il mio nome.
вой лэса о семинцие фиулуй сэу, пентру ка робул Меу Давид сэ айбэ тотдяуна о луминэ ынаинтя Мя ла Иерусалим, четатя пе каре ам алес-о сэ пун ын еа Нумеле Меу.
37 Io prenderò te e tu regnerai su quanto vorrai; sarai re di Israele.
Пе тине те вой луа ши вей домни песте тот че-ць ва дори суфлетул, вей фи ымпэратул луй Исраел.
38 Se ascolterai quanto ti comanderò, se seguirai le mie vie e farai quanto è giusto ai miei occhi osservando i miei decreti e i miei comandi, come ha fatto Davide mio servo, io sarò con te e ti edificherò una casa stabile come l'ho edificata per Davide. Ti consegnerò Israele;
Дакэ вей аскулта де тот че-ць вой порунчи, дакэ вей умбла ын кэиле Меле ши дакэ вей фаче че есте дрепт ынаинтя Мя, пэзинд леӂиле ши порунчиле Меле, кум а фэкут робул Меу Давид, вой фи ку тине, ыць вой зиди о касэ трайникэ, аша кум ам зидит луй Давид, ши-ць вой да цие пе Исраел.
39 umilierò la discendenza di Davide per questo motivo, ma non per sempre».
Вой смери прин ачаста сэмынца луй Давид, дар ну пентру тотдяуна.’”
40 Salomone cercò di uccidere Geroboamo, il quale però trovò rifugio in Egitto presso Sisach, re di quella regione. Geroboamo rimase in Egitto fino alla morte di Salomone.
Соломон а кэутат сэ омоаре пе Иеробоам. Ши Иеробоам с-а скулат ши а фуӂит ын Еӂипт, ла Шишак, ымпэратул Еӂиптулуй; а локуит ын Еӂипт пынэ ла моартя луй Соломон.
41 Le altre gesta di Salomone, le sue azioni e la sua sapienza, sono descritte nel libro della gesta di Salomone.
Челелалте фапте але луй Соломон, тот че а фэкут ел ши ынцелепчуня луй ну сунт скрисе оаре ын картя фаптелор луй Соломон?
42 Il tempo in cui Salomone aveva regnato in Gerusalemme su tutto Israele fu di quaranta anni.
Соломон а домнит патрузечь де ань ла Иерусалим песте тот Исраелул.
43 Salomone si addormentò con i suoi padri e fu sepolto nella città di Davide suo padre; gli succedette nel regno il figlio Roboamo.
Апой Соломон а адормит ку пэринций луй ши а фост ынгропат ын четатя татэлуй сэу Давид. Ын локул луй а домнит фиул сэу Робоам.
