< uMarko 1 >
1 Uwu ingi ng'wandyo nua nkani ninza niang'wa Yesu Kristo, Ng'wana wang'wa Itunda.
这里讲述了上帝之子耶稣基督福音的初始。
2 Anga ni ikilisigwe nu munyakidagu uIsaya, “Gozeela, kumulagiilya u mutung'wa nuane ntongeela ako, ung'wi nuikazipiilya i nzila niako.
正如以赛亚先知所写:“我派遣使者提前来到,备好你要走的道路。
3 Luli nula muntu nuitangaa mihaka, “Mikondeelyi i nzila a Mukulu; Igooli i nzila niakwe.”
在荒野中有人在呼喊:‘预备主的道,修直他的路!’”
4 uYohana ai uzile, wazoja mihaka nu kutanantya wogigwa nua kila itunu ku ulekelwa nua milandu.
施洗约翰出现在荒野中,宣讲悔改的洗礼,因此救赎罪行。
5 Ihi ihi a ku Yudea ni antu ihi nia ku Yerusalemu ai alongoe kitalakwe. Ai atulaa akogigwa nu ng'wenso mu mongo nua Yordani, aze ila itunu ku milandu ao.
犹太和全耶路撒冷的人都来到他身边,承认自己的罪,在约旦河里接受他的洗礼。
6 uYohana ai watulaa utugae ng'wenda nua mauli a ngamia nu mukoha nua ndili mu kilino nikakwe, hangi ai watulaa ukulya ngaga nu uki nua mihaka.
约翰身穿驼毛衣服,腰束皮带,以蝗虫和野蜜为食。
7 Ai utanantilye nu kuligitya, “Ukoli ung'wi upembilye ze yakilaa unene munya ngulu ikolo kukila unene, hangi nimugila u unoneli ga nu kutuna pihi nu kutungula i mikoha a ilatu niakwe.
他这样宣讲:“在我之后将有一人到来,能力远比我强大,我甚至连弯腰给他提鞋的资格都没有。
8 Unene ai numogilye ku mazi, kuiti nuanso ukumoja unyenye ku Ng'wau Ng'welu.”
我用水给你们施洗,他却会用圣灵给你们施洗。”
9 Ai ipumie mu mahiku nanso kina uYesu ai uzile kupuma ku Nazareti a ku Galilaya, hangi ai wogigwe nu Yohana mu mongo nua Yordani.
这时耶稣从加利利的拿撒勒前来,在约旦河里接受约翰的洗礼。
10 Itungo uYesu nai uhumbukile kupuma mu mazi, ai wihengile ilunde ligalanukile ng'walyi nu Ng'wau Ng'welu ukusima pihi migulya akwe anga i nkunda.
他从水中出来的那一刻,天裂开了,圣灵如鸽子般落在他身上。
11 Nu luli ai lupumiie milunde, “Uewe ingi Ng'wana nuane mulowa, Ndoeigwe nangaluu nu ewe.”
天空传来一个声音:“你是我的爱子,你让我喜悦。”
12 Uugwa nkua ing'wi u Ng'wau Ng'welu akamusinja kulongola mihaka.
圣灵随即将耶稣派到荒野。
13 Ai ukoli mihaka mahiku makumi anne, wazegeng'wa nu Mulugu, Ai watulaa palung'wi ni ikali nia mihaka, nia malaika ai amuaiiye.
他在那里将待上四十天,受到撒旦的诱惑,身边是各种野兽,还有天使来看护他。
14 Itungili ze yakilaa uYohana kuambwa, uYesu ai uzile ku Galilaya wazetanantya inkani ninza niang'wa Itunda,
之后,耶稣在约翰被捕后来到加利利,宣讲上帝的福音。
15 wazeligitya, “Itungo lakondaniila, nu utemi nuang'wa Itunda wahumbeela. Ili itunu nu kuhuiila mu nkani ninza.”
他说:“预言的时间已到,上帝之国已来临,要悔改并相信福音。”
16 Hangi wazekila mu mpelo a luzi nula Galilaya, ai umihengile uSimioni nu Andrea muluna wang'wa Simioni azegumila i nyavu niao mu luzi, kunsoko ai atulaa avua nsamaki.
耶稣沿着加利利海边行走,看见西门和他弟弟安得烈在海上撒网,他们靠打鱼过活。
17 uYesu ai uatambuie, “Pembyi, ntyati, hangi kumuzipya avua antu.”
耶稣对他们说:“跟从我吧,我要让你们成为获得人的渔夫。”
18 Ni nkua ing'wi ai alekile i nyavu hangi akamutyata.
他们立刻丢下渔网,跟从了他。
19 Itungo uYesu naiwagenda kahelu iniino, ai umihengile uYakobo ng'wana wang'wa Zebedayo nu Yohana muluna nuakwe; ai atulaa mi ilinga akuzipya nyavu.
耶稣稍往前走了几步,看见西庇太的儿子雅各和弟弟约翰,正在船上整理渔网,
20 Katungo akaitanga ni enso ai amulekile u tata nuao uZebedayo mukati ilinga ni anyamulimo nia kugulwa, akamutyata.
耶稣召唤他们,他们立刻离开父亲西庇太和雇工,跳下船跟从耶稣而去。
21 Nai akapika ku Kapernaumu, luhiku nula kusupya, uYesu ai wingie mi itekeelo nu kumanyisa.
他们去往迦百农,耶稣随即在安息日进入会堂向民众宣讲。
22 Aka ukuilwa u umanyisa nuakwe. ku iti ai watulaa ukuamanyisa anga muntu naiza ukete uhumi hangi shanga anga amanyi.
民众对他的教导感到惊讶万分,因为他宣讲的方式非常权威,不像是其他的宗教老师。
23 Itungo lilo liilo ai ukoli nu muntu mi itekeelo nilao nai ukete nu hing'wi, hangi ai uzogooye,
忽然,会堂中一个被恶灵附体之人开始喊叫:
24 wazeligitya, “Kukete ntuni nika kituma nu ewe, Yesu nua ku Nazereti? Uzile ku ulimilya? Nukulingile wi nyenyu. U ewe ingi Ng'welu wing'wene nuang'wa Itunda!”
“拿撒勒人耶稣,你为什么要来打扰我们?你是来毁灭我们的吗?我知道你是谁,你是上帝的圣者。”
25 uYesu ai umukenee u hing'wi nu kuligitya, “Kilaga hangi upume mukati akwe!”
耶稣打断恶灵的话:“住口!从他身上出来!”
26 Nu hing'wi ai umugwisilye pihi hangi akapuma kitalakwe itungo wazelila ku luli nula migulya.
恶灵嘶叫着,附体之人陷入惊厥,恶灵从他身体被驱赶出来。
27 Ni antu ihi ai akuiwe, iti gwa akikolya kila ung'wi, “iki ingi ntuni? Umanyisa ugeni ukete uhumi? Ga nukulagiilya ia hing'wi nienso aku mukulya!”
众人都很惊讶,对彼此说:“这是什么?这新教义的权威太大了!即使恶灵也服从于他的命令!”
28 Nu lukani kutula ng'wenso nkua ing'wi lukasapatila kila kianza mukati a mukoa wihi nua Galilaya
耶稣的名声立刻传遍加利利一带。
29 Hangi nkua ing'wi ze yakilaa kupuma kunzi itekeelo, ai ingi mi ito nilang'wa Simioni nu Andrea aze akoli nu Yakobo nu Yohana.
他们走出会堂,与雅各和约翰一起去往西门和安得烈的家。
30 Itungili mukwingwa nuang'wa Simioni ai watula ulae mulwae, ni nkua ing'wi ai amutambuie uYesu inkani niakwe.
西门的岳母此刻正发烧躺在床上,众人把这件事告诉了耶稣。
31 Iti gwa ai uzile, ai umuambile ku mukono, nu kumunyansula migulya; ulwae ukahega kitalakwe, hangi wakandya ku a aiilya.
耶稣走到她面前,拉着她的手,扶她起来,高烧立刻退去,于是她开始为众人做饭。
32 Mpindi nanso itungo ilyoa lakondya kulimila, ai amuletee kitalakwe ihi nai atulaa alwae, ang'wi nai akete i ahing'wi.
黄昏过后,有人不断把生病和被鬼附体之人带到耶稣面前。
33 Kisali kihi ai kilingiie palung'wi pa mulango.
全城的人都聚集在门外。
34 Ai uagunile idu nai atulaa alwae a kila ulwae nu kupumya ahing'wi idu, ila shanga ai ulekee hing'wi kuligitya ku nsoko ai amulingile.
耶稣医好了很多人的疾病,驱走很多恶鬼。他命令恶鬼不要说话,因为鬼知道他是谁。
35 Ai u ukile dau maniabwa, itungo nai ikili kiti; ai uhegile nu kulongola nkika a kinkunku nu kulompa kuko.
次日凌晨,天还没有亮,耶稣便起身来到荒郊野外进行祷告。
36 uSimioni ni ihi nai atulaa palung'wi nu ng'wenso ai amudumile.
西门和其他人去寻找耶稣。
37 Ai amuligilye hangi akamutambuila, “Kila ung'wi uku uduma”
找到他后就对他说:“大家都在找你呢!”
38 Ai uatambuie, “Kwini kianza kingiiza, kunzi mu isali ni ipilimikiiye, iti nihume kutanantya nuko ga. Yiyo nsoko aza nzile apa.”
耶稣对他们说:“我们必须到附近的其他城镇去,这样我就可以在那里传授福音,我就是为此而来。”
39 Ai ulongoe waze ukiie i Galilaya ihi, waze tanantya mu matekeelo ao nu kuapatya ia hing'wi.
于是他走遍加利利各地,在会堂里传道,进行驱鬼。
40 Munya mbili ung'wi ai uzile kitalakwe. Ai watulaa ukumusinja; ai utugamile nu kumutambuila, “Anga ize uloilwe, uhumile kunzipya ntule ni muza.”
有一个麻风病人前来寻求帮助。他跪在耶稣面前说:“主啊!如果你愿意,就能治愈我。”
41 Waze usuntilwe ni kinya uwai, uYesu ai ugooe u mukono nuakwe nu kumuamba, akamuila, “Ndoilwe, Utule u muza.”
耶稣动了怜悯的心,便伸手摸他,说:“我愿意,你治愈了!”
42 Itungo ling'wi i mbili ikamupuma, hangi ai uzipigwe kutula muza.
这人的麻风病立刻消失了,他痊愈了。
43 uYesu akamukania itaki nu kumuila walongole itungo ling'wi.
在那人离开以前,耶稣认真地警告他说:
44 Ai umutambuie, “Kendegeela shanga uligitilye lukani ku wihi, kuiti longola, wiambye kung'wa kuhani, hangi upumye isongelyo ku nsoko a weligwa naiza uMusa ai ulagiiye, anga ukuiili kitalao.”
“不要向任何人讲述这件事。去祭司那里,让他看看你的样子,然后按照摩西的要求,为这洁净献祭,向大家作证。”
45 Kuiti ai ulongoe nu kandya kumutambula kila ung'wi nu kenelya u lukani ikilo ga nu Yesu shanga ai uhumile hangi kingila mu kisali ku ulyuuku. Iti gwa ai wikiie kianza nika kinkunku ni antu ai azile kitalakwe kupuma kila nkika.
但那人离开后仍然到处宣讲,把这事传开了,这也让耶稣无法再公开走进城市,只好留在外面的荒野。可仍有很多人从各处赶到他这里。