< Amsal 23 >
1 Bila engkau makan bersama seorang pembesar, pertimbangkanlah baik-baik apa yang akan engkau makan.
Дакэ стай ла масэ ла унул дин чей марь, я сяма че ай динаинте:
2 Kuasailah dirimu supaya tidak rakus, meskipun hidangan itu sangat menggugah selera. Jangan tergoda oleh sajiannya, sebab bisa jadi makanan itu adalah alat untuk mengujimu.
пуне-ць ун куцит ын гыт, дакэ ешть пря лаком.
Ну пофти мынкэруриле луй алесе, кэч сунт о хранэ ыншелэтоаре!
4 Jangan bekerja mati-matian demi mendapat kekayaan. Bekerjalah dengan bijak, yakni tahu kapan engkau harus berhenti.
Ну те кинуи ка сэ те ымбогэцешть, ну-ць пуне причеперя ын ачаста!
5 Untuk apa mengejar kekayaan yang fana? Karena kekayaan bisa lenyap dalam sekejap, bagai rajawali yang merentangkan sayapnya lalu terbang menghilang ke angkasa.
Абя ць-ай арункат окий спре еа, ши ну май есте; кэч богэция ышь фаче арипь ши, ка вултурул, ышь я зборул спре черурь.
6 Jangan memakan hidangan yang disediakan oleh orang kikir, dan jangan tergoda oleh sajiannya yang lezat.
Ну мынка пыня челуй пизмаш ши ну пофти мынкэруриле луй алесе,
7 Memang dia berkata, “Silakan makan dan minum,” tetapi sesungguhnya hatinya tidak rela. Orang kikir selalu menghitung berapa banyak yang engkau makan.
кэч ел есте ка унул каре ышь фаче сокотелиле ын суфлет! „Мэнынкэ ши бя”, ыць ва зиче ел, дар инима луй ну есте ку тине.
8 Sesudahnya justru engkau akan merasa mual karena makanan itu dan menyesal karena sudah memuji-muji hidangannya.
Буката пе каре ай мынкат-о о вей вэрса ши кувинтеле плэкуте пе каре ле вей спуне сунт пердуте.
9 Jangan berusaha mengajar orang bebal karena dia hanya akan meremehkan perkataanmu yang bijak.
Ну ворби ла урекя челуй небун, кэч ел несокотеште кувинтеле тале ынцелепте!
10 Janganlah memindahkan batas tanah yang sudah ditetapkan sejak dulu, dan jangan merampas hak milik tanah anak-anak yatim.
Ну мута хотарул вэдувей ши ну интра ын огорул орфанилор,
11 Karena TUHAN Penebus dan Pembela mereka sangat berkuasa, dan Dia akan melawan engkau!
кэч Рэзбунэторул лор есте путерник: Ел ле ва апэра причина ымпотрива та.
12 Bukalah hatimu dan pasanglah telingamu untuk mendengar didikan dan menerima pengetahuan.
Дескиде-ць инима ла ынвэцэтурэ ши урекиле ла кувинтеле штиинцей!
13 Jangan segan-segan mendidik anakmu. Sekalipun dia menangis kesakitan, dia tidak akan mati bila engkau memukulnya.
Ну круца копилул де мустраре, кэч, дакэ-л вей лови ку нуяуа, ну ва мури!
14 Justru bila engkau menghajar dia, engkau melindunginya agar tidak mati sia-sia. (Sheol )
Ловинду-л ку нуяуа, ый скоць суфлетул дин Локуинца морцилор. (Sheol )
15 Anakku, jika hatimu bijaksana, maka hatiku pun berbahagia.
Фиуле, дакэ-ць ва фи инима ынцеляптэ, инима мя се ва букура;
16 Dan aku akan bersukacita bila engkau menjadi orang jujur.
ши лэунтрул меу се ва весели кынд бузеле тале вор спуне че есте бине.
17 Anakku, jangan iri terhadap orang-orang berdosa, tetapi takutlah akan TUHAN sepanjang waktu.
Сэ ну-ць пизмуяскэ инима пе чей пэкэтошь, чи сэ айбэ тотдяуна фрикэ де Домнул,
18 Bersabarlah, karena engkau masih muda, masa depanmu masih panjang, dan cita-citamu akan terwujud.
кэч есте о рэсплатэ ши ну ци се ва тэя нэдеждя.
19 Hai anakku, dengarkanlah aku supaya engkau menjadi bijaksana dan menjaga dirimu di jalan yang benar.
Аскултэ, фиуле, ши фий ынцелепт; ындряптэ-ць инима пе каля чя дряптэ!
20 Janganlah berkumpul bersama para pemabuk dan orang-orang yang rakus akan daging.
Ну фи принтре чей че бяу вин, нич принтре чей че се ымбуйбэ ку карне!
21 Karena kebiasaan mabuk dan rakus membuat mereka banyak tidur dan tidak bekerja, sehingga mereka jatuh miskin hingga pakaian mereka compang-camping.
Кэч бецивул ши чел че се дедэ ла ымбуйбаре сэрэческ, ши аципиря те фаче сэ порць здренце.
22 Dengarkanlah perkataan ayahmu, karena dialah yang membuatmu ada, dan jangan meremehkan ibumu pada masa tuanya.
Аскултэ пе татэл тэу, каре те-а нэскут, ши ну несокоти пе мамэ-та кынд а ымбэтрынит.
23 Semahal apa pun harganya, carilah ajaran yang benar serta didikan dan pemahaman yang bijak. Jangan pernah engkau melepaskannya.
Кумпэрэ адевэрул – ши ну-л винде –, ынцелепчуня, ынвэцэтура ши причеперя.
24 Seorang ayah akan sangat bangga dan bersukacita bila anaknya bijaksana dan hidup dengan benar.
Татэл челуй неприхэнит се веселеште ши чел че дэ наштере унуй ынцелепт се букурэ.
25 Jadi buatlah ayahmu bersukacita dan ibumu berbahagia.
Сэ се букуре татэл тэу ши мама та, сэ се веселяскэ чя каре те-а нэскут.
26 Anakku, berilah hatimu sepenuhnya untuk mengikuti teladanku dan bimbinganku.
Фиуле, дэ-Мь инима та ши сэ гэсяскэ плэчере окий тэй ын кэиле Меле!
27 Karena pelacur ibarat lubang perangkap yang dalam, dan berzina dengan istri orang sama seperti menjerumuskan diri ke sumur yang sempit.
Кэч курва есте о гроапэ адынкэ ши стрэина, о фынтынэ стрымтэ.
28 Perempuan nakal ibarat perampok yang mengintai dari tempat persembunyiannya, dan membuat semakin banyak lelaki tidak setia.
Еа пындеште ка ун хоц ши мэреште ынтре оамень нумэрул челор стрикаць.
29 Perhatikanlah orang-orang yang tersiksa oleh penderitaan ini: luka-luka memar di seluruh tubuh, mata merah, sering mengeluh, sering berkelahi, dan terpuruk dalam kesedihan.
Але куй сунт ваетеле? Але куй сунт офтэриле? Але куй сунт неынцелеӂериле? Але куй сунт плынӂериле? Але куй сунт рэнириле фэрэ причинэ? Ай куй сунт окий роший?
30 Penyebabnya adalah minum-minum anggur sampai lewat tengah malam dan mabuk-mabukan dengan berbagai minuman keras.
Але челор че ынтырзие ла вин ши се дук сэ голяскэ пахарул ку вин аместекат.
31 Maka janganlah tergoda ketika melihat anggur! Anggur tampak menarik di dalam gelas dan terasa sedap saat diminum.
Ну те уйта ла вин кынд курӂе рошу ши фаче мэргэритаре ын пахар; ел алунекэ ушор,
32 Namun sesudah engkau menelannya, sesungguhnya anggur itu akan merusak, seperti racun ular yang mematikanmu.
дар пе урмэ ка ун шарпе мушкэ ши ынцяпэ ка ун басилиск.
33 Lalu pikiranmu menjadi kacau, matamu melihat hal-hal aneh. Engkau akan berbicara seperti orang gila,
Окий ци се вор уйта дупэ фемеиле алтора ши инима ыць ва ворби простий.
34 dan merasa pusing serta limbung seperti terombang-ambing di tengah ombak laut.
Вей фи ка ун ом кулкат ын мижлокул мэрий, ка ун ом кулкат пе вырфул унуй катарг.
35 Kemudian engkau akan berkata, “Mereka memukul dan meninju aku, tetapi aku tidak merasakan apa-apa. Biarlah aku segera bangun dari tidur nyenyak ini, supaya aku mencari anggur lagi!”
„М-а ловит …, дар ну мэ доаре!… М-а бэтут…, дар ну симт нимик! Кынд мэ вой трези? Май вряу вин!”