Lukas 14

1 Pada suatu hari Sabat Yesus pergi makan di rumah seorang tokoh Farisi. Di situ orang-orang memperhatikan Yesus dengan teliti.

Екхвар дэ суббота Исусо заджиля дэ цэр фарисеенгэрэ пхурэдэрэстэ, соб тэ ха мандро. И всавэрэ дыкхэнас пала Исусо.

2 Maka datanglah kepada Yesus seorang yang sakit busung yang kaki dan tangannya bengkak-bengkak.

Тай акэ, англа Исусо бэшля екх мануш, саво сля всаворо шуло панехкиря дукхатар.

3 Lalu Yesus bertanya kepada guru-guru agama dan orang-orang Farisi yang ada di situ, "Menurut hukum agama kita, bolehkah kita menyembuhkan orang sakit pada hari Sabat atau tidak?"

Исусо пхучля сиклимарендар пав Упхэнима и фарисеендар: — Чи трэбуни пав Упхэнима тэ састярэ дэ суббота?

4 Guru-guru agama dan orang-orang Farisi itu diam saja. Lalu Yesus memanggil orang itu dan menyembuhkan dia, kemudian menyuruh dia pergi.

Вонэ ачиле мулком. Исусо лиляпэ насвалэстэ, састярда лэ и отмукля.

5 Sesudah itu Yesus berkata kepada orang-orang, "Seandainya seorang dari kalian mempunyai seorang anak atau seekor lembu yang jatuh ke dalam sumur pada hari Sabat, apakah ia tidak akan segera menarik ke luar anak itu atau lembu itu hari itu juga?"

Тунчи пхэнда лэнди: — Кала тумаро чяворо чи гурув тэлэдэла дэ ханиґ, чи тумэ на выцырдэна лэн екхатар и дэ суббота?

6 Tetapi tidak seorang pun dapat menjawab Yesus mengenai hal itu.

Вонэ на джянгле, со тэ пхэнэ Исусости.

7 Yesus melihat ada tamu-tamu yang memilih tempat-tempat yang paling baik. Sebab itu Ia memberikan ajaran ini kepada mereka semua.

Кала Исусо дыкхля, сар мануша, савэн акхардэ, вытидэнас пэсти фэдэр тхана, Вов пхэнда кацави дума:

8 "Apabila kalian diundang ke pesta kawin, janganlah pergi duduk di kursi kehormatan. Sebab jangan-jangan seorang lain yang lebih penting daripadamu telah diundang juga,

— Кала тут акхарэна пэ бьяв, на бэш пэ фэдэр тхан. Кала машкар манушэн, савэн акхардэ пэ бьяв, авэла пативэдэр тутар,

9 sehingga tuan rumah yang sudah mengundang kalian berdua itu, terpaksa datang kepadamu dan berkata, 'Maaf, tempat ini telah disediakan untuk tamu itu.' Maka dengan sangat malu engkau terpaksa duduk di tempat yang paling belakang.

тунчи кодэва, ко акхарда и тут, и лэ, поджяла и пхэнэла тути: «Уштав тхан кадэлэ манушэсти». И авэла тути ладжяво, и прыджялапэ тути тэ залэ шымай тхан.

10 Sebab itu, apabila kalian diundang, pilihlah tempat yang paling belakang, supaya tuan rumah akan datang dan berkata kepadamu, 'Kawan, mari duduk di tempat yang lebih baik.' Dengan demikian kalian dihormati di depan semua tamu yang lain.

Нэ кала акхарэна тут, бэш пэ шымай тхан. Тунчи кодэва, ко акхарда тут, поджяла тутэ и пхэнэла: «Морэ, бэш англэ!» И кодэла, ко бэшэна пала скаминдэ паша тут, дыкхэна, со тути дэне патив.

11 Sebab setiap orang yang meninggikan diri akan direndahkan, tetapi yang merendahkan diri akan ditinggikan."

Кодэва, ко ваздэлпэ упрэ, авэла тэлярдо. Нэ кодэва, ко тэлярэл еджино пэ, авэла ваздэно.

12 Lalu kata Yesus kepada tuan rumah, "Apabila engkau mengundang orang untuk pesta makan siang atau makan malam, janganlah mengundang teman atau saudara, atau sanak saudara, ataupun tetanggamu yang kaya. Sebab nanti mereka akan mengundangmu pula, dan dengan demikian engkau menerima balasan atas perbuatanmu.

Пхэнда Исусо и манушэсти, саво акхарда Лэ: — Кала ту тховэх скаминд дивэсэ чи пашэ рятятэ, на акхар пала лэ ни тирэ амалэн, ни тирэ пхралэн, ни тиро родо, ни пашунэн, савэ исин барвалэ. Колэсти со и кадэла мануша акхарэна тут, кала терэна скаминд, и терэна тути кади, сар и ту лэнди тердан.

13 Jadi, apabila engkau mengadakan pesta, undanglah orang miskin, orang cacat, orang lumpuh, dan orang buta.

Нэ кала ту терэх скаминд, акхар пала лэ чёрорэн, помардэн, лангалэн и корэн.

14 Engkau akan diberkati, sebab orang-orang itu tidak akan dapat membalas kebaikanmu. Kebaikanmu akan dibalas oleh Allah pada waktu orang-orang yang baik dibangkitkan kembali dari kematian."

Бахтало ту авэґа, кала кадэла мануша на дэна тути павпалэ кода, со ту важ лэн стердан. Нэ рисявэлапэ вса тути дэ кодэва диво, кала дэвликунэ мануша отджювдёна мулэндар.

15 Pada waktu salah seorang yang makan bersama-sama di situ mendengar perkataan Yesus, ia berkata, "Untung sekali orang yang akan makan bersama dengan Allah apabila Ia datang sebagai Raja!"

Екх мануш, саво бэшэлас Исусоґа пала скаминдэ, пхэнда: — Бахтало мануш, саво хала мандро дэ Дэвлэхкэрэ Тхагарима!

16 Tetapi Yesus berkata kepada orang itu, "Pada suatu waktu ada seorang mengadakan pesta yang besar dan mengundang banyak orang.

Исусо пхэнда лэсти: — Екх мануш терда баро скаминд и акхарда бутэн манушэн.

17 Ketika sudah waktunya untuk mulai pesta, orang itu menyuruh pelayannya pergi kepada para undangan dan berkata, 'Silakan datang, semuanya sudah siap!'

И кала авиля вряма, соб тэ бэшэн пала скаминдэ, бичалда бутярнэ, соб вов тэ пхэнэл акхардэ манушэнди: «Авэн, вса дожутярэл тумэн».

18 Tetapi mereka semua, seorang demi seorang mulai minta maaf. Yang pertama berkata kepada pelayan itu, 'Saya baru saja membeli sebidang tanah, dan perlu pergi memeriksanya. Maafkanlah saya.'

Нэ всавэрэ мануша сар допхэндэпэ и ачиле тэ мангэ патив. Екх мануш пхэнда: «Мэ тиндом пхув, и манди трэбуни тэ джя и тэ дыкхэ ла. Мангав патив тутар!»

19 Yang lain berkata, 'Saya baru membeli lima pasang lembu, dan hendak mencoba lembu-lembu itu. Maafkanlah saya.'

Авэр мануш пхэнда: «Мэ тиндом дэшэн гурувэн, и манди трэбуни тэ дыкхэ, сар вонэ терэн бути. Мангав патив тутар!»

20 Yang lain lagi berkata, 'Saya baru saja kawin, karena itu saya tidak dapat datang.'

Трито мануш пхэнда: «Мэ лилём хуланя, на выджял мандэ тэ авэ тутэ».

21 Pelayan itu pulang dan memberitahukan hal itu kepada tuannya. Tuan itu marah sekali, dan berkata kepada pelayannya, 'Cepatlah pergi ke jalan-jalan dan gang-gang di kota. Bawalah ke mari orang miskin, orang cacat, orang buta dan orang lumpuh.'

Кала бутярно рисиля, вов вса розпхэнда хулаести. Тунчи хулай холиля и пхэнда пэхкэрэ бутярнэсти: «Джя сигэдэр пав барэн и цыкнэн гасэн дэ форо тай стидэ кордэ чёрорэн, помардэн, корэн и лангалэн!»

22 Kemudian pelayan itu berkata, 'Tuan, perintah Tuan sudah dijalankan, tetapi tempat masih banyak.'

Бутярно пхэнда: «Хулае! Вса тердом, сар ту манди прыпхэндан, нэ инте исин тхана».

23 Lalu tuan itu berkata, 'Pergilah ke jalan-jalan raya dan lorong-lorong di luar kota, dan desaklah orang-orang datang, supaya rumah saya penuh.

Хулай пхэнда бутярнэсти: «Джя пав дромэн и паша грэдэн, и манг манушэн, соб муро цэр тэ авэл пхэрдо.

24 Ingatlah! Tidak seorang pun dari antara tamu-tamu yang sudah diundang itu akan menikmati makanan pesta saya ini!'"

Пхэнав тумэнди, со нико кодэлэндар, савэ сле акхардэ майанглал, на хана муро хамо пала мурэ скаминдэ».

25 Banyak orang turut berjalan bersama Yesus. Yesus menoleh dan berkata kepada mereka,

Джянас їтханэ Исусоґа бут манушэн. Тунчи Исусо обрисиля лэндэ и пхэнда:

26 "Kalau orang datang kepada-Ku, tetapi lebih mengasihi ibunya, bapaknya, istrinya, anak-anaknya, saudara-saudaranya, malah dirinya sendiri, ia tidak bisa menjadi pengikut-Ku.

— Кала мануш, саво авэл Мандэ, на покамэла Ман будэр пэхкэрэн дадэ и да, ромня, чяворэн, пхралэн, пхэнен и будэр пэхкэрэ джювимастар, тунчи вов нисар на авэла Мурэ сиклярнэґа.

27 Orang yang tidak mau memikul salibnya dan mengikuti Aku, tidak dapat menjadi pengikut-Ku.

Мануш, саво на лиджял пэхкоро трушул и на джял пала Ман, нисар на авэла Мурэ сиклярнэґа.

28 Kalau seorang dari kalian mau membangun sebuah menara, tentu ia akan duduk menghitung dahulu biayanya supaya ia tahu apakah uangnya cukup untuk menyelesaikan menara itu atau tidak.

Кала ко тумэндар закамэла тэ ваздэ башня, чи на бэшэла вов англал и на бинэла, скици ловэ пэ када трэбуни, соб тэ дотерэ рындо?

29 Sebab kalau ternyata ia tak dapat menyelesaikannya, padahal pondasinya sudah dibuat, maka semua orang yang melihat pekerjaan itu akan menertawakannya.

Кала вов чувэла фундаменто тала башня, нэ на дотерэла кадэва рындо, мануша асанапэ лэстар.

30 Mereka akan berkata, 'Iih, orang ini membangun, tetapi tidak dapat menyelesaikannya!'

И пхэнэна: «Кадэва мануш ачиля тэ терэ бути, нэ на дотерда».

31 Kalau seorang raja yang mempunyai sepuluh ribu tentara mau berperang dengan raja lain yang mempunyai dua puluh ribu tentara, tentu raja itu akan duduk mempertimbangkan dahulu apakah ia cukup kuat untuk melawan musuhnya itu.

Кала тхагари стидэлпэ пэ марима аврэ тхагареґа, чи на бэшэла вов англал и на гинисарэла, исин ли лэстэ зор дэшэ пхангленца манушэн тэ выджя пэ марима тхагареґа, кастэ исин биш пхангля манушэн?

32 Kalau ia tahu bahwa ia tidak kuat, tentu sewaktu musuhnya itu masih jauh, ia akan mengirim utusannya untuk minta berdamai."

А кала нат, тунчи бичалэла пативалэн манушэн тхагарестэ, кала вов инте дур и мангэла лэстар пачя.

33 Akhirnya Yesus berkata, "Begitu juga dengan kalian. Tidak seorang pun dari kalian dapat menjadi pengikut-Ku, kalau ia tidak mengurbankan segala-galanya."

Кади и тумэндар нико на авэла Мурэ сиклярнэґа, кала на ачявэла вса, со лэстэ исин.

34 "Garam itu baik, tetapi kalau menjadi tawar, mungkinkah diasinkan kembali?

Лон — када мишто. Нэ кала лон хацарэла пэхкири зор, сар тэ терэ, соб тэ авэл вов лондо?

35 Tidak ada gunanya lagi, baik untuk ladang maupun untuk pupuk. Jadi dibuang saja. Kalau punya telinga, dengarkan!"

Ни дэ пхув, ни дэ гуниво лэ на чувэґа. Лэ кици вычувэн аври. Кастэ исин кана тэ шунэ, мэк шунэл!