Amsal 25

1 Juga ini adalah amsal-amsal Salomo yang dikumpulkan pegawai-pegawai Hizkia, raja Yehuda.

Voici encore des Proverbes de Salomon, recueillis par les gens d’Ézéchias, roi de Juda.

2 Kemuliaan Allah ialah merahasiakan sesuatu, tetapi kemuliaan raja-raja ialah menyelidiki sesuatu.

La gloire de Dieu, c’est de cacher les choses; La gloire des rois, c’est de sonder les choses.

3 Seperti tingginya langit dan dalamnya bumi, demikianlah hati raja-raja tidak terduga.

Les cieux dans leur hauteur, la terre dans sa profondeur, Et le cœur des rois, sont impénétrables.

4 Sisihkanlah sanga dari perak, maka keluarlah benda yang indah bagi pandai emas.

Ote de l’argent les scories, Et il en sortira un vase pour le fondeur.

5 Sisihkanlah orang fasik dari hadapan raja, maka kokohlah takhtanya oleh kebenaran.

Ote le méchant de devant le roi, Et son trône s’affermira par la justice.

6 Jangan berlagak di hadapan raja, atau berdiri di tempat para pembesar.

Ne t’élève pas devant le roi, Et ne prends pas la place des grands;

7 Karena lebih baik orang berkata kepadamu: "Naiklah ke mari," dari pada engkau direndahkan di hadapan orang mulia. Apa matamu lihat,

Car il vaut mieux qu’on te dise: Monte-ici! Que si l’on t’abaisse devant le prince que tes yeux voient.

8 jangan terburu-buru kaubuat perkara pengadilan. Karena pada akhirnya apa yang engkau dapat lakukan, kalau sesamamu telah mempermalukan engkau?

Ne te hâte pas d’entrer en contestation, De peur qu’à la fin tu ne saches que faire, Lorsque ton prochain t’aura outragé.

9 Belalah perkaramu terhadap sesamamu itu, tetapi jangan buka rahasia orang lain,

Défends ta cause contre ton prochain, Mais ne révèle pas le secret d’un autre,

10 supaya jangan orang yang mendengar engkau akan mencemoohkan engkau, dan umpat terhadap engkau akan tidak hilang.

De peur qu’en l’apprenant il ne te couvre de honte, Et que ta mauvaise renommée ne s’efface pas.

11 Perkataan yang diucapkan tepat pada waktunya adalah seperti buah apel emas di pinggan perak.

Comme des pommes d’or sur des ciselures d’argent, Ainsi est une parole dite à propos.

12 Teguran orang yang bijak adalah seperti cincin emas dan hiasan kencana untuk telinga yang mendengar.

Comme un anneau d’or et une parure d’or fin, Ainsi pour une oreille docile est le sage qui réprimande.

13 Seperti sejuk salju di musim panen, demikianlah pesuruh yang setia bagi orang-orang yang menyuruhnya. Ia menyegarkan hati tuan-tuannya.

Comme la fraîcheur de la neige au temps de la moisson, Ainsi est un messager fidèle pour celui qui l’envoie; Il restaure l’âme de son maître.

14 Awan dan angin tanpa hujan, demikianlah orang yang menyombongkan diri dengan hadiah yang tidak pernah diberikannya.

Comme des nuages et du vent sans pluie, Ainsi est un homme se glorifiant à tort de ses libéralités.

15 Dengan kesabaran seorang penguasa dapat diyakinkan dan lidah lembut mematahkan tulang.

Par la lenteur à la colère on fléchit un prince, Et une langue douce peut briser des os.

16 Kalau engkau mendapat madu, makanlah secukupnya, jangan sampai engkau terlalu kenyang dengan itu, lalu memuntahkannya.

Si tu trouves du miel, n’en mange que ce qui te suffit, De peur que tu n’en sois rassasié et que tu ne le vomisses.

17 Janganlah kerap kali datang ke rumah sesamamu, supaya jangan ia bosan, lalu membencimu.

Mets rarement le pied dans la maison de ton prochain, De peur qu’il ne soit rassasié de toi et qu’il ne te haïsse.

18 Orang yang bersaksi dusta terhadap sesamanya adalah seperti gada, atau pedang, atau panah yang tajam.

Comme une massue, une épée et une flèche aiguë, Ainsi est un homme qui porte un faux témoignage contre son prochain.

19 Kepercayaan kepada pengkhianat di masa kesesakan adalah seperti gigi yang rapuh dan kaki yang goyah.

Comme une dent cassée et un pied qui chancelle, Ainsi est la confiance en un perfide au jour de la détresse.

20 Orang yang menyanyikan nyanyian untuk hati yang sedih adalah seperti orang yang menanggalkan baju di musim dingin, dan seperti cuka pada luka.

Oter son vêtement dans un jour froid, Répandre du vinaigre sur du nitre, C’est dire des chansons à un cœur attristé.

21 Jikalau seterumu lapar, berilah dia makan roti, dan jikalau ia dahaga, berilah dia minum air.

Si ton ennemi a faim, donne-lui du pain à manger; S’il a soif, donne-lui de l’eau à boire.

22 Karena engkau akan menimbun bara api di atas kepalanya, dan TUHAN akan membalas itu kepadamu.

Car ce sont des charbons ardents que tu amasses sur sa tête, Et l’Éternel te récompensera.

23 Angin utara membawa hujan, bicara secara rahasia muka marah.

Le vent du nord enfante la pluie, Et la langue mystérieuse un visage irrité.

24 Lebih baik tinggal pada sudut sotoh rumah dari pada diam serumah dengan perempuan yang suka bertengkar.

Mieux vaut habiter à l’angle d’un toit, Que de partager la demeure d’une femme querelleuse.

25 Seperti air sejuk bagi jiwa yang dahaga, demikianlah kabar baik dari negeri yang jauh.

Comme de l’eau fraîche pour une personne fatiguée, Ainsi est une bonne nouvelle venant d’une terre lointaine.

26 Seperti mata air yang keruh dan sumber yang kotor, demikianlah orang benar yang kuatir di hadapan orang fasik.

Comme une fontaine troublée et une source corrompue, Ainsi est le juste qui chancelle devant le méchant.

27 Tidaklah baik makan banyak madu; sebab itu biarlah jarang kata-kata pujianmu.

Il n’est pas bon de manger beaucoup de miel, Mais rechercher la gloire des autres est un honneur.

28 Orang yang tak dapat mengendalikan diri adalah seperti kota yang roboh temboknya.

Comme une ville forcée et sans murailles, Ainsi est l’homme qui n’est pas maître de lui-même.