Amsal 25

1 Inilah kumpulan amsal Salomo yang ditulis kembali dan disusun oleh para pegawai Hiskia, raja Yehuda.

Tudi to so Salomonovi pregovori, ki so jih na čisto prepisali možje Ezekíja, Judovega kralja.

2 Allah dimuliakan karena kebijakan-Nya amat dalam dan penuh rahasia. Raja-raja dimuliakan karena kemampuannya menyelidiki dan mengungkapkan hal-hal tersembunyi.

Prikrivati stvar je Bogu slava, toda kraljeva čast je, da zadevo preišče.

3 Seperti tingginya langit dan dalamnya bumi, demikianlah pikiran para raja tak dapat diduga.

Nebes v višino in zemlje v globino in srce kraljev se ne da raziskati.

4 Murnikan dahulu biji-biji perak dalam perapian yang sangat panas, barulah perak itu siap dibentuk oleh tukang perak.

Odstrani žlindro od srebra in izšla bo posoda za zlatarja.

5 Demikian juga pemerintahan raja: Singkirkan dahulu orang jahat dari pemerintahannya, barulah kekuasaannya akan kokoh karena dia dapat memerintah dengan adil.

Odstrani zlobnega izpred kralja, pa bo njegov prestol utrjen v pravičnosti.

6 Jangan menyombongkan diri di hadapan raja, dan jangan berlagak seperti orang penting di tengah para pembesar.

Ne postavi se v prisotnost kralja in ne stoj na kraju vélikih ljudi,

7 Karena lebih baik jika orang memanggilmu, “Mari, silakan duduk di tempat terhormat,” daripada engkau disuruh memberikan tempatmu kepada yang lebih berpangkat. Apabila engkau berpikir, “Aku baru saja menyaksikan orang itu berbuat kejahatan,”

kajti bolje je, da ti je rečeno: »Pridi sèm gor, « kakor, da boš postavljen nižje v prisotnosti princa, ki so ga tvoje oči videle.

8 jangan terburu-buru mengajukan tuntutan ke pengadilan. Karena bila orang itu bisa membela diri dan engkau kalah dalam perkara, engkau akan dipermalukan.

Ne pojdi naglo naprej, da se pričkaš, sicer ne bi vedel kaj storiti na koncu le-tega, ko te tvoj sosed osramoti.

9 Apabila engkau bermasalah dengan orang lain, pertama berusahalah menyelesaikannya dengan dia secara empat mata. Jangan pernah membeberkan isi perbincangan itu kepada orang lain.

Svojo zadevo razpravljaj s svojim sosedom in skrivnosti ne razkrij drugemu,

10 Karena jika engkau ketahuan membocorkan rahasia orang lain, nama baikmu rusak dan tak ada yang akan mempercayaimu lagi.

da te ne bi, kdor to sliši, osramotil in se tvoja razvpitost ne odvrne proč.

11 Nasihat yang tepat pada waktu yang tepat sungguh indah dan berharga, bagaikan hiasan apel dari emas yang berkilauan di atas piring perak.

Beseda, primerno izgovorjena, je podobna jabolkom iz zlata na slikah iz srebra.

12 Teguran orang bijak sangat bernilai bagi orang yang bersedia mendengarkannya. Bagi dia, teguran itu seperti hadiah yang sebanding dengan perhiasan dari emas murni.

Kakor uhan iz zlata in ornament iz čistega zlata, takšen je moder grajavec nad poslušnim ušesom.

13 Utusan yang setia memberi kelegaan di hati orang yang mengutusnya, ibarat hujan rintik yang memberi kesegaran pada musim panas.

Kakor hlad snega v času žetve, tako je zvest poslanec tistim, ki so ga poslali, kajti osvežuje dušo svojih gospodarjev.

14 Orang yang menjanjikan hadiah tanpa pernah memberikannya hanya membangkitkan harapan palsu, seperti angin dan awan mendung namun tidak menurunkan hujan hanya akan mengecewakan petani.

Kdorkoli se baha z lažnim darom, je podoben oblakom in vetru brez dežja.

15 Untuk meyakinkan seorang pemimpin, lakukanlah dengan kesabaran. Perkataan yang lemah lembut dapat meluluhkan pendirian sekeras baja.

Z dolgotrajnim prizanašanjem je princ pregovorjen in blag jezik lomi kost.

16 Makanlah madu secukupnya. Makan terlalu banyak hanya akan membuatmu mual dan memuntahkannya.

Si našel med? Jej [ga] toliko, kolikor ti je potrebno, da ne bi bil nasičen z njim in ga izbljuval.

17 Demikian juga, janganlah terlalu sering datang ke rumah temanmu, karena dia akan menjadi bosan melihatmu.

Svoje stopalo umakni od hiše svojega soseda, da se te ne bi naveličal in te tako zasovražil.

18 Memberikan kesaksian palsu terhadap sesama sebanding jahatnya seperti memukul dia dengan pentung atau melukainya dengan pedang atau anak panah.

Človek, ki prinaša krivo pričevanje zoper svojega soseda, je macola, meč in ostra puščica.

19 Dalam masa kesesakan, berharap pada orang yang tak dapat dipercaya sama seperti mengunyah makanan dengan gigi yang sakit atau berjalan dengan kaki yang terkilir.

Zaupanje v nezvestega človeka v času stiske je podobno zlomljenemu zobu in izpahnjenemu stopalu.

20 Menyanyikan lagu gembira bagi orang yang bersusah hati akan menyakitinya, sama seperti mengambil baju hangatnya pada hari yang dingin atau menuang cuka pada lukanya.

Kakor kdor odvzema obleko v hladnem vremenu in kakor kis na soliter, tak je kdor prepeva pesmi potrtemu srcu.

21 Bila musuhmu lapar, berilah dia makan, dan bila musuhmu haus, berilah dia minum.

Če je tvoj sovražnik lačen, mu daj jesti kruha in če je žejen, mu daj piti vode,

22 Karena dengan berbuat baik kepada musuhmu, engkau membuat dia malu, dan TUHAN akan membalas kebaikanmu.

kajti kopičil boš ognjeno oglje na njegovo glavo in Gospod te bo nagradil.

23 Seperti awan mendung pasti mendatangkan hujan, demikianlah mulut yang bergosip pasti menimbulkan kemarahan.

Severni veter odnaša dež; tako jezno obličje počne obrekljivemu jeziku.

24 Lebih baik hidup sendirian di kamar yang sempit daripada tinggal di rumah besar bersama istri yang suka bertengkar.

Bolje je prebivati v kotu hišne strehe, kakor s prepirljivo žensko in v prostrani hiši.

25 Seperti air sejuk bagi orang yang kehausan, demikianlah kabar baik yang diterima dari tempat yang jauh.

Kakor hladne vode žejni duši, takšne so dobre novice iz daljne dežele.

26 Seperti mata air yang berlumpur atau sumur yang tercemar, demikianlah buruknya keadaan orang benar yang terpengaruh untuk mengikuti kelakuan orang jahat.

Pravičen človek, padajoč pred zlobnim, je kakor skaljen studenec in pokvarjen izvir.

27 Tidak baik terlalu banyak makan madu, dan tidak baik mengejar kehormatan bagi diri sendiri.

Ni dobro jesti veliko medu. Tako za ljudi to ni slava, da iščejo svojo lastno slavo.

28 Orang yang tidak dapat mengendalikan diri sama seperti kota yang runtuh tembok pertahanannya.

Kdor nima prevlade nad svojim lastnim duhom je podoben mestu, ki je porušeno in brez zidov.