Amsal 3
1 Hai anakku, janganlah engkau melupakan ajaranku, dan biarlah hatimu memelihara perintahku,
Anakko, saanmo a liplipatan dagiti bilbilinko, ken tungpalem dagiti sursurok dita pusom,
2 karena panjang umur dan lanjut usia serta sejahtera akan ditambahkannya kepadamu.
ta inayonda kenka ti atiddog nga al-aldaw, ken tawtawen ti panagbiag, ken talna.
3 Janganlah kiranya kasih dan setia meninggalkan engkau! Kalungkanlah itu pada lehermu, tuliskanlah itu pada loh hatimu,
Saanmo nga ipalubos a panawannaka ti kinapudno ti tulag ken kinamatalek, maiyarig dagitoy iti kwintas nga igalutmo iti tengngedmo, isuratmo dagitoy dita pusom.
4 maka engkau akan mendapat kasih dan penghargaan dalam pandangan Allah serta manusia.
Iti kasta makasarakkanto iti pabor ken nasayaat a pakasaritaan iti imatang ti Dios ken tao.
5 Percayalah kepada TUHAN dengan segenap hatimu, dan janganlah bersandar kepada pengertianmu sendiri.
Agtalekka kenni Yahweh iti amin a pusom ken saanka nga agtalek iti bukodmo a pannakaawat;
6 Akuilah Dia dalam segala lakumu, maka Ia akan meluruskan jalanmu.
iti amin a dalanmo, bigbigem isuna ket palintegennanto dagiti pagnaam.
7 Janganlah engkau menganggap dirimu sendiri bijak, takutlah akan TUHAN dan jauhilah kejahatan;
Saanmo nga ipagarup a masiribka; agbutengka kenni Yahweh ket tallikudam ti kinadakes.
8 itulah yang akan menyembuhkan tubuhmu dan menyegarkan tulang-tulangmu.
Agbalinto daytoy a pannakapaimbag ti lasagmo ken pannakapapigsa ti bagim.
9 Muliakanlah TUHAN dengan hartamu dan dengan hasil pertama dari segala penghasilanmu,
Dayawem ni Yahweh iti kinabaknangmo ken kadagiti umuna a bunga dagiti amin nga apitmo,
10 maka lumbung-lumbungmu akan diisi penuh sampai melimpah-limpah, dan bejana pemerahanmu akan meluap dengan air buah anggurnya.
ket mapnonto dagiti kamaligmo ken aglupluppiasto dagiti burnaymo, a napno iti baro nga arak.
11 Hai anakku, janganlah engkau menolak didikan TUHAN, dan janganlah engkau bosan akan peringatan-Nya.
Anakko, saanmo a laisen ti panangdisiplina ni Yahweh ken saanmo a guraen ti panangtubngarna,
12 Karena TUHAN memberi ajaran kepada yang dikasihi-Nya, seperti seorang ayah kepada anak yang disayangi.
ta disdisiplinaen ni Yahweh dagiti ay-ayatenna, a kas iti panangdisiplina ti maysa nga ama iti anakna a makaay-ayo kenkuana.
13 Berbahagialah orang yang mendapat hikmat, orang yang memperoleh kepandaian,
Naragsak ti makasarak iti kinasirib, makagun-od met isuna iti pannakaawat.
14 karena keuntungannya melebihi keuntungan perak, dan hasilnya melebihi emas.
Nasaysayaat ti magun-odmo iti kinasirib ngem iti magun-odmo iti pirak ken nasaysayaat ti magungguna iti kinasirib ngem iti balitok.
15 Ia lebih berharga dari pada permata; apapun yang kauinginkan, tidak dapat menyamainya.
Napatpateg ti kinasirib ngem kadagiti alahas ken awan kadagiti tartarigagayam ti maiyasping kenkuana.
16 Umur panjang ada di tangan kanannya, di tangan kirinya kekayaan dan kehormatan.
Adda iti makannawan nga imana dagiti al-aldaw; adda iti makannigid nga imana dagiti kinabaknang ken pammadayaw.
17 Jalannya adalah jalan penuh bahagia, segala jalannya sejahtera semata-mata.
Dagiti wagasna ket wagwagas ti kinaimbag ken amin dagiti wagasna ket talna.
18 Ia menjadi pohon kehidupan bagi orang yang memegangnya, siapa yang berpegang padanya akan disebut berbahagia.
Isuna ket maiyarig a kayo ti biag kadagiti kumpet kenkuana, naragsak dagiti agtalinaed iti daytoy.
19 Dengan hikmat TUHAN telah meletakkan dasar bumi, dengan pengertian ditetapkan-Nya langit,
Babaen iti kinasirib ket inaramid ni Yahweh ti daga, babaen iti kinalaingna ket inkabilna dagiti adda iti langit.
20 dengan pengetahuan-Nya air samudera raya berpencaran dan awan menitikkan embun.
Babaen iti pannakaammona ket naglukat dagiti yuyeng ken intinnag dagiti ulep ti linnaawda.
21 Hai anakku, janganlah pertimbangan dan kebijaksanaan itu menjauh dari matamu, peliharalah itu,
Anakko, salimetmetam ti naimbag a panangukom ken pannakaammo, ken saanmo nga isinsina ti panagkitam kadagitoy.
22 maka itu akan menjadi kehidupan bagi jiwamu, dan perhiasan bagi lehermu.
Agbalindanto a biag ti kararuam ken a kuwintas ti bendision nga isuotmo iti tengngedmo.
23 Maka engkau akan berjalan di jalanmu dengan aman, dan kakimu tidak akan terantuk.
Ket magnakanto iti dalanmo a sitatalged ken saanto a maitibkol ti sakam;
24 Jikalau engkau berbaring, engkau tidak akan terkejut, tetapi engkau akan berbaring dan tidur nyenyak.
inton agiddaka, saankanto nga agbuteng; inton agiddaka, mayatto ti pannaturogmo.
25 Janganlah takut kepada kekejutan yang tiba-tiba, atau kepada kebinasaan orang fasik, bila itu datang.
Saanka nga agbuteng iti inton adda kellaat a dumteng ti pagbutngan wenno panangdadael dagiti nadadangkes,
26 Karena Tuhanlah yang akan menjadi sandaranmu, dan akan menghindarkan kakimu dari jerat.
ta addanto ni Yahweh iti abaymo ket saluadannanto ta sakam manipud iti pannakapalab-ogna.
27 Janganlah menahan kebaikan dari pada orang-orang yang berhak menerimanya, padahal engkau mampu melakukannya.
Saanmo nga iyimot ti kinaimbag kadagiti maikari iti daytoy, no adda kabaelam a mangaramid iti daytoy.
28 Janganlah engkau berkata kepada sesamamu: "Pergilah dan kembalilah, besok akan kuberi," sedangkan yang diminta ada padamu.
Saanmo a kunaen iti kaarrubam, “Agsublikanto no bigat ket itedkonto kenka,” idinto nga addan kenka ti kuarta.
29 Janganlah merencanakan kejahatan terhadap sesamamu, sedangkan tanpa curiga ia tinggal bersama-sama dengan engkau.
Saanka nga agpanggep a mangdangran iti kaarrubam— ti agnanaed iti asidegmo ken agtaltalek kenka.
30 Janganlah bertengkar tidak semena-mena dengan seseorang, jikalau ia tidak berbuat jahat kepadamu.
Saanka a makirinikiar nga awan gapgapuna iti maysa a tao, idinto nga awan inaramidna kenka a dakes.
31 Janganlah iri hati kepada orang yang melakukan kelaliman, dan janganlah memilih satupun dari jalannya,
Saanka nga umapal iti naranggas a tao wenno mangpili iti aniaman kadagiti wagasna.
32 karena orang yang sesat adalah kekejian bagi TUHAN, tetapi dengan orang jujur Ia bergaul erat.
Ta ti ulbod a tao ket makarimon kenni Yahweh, ngem iyasidegna kenkuana dagiti nalinteg a tattao.
33 Kutuk TUHAN ada di dalam rumah orang fasik, tetapi tempat kediaman orang benar diberkati-Nya.
Ti lunod ni Yahweh ket adda iti balay dagiti nadangkes a tattao, ngem benbendisionanna ti pagtaengan dagiti nalinteg a tattao.
34 Apabila Ia menghadapi pencemooh, maka Iapun mencemooh, tetapi orang yang rendah hati dikasihani-Nya.
Lalaisenna dagiti mananglais, ngem kakaasianna dagiti napakumbaba a tattao.
35 Orang yang bijak akan mewarisi kehormatan, tetapi orang yang bebal akan menerima cemooh.
Tawiden dagiti nasirib a tattao ti pammadayaw, ngem maibabainto dagiti maag.
