Amsal 23
1 Bila engkau duduk makan dengan seorang pembesar, perhatikanlah baik-baik apa yang ada di depanmu.
Lorsque tu t’attables pour manger avec un supérieur, considère bien qui tu as devant toi.
2 Taruhlah sebuah pisau pada lehermu, bila besar nafsumu!
Tu t’enfonceras un couteau dans la gorge, si tu te comportes en glouton.
3 Jangan ingin akan makanannya yang lezat, itu adalah hidangan yang menipu.
Ne convoite pas ses plats fins, car c’est une nourriture trompeuse.
4 Jangan bersusah payah untuk menjadi kaya, tinggalkan niatmu ini.
Ne te fatigue pas pour t’enrichir renonce à ton savoir-faire.
5 Kalau engkau mengamat-amatinya, lenyaplah ia, karena tiba-tiba ia bersayap, lalu terbang ke angkasa seperti rajawali.
Tes regards se seront à peine posés sur la fortune, qu’elle ne sera plus; car elle ne manquera pas de s’acquérir des ailes, tel un aigle qui s’envole dans les cieux.
6 Jangan makan roti orang yang kikir, jangan ingin akan makanannya yang lezat.
Ne mange pas le pain d’un avare et ne convoite pas ses friandises.
7 Sebab seperti orang yang membuat perhitungan dalam dirinya sendiri demikianlah ia. "Silakan makan dan minum," katanya kepadamu, tetapi ia tidak tulus hati terhadapmu.
Car c’est comme un coup de poignard pour lui: c’est sa façon d’être. "Mange et bois", te dira-t-il, mais son cœur n’y est pas.
8 Suap yang telah kaumakan, kau akan muntahkan, dan kata-katamu yang manis kausia-siakan.
Le morceau de pain mangé par toi, tu le vomiras et tu auras dépensé en pure perte tes paroles aimables.
9 Jangan berbicara di telinga orang bebal, sebab ia akan meremehkan kata-katamu yang bijak.
Ne parle pas aux oreilles du fou, car il méprisera tes discours pleins de bon sens.
10 Jangan engkau memindahkan batas tanah yang lama, dan memasuki ladang anak-anak yatim.
Ne recule pas les bornes antiques, et n’empiète pas sur le champ des orphelins;
11 Karena penebus mereka kuat, Dialah yang membela perkara mereka melawan engkau.
car puissant est leur défenseur, il prendra en mains leur cause contre toi.
12 Arahkanlah perhatianmu kepada didikan, dan telingamu kepada kata-kata pengetahuan.
Ouvre ton cœur à la morale et tes oreilles aux paroles de raison.
13 Jangan menolak didikan dari anakmu ia tidak akan mati kalau engkau memukulnya dengan rotan.
N’Épargne pas les corrections au jeune homme; si tu le frappes avec la verge, il n’en mourra point.
14 Engkau memukulnya dengan rotan, tetapi engkau menyelamatkan nyawanya dari dunia orang mati. (Sheol h7585)
Au contraire, frappe-le avec la verge, et tu sauveras son âme du Cheol. (Sheol h7585)
15 Hai anakku, jika hatimu bijak, hatiku juga bersukacita.
Mon fils si ton cœur acquiert la sagesse, mon cœur à moi en aura de la joie;
16 Jiwaku bersukaria, kalau bibirmu mengatakan yang jujur.
mes reins seront transportés d’aise, quand tes lèvres s’exprimeront avec rectitude.
17 Janganlah hatimu iri kepada orang-orang yang berdosa, tetapi takutlah akan TUHAN senantiasa.
Que ton cœur n’envie pas le sort des pécheurs, mais s’attache constamment à la crainte du Seigneur;
18 Karena masa depan sungguh ada, dan harapanmu tidak akan hilang.
car assurément il y a un avenir, et ton espoir ne sera point anéanti.
19 Hai anakku, dengarkanlah, dan jadilah bijak, tujukanlah hatimu ke jalan yang benar.
Ecoute-moi bien, mon fils, et deviens sage; dirige ton cœur dans le droit chemin.
20 Janganlah engkau ada di antara peminum anggur dan pelahap daging.
Ne sois point parmi les buveurs de vin, parmi les amis de la bonne chère;
21 Karena si peminum dan si pelahap menjadi miskin, dan kantuk membuat orang berpakaian compang-camping.
car ivrogne et gourmand tombent dans la misère; le goût du sommeil réduit à se couvrir de haillons.
22 Dengarkanlah ayahmu yang memperanakkan engkau, dan janganlah menghina ibumu kalau ia sudah tua.
Sois docile à ton père qui t’a donné le jour et ne dédaigne pas la vieillesse de ta mère.
23 Belilah kebenaran dan jangan menjualnya; demikian juga dengan hikmat, didikan dan pengertian.
Achète la vérité et ne la revends pas, non plus que la sagesse, la morale et la raison.
24 Ayah seorang yang benar akan bersorak-sorak; yang memperanakkan orang-orang yang bijak akan bersukacita karena dia.
Le père d’un juste est au comble de la joie; qui a donné naissance à un sage est heureux.
25 Biarlah ayahmu dan ibumu bersukacita, biarlah beria-ria dia yang melahirkan engkau.
Que ton père et ta mère se réjouissent donc; qu’elle jubile, celle qui t’a enfanté!
26 Hai anakku, berikanlah hatimu kepadaku, biarlah matamu senang dengan jalan-jalanku.
Mon fils, donne-moi ton cœur et aie les yeux ouverts sur ma voie.
27 Karena perempuan jalang adalah lobang yang dalam, dan perempuan asing adalah sumur yang sempit.
Car la courtisane est un abîme sans fond, l’étrangère, un puits étroit.
28 Bahkan, seperti penyamun ia menghadang, dan memperbanyak pengkhianat di antara manusia.
Aussi bien, elle se met en embuscade comme un brigand; elle multiplie les trahisons parmi les hommes.
29 Siapa mengaduh? Siapa mengeluh? Siapa bertengkar? Siapa berkeluh kesah? Siapa mendapat cidera tanpa sebab? Siapa merah matanya?
Pour qui les ah! pour qui les hélas! pour qui les disputes et pour qui les plaintes? pour qui les blessures gratuites et pour qui la vue trouble?
30 Yakni mereka yang duduk dengan anggur sampai jauh malam, mereka yang datang mengecap anggur campuran.
Pour ceux qui s’attardent à boire, pour ceux qui vont déguster le vin parfumé.
31 Jangan melihat kepada anggur, kalau merah menarik warnanya, dan mengilau dalam cawan, yang mengalir masuk dengan nikmat,
Ne couve pas de tes regards le vin vermeil qui brille dans la coupe: il glisse doucement,
32 tetapi kemudian memagut seperti ular, dan menyemburkan bisa seperti beludak.
et finit par mordre comme un serpent, par piquer comme un aspic.
33 Lalu matamu akan melihat hal-hal yang aneh, dan hatimu mengucapkan kata-kata yang kacau.
Alors tes yeux voient des choses étranges et ton cœur laisse échapper des propos incohérents.
34 Engkau seperti orang di tengah ombak laut, seperti orang di atas tiang kapal.
Tu te crois gisant au fond de la mer, couché au sommet d’un mât.
35 Engkau akan berkata: "Orang memukul aku, tetapi aku tidak merasa sakit. Orang memalu aku, tetapi tidak kurasa. Bilakah aku siuman? Aku akan mencari anggur lagi."
"On m’a frappé diras-tu, et je n’ai pas eu de mal; on m’a roué de coups, et je ne l’ai pas senti. Quand donc me réveillerai-je? Je recommencerai, j’en demanderai encore!"
