Amsal 22

1 Nama baik lebih berharga dari pada kekayaan besar, dikasihi orang lebih baik dari pada perak dan emas.

Une bonne renommée est préférable à de grandes richesses, et la bonne grâce à l’argent et à l’or.

2 Orang kaya dan orang miskin bertemu; yang membuat mereka semua ialah TUHAN.

Le riche et le pauvre se rencontrent: l’Éternel les a tous faits.

3 Kalau orang bijak melihat malapetaka, bersembunyilah ia, tetapi orang yang tak berpengalaman berjalan terus, lalu kena celaka.

L’homme avisé voit le mal et se cache; mais les simples passent outre et en portent la peine.

4 Ganjaran kerendahan hati dan takut akan TUHAN adalah kekayaan, kehormatan dan kehidupan.

La fin de la débonnaireté, de la crainte de l’Éternel, c’est la richesse, et la gloire, et la vie.

5 Duri dan perangkap ada di jalan orang yang serong hatinya; siapa ingin memelihara diri menjauhi orang itu.

Il y a des épines, des pièges, sur la voie du pervers; celui qui garde son âme s’en éloigne.

6 Didiklah orang muda menurut jalan yang patut baginya, maka pada masa tuanyapun ia tidak akan menyimpang dari pada jalan itu.

Élève le jeune garçon selon la règle de sa voie; même lorsqu’il vieillira, il ne s’en détournera point.

7 Orang kaya menguasai orang miskin, yang berhutang menjadi budak dari yang menghutangi.

Le riche gouverne les pauvres, et celui qui emprunte est serviteur de l’homme qui prête.

8 Orang yang menabur kecurangan akan menuai bencana, dan tongkat amarahnya akan habis binasa.

Qui sème l’injustice moissonnera le malheur, et la verge de son courroux prendra fin.

9 Orang yang baik hati akan diberkati, karena ia membagi rezekinya dengan si miskin.

[Celui qui a] l’œil bienveillant sera béni, car il donne de son pain au pauvre.

10 Usirlah si pencemooh, maka lenyaplah pertengkaran, dan akan berhentilah perbantahan dan cemooh.

Chasse le moqueur, et la querelle s’en ira, et les disputes et la honte cesseront.

11 Orang yang mencintai kesucian hati dan yang manis bicaranya menjadi sahabat raja.

Celui qui aime la pureté de cœur a la grâce sur les lèvres, [et] le roi est son ami.

12 Mata TUHAN menjaga pengetahuan, tetapi Ia membatalkan perkataan si pengkhianat.

Les yeux de l’Éternel gardent la connaissance, mais il renverse les paroles du perfide.

13 Si pemalas berkata: "Ada singa di luar, aku akan dibunuh di tengah jalan."

Le paresseux dit: Il y a un lion là dehors, je serai tué au milieu des rues!

14 Mulut perempuan jalang adalah lobang yang dalam; orang yang dimurkai TUHAN akan terperosok ke dalamnya.

La bouche des étrangères est une fosse profonde; celui contre qui l’Éternel est irrité y tombera.

15 Kebodohan melekat pada hati orang muda, tetapi tongkat didikan akan mengusir itu dari padanya.

La folie est liée au cœur du jeune enfant; la verge de la correction l’éloignera de lui.

16 Orang yang menindas orang lemah untuk menguntungkan diri atau memberi hadiah kepada orang kaya, hanya merugikan diri saja.

Celui qui opprime le pauvre, ce sera pour l’enrichir; celui qui donne au riche, ce sera pour le faire tomber dans l’indigence.

17 Pasanglah telingamu dan dengarkanlah amsal-amsal orang bijak, berilah perhatian kepada pengetahuanku.

Incline ton oreille et écoute les paroles des sages, et applique ton cœur à ma science;

18 Karena menyimpannya dalam hati akan menyenangkan bagimu, bila semuanya itu tersedia pada bibirmu.

car c’est une chose agréable si tu les gardes au-dedans de toi: elles seront disposées ensemble sur tes lèvres.

19 Supaya engkau menaruh kepercayaanmu kepada TUHAN, aku mengajarkannya kepadamu sekarang, ya kepadamu.

Afin que ta confiance soit en l’Éternel, je te [les] ai fait connaître à toi, aujourd’hui.

20 Bukankah aku telah menulisnya kepadamu dulu dengan nasihat dan pengetahuan,

Ne t’ai-je pas écrit des choses excellentes en conseils et en connaissance,

21 untuk mengajarkan kepadamu apa yang benar dan sungguh, supaya engkau dapat memberikan jawaban yang tepat kepada yang menyuruh engkau.

pour te faire connaître la sûre norme des paroles de vérité, afin que tu répondes des paroles de vérité à ceux qui t’envoient?

22 Janganlah merampasi orang lemah, karena ia lemah, dan janganlah menginjak-injak orang yang berkesusahan di pintu gerbang.

Ne pille pas le pauvre, parce qu’il est pauvre, et ne foule pas l’affligé à la porte;

23 Sebab TUHAN membela perkara mereka, dan mengambil nyawa orang yang merampasi mereka.

car l’Éternel prendra en main leur cause, et dépouillera l’âme de ceux qui les dépouillent.

24 Jangan berteman dengan orang yang lekas gusar, jangan bergaul dengan seorang pemarah,

Ne sois pas l’ami de l’homme colère, et n’entre pas chez l’homme violent;

25 supaya engkau jangan menjadi biasa dengan tingkah lakunya dan memasang jerat bagi dirimu sendiri.

de peur que tu n’apprennes ses sentiers, et que tu n’emportes un piège dans ton âme.

26 Jangan engkau termasuk orang yang membuat persetujuan, dan yang menjadi penanggung hutang.

Ne sois point parmi ceux qui frappent dans la main, parmi ceux qui se rendent caution pour des dettes:

27 Mengapa orang akan mengambil tempat tidurmu dari bawahmu, bila engkau tidak mempunyai apa-apa untuk membayar kembali?

si tu n’avais pas de quoi payer, pourquoi voudrais-tu qu’on prenne ton lit de dessous toi?

28 Jangan engkau memindahkan batas tanah yang lama, yang ditetapkan oleh nenek moyangmu.

Ne recule pas la borne ancienne que tes pères ont faite.

29 Pernahkah engkau melihat orang yang cakap dalam pekerjaannya? Di hadapan raja-raja ia akan berdiri, bukan di hadapan orang-orang yang hina.

As-tu vu un homme diligent dans son travail? il se tiendra devant les rois, il ne se tiendra pas devant des gens obscurs.