Amsal 22
1 Nama baik lebih berharga daripada harta yang banyak; dikasihi orang lebih baik daripada diberi perak dan emas.
Лучше имя доброе, неже богатство много, паче же сребра и злата благодать благая.
2 Orang kaya dan orang miskin mempunyai satu hal yang sama: Tuhanlah yang menciptakan mereka semua.
Богат и нищь сретоста друг друга, обоих же Господь сотвори.
3 Orang bijaksana menghindar apabila melihat bahaya; orang bodoh berjalan terus lalu tertimpa malapetaka.
Худог, видев лукаваго мучима крепко, сам наказуется: безумнии же мимошедше отщетишася.
4 Orang yang takwa kepada TUHAN dan merendahkan diri, akan bahagia, makmur dan dihormati.
Род премудрости страх Господень, и богатство и слава и живот.
5 Perangkap dan jebakan terdapat pada jalan orang curang; jauhilah semua itu jika engkau ingin selamat.
Волчцы и сети на путех стропотных, храняй же свою душу избежит их.
6 Ajarlah seorang anak cara hidup yang patut baginya, maka sampai masa tuanya ia akan hidup demikian.
Богатии убогими имут обладати,
7 Orang miskin dikuasai oleh orang kaya; orang yang meminjam dikuasai oleh orang yang meminjamkan.
и раби своим господем взаим дадут.
8 Orang yang menabur kecurangan akan menuai bencana; akhirnya kuasanya untuk bertindak sewenang-wenang akan lenyap.
Сеявый злая пожнет злая, язву же дел своих совершит.
9 Orang yang baik hati diberkati TUHAN, karena ia membagi rezeki dengan orang yang berkekurangan.
Мужа тиха и даятеля любит Господь, суету же дел его скончает.
10 Usirlah orang yang suka menghina, maka berhentilah pertikaian, permusuhan dan cela-mencela.
Милуяй нищаго сам препитается: от своих бо хлебов даде убогому. Победу и честь устрояет даяй дары, обаче душу погубляет стяжавших.
11 Orang yang menyukai ketulusan dan yang manis bicaranya, akan menjadi sahabat raja.
Изжени от сонмища губителя, и изыдет с ним прение: егда бо сядет в сонмищи, всех безчестит.
12 Dengan membongkar kebohongan orang yang curang, TUHAN menjaga agar pengetahuan yang benar tetap terpelihara.
Любит Господь преподобная сердца, приятни же Ему вси непорочнии в путех своих: устнама пасет царь (люди своя).
13 Si pemalas suka tinggal di rumah; ia berkata, "Ada singa di luar, aku bisa diterkam di tengah jalan."
Очи Господни соблюдают чувство: презирает словеса законопреступный.
14 Rayuan wanita pelacur merupakan jebakan; orang yang dimurkai TUHAN terperosok ke dalamnya.
Вины ищет и глаголет ленивый: лев на стезях, на путех же разбойницы.
15 Sudah sewajarnya anak-anak berbuat hal-hal yang bodoh, tetapi rotan dapat mengajar mereka mengubah kelakuan.
Яма глубока уста законопреступных: возненавиденый же от Господа впадется в ню. Суть путие злии пред мужем, и не любит возвратитися от них: возвратитися же подобает от пути стропотна и злаго.
16 Siapa mau menjadi kaya dengan menindas orang miskin dan memberi hadiah kepada orang berada pada akhirnya akan melarat.
Безумие висит на сердцы юнаго: жезл же и наказание далече (отгонит) от него.
17 Dengarkan, aku akan mengajarkan kepadamu petuah orang arif! Perhatikanlah pengajaranku.
Обидяй убогаго многая себе зла творит, дает же богатому во оскудение (себе).
18 Engkau akan senang apabila pengajaranku itu kausimpan dalam hatimu. Karena dengan demikian kau telah siap apabila kau hendak memakainya.
Ко словесем мудрых прилагай твое ухо, и услыши моя словеса: свое же сердце утверди (к ним), да разумееши, яко добра суть.
19 Aku mengajarkannya kepadamu sekarang karena aku ingin kau menaruh kepercayaanmu kepada TUHAN.
И аще вложиши я в сердце твое, возвеслят тебе купно во твоих устнех.
20 Tiga puluh petuah sudah kutuliskan untukmu--petuah-petuah yang mengandung pengetahuan dan nasihat yang baik;
Да будет ти на Господа надежда, и покажет ти путь Свой.
21 dan yang akan mengajarkan kepadamu apa yang sungguh-sungguh benar. Nanti, jika kau ditanyai, kau dapat memberi jawaban yang tepat.
Ты же напиши я себе трижды, на совет и смысл и разум, на широте сердца твоего: учу бо тя истинному словеси, и разума благаго слушати на ответы словесем истинным предлагаемым тебе.
22 Janganlah merugikan orang miskin, hanya karena ia lemah; dan di sidang pengadilan janganlah memperkosa hak orang yang tak berdaya.
Не насильствуй нищаго, зане убог есть, и не досаждай немощному во вратех:
23 Sebab, TUHAN akan membela perkara mereka dan mencabut nyawa orang yang menindas mereka.
Господь бо имать судити его суд, и избавиши твою безбедную душу.
24 Janganlah bergaul dengan orang yang suka marah dan cepat naik darah.
Не бывай друг мужу гневливу и со другом жестокосердым не соводворяйся:
25 Nanti engkau akan meniru dia, dan tidak bisa lagi menghilangkan kebiasaan itu.
да не когда научишися путем его и приимеши тенета души твоей.
26 Janganlah berjanji untuk menanggung utang orang lain.
Не вдавайся в поручение, стыдяся лица:
27 Nanti jika engkau tidak sanggup melunasinya, tempat tidurmu pun akan disita.
егда бо не будеши имети чим искупитися, возмут постелю, яже под ребры твоими.
28 Janganlah sekali-kali memindahkan batas tanah yang sudah ditetapkan oleh nenek moyangmu.
Не прелагай предел вечных, яже положиша отцы твои.
29 Pernahkah engkau melihat orang yang cakap melakukan pekerjaannya? Orang itu akan dipekerjakan di istana raja-raja, bukan di rumah orang biasa.
Прозрителну человеку и острому в делех своих пред царьми подобает стояти, и не стояти пред мужми простыми.
