uMarko 14
1 Ai yatulaa mahiku abiili duu ze yakilaa i siku kuu a pasaka nulu nula mikate Ni shanga I ikiwe i igai. Akuhani niakulu ni amanyi ai atulaa akuduma nzila akumuamba uYesu ku uhugu nu kumubulaga.
Chiyi vali hanu mazuva overe niwuseni kusika mukiti we Paseka ni Mukiti we nkonko isena Mulungo. Mukulwana wavaPurisita ni vañoli vavali kunganisisa mwete vawolere kuwonda Jesu ni kumwihaya.
2 Ku nsoko ai aligitya, “Shanga itungo lili nila siku kuu, antu aleke kuza kituma u minyomo.”
Ka kuti vavali kuwamba. “Isiñi hamukiti, iri kuti kanji kuvuki inyakanyaka mukati kavantu.”
3 Matungo uYesu nai ukoli ku Bethania mi ito kung'wa Simioni munyambili, hangi nai wakatula utungile mu meza, musungu ung'wi ai uzile kitalakwe waze ukete i nsupa a manyunkiilo a nardo nziza ikete nsailo nkulu nangaluu, ai umibunangile i nsupa nu kumadubunsha migulya itwe nilakwe.
Lyahanu Jesu avena mwa Betani mwizuvo ya Simoni we mbingwa, sina havali kwikere he tafule, mukulwakazi chakeza kwali ni votera lya alabasitera lyomunikiso undula ahulu, uvali wa menzi a nandi. Cha pwachula ivotera ni kuitira hamutwi wakwe.
4 Kuiti ai akoli ang'wi ao nai atakile. Ai itambuie enso ku enso azeligitya, “Ingi ntuni insoko a ulimilyi uwu?
Mi kuvena vamwi vavali kuvengete. Chiva wamba kukati kavo nivati, “Ivakanzi lye shinyehero iyi?
5 Manyunkiilo aya aza azeeguligwa ku dinari magana ataatu ni ikilo, hangi apegwe i aula.” Ni enso ai amupatilye.
Iwu munukiso uvali kuswanera kuwuziwa kumashereñi a hitilira miyanda yotatwe ye dinarii, ni kuha kuva shevete. Imi vavali kumu kalimera.
6 Kuiti uYesu ai uligitilye, “Muleki wing'wene duu. Ku niki mukumunyoma? Witumile ikani iza kitalane.
Kono Jesu chawamba, “Mu musiye yenke, mu mu kataleza nzi? Wapanga chitu chilotu kwangu.
7 Mahiku ihi i aula muakete, hangi itungo lihi ni mukuhung'wa i nsula muhumile kituma ni maza kitalao, kuiti shanga mukutula nu nene itungo lihi.
Mwina inako yonse vashevete nanwe, mi inakao yonse imwa saka muwola kupanga zilotu kuvali, kono kete muve name inako yonse.
8 Witumile iko nukihumile, u upuguhie u muili nuane i makuta ku nsoko a uikwi.
Wapanga icho cha wola: wa singa muvili wangu haku zikwa.
9 Tai kuimuili, kila i kianza i nkani ninza niuku tanantigwa mu unkumbigulu wihi, iko nukitumile u musugu uyu kikutambulwa ku ukimbukiilyi nuakwe.
“Chovu niti ni wamba kwenu, konse uko ivangeli kwete ikakutaziwe mwi kanda yonse, icho chapanga uzu mukulwakazi kachika wambiwe, mwikupuzo yakwe.”
10 Uugwa uYuda Iskariote, ung'wi nua awo ikumi na abiili, ai ulongoe ku akulu a akuhani iti kina walije kuminkiilya kitalao.
Lyinu Judasi Isikariyota, zumwe wava vena ikumi ne tovere, a va yendi ku vapurisita vakulwana kuti a wolye kumuva wuzukiza choku muva tambika.
11 Matungo i akulu a Akuhani nai igulye ili, ai iloile hangi akalaga kuminkiilya mpia. Ai wandilye kuduma ilyoma nila kuminkiilya kitalao.
Lyahanu mukulwana wa mapurisita hazizuwa, vavali kutavite ni kumu sepisa kumuha mashereñi. Chatanga kulola inzira yate awane chivaka cho kumutambika kuvali.
12 Mu luhiku nula ng'wandyo nula mkate nishanga uikiwe i igai, itungo nai apumilye u ng'waa nkolo nua pasaka, amanyisigwa niakwe ai amutambuie, “Uloilwe kulongole pii kuzipiilye iti ulije kulya u ludya nula pasaka?”
Mu izuva lye ntazi lye chinkwe chisena mumera, chinga va panga chitavero che imberere ye paseka, varutwana vakwe choku mucho kuti, “U saka kuti tuye kuhi kutu wola kuka ku vakanyeza zilyio ze paseka, iri kuti ukalye zilyo ze paseka?
13 Ai ua lagiiye amanyisigwa akwe abiili nu kuatambuila, “Longoli mu kisali, nu mitunja naiza ukenkile i ntunda ukiona nu nyenye. Mutyati.
Choku tuma vovere va varutwana vakwe choku vacho kuti, “Mu kwiya mu muleneñi, ku zwaho mumu wane mukwame yo hindite kahambwe kamenzi mwami katane. Mu muichirire.
14 Ito nuikingila, mutyati hangi mutambuili u mukola ito nilanso, ' Ung'walimu uligitilye, Kikoli pii i shumba nika aziila kianza ni nikalila i pasaka ni amanyisigwa ane?”
Mu inzuvo yeeti a ke injire, mu muichirire mo mi muka cho kusi inzuvo kuti, 'Muruti ucho kuti, inzuvo yangu yeti ni lyire ipaseka ne varutwana vangu yina kuhi?'”
15 Ukumulagiila i shumba nika migulya kikulu ni kikete i iseme niize kikoli kikondile. Itumi u uzipiilya ku nsoko itu pang'wanso.”
Mwa a ka mutondeza inzuvo inkando yi vakanyizwe yahe wulu, muka tuvakanyeze mwateni.”
16 Amanyisigwa ai ahegile akalongola mu kisali; ai ahangile kila ikintu anga nai watulaa uatambuie, hangi akazipiilya u ludya nula pasaka.
Varutwana ni va zwa ni kuyenda mumuleneñi. Mi ni va ka wani chimwe ne chimwe china sina mwa a vawambiri kuvali, mi.
17 Matungo nai yatula mpindi, ai upembilye ni awo ikumi na abili.
Ha chivali chitengu, chakeza ni vekumi nivovere.
18 Hangi nai akatula akumihumbeela i meza nu kulya, uYesu ai uligitilye, Tai kumutambuila, umg'wi kati anyu nukulya palung'wi nu nene ukungumaniilya.”
Sina havavali kwi kere he tafule ni kulya, Jesu chati, “Chovuniti ni wamba kwenu, wumwina kwenu yo lya name.”
19 Ihi akasiga ikulu, hangi ung'wi ze yakilaa u muya ai amutambuie, “Kulu kuulu shanga u nene?”
Vonse vavali lizuwi inkumbu, mi zumwi ni zumwi chiva wamba kwali, “Luli isiñi me?”
20 uYesu ai usukiiye nu kuatambuila, “Ingi ung'wi nua ikumi na abiili kati anyu, ung'wi naiza itungili ukuliilya ipuli mi bakuli palung'wi nu nene.
Jesu che tava ni kuvawamba kuvali, “nje zumwi wa vena ikumi ne vovere, yozo yo sunsa name inkonko mu kasuva.
21 Ku soko uNg'ana wang'wa Adamu ukulongola anga uu u ukilisigwa nu uligitilye migulya akwe. Kuiti ukia nuakwe u muntu uyo naiza kukiila nuanso u Ng'wana wang'wa Adamu ukugumaniilgwa! Aza izeetula iziza kunkilinkiila ku ng'wakwe anga ize u muntu nuanso ai uzeeleka kutugwa
Kakuti Mwana wo Muntu mwayende mwinzira iyo mañolo awamba kuyamana naye. Mi ku mayivite kozuo mukwame yo veteka Mwana o Muntu! Ku vaa shiyeme kuti kalyi uzu muntu na sana a va zalwa.”
22 Hangi nai atula akulya, uYesu ai uhoile u mukate, akaukendepa, nu ku uega. Akainkiilya wazeligitya, “Holi. Uwu ingi muili nuane.”
Chi va si kwete kulyia, Jesu cha hinda chinkwe, ni kuchi fuyola, ni kuchi jamona. Ava chivahi ni kuwamba, “Muhinde ichi. Uwu chimuviri wangu.”
23 Ai uhoile i kikombe, akalumbiilya, hangi akainkiilya, hangi ihi akaking'wela.
Chahinda i komoki, nikulitumera, ni kuitambika kuvali, mi vonse chiva nya kuili.
24 Ai uatambuie, “Iyi ingi sakami ane na wigombya, sakami ni hunuka ku nsoko a idu.
Chawamba kuvali, “Aya jamalaha angu echilikani, malaha awo etilirwe vangi.
25 Tai kumutambuila, shanga kung'wa hangi mu nkali iyi na muzabibu kupikiila u luhiku ulo ni nikang'wa nu upya mu utemi nuang'wa Itunda.”
Chovu niti niwamba kwenu, Kasane kani nywe hape kwezi zihikantu hape ze veine kusikira kusikira lina izuva hate kani inwe mumuvuso we Ireeza.”
26 Nai akondya kimba u wimbo, ai alongoe kunzi mulugulu nula mizeituni.
Hachiva manite kuzimba luzimbo, chiva yenda hanze kwi Lundu lya Olive.
27 uYesu ai uatambuie, “Unyenye mihi mukibagula kuli ku nsoko ane, ku nsoko ikilisigwe, 'Nikamukua u mudimi ni nkolo yukusapatila.'
Jesu chata kuvali, “Muvonse mumunitiyire, kakuti kuñoletwe, 'Muni kave mulisani mi imberere kazi hasane.'
28 “Kuiti ze yakila ku iuka kitalane, nikamutongeela ntongeela anyu ku Galilaya.”
Kono china mana kuvuswa hape, Kanili tangize kwenu kuya kwa Galileya.”
29 uPetro ai umutambuie, “Anga itye ihi ga akuuleka, unene shanga kuuleka.”
Pitorosi choku mucho kuti, “Nangati vonse kava ku tiyire ime keti ni ni ku tiyiire.”
30 uYesu ai umutambuie, “Tai nakutambuila, u utiku uwu, ze ikili i nsambaligugu ku kunkula nkua ibiili, wikatula wanihita nkua itaatu.”
Jesu chamu wambira kuti, “Cho vuniti nikuwambira, masiku a sunu, mukombwe ni useni kulira kovere, moni sapule kotwatwe.”
31 Kuiti uPetro ai uligitilye, “Anga insinje ga nu kusha palung'wi nu ewe, shanga ku uhita.”Ihi ai apumilye ilago lilo liilo.
Kono Pitorosi chati, “Haiva nini wola kufwa nawe, kete nikusampule.” Vonse vava chiva panga i sepiso i swana.
32 Ai apembilye mu nkika nai itangwaa Gethsemane, nu Yesu ai uatambuie i amanyisigwa akwe, “Ikii papa itungo ni kikumbika.”
Va veza ku chivaka chi sumpwa Getesimani, Jesu cho kucho varutwana vakwe, “Mu ikale a ha chini rapera.”
33 Ai uahoile u Petro, Yakobo nu Yohana palung'wi nu ng'wenso, akandya kuhung'wa kinya uwai nu kaga nangaluu.
Cha hinda Pitorosi, Jakovo ni Johani choku zwa navo, choku tanga ku wirirwa ne ku katazeha a hulu.
34 Ai uatambuie ung'yenyi nuane ukete kinya uwai nangaluu, ga insha. Sagi papa nu kelya.”
Cha wamba kuvali, “Luhuho lwangu lu zuwire ku chisa a hulu, nanga kwi nako yefu. Mu shale hanu ni kutonda.”
35 uYesu ai ulongoe ntongeela iniino, akagwa pihi, akalompa, anga ize ihumikile, kina isaa iyi aza ize muhuga.
Jesu na ya ha vusuzana, choku wa hansi, choku rapera kuti kambe ni ku wolyeka, iyi inako imu hitirire kwali.
36 Ai uligitilye, “Aba, Tata, Makani ihi kitalako ahumikile. Nihegelye i kikombe iki. Kuiti shanga ku ulowa nuane, ila ulowa nuako.”
Nati, “Abba, Tayo, zintu zonse zi wolyeka nawe. Zwisa iyi inkomoki kwangu. Kono isiñi chini saka, Kono yako.”
37 Ai ugomokile nu kua hanga alala, hangi aka mutambuila uPetro, “Simioni, itii walalane? Shanga wahuma kelya ga i saa ing'wi?
Chaka vola ni kwiza kuvawana valere, mi chawamba kwa Pitorosi, “Simoni, ulere? Wakangwa kutonda nagati i hola yonke?
38 Huguki hangi mulompe muleke kingila mu mageng'wa. Kulu kuulu i nkolo ikoli iziza, kuiti u muili ingi unementaalu.”
Mutonde ni kulapera iri kuti kanji mwinjiri mumuliko. Luhuho che niti lusaka, kono inyama i kangitwe.”
39 Ai ulongoe hangi nu kulompa, hangi ai utumie makani yayo yaayo.
Hape chayenda kule ni kukalapera, mi ava severisi manzwi a swana.
40 Ai upembilye hangi waka ahanga alala, kunsoko miho ao ai atulaa malito hangi shanga ai alingile ntuni nika kumutambuila.
Hape cha vola ni kukavawana valere, kakuti menso avo avali kulema mi kena vavali kwizi cho kuwamba kwali.
41 Ai uzile nkua aka taatu nu kuatambuila, Mukili mulae nu kusupyaa? Yakonda! isaa apikaa. Goza! uNg'wana wang'wa Adamu ukugumaniiligwa mu mikono a anya milandu.
Cho kuiza lo vutatu na vacho kuti, “Mu si lere ne ku pumula? Muvuke! inako chi ya sika. Muvone! Mwana o Muntu cha vekwa mumanza ava ezalivi.
42 Uki, kwini. Goza, uyo nuendaa ngumaniilya ukoli pakupi.”
Mu vuke; tuyende. Muvone, uzo yo ni veteka wina hafuhi.”
43 Itungo udu nai watula wakili ukuligitya, uYuda, ung'wi nua awo ni ikumi na abiili, ai upikile, ni idale ikulu kupuma kuakulu a akuhani, amanyi ni anyampala akete i mpanga ni idunkuli.
Cho usi kwete ku wamba, Judasi, zumwe wa vena ikumi ne tovere, choku sika, nena ni vantu vangi ni va ka kwete mikwale ni masavule, kukazwa ku vapurisita vakulwana, n vañoli, ni vakulwana.
44 Itungo nilanso u mugumaniilyi nuakwe ai watulaa uinkiiye kilingasiilyo, wazeligitya. Uyo ni nikamulungila, ng'wenso. Muambi nu kumutwala pihi a usunji.”
Lyahanu yo muveteka avava here chisupo, kuti, “Uzo yete ni chunchune nji yena.”
45 Itungo u Yuda nai upikile, kang'wi duu ai ulongoe kung'wa Yesu nu kuligitya, “Ng'walimu!” Hangi akamulungila.
Judasi hasika, pona aho cheza kwa Jesu nikuwamba, “'Rabbi! mi chamu chunchuna.
46 Uugwa akamuika pihi a usunji nu kumuamba.
Linu chivavika maanza hali ni kumu sumina.
47 Kuiti ung'wi kati ao nai wimikile pakupi nu ng'wenso ai uhopoe i mpanga akwe akamukua u munyamilimo wang'wa kuhani nu mukulu nu kumutema u kutwi.
Kono zumwi yava zimene hembali chazwisa mukwale niku kosola kutwi kwa muhikana wo mupurisita mukulwana.
48 uYesu ai uatambuie, “Mupembilye kumamba ku mapanga ni idunkuli anga muhegelanyi?
Jesu chawamba kuvali, “mu ka ni izilile mane ili musa, cha mikwale ni che inkolyi kwiza kuni wonda?
49 Matungo kila luhiku ai nkoli nu nyenye hangi nizemanyisa mi itekeelo, shanga ai mumambile. Kuiti ili litumikile iti ukilisigwa ukondaniile.
Nivena nenwe izuva nezuva hini vaku siina nnaanwe izu nva niva kuluta mwi tempele, kena muva nisumini. Kono ichi chiva pangahali kuti intimana zi zuzilizwe.”
50 Hangi awo ihi nai akoli nu Yesu ai amulekile nu kumanka.
Mi vavena ni Jesu vava musiyi niku valeha.
51 Muhumba ung'wi ai umutyatile, hangi ai watulaa utugae u mugolole udu ai watulaa wikumbile kitaligiilya; ai amuambile kuiti
Mu lombwaana, ya va zwete vulyo inguvo ivali kumuzingerete, avali kwi chilire Jesu. Aho vakwame hava mukwata,
52 ai uatigie akauleka u mugolole papo akamanka kipwi.
chasiya inguvo ye line ni kutiya mapunu.
53 Nai akamutongeela uYesu kung'wa kuhani nu mukulu. Pang'wanso ai ilundiie palung'wi nu ng'wenso i akuhani ni akulu ihi, anyampala, ni amanyi.
Vavatwali Jesu kumupurisita mukulwana. Uko vavali kungene naye vonse malena vamapurisita, vakulwana, niva ñoli.
54 uPeto nu ng'wenso ai umutyatile uYesu ku kuli, kutunga mi itando nilang'wa kuhani nu mukulu. Ai wikie palung'wi ni asunja, nai atulaa pakupi nu moto akaze ota iti kulija upyu.
Lyahanu Pitorosi avali kumwi chilire chaka vakazana, mane mbwita kukasika he rapa lya mupurisita mukulwana. Avake kali mukati kava ngateri, vavali kwina hembali ni muliro kuli tukusa.
55 Matungo nanso akuhani niakulu ihi ni ianza lihi ai atulaa akuduma ukuiili kung'wa Yesu iti alije kumubulaga. Kuiti shanga ikaulija.
Linu mukulwana wava purisita ni nkuta ya Majuda vonse vavali kungana vupaki vuhambiriza Jesu iri kuli vamwi haye. Kono kakwina vuvava wani.
56 Ku nsoko antu idu ai aletile ukuiili nua uteele ku ngwaakwe, kuiti ga nu ukuiili nuao shanga ukimpyana
Kakuti vangi vavaleti vupaki bwa mapa kumulwisa, kono mane vupaki bwavo kena vuva zumizani.
57 Ang'wi ao ai imikile nu kuleta ukuiili nua uteele ku ng'waakwe; azeligitya,
Vamwe ni va zimana avo choku mu hambiriza, ni vaati,
58 “Aza kigulye ukuligitya, 'Nikalibipya itekeelo ili nai lizipigwe ku mikono, nu mukati a mahiku a taatu nikikalizenga ingiiza ni shanga lizipigwe ku mikono.”
“Tu vamu zuwi nati, 'Ka ni rutunune iyi itempere yi va pangwa cha manza, mi ku zwaho njeti nini pange yimwe yi sana yiva pangwa cha manza.'”
59 Kuiti ga nu ukuiili nuao shanga ukimpyana.
Mane nangati aho hape vupaki vwavo ni vwa vula ku zuminzana.
60 Kuhani nu mukulu ai wimikile pakati ao nu kumukolya uYesu, “Itii umugila isosho? Antu awa akukuiila ntuni kitalako?”
Mu purisita mukulwana ava zimani mukati kavo ni kuvuza Jesu, “Kowina iwe ikalavo? Chintu nzi ava vakwame zivapaka kuamana nawe?
61 Kuiti ai wikie ihi twii hangi shanga ai usukiiye kihi. Itungo u kuhani nu mukulu ai umukoiye hangi, “Itii u ewe ingi wi Kristo, ng'wana wang'wa Mukendepwa?”
Kono avali kuntontwere ni kusetava chimwi. Hape mupurisita mukulwana chamuvuza ni kuti, “Jewe Keresite, mwana wozo yo fuyaulitwe?”
62 uYesu ai uligitilye, “Unene ng'wenso. Hangi wikumihenga uNg'wana wang'wa Adamu wikie mukono nua kigoha nua ngulu upembilye ni malunde a kilunde.”
Jesu chati, “Jeme. Mi kovone Mwana o Muntu hasana kekale he yanza lyokulisa lya ziho ni kukeza ni makope e wulu.”
63 uKuhani nu mukulu ai utamue i ang'wenda akwe nu kuligitya, “Itii, kukili kuloilwe akuiili?
Mu purisita mukulwaana cha halula mukanjo wakwe ni kucho, “Tusi saka vumwi vupaki?
64 Migulye i kimeli. Ulamuli nuanyu nu uli?” Hangi ihi ai amulamue anga ung'wi nai utakiwe insha.
Mwazuwa vunyefuli. Ikatulo yenu jeyihi?” Mi vonse chiva yatula uvu zumwi yoswanera ifu.
65 Ang'wi akandya kumutyila i mati nu kumukunikila u usu nu kumukua nu kumutambuila, “Lota!” A ofisa ai amuhoile nu kumukua.
Vamwi chivatanga kumu swira mate ni kuwumba impata yakwe ni kumu vakula ni kucho kwali, “Porofite!” Mapokola chiva muhinda ni kuka mundama.
66 Hangi uPetro nai wakatula wakili ukoli pihi mitando, munyamulimo ung'wi nua kisungu nuang'wa kuhani nu mukulu akapembya kitalakwe.
Linu Pitorosi havali kwina hanze ye rapa, omwina muhikana wo mukazana wo mupurisita mukulwana cheza kwali.
67 Ai umihengile uPetro nai wimikile ukota u moto, hangi ai umugozile ku kumuhumbeela. Uugwa ai uligitilye, “Nu ewe ga aza ukoli nu Munazareti, uYesu.”
Avavoni Pitorosi sina havali kuzimene ha muliro kuli tukusa, mi chalola hande kwali. Mi cha wamba, “I we nawe uvali kwina nimu Nazareta, Jesu.”
68 Kuiti ai uhitile, wazeligitya, “Shanga ningile hangi shanga manyile kutula iko nukuligitya!” Uugwa ai upumile akalongola kunzi itando. (Komaniilya; U lukiili ulu, “Hangi i nsambaligugu ikakunkula” umutili mu mbugulu nia akali).
Kono ava sampuli, nati, “Kanimwizi kamba kuzuwisisa chizi chowamba nacho.”Lyaho che jira mwirapa.
69 Kuiti munyamulimo nua kisungu pang'wanso, ai umihengile nu kandya kuatambuila hangi awo naza akoli imikile pang'wanso, “uMuntu uyu ingi ung'wi ao!”
Kono muhikana wo mukazana umo chamuvona nikutanga kuwamba hape kwavo vavali kuzimene, “Uzu mukwame ji zumwi wavo!”
70 Kuiti ai uhitile hangi. Panyambele iniino awo nai atulaa imikile pang'wanso ai atulaa akumumbuila uPetro, “Kulu kuulu u ewe ingi wi ung'wi ao, ku ndogoelyo ga nu ewe ingi wi Mugalilaya.”
Kono cha kanana hape. Hakuhita inako zana vulyo avo vavali kuzimene ho vavali kuwamba kwa Pitorosi, “Kamaniti uzumwi wavo, kakuli nawe umu Galileya.”
71 Kuiti ai wandilye ki ika u mukola pihi a kizumo nu kulapa, “Shanga numulingile u muntu uyu ni muku mutambula.”
Kono chatanga kulivika muchikuto ni kulinkonka, “Kanizi uzu mukwame umukwete kuwamba zakwe.”
72 Uugwa i nsambaligugu ikakunkula kabiili. Uugwa uPetro ai ukimbukiiye i makani naiza uYesu ai watulaa umutambuie; “Ze ikili i nsambaligugu ku kunkula nkua ibiili, ukunihita nkua itaatu.” Hangi ai ugwie pihi nu kulila.
Mukombwe yahaho chiwa lira lyo vuveri. Mi Pitorosi cha hupula manzwi awo Jesu ava muwambiri: “Pilio mukombwe niuseni kulira tovere, moni sampule to tatwe.” Imi cha virera ni kulira.
